|
TÜTÜN
ÜRETİMİ, İŞLENMESİ, İÇ VE DIŞ
TİCARETİ İLE İLGİLİ
USUL VE ESASLAR HAKKINDA YÖNETMELİK
BİRİNCİ
BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve
Tanımlar
Amaç
MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin amacı; tütün
üretimi, üretici tütünlerinin alım satımı, tütünlerin
işlenmesi, depolanması, tütün işleme tesislerinin
kurulması, tütün iç ve dış ticareti, denetimi ve üretici ile
alıcının hak ve yükümlülükleri ile ilgili usul ve
esasları düzenlemektir.
Kapsam
MADDE 2 – (1) Bu Yönetmelik; tütün tohumunun
taşınması, ithali ve ihracı, tütün üretimi, üretici
tütünlerinin alım-satımı ve denklenmesi, tütün satış
merkezlerinin kurulması, açık artırma başlangıç
fiyatının teknik olarak saptanması, tütünlerin işlenmesi,
depolanması, iç ve dış ticareti ile tütün fireleri, tütün
işleme tesislerinin kurulması, üretim izni, proje tadilatı ve
devir işlemleri, tütün üretim, alım ve satımına dair
yazılı sözleşmelerin düzenlenmesi ile bunların
yürürlükteki mevzuat dahilinde izlenmesi ve denetimlerine ilişkin usul
ve esasları kapsar.
Dayanak
MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelik, 3/1/2002 tarihli ve 4733 sayılı Tütün,
Tütün Mamulleri ve Alkol Piyasasının Düzenlenmesine Dair Kanunun 9
uncu maddesinin birinci fıkrasının
(B) bendine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4 – (1) Bu Yönetmelikte geçen;
a) Alıcı: Tütün ticareti
yetki belgesine sahip gerçek ve tüzel kişileri,
b) Fire: Tütünlerde; taşıma,
depolama ve işleme faaliyetleri sırasında fiziksel ve kimyasal
etkilerle meydana gelen toz, çürük, rutubet, kuru madde kaybı
şeklinde ve fermantasyon sonucu madde dönüşümü nedeniyle ortaya
çıkan, ekonomik değeri olmayan ve bu Yönetmelik ekinde yer alan
azami oranları aşmayan kayıplar toplamını,
c) İşlenmemiş tütün:
Üreticiler tarafından tarlaya dikilen, yetişerek olgunlaşan,
daha sonra kırımı yapılarak değişik yöntemlerle
kurutulan denklenmemiş veya kaba bir tasnife tabi tutularak çeşitli
şekillerde denklenmiş tam ve yırtıklı tütün
yapraklarını,
ç) İşlenmiş tütün: İşlenmemiş tütünlerin
alıcılar tarafından, işleme tesislerinde çeşitli
işlemlerden geçirilerek, belirli kriterlere göre
yeniden tasnife tabi tutulması veya tütün bitkisinin herhangi bir
bölümünün işleme tesislerinde tütün mamulü hammaddesi bir ürüne
dönüştürülmesi sonucu elde edilen ambalajlanmış tütün
yapraklarını, yaprak parçalarını ve diğer tütün
mamulü hammaddelerini,
d) (Mülga)
e) (Mülga)
f) Tam mahsul: Aynı parselden
olmak üzere bir üretici tarafından üretilen tütünlerin
tamamını,
g) Tütün eksperi: Tütün eksperliği
yüksek okullarından veya muadili yerli ve yabancı okullardan lisans
düzeyinde yüksek öğrenim diploması alarak mezun olmuş, tütün
alım ve satım muayenelerini yaparak tütünlerin vasıf, değer
ve nevilerini belirleyen, tütün işlemesi, bakımı ve
fabrikasyonu konularında uzman olan, tütün eksperi veya tütün
teknolojisi mühendisi unvanına sahip teknik elemanları,
ğ) Üretici: Tütün tarımı
ile uğraşan ve çiftçi belgesine sahip gerçek ve tüzel
kişileri,
h) Üretim merkezi: Tütün üretimi
yapılan ilçeyi,
ı) Yazılı sözleşme:
Alıcı ile üreticinin veya bunların temsilcilerinin ad ve adres
bilgileri, tütünün cinsi, üretim yeri ve alanı, üretim miktarı,
nevi tanımları ile nevi fiyatları, teslim şartları,
ödemeyle ilgili hususlar, tarafların karşılıklı
diğer yükümlülüklerinin yanı sıra özel hükümler de içeren ve Bakanlıkça belirlenen esaslara göre
düzenlenen Tütün Üretim ve Alım-Satım Sözleşmesini,
i) Bakanlık: Tarım ve Orman
Bakanlığını,
j) Bilişim sistemi: Bilgisayar, çevre birimleri,
iletişim altyapısı ve programlardan oluşan veri
işleme, saklama ve iletmeye yönelik sistemi,
k) TAGVİS: Ticaret Bakanlığı Tek Pencere
Portal Sistemi ile entegre çalışan tütün, tütün mamulleri ve alkol
bilişim sistemini,
l) Tek başına kıyılıp içilebilme
vasfına sahip tütün çeşidi: Türk Standardında belirtilen
tütünlerden, geleneksel olarak üretilen ve başka bir tütün
çeşidiyle harmanlamaya ihtiyaç duyulmaksızın
kıyılarak içilebilen, kendine has içim özelliklerini
barındıran tütün çeşidini,
m) TUPSE: Alıcıların tütün taşıma
bildiriminde bulunması veya tütünlerin muhafaza edileceği
depoların Bakanlığa bildirilmesi amacıyla
oluşturulan tütün piyasası bilişim sistemini,
n) Tütün kooperatifi: Tek başına
kıyılıp içilebilme vasfına sahip tütün çeşitlerinin
üretildiği Bakanlıkça belirlenmiş üretim merkezlerinde en az
250 tütün üreticisi gerçek kişinin bir araya gelerek kurduğu Tütün
Üretim ve Pazarlama Kooperatifini,
o) Veri: Bilgisayar tarafından üzerinde
işlem yapılabilen her türlü değeri,
ö) Teknik heyet: Başkan dâhil en az üç Bakanlık
personelinden meydana gelen ve heyet üyelerinin salt çoğunluğunun
Tütün Eksperinden oluştuğu heyeti,
p) Teminat: 21/7/1953 tarihli
ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü
Hakkında Kanunun 10 uncu maddesinin birinci fıkrasının
(1), (2) ve (3) numaralı bentlerinde sayılanları,
r) Tütün işleme tesisi:
İşlenmemiş tütünlerin işlenebilmesi amacıyla kurulan
veya tütün bitkisinin herhangi bir bölümünün tütün mamulü hammaddesi bir
ürüne dönüştürülmesi için Tütün Mamulü Üretim ve Faaliyet Uygunluk Belgesi
almış tesislerden bağımsız olarak ayrı bir yere
tesis edilen, faaliyetine göre asgari tesis yeterliğine sahip,
ünitelerin bir arada, birbiriyle bağlantılı ve uyumlu bir
şekilde çalıştığı makine, cihaz ve ekipmanlar bütününü,
ifade eder.
İKİNCİ
BÖLÜM
Tütün Üretimi, Tütün
Tohumu ve Fideleri ile İzne Tabi Tütün Üretimi
Tütün üretimi
MADDE 5 – (1) Üreticiler, yazılı
sözleşme usulüyle veya tütün satış merkezlerinde açık
artırma usulü ile satış yapmak üzere menşe özellikleri
Türk Standardında belirlenmiş tütün çeşitlerinin üretimini
yapabilirler. Alıcının talebi halinde Türk Standardında
yer almayan tütün çeşitleri de yazılı sözleşmeli üretim
esasına göre üretilebilir.
(2) Türk Standardında
tanımlanmış menşeler ve üretim merkezleri bu
Yönetmeliğin ekinde yer alan Ek-1 sayılı Türk Tütünleri
Standardında Tanımlanmış Menşeler ve Üretim
Merkezleri listesinde gösterilmiştir.
(3) Türk Standardında yer almayan
ancak Türkiye’de üretimi yapılan tütün çeşitleri ve fiili üretim
merkezleri bu Yönetmeliğin ekinde yer alan Ek-2 sayılı Türk
Standardında Yer Almayan Tütünler ve Üretim Merkezleri listesinde
gösterilmiştir.
(4) Üreticilerin, 3/12/2014 tarihli ve 29194
sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Bitkisel Koruma Ürünlerinin
Önerilmesi, Uygulanması ve Kayıt İşlemleri Hakkında
Yönetmelikle belirlenen görev ve sorumlulukları yerine getirmeleri
zorunludur. Yazılı sözleşme usulüyle yapılan üretimde,
alıcı tarafından üreticiye verilen bitki koruma ürünlerinin
kayıtları ayrıca alıcı tarafından tutulur.
(5) Tek başına
kıyılıp içilebilme vasfına sahip tütün çeşitlerinin
üretildiği merkezler, Ek-5’teki Tek Başına
Kıyılıp İçilebilme Vasfına Sahip Tütün
Çeşitlerinin Üretildiği Merkezler listesinde gösterilmiştir.
Ek-5’te yer almayan tütün çeşidinin üretiminin
yapıldığı Ek-1’deki üretim merkezinden en az 125 tütün
üreticisi gerçek kişinin, üretim merkezindeki Ziraat Odası
vasıtasıyla Bakanlığa başvurusu halinde, tütün
çeşidinin tek başına içilebilir olup olmadığı
Bakanlık tarafından değerlendirilerek
sonuçlandırılır. Uygun bulunanlar Bakanlığın
resmî internet sitesinde yayımlanır. Başvurunun
değerlendirilmesine ilişkin usul ve esaslar Bakanlık
tarafından belirlenir.
Tütün tohumu ve fideleri
MADDE 6 – (1) Tütün
tohumunun her türlü ihracı ve ithali Bakanlığın izni ile
mümkündür. Tütün tohumu ithal veya ihraç etmek isteyen
alıcıların uygunluk başvurusu bir ay içinde karara
bağlanır ve sonuç alıcıya bildirilir. Bakanlık
tarafından tütün tohumu ithalatı veya ihracatı yapmaya uygun
görülen alıcılar, ön izin için Bakanlığın
yetkilendirdiği müdürlüklerden birine başvurur. Tohum ihracat ve
ithalatının yapılmasını müteakip ticarete konu tütün
tohumuna ait bilgiler alıcı tarafından üç ay içinde
Bakanlığa gönderilir. Uygun görüş alındıktan sonra,
tohum ihracatının ve ithalatının gerçekleşmemesi
durumunda da Bakanlığa bilgi verilir.
(2) Bakanlık,
menşe dejenerasyonunu önlemek amacıyla gerektiğinde tescil
edilmiş tohumları kullanma zorunluluğu getirebilir.
(3) Bilimsel
araştırmalar için, üniversiteler ile kamu kurum ve
kuruluşlarının yurda tohumluk getirmesi ve yurt
dışına tohumluk göndermesi bu madde kapsamı
dışındadır.
(4) Araştırma,
geliştirme ve ticari amaçlarla; tütün tohumu ve fidelerinin üretimi ile
tütün tohumunun yurt içi ticareti Bakanlığın
belirlediği usul ve esaslar kapsamında yapılır. Bu konularda
faaliyet gösteren gerçek ve tüzel kişiler, üretim ve ticarete konu
bilgileri Bakanlığa bildirir.
(5) Bakanlık
tarafından tütün tohumluğu ithalatı yapmaya uygun görülen
alıcılar, sadece araştırma geliştirme veya
sözleşmeli çiftçilerine tütün üretiminde kullandırmak amacıyla
tütün tohumluğu ithalatı yapabilirler. Alıcılar
tarafından ithal edilen tütün tohumları yurt içinde tohumluk
ticaretine konu edilemez.
İzne tabi tütün üretimi
MADDE 7 – (1) Türkiye’de üretilen tütünlerin tohum ve
fidelerini üretildikleri merkezlerin dışına
taşıyarak veya tohum ithal ederek; ihracat, ithal ikamesi, yurt içi
talep ve üretilebilirliğinin araştırılması
amacıyla yapılacak tütün üretimlerinde Bakanlıktan
izin alınması şarttır. İzin talebi Bakanlık tarafından bir ay içinde karara
bağlanır ve sonuç başvuru sahibine bildirilir.
(2) İzin başvurusunda; üretim
yılı, üretim merkezi, menşei, yerleşim yeri, üretici
sayısı ve üretim alanı bilgilerinin belirtilmesi
şarttır.
(3) İzne tabi tütün üretiminin en
az; bir üretim merkezinde, iki köy veya mahallede, 6 üretici ile
yapılması ve üretimin üretici başına bir dekardan az
olmaması esastır.
(4) İzne tabi tütün üretiminde
kullanılacak tütün tohum veya fidelerinin üreticiye alıcı
tarafından verilmesi Bakanlığa
zorunludur.
(5) İzne tabi tütün üretimi
sözleşmeli olarak yapılır ve alıcının
yaptığı diğer sözleşmelerden ayrı olarak
bildirilir.
(6) İzne tabi tütün üretiminde,
yaygın üretim izni verilinceye kadar her üretim yılı için Bakanlıktan izin alınması
şarttır.
(7) İzin alındıktan
sonra üretimin yapılmaması durumunda, gerekçeleri belirtilmek
suretiyle Bakanlığa bilgi verilir.
(8) İzne tabi tütün üretimi
yaptıran alıcının; fidelik, tarla, kırım,
kurutma ve ambalajlama dahil üretimin her safhasında yapılan
işlerle ilgili olarak üreticilere eğitici her türlü bilgiyi ve
teknik desteği vermesi esastır.
(9) İzne tabi tütün üretiminin
yapıldığı yerde başka bir tütün menşeinin
üretimi yapılıyor ise menşe dejenerasyonunun önlenmesi
amacıyla, izne tabi üretimin yapıldığı parsel ile diğer
menşein üretiminin yapıldığı parsel arasında en
az 400 metre izolasyon mesafesinin olması esastır. Üretimi
yapılacak menşelerden herhangi birinde tepe kırma ameliyesi
uygulanıyorsa 400 metre mesafe koşulu aranmaz. Ancak bu durumda
tepe kırma ameliyesi uygulanacak tütünlerde çiçeklenme görülmeden tepe
kırımının yapılması zorunludur. Menşe
dejenerasyonu ihtimali bulunan üretim yerlerinde, tohum almak amacıyla
belirlenen bitkilerin çiçek tablalarına, alıcılar tarafından
torba geçirilmek suretiyle menşe özelliklerinin korunması
zorunludur.
(10) İzne tabi tütün üretiminin,
fidelik, tarla, kırım, kurutma ve ambalajlama dönemlerinde
yapılan işlemler, uygulanan tedbirler ile gözlem, fiziksel ve
kimyasal analiz sonuçları genel bir değerlendirme yapılarak hazırlanacak
raporla birlikte Bakanlığa
gönderilir.
(11) Bakanlık,
izne tabi tütün üretiminin her aşaması ile bakım ve
işleme dönemlerinde her zaman gerekli teknik kontrolleri
yaptırabilir.
(12) İzne tabi tütün üretiminde,
üretime yönelik hedeflerine ulaşıp geçiş sürecini tamamlayarak
yaygın üretime geçmek isteyen alıcının Bakanlıktan izin alması zorunludur.
İzin başvuruları iki ay içinde karara bağlanır.
Yaygın üretimine izin verilen tütün menşeinin müteakip
yıllardaki üretimi bu Yönetmeliğin diğer hükümlerine tabidir.
Yaygın üretime geçilen üretim merkezinde, farklı
alıcının da izin verilen menşeden tütün ürettirmek
istemesi durumunda, ilk üretimden önce Bakanlığa
bilgi vermesi esastır.
(13) Bilimsel amaçlı tütün üretimi
bu madde kapsamı dışındadır. Ancak bu amaçla
yapılacak üretimler önceden Bakanlığa
bildirilir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Üretici Tütünlerinin
Denklenmesi, Alım ve Satımı, Yazılı Sözleşme
Esası,
Üreticiden Alınan
Tütünlerin Tescili ile Anlaşmazlıkların Çözümü
Üretici tütünlerinin denklenmesi
MADDE 8 – (1) Üreticilerin alım-satıma konu
teşkil eden tütünleri tam mahsul olmalı ve denk haline
getirilmelidir. El ve kalite özellikleri aynı olan tütünler birlikte
denklenmelidir. Denk içinde yabancı madde ile dip, filiz,
kırıntı, yanık, karayeşil ve çürük tütün bulunmamalıdır.
Teslim anında tütünlerin rutubet oranı kütlece %16’dan fazla
olmamalıdır.
(2) Üretici tütünlerinin
menşelerine göre denkleme biçimleri bu Yönetmeliğin ekinde yer alan
Ek-3 sayılı Üretici Tütünlerinin Menşelere Göre Denkleme
Tarzları listesinde gösterilmiştir.
(3) Alıcının, üreticiden
listede yer almayan bir denkleme talebinde bulunması halinde önceden Bakanlıktan izin alması zorunludur.
İzin talebi bir ay içinde sonuçlandırılır.
(4) Kendine özgü tekniklerle
üretilen, kırılan, kurutulan, alım ve satımı
yapılan, işleme öncesi herhangi bir denkleme ve ambalajlama yöntemi
uygulanmayan Hasankeyf tipi tütünler için bu madde hükümleri uygulanmaz.
Üretici tütünlerinin alım ve
satımı
MADDE 9 – (1) Türkiye’de üretilen üretici tütünleri
yazılı sözleşme esası veya açık artırma
yöntemiyle alınır ve satılır. Üretim, alım,
satım, taşıma, depolama, işleme ve ihracat
aşamalarında şekli ve içeriği Bakanlık
tarafından belirlenen belgelerin alıcı tarafından
düzenlenmesi, muhafaza edilmesi ve bir örneğinin süresi içinde Bakanlığa verilmesi zorunludur.
(2) Üretici tütünlerinin
alım-satımının tamamlanması için; yaprak tütün
tartı sonuçları ve birim fiyat ile diğer ekspertiz
bilgilerinin, şekli ve içeriği Bakanlık
tarafından belirlenen Yaprak Tütün Tartı ve Fiyat Pusulasına
uygun olarak tanzim edilmesi, belgenin taraflarca imzalanması ve bir
örneğinin üreticiye veya temsilcisine teslim edilmesi şarttır.
(3) Tütün kooperatifi
alıcı sıfatıyla, kurulduğu üretim merkezindeki tek
başına kıyılıp içilebilme vasfına sahip tütün
çeşidini, öncelikle ortaklarından ve kurulduğu üretim
merkezinden olmak üzere, birinci ve ikinci fıkra hükümleri çerçevesinde
temin eder. Tütün kooperatifi, kurulduğu üretim merkezindeki tek
başına kıyılıp içilebilme vasfına sahip tütün
çeşidinin dışında herhangi bir tütün temin edemez. Tütün
kooperatifleri yürütecekleri diğer iş ve işlemlerde bu
Yönetmelik hükümlerine tabidir.
Yazılı sözleşme esası
MADDE 10 – (1) Üretici tütünlerinin yazılı sözleşme esasına göre
üretimi, alımı ve satımı, şekli ve içeriği
Bakanlık tarafından belirlenen Tütün Üretim ve Alım-Satım
Sözleşmesine göre yapılır.
Bu sözleşmenin usul ve esasları
Bakanlık tarafından belirlenir.
(2) Sözleşmeli üretim esasına
göre üretilen tütünlerin fiyatları, tütün mamulleri üreticileri ve/veya
alıcılar ile üreticiler ve/veya temsilcileri arasında
varılan mutabakata göre belirlenir.
Yazılı sözleşmenin
yapılış tarihi, bildirimi ve üreticiden alınan tütünlerin
tescili
MADDE 11 – (1) Yazılı sözleşmeler, Bakanlık tarafından belirlenen esaslar
çerçevesinde tütünlerin tarlaya dikiminden önce ve en geç nisan
ayının sonuna kadar alıcı ile üretici veya bunların
temsilcileri arasında akdedilmiş olmalıdır.
(2) Bu şekilde yapılan
sözleşmeler, şekli ve içeriği Bakanlık
tarafından belirlenen Sözleşmeli Tütün Üretim Bildirimine uygun
olarak liste halinde ve elektronik ortamda ilgili alıcı
tarafından en geç mayıs ayının onbeşinci günü sonuna
kadar Bakanlığa verilmelidir.
Taraflardan birinin gerekçeli olarak başvurması halinde birinci
fıkra ile bu fıkrada belirtilen süreleri uzatmaya Bakanlık yetkilidir. Bu bildirimler Bakanlık tarafından yapılacak
tescil işlemine esas teşkil eder.
(3) Yaprak Tütün Tartı ve Fiyat
Pusulasının usulüne uygun olarak tanzim edilmesi, taraflarca
imzalanarak bir örneğinin üreticiye veya temsilcisine teslim edilmesi
ile alım satıma konu tütünler alıcının mülkiyetine
geçer. Bu safhadan sonraki faaliyetler için mevzuatta belirtilen
işlemlerin zamanında usulüne uygun olarak yapılması ve
istenen bilgi ve belgelerin alıcı tarafından süresi içinde Bakanlığa verilmesi zorunludur.
(4) Alıcı,
üreticiden satın aldığı tütünü üretim yerindeki ticaret
borsasına tescil ettirir.
(5) Alıcı,
alım-satımı tamamlanan tütünler için şekli ve
içeriği Bakanlık tarafından
belirlenen Yazılı Sözleşme Esasına/Açık Artırma
Yöntemine Göre Tütün Alım-Satım ve Tescil Beyannamesi ile Bakanlığa müracaat eder. Ticaret borsalarına yaptırılan tescil ile
Bakanlığa yapılan tescil müracaatı içeriklerinin
birbiriyle uyumlu olması zorunludur. Beyanname içeriği ile Bakanlık kayıtlarının
birbirini teyit etmesi halinde beyanname onaylanır, bir nüshası
alıcıya geri verilerek tescil işlemi tamamlanmış
olur.
(6) Alıcı, alım
satımı tamamlanan tütünlere ait Üretici Hesap Pusulaları
Paftasını ve Pafta İcmal Tablosunu, Bakanlık
tarafından belirlenen şekil ve içeriğe uygun olarak
düzenleyip, ödeme tarihinden itibaren yedi gün içinde, durumu açıklayan
bir üst yazıyla birlikte yazılı ve elektronik ortamda Bakanlığa vermek zorundadır. Üretim
yılına ait kati alım sonuçları ise, üretici tütünlerini
teslim alma işlemlerinin tamamlanmasını müteakip ve en geç
tütünlerin teslim alınması için belirlenen süreyi takip eden
yirminci günü mesai saati bitimine kadar yazılı ve elektronik
ortamda Bakanlığa verilmek
zorundadır.
Anlaşmazlıkların
çözümü
MADDE 12 – (1) Üretici ile alıcı arasında
yazılı sözleşmeye göre yapılan tütün
alım-satımında, alıcının tütün eksperi
tarafından yapılan ekspertiz sonucuna üretici veya temsilcisi
tarafından itiraz edilebilir.
(2) İtiraz
başvurusu, şekli ve içeriği Bakanlık tarafından
belirlenen Ekspertiz Sonucuna İtiraz Dilekçesi kullanılmak
suretiyle, üretici ile alıcı veya bunların temsilcilerinin
imzaları ve tarih bölümü eksiksiz bir şekilde doldurularak üç örnek
olarak düzenlenir ve aslı alıcıya, bir örneği de yerel
Ziraat Odasına verilir. Ziraat Odasının
bulunmadığı yerlerde veya Bakanlığın
bilgilendirilmesi amacıyla bir örnek de üretici tarafından
Bakanlığa gönderilebilir. İtiraz edilen alıcı en geç
üç iş günü içinde itirazı Bakanlığa yazılı veya
elektronik ortamda intikal ettirir. İtiraz başvurusunun
Bakanlık tarafından bir ay içinde sonuçlandırılması
esastır. Alıcının, itiraz başvurusunu almaktan
imtina etmesi halinde, başvuru 11/2/1959 tarihli ve 7201
sayılı Tebligat Kanunu ve ilgili diğer tebligat mevzuatı
çerçevesinde, iadeli-taahhütlü posta aracılığıyla
yapılabilir.
(3) Bakanlığın
yetkilendireceği bir tütün eksperinin başkanlığında,
üretici ve alıcı temsilcisi tütün eksperlerinden oluşan üç
kişilik heyet itirazı inceleyerek üç gün içinde
sonuçlandırır. Heyetin vereceği karar kesin olup, aynı
itirazla ilgili olarak Bakanlıktan
tekrar inceleme talep edilemez.
(4) Üretici heyete temsilci
vermeyeceğini yazılı olarak bildirdiği takdirde, itiraza
konu tütünler hazır bulunanlarca incelenir ve
sonuçlandırılır. İki kişiyle incelenen itirazlarda
oybirliği ile karar alınamadığı takdirde
başkanın görüşü esas alınır.
(5) Heyetin verdiği karara
rağmen anlaşma sağlanamaması halinde
uyuşmazlığın çözümünde tütün üretiminin
yapıldığı yer mahkemeleri yetkilidir.
(6) İtiraz başvurusunun
süresi içinde Bakanlığa bildirilmemesi
halinde, alıcı itiraza konu tütünleri, ürün miktarının
sözleşmede yer alan en yüksek nevi tütün fiyatı ile
çarpımından oluşan bedelle satın almayı kabul
etmiş sayılır.
(7) İtiraz hakkını
kullanan üreticiye alıcı tarafından yazılı
sözleşmede yer alan hak ve yükümlülüklerle ilgili zorluk
çıkartılamaz, itiraz başvurusu bir sonraki ürün yılı
için imzalanacak sözleşmeyle ilişkilendirilemez.
(8) Tütünle ilgili teknik konularda
tütün eksperi olmayanlar bilirkişi ve hakem olarak görevlendirilemez.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Açık Artırma
Yöntemi, Tütün Satış Merkezlerinin Kurulması, Açık
Artırmaya Katılım,
Açık Artırma
Süreci ve Satışı Yapılan Tütün Bedelleri
Açık artırma
yöntemi ile alım-satım ve sözleşme dışı tütün
üretiminin bildirilmesi
MADDE
13 – (1) Yazılı sözleşme yapılarak üretilen
tütünler dışında kalan üretici tütünleri, tütün
satış merkezlerinde açık artırma yöntemiyle
alınır satılır.
(2) Yazılı sözleşme esası
dışında tütün üretimi yapan üreticiler, tütünlerin dikimini
müteakip, en geç takip eden yılın Nisan ayının on
beşinci günü sonuna kadar kimlik, açık adres, üretim yapılan
parselin mevki ve alanı ile tahmini üretim miktarı bilgilerini
şekli ve içeriği Bakanlık tarafından belirlenen
Sözleşme Dışı Tütün Üretim Bildirim Formuna yazarak tütün
üretiminin yapıldığı il/ilçedeki Ziraat Odasına
bildirmek zorundadır. Sözleşme fazlası olup
alıcısı tarafından satın alınmayan tütünler de
tütün alımının bitimini müteakip, üreticiler tarafından
bu yöntemle aynı tarihe kadar bildirilir.
(3) Yapılan bildirimler Ziraat Odası tarafından
incelenir ve tütün çiftçisi olan üreticilere ait bilgiler, şekli ve
içeriği Bakanlık tarafından belirlenen Sözleşme
Dışı Tütün Üretim Bildirim Listesine kaydedilerek, Nisan
ayının sonuna kadar yazılı ve elektronik ortamda
Bakanlığa gönderilir.
(4) Açık artırmalı satışların
öncesinde, güncellenmiş üretici ve üretim bilgileri ilgili Ziraat
Odası tarafından Bakanlığa bildirilir.
Tütün satış merkezlerinin
kurulması
MADDE 14 – (1) Tütün satış merkezleri; ziraat
odaları, tütün tarım satış kooperatifleri, her türlü
üretici birlik, dernek ve kooperatifleri ile diğer gerçek ve tüzel
kişiler tarafından Bakanlığın
gözetim ve koordinasyonu altında kurulur ve işletilir.
(2) Tütün satış merkezlerinin
kurulması ile ilgili usul ve esaslar, kurulacağı yerler, açık
artırmalı satışların başlangıç ve
bitiş tarihleri Bakanlık
tarafından belirlenip, ilan edilir.
(3) Tütün satış merkezlerinin
kurulması için gerekli şartların oluşmaması ve
ihtiyaç duyulması halinde, gerekli görülen yerlerde sözleşme
dışı üretilen tütünlerin alım satımının
usul ve esasları Bakanlık
tarafından belirlenip ilan edilir.
Tütün satış merkezlerinde
açık artırmaya katılım
MADDE 15 – (1) Tütün satış merkezlerinde
açık artırmaya katılmak isteyen alıcı, açık
artırmalı satışların başlangıç tarihinden
en az yirmi gün önce, açık artırmaya
katılacağını ve varsa kanuni vekillerini ilgili tütün
satış merkezine bildirmek zorundadır.
(2) Tütün satış merkezlerinde
alıcı adına tütünlerin muayene ve ekspertizlerini yapacak
kişiler, 4733 sayılı Kanunda belirtilen tütün eksperi
unvanına sahip olduklarını gösteren belge örneğini
satış merkezine vermekle yükümlüdürler. Tütün eksperi olmayanlar
satış merkezlerinde tütünlerin muayene ve ekspertizini yapamazlar,
kalite hakkında bildirimde bulunamazlar.
(3) Tütün satış merkezinde
açık artırmaya katılmak isteyen alıcı,
satış merkezine her yıl Bakanlıkça
belirlenecek miktarda teminat yatırmak zorundadır.
(4) Alıcının, tütün
satış merkezlerinde adına tescil edilen tütünleri almaktan
vazgeçmesi, tütün bedelini satış merkezine ödememesi veya
belirlenen süre içinde tütünleri satış merkezi deposundan çekmemesi
halinde doğacak tazminat, kira, sigorta bedeli, işçilik ve sair
masraflar yatırılan teminattan karşılanır.
Üretici tütünlerinin tütün
satış merkezlerine getirilmesi ve ekspertizi
MADDE 16 – (1) Üreticiler tütünlerini Bakanlık tarafından belirlenen tütün
satış merkezine, satış merkezince ilan edilecek programa
göre tam mahsul olarak getirirler. Tütünler tartılır ve Bakanlık tarafından
yetkilendirilmiş satış merkezi tütün eksperince ekspertizi
yapılır.
(2) Her bir üretici tütünü için
açık artırma başlangıç fiyatı, bu ekspertiz
sonuçlarına göre belirlenir.
(3) Tütün satış merkezine,
bulunduğu yerde giderilmesi mümkün olmayacak şekilde ağır
tavlı veya küflü olarak getirilen tütünler, açık artırma
başlangıç fiyatı belirlenmeden geri gönderilir. Bu durumdaki
tütünler için Bakanlık tarafından
yetkilendirilmiş satış merkezi tütün eksperinin vereceği
karar kesindir.
(4) Geri götürülen tütünler, gerekli
bakım işlemleri yapıldıktan sonra satış
merkezinin uygun göreceği tarihte tekrar getirilebilir.
Ekspertiz sonuçlarının
ilanı ve açık artırma süreci
MADDE 17 – (1) Her üretici tütünü için, tütün
satış merkezinde Bakanlık
tarafından yetkilendirilmiş tütün eksperi tarafından
yapılan ekspertiz sonucunda belirlenecek tüm bilgiler, satışa
çıkarılan üretici tütünleri üzerindeki karta kaydedilmek suretiyle
ilan edilir.
(2) Her kalite nevi tütün için son
beş yılda Bakanlıkça
seçilecek üç yılın ihraç fiyat ortalamasının yüzde elli
eksiği, açık artırma başlangıç fiyatı olarak Bakanlıkça açıklanır. Dünyada ve
Türkiye’deki gelişmeler dikkate alınarak bu oranı yüzde
yetmişbeşe kadar uygulamaya Bakanlık
yetkilidir.
(3) Tütün satış merkezlerinde
açık artırmaya, açık artırma başlangıç
fiyatından başlanır. Açık artırma Bakanlıkça her yıl belirlenecek miktar
veya katları oranında yapılır. Üretici veya kanuni
vekilinin kabul etmesi halinde tütünler en yüksek fiyatı veren
alıcı adına tescil edilerek satış işlemi
tamamlanır.
(4) Açık artırma
başlangıç fiyatını veya açık artırmada
oluşan fiyatı kabul etmeyen üreticiler oluşan masrafları
karşıladıktan sonra tütünlerini geri götürürler. Tütün
satış merkezi, üreticilerin elinde tütün kalması ve
alıcıların istekte bulunması halinde, tütün
satış merkezinde programlanmış son açık artırma
işleminden hemen sonra açık artırma işlemini tekrarlar.
Tütünlerin sigorta ettirilmesi
MADDE 18 – (1) Tütün satış merkezleri ve
depolarına getirilen tütünler, satış merkezi tarafından
hırsızlık, yangın, haşere istilası, terör ve
halk hareketleri gibi riskler ile sel, su baskını, kasırga,
deprem ve benzeri doğal afetler sonucu oluşabilecek zararlara
karşı sigorta ettirilir. Sigorta primleri satış merkezi
tarafından ödenip alıcıdan tahsil edilir.
Tütün satış merkezlerinde
satışı yapılan tütün bedelleri
MADDE 19 – (1) Satış merkezlerinde
satışı yapılan tütünler için alıcı ve
üreticiden bir komisyon alınır. Alınacak komisyon oranı
ve dağılımı her yıl Bakanlıkça
belirlenir. Alıcı, satın aldığı tütünlere ait
komisyonu ve tütün bedellerini en geç tescili izleyen iş günü içinde
satış merkezince açtırılan banka hesabına
yatırır.
(2) Satış merkezi gerekli
yasal kesintiler ve üreticinin payına düşen komisyonu
çıkardıktan sonra, üreticinin parasını iki iş günü
içinde öder.
(3) Alıcı, adına
satışı tescil edilen tütünleri, tescili izleyen iş günü
içinde satış merkezi deposundan kendi deposuna çekmek
zorundadır.
BEŞİNCİ
BÖLÜM
Tütünlerin
İşlenmesi, Tütün Fireleri, Tütün İşleme Tesislerinin
Kurulması, Üretim İzni,
Proje Tadilatı, Yer
Değişikliği, Devri, Kapatılması ve Tütünlerin
Depolanması
Tütünlerin işlenmesi
MADDE 20 – (1) Türkiye’de üretilen tütünlerin Türk
Standardında belirlenmiş nevi tanımlarına uygun olarak, Bakanlıktan Tütün İşleme Tesisi Faaliyet
Uygunluk Belgesi almış tesislerde işlenmesi zorunludur.
(2) İşlenecek tütünlere ait
bilgiler, işleme başlangıcından bir iş günü öncesine
kadar, işleme sonuçları ise işleme bitişinden itibaren on
iş günü içinde, şekli ve içeriği Bakanlık
tarafından belirlenen Yaprak Tütün İşleme
Açılış/Kapanış Bildirimine uygun olarak Bakanlığa bildirilir.
(3) Teknik ve ticari gereklerle, tütünlerin Türk
Standardında belirlenen neviyatlandırma,
denkleme ve ambalajlama yöntemlerine uyulmadan veya birden fazla
menşe/tip tütünün birlikte işlenebilmesi için önceden Bakanlıktan
izin alınması zorunludur. İzin talebi beş iş günü
içinde cevaplandırılır. Türk Standardında yer almayan
tütün çeşitlerinin işlenmesi de Bakanlığa bilgi verilerek
yapılır. Şişirilmiş tütün işleme tesisinde
nihai ürüne dönüştürmek amacıyla ara ürün olarak elde edilen
kıyılmış tütünler şişirilmiş tütün haline
getirilmeden ticarete konu edilemez, tesis dışına
çıkarılamaz.
(4) Çeşitli nedenlerle yeniden
işlenmesi veya ambalaj
değişikliği planlanan tütünler için gerekçesi ile
birlikte Bakanlığa
başvurularak izin alınması şarttır. İzin talebi
beş iş günü içinde cevaplandırılır.
(5) Nicotiana Rustica türüne ait
bir çeşit olup, kendine özgü tekniklerle üretilen, kırılan,
kurutulan, fermantasyon geçirtilen ve el imalatı tabir edilen, insan
emeğiyle açım, tefrik ve tasnife tabi tutulan Hasankeyf tipi tütünler ile Puroluk tipi
tütünlerin işlenmesinde birinci fıkra hükümleri uygulanmaz.
(6) Üreticiden alınan
tütünler, tesislerde işlenmeden, alındığı
şekliyle veya el imalatı tabir edilen yöntemle açım,
yabancı madde ayıklama, tefrik ve tasnife tabi tutularak puro,
sigarillo, pipoluk ve nargilelik tütün mamulü ve sarmalık
kıyılmış tütün mamulü üretiminde kullanılabilir. Bu
durumdaki tütünler için birinci fıkra hükümleri uygulanmaz.
(7) Alıcı
tarafından, ticarete konu olmayacağına karar verilerek imha
edilmek istenen işlenmemiş ve/veya işlenmiş tütünler, Bakanlıktan izin almak kaydıyla ilgili
mevzuata göre imha edilir.
Tütün fireleri
MADDE 21 – (1) Tütünlerin taşınması,
depolanması ve işlenmesi sırasında meydana gelebilecek
azami fireler, bu Yönetmeliğin ekinde yer alan Ek-4 sayılı
Tütünlerde Azami Fire Oranları listesinde belirtilmiştir. Azami
fire oranları aşıldığı takdirde, gerekçe
belirtilerek en geç on iş günü içinde Bakanlığa
müracaat edilir. Bakanlıkça
yapılacak değerlendirmenin sonucu on iş günü içinde ilgiliye
bildirilir.
Tütün işleme tesislerinin
kurulması
MADDE
22 – (1) Tütün işleme tesisleri tütün ticareti yetki
belgesini haiz gerçek ve tüzel kişiler tarafından kurulabilir.
Tesis kurmak isteyen gerçek ve tüzel kişiler, gerekli izin taleplerini
içerir dilekçelerini, aşağıdaki bilgi ve belgeleri içeren bir
takım dosya ile birlikte şahsen veya yetkili temsilcileri
vasıtasıyla Bakanlığa iletirler:
a) Faaliyet özgeçmişini ve hedeflediği faaliyeti
tanımlayan özel beyanı.
b) Kurulacak tesis sahası için yürürlükteki imar
mevzuatı çerçevesinde alınmış imar durumunu gösteren
belgenin aslı veya ilgili kurum onaylı sureti.
c) Tesiste kullanılacak makine ve cihazların
yerleşimini gösterir plan, bu makine ve
cihazların teknik bilgi listesi, proforma faturaları ve
planlanan üretim kapasitesini de içeren iş akış
şeması.
ç) Bakanlık tarafından belirlenen içerik ve şekle
uygun olarak hazırlanmış fizibilite raporu ve elektronik ortama aktarılmış
kopyası.
d) Ek 2 nci maddenin
birinci fıkrasında belirtilen Tütün İşleme Tesisi Kurma
Uygunluk Belgesi bedelinin Bakanlık hesabına
yatırıldığına ilişkin belgenin aslı veya
ilgili kurum onaylı sureti.
(2) Başvuru dosyaları en geç otuz gün içinde
incelenir. Eksiklik tespit edilmesi halinde, bu eksiklikler bildirim
tarihinden itibaren en geç doksan gün içinde tamamlanır. Eksik bulunan
bilgi ve belgelerin süresi içinde tamamlanmaması veya projeden
vazgeçilmesi halinde başvuru işleme konulmaz ve uygunluk belgesi
bedeli iade edilmez.
(3) Tamamlanmış başvurular ilgili mevzuat ile
işin ekonomik ve teknik boyutları gözetilerek Bakanlık
tarafından görevlendirilen heyet
marifetiyle mahallinde veya dosya üzerinden değerlendirilir
ve en geç otuz gün içinde tesis kurma izin başvurusu karara
bağlanır. Uygun bulunanlara şekli ve içeriği
Bakanlık tarafından belirlenen Tütün İşleme Tesisi Kurma
Uygunluk Belgesi verilir.
(4) Tütün İşleme Tesisi Kurma Uygunluk Belgesi
alınmasından sonra, Tütün İşleme Tesisi Faaliyet Uygunluk
Belgesi verilmesi aşamasına kadar geçen süre içinde, tesis
ihtiyaçlarından kaynaklanan, ekonomik ve/veya teknik gerekçelere dayanan
proje revizyonu yapılmak istenildiğinde, revizyonun içeriği ve
kapsamını açıklayan bilgi ve belgeler ile Bakanlığa
başvurulur. Başvurular en geç otuz gün içinde karara
bağlanır. Proje revizyonunun uygun bulunması durumunda Tütün
İşleme Tesisi Kurma Uygunluk Belgesi güncellenir.
(5) Tütün İşleme Tesisi
Kurma Uygunluk Belgesi, belge veriliş tarihinden itibaren on sekiz ay
geçerlidir. Bu süre içinde tesisini faaliyete hazır hale getiremeyecek
durumda olanlara ek süre verilebilir. Ek süre için süre bitiminden en az
altmış gün önce Bakanlığa başvurulur. Başvuruyu
müteakiben Bakanlık tarafından mahallinde veya dosya üzerinden
inceleme yapılır. Başvuruya ilişkin rapor, inceleme
tarihinden itibaren en geç otuz gün içinde hazırlanır.
Başvuru, hazırlanan raporun Bakanlığa sunulmasından
itibaren en geç otuz gün içinde karara bağlanır. Başvurunun
uygun bulunması durumunda, bir defaya mahsus, belge
geçerlilik süresinin bitiminden itibaren geçerli olmak üzere
doksan güne kadar ek süre verilebilir. Verilen süre içinde projesini
tamamlamayanların Tütün İşleme Tesisi Kurma Uygunluk Belgesi
iptal edilmiş sayılır. Bu durumda tahsil edilmiş olan uygunluk
belgesi bedeli iade edilmez. Aynı gerçek veya tüzel kişinin
aynı adresle ilgili tekrar müracaatı durumunda, daha önceki
başvurusunun gerçekleşmeme sebepleri ayrıntılı
olarak rapor edilerek Bakanlığa sunulması halinde değerlendirmeye
alınır. İzin verilmesi durumunda bu yeni müracaat için tekrar
bir ek süre verilmez.
(6) İşleme tesislerinin kurulması
aşamasında veya daha sonra gerçekleştirilecek proje
tadilatları kapsamında, tesiste kullanılmak üzere ithal
edilecek makineler Bakanlığa bildirilir.
(7) Birinci
fıkranın (d) bendinde yer alan uygunluk belgesi bedeli, her
yıl bir önceki yıla ilişkin olarak 4/1/1961 tarihli ve 213
sayılı Vergi Usul Kanunu uyarınca belirlenen yeniden
değerleme oranını geçmemek üzere, Bakanlık
tarafından yeniden belirlenerek Resmî
Gazete’de yayımlanır.
Tütün işleme tesislerinin
üretim izni
MADDE 23 – (1) Tütün
işleme tesisi kurma izni alarak projesini gerçekleştiren ve
alınması gerekli diğer yasal izinlerini tamamlayarak tesisini
faaliyete hazır hale getiren alıcılar, Tütün İşleme
Tesisi Faaliyet Uygunluk Belgesi almak için Bakanlığa başvurur.
(2) Bakanlık tarafından teknik bir heyet
görevlendirilir, tesisin kuruluş izninde aranan şartları
taşıyıp taşımadığı hususu yerinde
incelenerek rapora bağlanır. Bu rapor, Bakanlığa
sunulmasından itibaren otuz gün içinde değerlendirilerek uygun
bulunanlara, ek 2 nci maddenin ikinci
fıkrasında belirtilen Tütün İşleme Tesisi Faaliyet
Uygunluk Belgesi bedelinin Bakanlık hesabına
yatırıldığının belgelenmesi kaydıyla
şekli ve içeriği Bakanlık tarafından belirlenen Tütün
İşleme Tesisi Faaliyet Uygunluk Belgesi verilir. Verilecek Faaliyet
Uygunluk Belgesinde tesisin faaliyet konusu ve kapsamı belirtilir.
(3) İkinci
fıkrada belirtilen Uygunluk Belgesi için yüzotuzikibin
altıyüz Türk Lirası bedel alınır. Bu bedel her
yıl bir önceki yıla ilişkin olarak 213 sayılı Kanun
uyarınca belirlenen yeniden değerleme oranını geçmemek
üzere, Bakanlık tarafından yeniden
belirlenerek Resmî
Gazete’de yayımlanır.
(4) Faaliyet izni verilmesinden önce
yasal izinlerin alınmasının sağlanması veya
tesisteki makine, cihaz ve ekipmanların test edilmesi amacıyla,
deneme üretimi yapmak isteyen gerçek ve tüzel kişilere, başvuru
tarihinden itibaren en geç bir ay içinde Bakanlıkça
izin verilir. Deneme üretiminde işlenecek tütün miktarı, tesisin
yirmidört saatlik tütün işleme kapasitesinin beş katından
fazla olamaz ve deneme üretimi toplamda otuz günü geçemez. Deneme üretimi
süresince işlenmiş tütünler, Bakanlıktan
Tütün İşleme Tesisi Faaliyet Uygunluk
Belgesi alınıncaya kadar bildirimi yapılan bir tütün
deposunda muhafaza edilir ve hiçbir ticari faaliyete konu edilemez. İkinci fıkra kapsamında görevlendirilecek
teknik heyet, ihtiyaç duyulması halinde bu madde hükümleri çerçevesinde
deneme üretimi yaptırabilir. Bu durumda Bakanlıktan önceden izin
alınması gerekmez.
Proje tadilatı, tesislerin yer
değişikliği, devri ve kapatılması
MADDE 24 – (1) İşleme tesisinde kurulu bulunan makineleri devre
dışı bırakacak, değiştirecek veya ilave makine
getirecek alıcı, değişikliğin teknik ve mali
boyutunu açıklayan bir rapor ve makine teknik bilgi listesi, tadilat öncesi
ve sonrası yerleşim planı, proforma faturayı da içeren
tadilat projesi ile Bakanlığa başvurur. Başvuru
değerlendirilerek bir ay içinde karara bağlanır. Uygun bulunan
projeye izin verilir. Alıcı, verilen izin doğrultusunda
tamamlanan proje değişikliğini Bakanlığa
yazılı olarak bildirir. Bakanlık tarafından teknik bir
heyet görevlendirilerek proje değişikliğinin verilen izine
uygun olup olmadığı hususu yerinde incelenerek rapora
bağlanır. Uygun bulunanların Tütün İşleme Tesisi
Faaliyet Uygunluk Belgesi güncel kapasite raporu doğrultusunda yenilenir.
(2) Tütün işleme tesisinde, tütün
işleme faaliyetiyle ilgisi bulunmayan makine, cihaz ve ekipmanlar ile
tesiste gerçekleştirilecek yedek parça değişimleri birinci
fıkra hükmüne tabi değildir.
(3) Tesisin kuruluş yerinin değiştirilmesi,
kurulu makinelerini ülke içerisinde kısmen veya tamamen aynı
alıcı tarafından kurulan yeni veya eski bir tesise nakli,
başka bir gerçek veya tüzel kişiye devri ile ülke dışına
çıkarılması Bakanlığın iznine
bağlıdır. Firmanın yetkili organı tarafından;
a) Tesisin kuruluş yerinin değiştirilmesine
ilişkin alınan karar ve 22 nci maddenin birinci
fıkrasının (b), (c) ve (ç) bentlerinde sayılan belgeler
ile birlikte yer değişikliği öncesi,
b) Kurulu makinelerini ülke içerisinde kısmen veya tamamen
aynı alıcı tarafından kurulan yeni veya eski bir tesise
nakline ilişkin alınan karar ve birinci fıkrada sayılan
belgeler ile birlikte yer değişikliği öncesi,
c) Tesisin başka bir gerçek veya tüzel kişiye devrine
ilişkin alınan karar ve devralacak olan gerçek veya tüzel
kişiye ait, 26 ncı maddenin birinci fıkrasının (a),
(b) ve (c) bentlerinde sayılan belgeler ve devir sözleşmesi ile
birlikte devir öncesi,
Bakanlığa başvurulur. Bakanlık izin
taleplerini bir ay içinde sonuçlandırır.
(4) Üretim faaliyetleri sona erdirilen
işleme tesisleri Bakanlığa
bildirilir. Bakanlığa
karşı yükümlülükleri işleme tesisi sahibine on iş günü
içinde bildirilerek kapatma işlemi sonuçlandırılır.
Kapatılan işleme tesislerindeki makine, cihaz ve ekipman Bakanlığa bilgi verilerek tasfiye
edilir.
(5) Tütün Ticareti Yetki Belgesi iptal
edilen alıcılara ait işleme tesislerinin gerçek ve tüzel
kişilere devri, kiralanması veya sökülerek tasfiyesi Bakanlığın iznine
bağlıdır. İzin talebi Bakanlık
tarafından bir ay içinde karara bağlanır ve sonuç başvuru
sahibine bildirilir.
(6) Homojenize tütün, şişirilmiş tütün,
şişirilmiş tütün damarı ile yaprak tütün veya tütün
bitkisinden elde edilen, ancak tütün mamulü sayılmayan ve tütün mamulü
hammaddesi bir ürün yapımı amacı ile kurulacak fabrika ve
tesisler de 22 nci, 23 üncü ve bu madde hükümlerine tabidir.
(7) Bu
maddenin altıncı fıkrasında belirtilen tesisler, Bakanlık tarafından bu Yönetmelik
doğrultusunda daha önce izin verilmiş bir tesise ek olarak da
kurulabilir. Bu durumda başvuru sahibi, hedeflediği faaliyeti
tanımlayan beyan ile kurulacak makine ve cihazların yerleşim
durumu ve planlanan üretim kapasitesini de içeren iş akış
şeması ile birlikte Bakanlığa
başvurur. Başvuru değerlendirilir ve uygun bulunanlara bir ay
içinde izin verilir. Kurulumu tamamlayan başvuru sahibi ilgili sanayi
odasından alınan kapasite raporu ile birlikte üretime hazır
olduğunu Bakanlığa
yazılı olarak bildirir. Bildirimden sonraki işlemler, bu
Yönetmeliğin 23 üncü maddesinin ikinci, üçüncü ve dördüncü fıkralarında
yer alan hükümler doğrultusunda sonuçlandırılır. Bu
tesislere yeni faaliyet alanıyla uyumlu Faaliyet Uygunluk Belgesi
verilir.
Tütünlerin
depolanması ve taşınması
MADDE
25 – (1) Alıcı, satın aldığı veya
stoklarında bulunan tütünlerin muhafazası veya bakımı
amacıyla gerek kendisine ait, gerekse kiralık olarak tuttuğu
depoları, tütün konulmadan önce tütün eksperi vasıtasıyla
TUPSE uygulaması üzerinden elektronik ortamda Bakanlığa
bildirmek zorundadır. İşleme, iç ve dış ticaret
aşamalarında tütünlerin geçici olarak muhafaza edildiği yerler
bu hükmün dışındadır.
(2) Kapatılan depolar, kapatılmasını
müteakip otuz gün içinde alıcının tütün eksperi
vasıtasıyla TUPSE uygulaması üzerinden elektronik ortamda
Bakanlığa bildirilir.
(3) Alıcı tarafından üretici ve diğer
alıcıdan satın alınan tütünler, ithal edilen tütünler ve
alıcının stoklarında bulunan tütünlerin bulundukları
ilçe dışına taşınması öncesinde Tütün
Taşıma Bildiriminin tütün eksperi vasıtasıyla TUPSE
uygulaması üzerinden elektronik ortamda doldurulması ve
Bakanlığa bildirilmesi zorunludur. Alıcı tarafından
yurt içine satılan tütünler, TUPSE uygulaması üzerinden elektronik
ortamda Bakanlığa bildirilmeden depodan çıkarılamaz.
(4) Üreticinin tütününü, üretimin yapıldığı
ilçedeki üretim yerinden aynı ilçe sınırları içinde
bulunan ikametine veya deposuna taşınması için tütün
taşıma bildirimi ve onayı şartı aranmaz. Üretici
tütünlerinin üretildiği ilçe sınırları içinde muhafazası,
depolanması ve alım satıma konu edilmesi zorunludur.
Tütünlerin üretildiği ilçe dışına
taşınmasının zorunluluk arz ettiği durumlarda
önceden Tütün Taşıma Bildiriminde bulunarak, Bakanlıktan izin
alınması şarttır.
ALTINCI BÖLÜM
Tütün Ticareti Yetki
Belgesi, Tütün Ticareti, İhracatı ve İthalatı
Tütün ticareti yetki belgesi
MADDE
26 – (1) Tütün ticareti yapabilmek için Bakanlıktan uygunluk
belgesini almış olmak şarttır. Uygunluk belgesi almak
isteyen gerçek ve tüzel kişiler gerekli izin taleplerini içerir
dilekçelerini, aşağıdaki bilgi ve belgeleri içeren bir
takım dosya ile birlikte şahsen veya yetkili temsilcileri
vasıtasıyla Bakanlığa iletirler:
a) Türkiye Ticaret Sicili Gazetesinde yayımlanmış
ana sözleşmesi ve yetkili
kişilere ait imza sirküleri.
b) Son altı ay içinde ticaret ve sanayi odasından
alınan faaliyet belgesi.
c) Gerçek kişiler için
başvuru sahibinin, tüzel kişiler için yönetim kurulu başkan ve
üyeleri ile tüzel kişiyi temsile yetkili kişilerin T.C. kimlik
numarası ile 4733 sayılı Kanuna, 8/6/1942 tarihli
ve 4250 sayılı İspirto ve İspirtolu İçkiler
İnhisarı Kanununa, 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi
Usul Kanununun 359 uncu maddesinin (d) fıkrasına, 21/3/2007 tarihli ve 5607 sayılı
Kaçakçılıkla Mücadele Kanununun 3 üncü maddesinin on, on altı, on yedi, on sekiz, yirmi ve
yirmi birinci fıkralarına aykırılıktan dolayı
haklarında kesinleşmiş mahkumiyet kararı
olmadığına ve Bakanlıkça düzenlenmiş belgelerin mahkemece
askıya alınmadığına dair beyan.
ç) Kayıtlı elektronik posta ve Ulusal Elektronik
Tebligat Sistemi adresini gösterir belge.
d) Yazışma adresi ile telefon, faks ve e-posta
bilgilerini gösteren yazılı beyan.
e) Vergi dairesi ve vergi kimlik numarasını gösterir
vergi levhası ile MERSİS numarasını gösterir belge.
f) Ek 2 nci maddenin
üçüncü fıkrasında belirtilen Tütün Ticareti Yetki Belgesi uygunluk
bedelinin Bakanlık hesabına yatırıldığına
ilişkin belge.
g) Tütün kooperatiflerinin, Ticaret
Bakanlığının ilgili mevzuatı kapsamında
kurulmuş, Tütün Üretim ve Pazarlama Kooperatifi olduklarına dair
yazı.
(2) Başvurular Bakanlık tarafından
değerlendirilerek en geç otuz gün içinde karara bağlanır.
Tütün ticareti yapması uygun görülenlere uygunluk belgesi olarak Tütün
Ticareti Yetki Belgesi verilir.
(3) Belge başvurusu yapan şirketin ana sözleşmesindeki
amacının, Bakanlık tarafından verilen yetki belgesi ile
yapılabilecek iş ve işlemlerle uyumlu olması zorunludur.
(4) Başvuruda eksiklik tespit edilmesi halinde, bu
eksiklikler bildirim tarihinden itibaren en geç doksan gün içinde
tamamlanır. Eksik bulunan bilgi ve belgelerin süresi içinde
tamamlanmaması veya talepten vazgeçilmesi halinde belge bedeli iade
edilmez.
(5) Alıcıların başvuru bilgilerindeki
değişiklikler otuz gün içinde Bakanlığa bildirilir. Tüzel
kişilerde yönetim kurulu başkan ve üyeleri ile yetkili
kişilerden herhangi birinde değişiklik olması halinde,
katılan yeni kişiler için birinci fıkranın (a) ve (c)
bentlerinde belirtilen belgelerin Bakanlığa ibrazı zorunludur.
(6) Alıcıların uygunlukları her yıl
Temmuz ayında Bakanlık tarafından vize işlemine tabi
tutulur. Bunun için ek 2 nci maddenin üçüncü fıkrasında belirtilen
yıllık Tütün Ticareti Yetki Belgesi vize işlemleri uygunluk
bedelinin, Temmuz ayının sonuna kadar Bakanlık hesabına
yatırılması zorunludur. Vize işlemi
yaptırmayanların tütün ticareti yetki belgesi geçerliliğini
kaybeder. Tütün ticareti yetki belgesi alındığı yıl
için ayrıca vize işlemine tabi tutulmaz.
(7) Tütün kooperatiflerine, ek 2 nci maddenin üçüncü fıkrasında
yer alan uygunluk belgesi bedeli ile vize bedeli onda bir oranında
uygulanır.
(8) Bu maddede yer alan
uygunluk belgesi bedelleri, her yıl bir önceki yıla ilişkin
olarak 213 sayılı Kanun uyarınca belirlenen yeniden
değerleme oranını geçmemek üzere, Bakanlık
tarafından yeniden belirlenerek Resmî
Gazete’de yayımlanır.
Tütün ticareti
MADDE 27 – (1) Üreticiden alınan tütünlerin tütün
satış merkezlerine veya Bakanlığa
tescili kaydıyla dahilde alınması, satılması ve
nakledilmesi serbesttir.
(2) Alıcılar, aralarında
yaptıkları tütün alım ve satımlarını,
şekli ve içeriği Bakanlık
tarafından belirlenen Tütün Alım-Satım Bildirimine uygun
olarak, fatura düzenleme tarihini takip eden beş iş günü
içinde faturanın bir sureti ile birlikte Bakanlığa
bildirmek zorundadırlar.
(3) Alıcı, tütün
stokları ile ihracat ve ithalat miktarlarını, şekli ve
içeriği Bakanlık tarafından
belirlenen Tütün Mevcut Bildirimine uygun olarak, haziran ve aralık
ayları sonu itibariyle takip eden ayın on beşinci günü mesai
saati bitimine kadar Bakanlığa
bildirmek zorundadır.
(4) Tütün Ticareti Yetki Belgesine
sahip alıcılar ticaretinin yapılmaması kaydı ile
menşe, nevi ve işleme partisi bazında, içim ekspertizi,
numune, fiziksel ve kimyasal analizler için, beş kilograma kadar
kıyılmış, öğütülmüş, parçalanmış,
ezilmiş tütün bulundurabilirler.
(5) Yazılı sözleşme
esasına göre tütün üretenler ile bu Yönetmeliğin 13 üncü maddesi
ikinci fıkrasına göre sözleşme dışı tütün
üretim bildiriminde bulunarak tütün üretenlerden Bakanlığa
bildirilip kayıt altına alınanlar, ticari amaç
olmaksızın, kendi ürettiği yaprak tütünleri kullanarak şahsi tüketimi için elli kilogramı
aşmayan sarmalık kıyılmış tütün elde
edebilirler.
Tütün ihracatı
MADDE
28 – (1) Bakanlıktan Tütün İşleme Tesisi Faaliyet
Uygunluk Belgesi almış tesislerde işlenmiş tütünler ile
20 nci maddenin beşinci fıkrasında belirtilen tütünlerin
ihracı serbesttir. Ancak ihraç edilecek tütünlerin, 20 nci madde
çerçevesinde işlenmiş olduğunun, Bakanlığın
yetkilendirdiği bir tütün eksperi tarafından yapılacak
ekspertiz sonucunda belirlenmesi ve bu tütünler için tütün ihracatı
uygunluk onayı/belgesi alınması zorunludur.
(2) Tütün ihraç etmek isteyen alıcılar, ihracat
işlemlerine başlamadan önce Bakanlıktan parti numarası
alır, işlenmiş tütünlerin her bir dengine/kutusuna Türk
Standardında belirtilen markalama ve işaretlemeleri yapar, tütün
eksperi vasıtasıyla TAGVİS uygulaması üzerinden tütün
ihracatı uygunluk onayı başvurusunda bulunurlar. Bakanlık
başvuruyu inceleyerek, ekspertiz yaptırdıktan sonra talebi
uygun bulunanlara, beş iş günü içinde TAGVİS uygulaması
üzerinden tütün ihracatı uygunluk onayını verir.
(3) Tütün tozu ve tütün döküntülerinin ihracatı için bu
maddenin ikinci fıkrasında belirtilen başvuruya, ihraç
edilecek toz ve döküntü tütünlerle ilgili olarak alıcının
tütün eksperi tarafından düzenlenen rapor da eklenir. İhracat,
tütün ihracatı uygunluk onayı alınmak suretiyle
gerçekleştirilir.
(4) Aynı menşe, nevi ve ürün yılından olmak
şartı ile yurt dışına gönderilecek on kilograma
kadar numune tütünlerde ihracat uygunluk onayı şartı aranmaz.
Numune tütünlerin Bakanlık kayıtlarına işlendiğinin
belgelenmesi kaydı ile ihracı serbesttir.
(5) Hariçte İşleme Rejimi kapsamında ihraç
edilecek tütünler için geçici ihracat uygunluk onayı almak isteyen tütün
mamulü üreticisi firmaların başvurusu ve onay işlemleri ikinci
fıkra hükümleri çerçevesinde gerçekleştirilir. Hariçte
işlemeye başlamadan en az bir ay önce işlemin
yapılacağı ülke ve tesis, başlangıç bitiş tarihi
ile işleme programı Bakanlığa bildirilir. Homojenize veya yeniden tertip edilmiş tütünler
dâhil olmak üzere üretim, işleme ve işlem görme
aşamalarının tamamı Türkiye’de gerçekleşmeyen
tütünler 4733 sayılı Kanunun 6 ncı maddesinin
on ikinci fıkrasında kullanılma zorunluluğu getirilen
Türkiye’de üretilen tütün olarak kabul edilmez.
(6) Tütün İşleme Tesisi Faaliyet Uygunluk Belgesi
bulunanlar tarafından Dâhilde İşleme Rejimi kapsamında
ihraç edilecek tütün için Dâhilde İşleme İzin Belgesi almak
amacıyla Ticaret Bakanlığına başvuru yapılmadan
önce Bakanlıktan ön izin alınır. Ön izin almak amacıyla
yapılacak başvuruda aşağıdaki bilgi ve belgeler
Bakanlığa ibraz edilir:
a) İthal edilmesi planlanan tütünün; tipi, menşei,
ithal edileceği ülke, ürün yılı ve miktarı.
b) İhraç edilmesi planlanan işlenmiş tütünün;
miktarı, nevi, ikincil işlem görmüş ürün ve tahmini fire
miktarı.
c) Dahilde İşleme Rejimi kapsamında ithal
edilmesi planlanan ve stokta bulunan işlenmemiş
tütünlere ait işleme programı.
ç) İhraç edilecek ülke isimleri.
(7) Dâhilde İşleme
İzin Belgelerine konu tütün miktarı toplamı, işleme
tesisinin bir yıllık üretim kapasitesini aşamaz. Dâhilde
İşleme İzin Belgesine konu tütünün %50’sinin işlenmesi
tamamlanmadan, farklı bir Dahilde İşleme
İzin Belgesine konu tütünler için TAGVİS uygulaması üzerinden
tütün ithalatı uygunluk onayı talebinde bulunulamaz.
(8) Altıncı fıkra kapsamında
Bakanlığa yapılan başvuruda beyan edilen bilgi ve
belgeler, tesisin üretim kapasitesi de dikkate alınarak
değerlendirilir ve uygun bulunanlara, başvuru tamamlanma tarihinden
itibaren on beş gün içinde ön izin verilir.
(9) Dahilde İşleme Rejimi kapsamında ithal
edilecek tütün için altıncı
fıkra kapsamında Bakanlıktan ön izin aldıktan sonra,
Ticaret Bakanlığına müracaat edilerek Dâhilde İşleme
İzin Belgesi alınır. Ön izin başvurusunda belirtilen
ithal edilecek tütün ile ihraç edilecek işlenmiş tütün bilgilerinin
Ticaret Bakanlığından alınacak Dâhilde İşleme İzin
Belgesindeki ithal edilecek tütün ile ihraç edilecek işlenmiş tütün
bilgileri ile aynı olması zorunludur.
(10) Dahilde İşleme İzin Belgesi kapsamında,
ihraç edilecek tütün işlemesinde kullanılan tütünlerin
ithalatı, Dâhilde İşleme İzin Belgesinin bir
örneğinin Bakanlığa verilmesi sonrasında
yapılır.
(11) Dahilde İşleme Rejimi kapsamında tütünlerin
ihracatı, sadece Dâhilde İşleme İzin Belgesini alan
alıcı tarafından yapılabilir.
(12) İşlenmek amacıyla ithal edilen tütünlerin
işlenmesinde Türk Standardında belirlenen neviyatlandırma,
denkleme ve ambalajlama yöntemlerine uyulması ile ihraç
aşamasında, ambalajlarında Türk Standardında belirtilen
marka ve işaretlerin bulunması zorunluluğu aranmaz. Tütünler işlenmeye başladıktan sonra
ara verilerek, başka çeşit tütün işlenemez.
Tütünlerin işlenmesi ile ilgili diğer iş ve işlemler 20 nci
madde hükümleri kapsamında yürütülür.
(13) Dâhilde işleme izin belgesi doğrultusunda
ithalatı yapılan işlenmemiş
tütünlerin, işlendikten sonra ihracat işlemleri bu madde hükümleri
kapsamında yapılır.
(14) Dahilde İşleme İzin Belgesinin
kapatılmasına esas teşkil eden ekspertiz raporu Bakanlık
tarafından düzenlenir. Bu raporun hazırlanması için, ithalat,
işleme ve ihracat işlemlerinin bitirilmesi ve belge süresi
bitiminden en az otuz gün önce Bakanlığa müracaat edilmesi gerekir.
(15) İhraç edilecek tütünlerin muayenesi sonucu düzenlenen
ekspertiz onayının/raporunun olumsuz olması durumunda,
ekspertiz masraflarının karşılanması taahhüt
edilerek yazılı başvuru ile ekspertiz sonucuna itiraz
edilebilir. Bu durumda Bakanlığın yetkilendirdiği bir
tütün eksperi başkanlığında, Ege Tütün
İhracatçıları Birliği ve Tütün Eksperleri
Derneğinden istenecek birer tütün eksperinden oluşan heyete
tütünler on beş iş günü içinde yeniden muayene ettirilir. Bu
heyetin kararı kesin olup, verilen karar doğrultusunda
işlemler yürütülür.
(16) İhraç edilen tütünlerin kısmen ya da
tamamen satılmayarak geri getirilmesi halinde, bu maddenin on beşinci fıkrasındaki usule
göre oluşturulan heyet tarafından tütünler muayeneye tabi tutulur.
Heyet, tütünlerin menşei, ürün yılı, nevi ve fiziksel durumunu
rapora bağlayarak Bakanlığa iletir. Bakanlık raporu
inceleyerek tütünlerin yurda giriş iznini beş iş günü içinde
karara bağlar. Uygun görülen tütünlerin geri getirilmesi,
alıcının tütün eksperi tarafından TAGVİS
uygulaması üzerinden onay talebinde bulunulmasını müteakip
Bakanlık tarafından TAGVİS üzerinden onaylanır.
(17) İhracatı fiili
olarak tamamlanan tütünlere ait bilgiler, şekli ve içeriği
Bakanlık tarafından belirlenen formlara kaydedilerek, Haziran ve
Aralık ayları sonu itibarıyla takip eden ayın on
beşinci günü mesai saati bitimine kadar Bakanlığa bildirilir.
Tütün ithalatı
MADDE
29 – (1) Tütün ithali, üretim ihtiyaçlarıyla
sınırlı olarak ve yurt içinde başkaca bir işlem
görmeksizin doğrudan üretimin gerçekleşeceği tesise ve/veya
hammadde ambarına getirilmesi koşuluyla tütün mamulleri üretenler
veya önceden Bakanlıktan izin almak ve sadece işlendikten sonra
ihraç edilmek amacıyla tütün işleme tesisi bulunanlar
tarafından yapılır. Numune olarak ithal edilecek bir takvim
yılında toplamı 100 kilogramı aşmayan şark tipi
tütünler ile yaprak olarak işlenecek tütünler dışında,
şark tipi tütün ve tütün tozu ithalatı yapılamaz.
(2) Tütün ithalatı yapmak isteyenlerin
Bakanlıktan tütün ithalatı uygunluk onayı alması
zorunludur. İthalatçılar ithal etmek istedikleri tütünlerle ilgili
olarak, tütün ithalatı uygunluk başvurusunu tütün eksperi
vasıtasıyla TAGVİS uygulaması üzerinden yaparak tütün
ithalatı uygunluk onayı talebinde bulunur. Bakanlık
başvuruyu inceleyerek, ekspertiz yaptırdıktan sonra talebi
uygun bulunanlara, beş iş günü içinde TAGVİS uygulaması
üzerinden tütün ithalatı uygunluk onayı verir.
(3) İthal edilen tütünlerin muayenesi sonucu düzenlenen
ekspertiz raporunun olumsuz olması durumunda, ekspertiz
masraflarının karşılanması taahhüt edilerek
yazılı başvuru ile itiraz edilebilir. Bu durumda
Bakanlığın yetkilendirdiği bir tütün eksperi
başkanlığında, Ege Tütün İhracatçıları
Birliği ve Tütün Eksperleri Derneğinden istenecek birer tütün
eksperinden oluşan heyete tütünler on beş iş günü içinde yeniden
muayene ettirilir. Bu heyetin kararı kesin olup, verilen karar
doğrultusunda işlemler yürütülür.
(4) Bakanlık veya Gümrük İdaresi tarafından
ithaline izin verilmeyen tütünler ithalatçı tarafından mahrecine
iade edilir veya üçüncü bir ülkeye gönderilir ya da Gümrük İdaresinin
kabul etmesi koşuluyla, masrafları ithalatçı tarafından
karşılanmak suretiyle, yürürlükteki mevzuat hükümleri çerçevesinde
tasfiye edilmek üzere gümrüğe terk edilir.
(5) Homojenize veya yeniden tertip edilmiş tütün, tütün
damarı, şişirilmiş tütün, şişirilmiş tütün
damarı, aynı tipten olmak kaydıyla harmanlanmış
yaprak tütün, kırık tütün, tütün
toz ve döküntüleri ile tütün mamulü kabul edilenlerin
dışındaki tütün bitkisinden elde edilen tüm ürünlerin
ithalatında da tütünün tabi olduğu esaslar uygulanır.
(6) İthalatı fiili
olarak tamamlanan tütünlere ait bilgiler, şekli ve içeriği
Bakanlık tarafından belirlenen formlara kaydedilerek, Haziran ve
Aralık ayları sonu itibarıyla takip eden ayın on
beşinci günü mesai saati bitimine kadar Bakanlığa bildirilir.
(7) Bu madde uyarınca Bakanlıktan tütün ithalatı
uygunluk onayı alınması, ithalata ilişkin mevzuatta
öngörülen diğer şartların yerine getirilmesi
zorunluluğunu ortadan kaldırmaz.
(8) Bakanlık, bu madde kapsamında yapılan iş
ve işlemlerle ilgili olarak; ithalat, işleme, stoklama ve ihracat
aşamalarında, numune almak dâhil her türlü teknik denetim ve
analizleri yapmaya veya yaptırmaya yetkilidir.
(9) Sekizinci fıkrada belirtilen teknik denetimin usul ve
esasları, Bakanlık tarafından belirlenir.
YEDİNCİ BÖLÜM
Belge Saklama Süresi ve
Denetim
Belge saklama süresi
MADDE 30 – (1) İlgili mevzuatında daha uzun
bir saklama süresi öngörülmediği sürece, bu Yönetmelik uyarınca
tutulması gereken tüm kayıtlar, verilen izin ve uygunluklar,
talepler, stok listeleri, raporlar ile sair bilgi ve listeler, elektronik
ortama aktarılmış kopyaları da dahil olmak üzere, tütün
ticaret yetki belgesi sahibi gerçek ve tüzel kişiler tarafından
düzenlendikleri yılı takip eden yıldan itibaren beş
yıl süreyle saklanmak zorundadır.
Denetim
MADDE 31 – (1) Bakanlık,
alıcıya ait tütün alım yerleri, işleme tesisleri ve
depoları ile mevzuat gereği tutulması gereken
kayıtları her zaman denetlemeye yetkilidir. Denetim amacıyla Bakanlık tarafından istenecek her türlü
bilgi ve belgelerin verilmesi zorunludur.
(2) İthal edilen tütünlerle ilgili
olarak Bakanlık tarafından
istenecek bilgi ve belgeler ile yapılacak gözlem ve denetimlere,
sınai veya ticari gizlilik mülahazalarıyla engeller konulamaz.
(3) Bu Yönetmelikte alıcılar
tarafından Bakanlığa
bildirimi istenilen bilgi, belge ve raporlar için ilgili maddede bir süre
düzenlemesi yapılmamış ise, söz konusu bildirimlerin bir ay
içinde Bakanlığa gönderilmesi
zorunludur.
SEKİZİNCİ
BÖLÜM
Yaptırımlar
Yaptırımlar
MADDE
32 – (1) Bu Yönetmelik hükümlerine
aykırı davrananlar hakkında 4733 sayılı Kanunun 8
inci maddesinde sayılan idari yaptırımlar uygulanır.
(2) Suça konu fiillerin tespiti halinde, 4733
sayılı Kanun ve 5607 sayılı Kanun kapsamında
işlem yapılmak üzere ilgili Cumhuriyet Başsavcılığına
suç duyurusunda bulunulur.
DOKUZUNCU BÖLÜM
Çeşitli ve Son
Hükümler
Tütün eksperine
yaptırılacak işler
MADDE 33 – (1) Tütün eksperi olmayanlar, tütün
alım ve satım muayenelerini, tütün vasıf, değer ve
nevilerinin belirlenmesini ve tütün işleme, bakım, fabrikasyon
eksperliği yapamazlar.
(2) Tütün ticareti yetki belgesi sahibi
gerçek ve tüzel kişiler, tütün alım ve satım muayenelerini,
tütün vasıf, değer ve nevilerinin belirlenmesi iş ve
işlemlerini tütün eksperlerine yaptırmak zorundadır.
(3) Tütün işlemesi ve
bakımı ile tütün mamullerinin üretildiği iş yerlerinde
mevzuatla tütün eksperinin yapması öngörülen işler tütün eksperine
yaptırılır. Tütün Ticareti Yetki Belgesi sahibi gerçek ve
tüzel kişiler iş yeri, iş saati ve kapasite ile uyumlu olarak
tütün eksperi çalıştırmak zorundadır.
Başvurularda sunulan bilgi ve belgeler
EK MADDE 1 – (1)
Bu Yönetmelik kapsamında yapılacak başvurular; fiziki veya
elektronik ortama aktarılmış bilgi ve belgeleri içerecek
şekilde ıslak veya elektronik imzalı dilekçe ile
yapılır.
(2) Bu Yönetmelik kapsamında yapılacak
başvurularda istenen bilgi ve belgelere, ilgili
kurum/kuruluşların elektronik ortamda kamu kurum ve
kuruluşlarına erişim yetkisi vermesi halinde, başvuru sahibince bu bilgi ve belgelere erişim
sağlayabilmek için gerekli bilgileri içeren beyan verilmesi yeterlidir.
Uygunluk belgesi bedelleri ile teminatın
belirlenmesi
EK MADDE 2- (1) 22 nci madde
kapsamında verilecek olan Tütün İşleme Tesisi Kurma Uygunluk
Belgesi bedeli olarak üçyüzkırkyedibindokuzyüzdoksan Türk
Lirası alınır.
(2) 23 üncü madde kapsamında verilecek
olan Tütün İşleme Tesisi Faaliyet Uygunluk Belgesi bedeli
olarak altıyüzdoksanbeşbindokuzyüzseksenbir Türk
Lirası alınır.
(3) 26 ncı madde
kapsamında verilecek olan Tütün Ticareti Yetki Belgesi uygunluk bedeli
olarak üçyüzkırkyedibindokuzyüzdoksan Türk
Lirası, Tütün Ticareti Yetki Belgesi vize işlemleri uygunluk bedeli
olarak yıllık otuzdörtbinyediyüzdoksanyedi Türk
Lirası alınır.
(4) Birinci, ikinci, üçüncü fıkralarda
belirtilen uygunluk belgesi başına alınacak bedeller ve vize
işlemleri bedeli her yıl 213 sayılı Kanunun mükerrer 298
inci maddesi uyarınca belirlenen yeniden değerleme
oranını geçmemek üzere, Bakanlıkça yeniden belirlenir.
(5) 4733
sayılı Kanunun 8/A maddesi uyarınca teminat belirlenmesi ve
alınmasına ilişkin usul ve esaslar Hazine ve Maliye
Bakanlığının görüşü alınarak; aynı Kanunun
8/B maddesi uyarınca vadesi geçmiş vergi, prim ve idari para
cezası borcunun tespitine ilişkin usul ve esaslar Sosyal Güvenlik
Kurumu ile Gelir İdaresi Başkanlığının
görüşleri alınarak Bakanlık tarafından belirlenir.
(6) 22 nci maddenin
üçüncü fıkrasında belirtilen Tütün İşleme Tesisi Kurma
Uygunluk Belgesi ile 26 ncı maddenin
ikinci fıkrasında belirtilen Tütün Ticareti Yetki Belgesi
verilmeden ve 24 üncü maddenin üçüncü fıkrasının (c) bendinde
belirtilen tesisin başka bir gerçek veya tüzel kişiye devrinden
önce bu Yönetmelikle belirlenen diğer şartların yanında,
tütün üretim ve pazarlama kooperatifleri hariç olmak üzere, 4733
sayılı Kanunun 8/A maddesi uyarınca belirlenen teminatın
Bakanlık Merkez Saymanlık Müdürlüğüne verildiğine ve 8/B
maddesine göre 4733 sayılı Kanunun kapsamında verilen ve
süresinde ödenmemiş bulunan idari para cezası borcu, Sosyal
Güvenlik Kurumuna vadesi geçmiş prim ve idari para cezası borcu ile
vergi dairelerine 6183 sayılı Kanunun 22/A maddesi kapsamında
vadesi geçmiş borcun bulunmadığına ilişkin son on
beş gün içinde alınmış belgelerin varlığı da
aranır.
(7) 23 üncü maddenin ikinci
fıkrasında belirtilen Tütün İşleme Tesisi Faaliyet
Uygunluk Belgesi verilmeden önce ve 26 ncı maddenin
altıncı fıkrasında belirtilen Tütün Ticareti Yetki
Belgesi vize işlemleri öncesinde altıncı fıkrada
belirtilen belgelerin ibrazı istenir.
Yürürlükten kaldırılan
yönetmelik
MADDE 34 – (1) 4/12/2002 tarihli ve 24956
sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Tütün Üretimi, Üretici
Tütünlerinin Pazarlanması, İç ve Dış Ticareti, Denetimi
ve Tütün Eksperliği ile İlgili Usul ve Esaslar Hakkında
Yönetmelik yürürlükten kaldırılmıştır.
Mevcut yönetmeliğin uygulanması
GEÇİCİ MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin yürürlüğe
girdiği tarihten önce alınan yetki ve uygunluk belgeleri geçerli
olup, yürürlük tarihinden itibaren altı ay içinde Bakanlıkça güncellenir.
Geçiş hükümleri
GEÇİCİ MADDE 2- (1) Bu maddenin
yürürlüğe girdiği tarihte, Hariçte İşleme Rejimi
kapsamında fiili ihracatı tamamlanan tütünlere 28 inci maddenin
beşinci fıkrasının son cümlesi hükmü uygulanmaz.
Yürürlük
MADDE 35 – (1) Bu Yönetmelik yayımı tarihinde
yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 36 – (1) Bu Yönetmelik hükümlerini
Tarım ve Orman Bakanı yürütür.
10 Temmuz 2010
CUMARTESİ
Resmî Gazete
Sayı : 27637
|