EK-VI
ISI SAYAÇLARI (MI – 004)
EK-I'in ilgili gerekleri, EK-VI’nın özel gerekleri ve EK-VI’da listelenen uygunluk değerlendirme işlemleri; konutlar, işyerleri ve hafif sanayide kullanılan ısı sayaçlarına uygulanır.
TANIMLAR Isı sayacı; ısı iletici olarak adlandırılan bir sıvı vasıtasıyla ısı değiştirme devresindeki ısının ölçülmesi için tasarımlanan ölçü aletidir. Isı sayacı, komple bir ölçü aleti olabileceği gibi, bu Yönetmeliğin 5 inci maddesinin birinci fıkrasında tanımlandığı üzere alt montaj cihazları, akış sensörü, ikili sıcaklık sensörleri ve hesaplayıcı kombinasyonundan oluşan kombine bir ölçü aleti olabilir.
ÖZEL GEREKLER 1. Nominal çalışma şartları İmalatçı tarafından nominal çalışma şartları ile ilgili değerler aşağıdaki şekilde tespit edilmelidir: 1.1. Sıvının sıcaklığı: Өmax, , Ө min, - Sıcaklık farkları: ΔӨ max, , ΔӨ min, aşağıdaki sınırlamalara tabidir: (ΔӨ max / ΔӨ min) ≥ 10 ; ΔӨ min = 3 K veya 5 K veya 10K 1.2. Sıvının basıncı: Üst sıcaklık sınırında ısı sayacının daimi olarak dayanabileceği maksimum pozitif iç basınç. 1.3. Sıvının debisi; qp ve qi değerleri; (qp / qi) ≥ 10 sınırlamasına tabi iken, sıvının debileri : qs, qp, qi. 1.4. Isıl güç: Ps
2. Doğruluk sınıfları Isı sayaçları için belirlenen doğruluk sınıfları; 1, 2, 3’tür.
3. Komple ısı sayaçlarına uygulanabilir MİH'ler Her bir doğruluk sınıfı için komple ısı sayacına uygulanan, doğru değer yüzdesi olarak ifade edilen maksimum izin verilebilir göreceli hatalar, - Sınıf 1 için, 7.1 ile 7.3 arasındaki maddelere göre; Ef , Et , Ec için E = Ef + Et + Ec . - Sınıf 2 için, 7.1 ile 7.3 arasındaki maddelere göre ; Ef , Et , Ec için E = Ef + Et + Ec . - Sınıf 3 için, 7.1 ile 7.3 arasındaki maddelere göre; Ef , Et , Ec için E = Ef + Et + Ec Komple ısı sayacı, MİH’leri istismar etmemeli veya sistematik olarak herhangi bir tarafın lehine çalışmamalıdır.
4. İzin verilebilir elektromanyetik bozukluk etkileri 4.1. Isı sayacı statik manyetik alanlardan ve şebekelerde oluşan elektromanyetik alanlardan etkilenmemelidir. 4.2. Elektromanyetik bozukluk etkisi altında; ölçüm sonucundaki değişiklik 4.3 üncü maddede belirtilen kritik değişim değerinden büyük değildir veya ölçüm sonucunun gösterimi geçerli bir sonuç olarak yorumlanamayacak şekilde olmalıdır. 4.3. Komple ısı sayacı için kritik değişim değeri; söz konusu ısı sayacına uygulanabilir MİH'nın mutlak değerine eşittir. (Bakınız: 3 üncü madde)
5. Dayanıklılık İmalatçı tarafından öngörülen bir zaman süresi dikkate alınarak yapılan uygun bir testten sonra aşağıdaki kriterler sağlanmalıdır: 5.1. Akış sensörleri: Dayanıklılık testinden sonra ölçüm sonucundaki değişiklik, ilk ölçüm sonucu ile kıyaslandığında, kritik değişim değerinden büyük olmamalıdır. 5.2. Sıcaklık sensörleri: Dayanıklılık testinden sonra ölçüm sonucundaki değişiklik, ilk ölçüm sonucu ile kıyaslandığında, 0,1 0C'dan büyük olmamalıdır.
6. Isı sayacı üzerindeki açıklamalar - Doğruluk sınıfı, - Debi sınırları, - Sıcaklık sınırları, - Sıcaklık farkı sınırları, - Isı sensörünün monte edildiği yer: gidiş veya dönüş, - Gidiş istikametinin gösterimi.
7. Alt montaj cihazları Alt montaj cihazı için uygulanan hükümler, aynı ya da farklı imalatçılar tarafından imal edilen alt montaj cihazlarına uygulanabilir. Isı sayacı alt montaj cihazlarından oluşuyorsa, ısı sayacının temel gerekleri ilgili alt montaj cihazlarına da uygulanır. Bunun yanı sıra, aşağıdaki hususlar da uygulanır: 7.1. Akış sensörünün nispi MİH değeri, doğruluk sınıfları için % olarak ifade edilir: - Sınıf 1: % 5 den fazla olmamak üzere Ef = (1 + 0,01 qp/ q), - Sınıf 2: % 5 den fazla olmamak üzere Ef = (2+ 0,02 qp/ q), - Sınıf 3: % 5 den fazla olmamak üzere Ef = (3+ 0,05 qp/ q). Burada Ef hatası; akış sensörü çıkış sinyali ve kütle ya da hacim arasındaki ilişkinin gerçek değeri ile gösterilen değeri arasındaki ilişkidir. 7.2. İkili sıcaklık sensörünün nispi MİH değeri % olarak ifade edilir: Et = (0,5 + 3 . ΔӨ min / ΔӨ) Burada Et hatası; ikili sıcaklık sensörünün çıkışı ile sıcaklık farkı arasındaki ilişkinin gerçek değeri ve gösterilen değeri arasındaki ilişkidir. 7.3. Hesaplayıcının nispi MİH değeri % olarak ifade edilir. Ec = (0,5 + ΔӨ min / ΔӨ) Burada Ec hatası; gösterilen ısı değeri ile gerçek ısı değeri arasındaki ilişkidir. 7.4. Isı sayacının alt montaj cihazının kritik değişim değeri; alt montaj cihaza uygulanan MİH'in mutlak değerine eşittir. (Bakınız: 7.1, 7.2 veya 7.3 üncü maddeleri) 7.5 Alt montaj cihazları üzerindeki açıklamalar
KULLANIMA SUNMA 8. a) Bakanlık, konutlarda kullanım için ölçüm zorunluluğu getirmesi durumunda, söz konusu ölçümün, 3 üncü sınıf sayaç vasıtasıyla yapılmasına izin verir. b) Ticari ve/veya hafif sanayide kullanım için ölçüm zorunluluğu getirmesi durumunda Bakanlık, 2 nci Sınıf sayaç talep etmeye yetkilidir. c) Bakanlık, öngörülen ya da öngörülebilir tüketimde kullanılacak sayacın doğru ölçüm yapabilmesi amacıyla, 1.1 ile 1.4 arasındaki maddelerdeki gereklerin, dağıtıcı ya da sayacın montajı için yasal olarak görevlendirilen kişiler tarafından belirlenmesini temin etmelidir.
UYGUNLUK DEĞERLENDİRMESİ Bu Yönetmeliğin 16 ncı maddesinde atıfta bulunulan ve imalatçının aralarından seçim yapabileceği uygunluk değerlendirme işlemleri B + F veya B + D veya H1’dir.
|