Gümrük.com.tr

YÖNETMELİK

EK - IX

EK - XI

EK-X

 

MALZEME ÖLÇERLER (MI – 008)

 

BÖLÜM I

Malzeme uzunluk ölçerler

EK-I’in ilgili gerekleri, EK-X’un özel gerekleri ve EK-X’da listelenen uygunluk değerlendirme işlemleri, aşağıda açıklanan malzeme uzunluk ölçerlerine uygulanır. Ancak, uygunluk beyanının bir nüshasının sunulma gereği, ayrı ayrı her bir ölçü aleti yerine gruba veya irsaliyeye uygulanması şeklinde yorumlanabilir.

 

TANIMLAR

Malzeme uzunluk ölçer

Mesafeleri, yasal uzunluk birimleri olan  taksimat işaretlerini ihtiva eden, bir ölçü aletidir.

 

ÖZEL GEREKLER

 

Referans şartlar

1.1. Beş metreye eşit ya da beş metreden daha uzun şerit metreler, 50 Newton çekme gücü veya imalatçı tarafından belirtilen ve şerit metre üzerinde işaretli olan çekme gücü uygulandığında veya  çekme gücünün uygulanmasına gerek olmayan  bükülmez veya yarı bükülmez uzunluk ölçerler maksimum izin verilebilir hataları (MİH’leri)  karşılamalıdır.

1.2. İmalatçı tarafından aksi belirtilmediği sürece referans sıcaklık 20 °C olup uygun bir şekilde uzunluk ölçerler üzerine işaretlenir.

 

MİH’ler

2. MİH, iki ardışık olmayan taksimat işareti arasında (a + bL) mm cinsinden pozitif ya da negatiftir, burada:

- L, bir sonraki tam metreye yuvarlanmış uzunluk değeridir  ve 

- a ve b aşağıda Tablo 1'de verilmiştir.

          Ölçme aralığının  bir yüzey tarafından sınırlandığı durumlarda, bu noktada başlayan herhangi bir mesafe için MİH, Tablo 1'de verilen c değeri ile artırılır.

 

Tablo 1

Doğruluk sınıfı

a (mm)

b

c (mm)

I

0,1

0,1

0,1

II

0,3

0,2

0,2

III

0,6

0,4

0,3

D –Daldırma tip şerit metreler için özel sınıf (1)

1,5

sıfır

sıfır

      30m'ye kadar ve 30 m dahil (2)

S – Hazneye sarılan şerit metreler için özel sınıf.

1,5

sıfır

sıfır

       Her bir 30 m uzunluk için, şerit metre düz bir yüzeyle desteklendiğinde

(1) Şerit metre/ daldırma ucu ağırlığı kombinasyonlarına uygulanır.  

(2) Nominal şerit metre uzunluğunun 30 metreyi aşması durumunda, her 30 metrelik  uzunluk için 0,75mm ilave MİH'e izin verilmiştir. 

 

Formülün uygulanmasından çıkan değer  0,6mm'den düşük ise MİH ± 0,6mm'dir. Bu durumda daldırma tip şerit metreler, birisi, daldırma ucu, diğeri ise şerit metre üzerinde bulunan iki taksimat işareti arasındaki herhangi bir uzunluğun ölçümü için, sınıf I veya sınıf II olabilir.

Ardışık taksimat işaretleri arasındaki uzunluk için MİH ve ardışık iki aralık arasındaki maksimum izin verilebilir fark aşağıda Tablo 2'de gösterilmiştir.

 

Tablo 2

Aralığın i uzunluğu

Doğruluk sınıflarına göre MİH veya milimetre olarak fark

I

II

III

i ≤ 1mm

0,1

0,2

0,3

1mm < i ≤ 1cm

0,2

0,4

0,6

 

Katlanır tip uzunluk ölçerlerde bağlantı hiçbir hataya sebep olmayacak biçimde olmalıdır. Yukarıda verilenlere ek olarak, Sınıf II için: 0,3 mm, Sınıf III için 0,5 mm ilave yapılabilir.

 

Malzemeler

3.1. Referans sıcaklıktan yaklaşık ± 8°C sıcaklık sapmalarından kaynaklanan uzunluk değişmelerinde, malzeme  ölçerler için kullanılan malzemeler, MİH'yı aşmayacak şekilde olmalıdır. İmalatçının, ısıl genleşme düzeltmeleri uyguladığı okumaların gerekli olduğu durumlarda bu durum   sınıf S ve sınıf D  için uygulanmaz.

3.2. Geniş çapta nispi neme maruz kaldığında boyutları değişebilen malzemelerden yapılan malzeme uzunluk ölçerleri, sadece sınıf II veya sınıf III olarak sınıflandırılabilir.

 

İşaretler

4. Malzeme ölçer üzerine nominal değer işaretlenmelidir. Milimetre taksimatlarından oluşan her santimetre ve 2 cm'den büyük taksimat aralığı olanlarda bütün taksimat işaretleri numaralandırılmalıdır.

 

UYGUNLUK DEĞERLENDİRMESİ

Bu Yönetmeliğin 16 ncı maddesinde atıfta bulunulan ve imalatçının aralarından seçim yapabileceği uygunluk değerlendirmesi işlemleri F1 veya D1 veya B + D veya H veya G’dir.

 

BÖLÜM II

Hacim ölçerler

 

EK-I'in ilgili temel gerekleri, bu bölümde listelenen özel gerekler ve uygunluk değerlendirme işlemleri aşağıda tanımlanmış olan hacim ölçerlere uygulanır. Ancak, uygunluk beyanının bir nüshasının sunulma gereği, ayrı ayrı her bir ölçü aleti yerine gruba veya irsaliyeye uygulanması şeklinde yorumlanabilir. Aynı zamanda hacim ölçerin doğruluğuna ilişkin taşıması gereken bilgi içinde bu durum geçerlidir.

 

TANIMLAR

Hacim ölçer

Hemen tüketilmek üzere satılan sıvıların (eczacılık ürünleri hariç belirlenmiş hacimleri  için tasarımlanmış hacim ölçeridir (su bardağı, sürahi veya kavanoz gibi).

Çizgili  ölçer

Nominal hacmi göstermek için  bir çizgi ile işaretlenmiş hacim ölçerdir.

Birim (Kenar) ölçer

İç hacmi nominal hacme eşit olan hacim ölçerdir.

Transfer ölçer

Tüketim öncesinde sıvının başka bir kaba aktarıldığı hacim ölçerdir.  

Hacim

Birim ölçerlerin iç hacmi veya çizgili ölçerlerin dolum işaretine kadar olan iç hacimdir.

 

ÖZEL GEREKLER

 

1. Referans şartlar

1.1.  Sıcaklık: Hacim ölçümü için belirlenen referans sıcaklık 20 °C'dir.

1.2. Doğru gösterim  pozisyonu:  yüzey seviyesindeki serbest duruş.  

  

2. MİH’ler

 

Tablo 1

 

Çizgi

Birim (Kenar)

Transfer ölçerler

 

 

< 100 ml

± 2ml

- 0

+4ml

≥ 100 ml

± %3

- 0

+6%

Hacim ölçerler

< 200 ml

± %5

- 0

+10%

≥  200 ml

± (5 ml + %2,5)

- 0

+ 10 ml + %5

 

3. Malzemeler

Hacim ölçerler, hacmin MİH sınırları içerisinde kalmasını sağlamak için boyutu değişmeyecek ve yeterli sertlikteki malzemelerden yapılmalıdır.

 

4. Şekil

4.1. Transfer ölçerler, kenar veya dolum işaretinden en az 2 mm’lik bir seviye değişikliğine yol açabilecek MİH’e eşit içerik değişikliklerine göre tasarımlanmalıdır.

4.2. Transfer ölçerler, ölçülen sıvının tamamen boşaltılmasını sağlayacak şekilde tasarımlanmalıdır.

 

5. İşaretleme

5.1. Beyan edilen nominal hacim, hacim ölçer üzerinde açık ve silinmez bir şekilde işaretlenmelidir. 

5.2. Hacim ölçerleri, birbirleriyle karışıklığa yol açmayacak şekilde açıkça ayırt edilebilir üç ayrı hacim değeri ile de işaretlenebilir.  

5.3. Bütün dolum işaretleri, kullanım esnasında MİH’lerin aşılmamasını sağlamak için  net ve kalıcı olmalıdır.

 

UYGUNLUK DEĞERLENDİRMESİ

Bu Yönetmeliğin 16 ncı maddesinde atıfta bulunulan ve imalatçının aralarından seçim yapabileceği uygunluk değerlendirmesi işlemleri A2 veya F1 veya D1 veya E1 veya B + E veya B + D veya H’dir.

 

 

EK - IX

YÖNETMELİK

EK - XI