SON GÜNCELLEME:
01/04/2017 |
|
GÜBRELERİN PİYASA GÖZETİMİ VE DENETİMİ YÖNETMELİĞİ BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Amaç MADDE 1 – (1)
Bu Yönetmelik; ürünlerin üretimi, ithalatı, ihracatı ve piyasaya arzı veya
dağıtımı aşamasında veya ürünler piyasada iken ilgili teknik düzenlemelerine
uygun ve güvenli olup olmadığının gözetimi ve denetimi, bunun sonucunda
alınacak önlemler ve piyasa gözetimi ve denetimi konularına ilişkin usul ve
esasları belirlemek amacıyla hazırlanmıştır. Kapsam MADDE 2 – (1)
Bu Yönetmelik; 18/3/2004 tarihli ve 25406 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan
Tarımda Kullanılan Kimyevi Gübrelere Dair Yönetmelik ile 29/3/2014 tarihli ve
28956 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Tarımda Kullanılan Organik,
Organomineral Gübreler ve Toprak Düzenleyiciler ile Mikrobiyal, Enzim
İçerikli ve Organik Kaynaklı Diğer Ürünlerin Üretimi, İthalatı, İhracatı ve
Piyasaya Arzına Dair Yönetmelik kapsamında yer alan ürünlerin piyasa
denetimi, denetimine ilişkin işlemler ile bu ürünlerin üretimi, ithali,
ihracatı, alım ve satımıyla uğraşan gerçek ve tüzel kişilerle ilgili
hususları kapsar. Dayanak MADDE 3 – (1)
Bu Yönetmelik; 3/6/2011 tarihli ve 639 sayılı Gıda, Tarım ve Hayvancılık
Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 28
inci maddesi, 26/6/2001 tarihli ve 4703 sayılı Ürünlere İlişkin Teknik
Mevzuatın Hazırlanması ve Uygulanmasına Dair Kanunun 10 uncu maddesi,
30/3/2005 tarihli ve 5326 sayılı Kabahatler Kanunu ve 13/11/2001 tarihli ve
2001/3529 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Ürünlerin
Piyasa Gözetimi ve Denetimine Dair Yönetmeliğe dayanılarak hazırlanmıştır. Tanımlar MADDE 4 – (1)
Bu Yönetmelikte yer alan; a) Bakanlık: Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığını, b) Bitki besin maddesi: Bitkilerin beslenmesi için
gerekli olan azot, fosfor, potasyum gibi birincil, kalsiyum, magnezyum,
kükürt ve sodyum gibi ikincil, demir, çinko, bakır, mangan, bor, molibden ve
kobalt gibi üçüncül veya iz olan elementleri, c) Dağıtıcı: Ürünlerin tedarik zincirinde yer alan ve
faaliyetleri ürünün güvenliğine ilişkin özelliklerini etkilemeyen gerçek veya
tüzel kişiyi, ç) Denetçi: Bakanlık merkez teşkilatı ilgili birimi
ve il müdürlüklerinde, denetim yapma konusunda eğitim görmüş, Bakanlıkça
“Gübre Denetçi Kimlik Kartı” verilmiş personeli, d) Etiket: Ambalajı üzerinde veya içerisinde yapışık
veya basılı olarak bulunan veya ürünün ambalajı ile birlikte sembol, işaret,
resim veya yazılmış, basılmış desenlenmiş, işaretlenmiş kabartılmış,
tanımlanmış nesneyi, e) Genel Müdürlük: Bitkisel Üretim Genel Müdürlüğünü
(BÜGEM), f) Gübre: Asıl amacı bitkiyi beslemek olan
materyali, g) Güvenli ürün: Kullanım süresi içinde, normal
kullanım şartlarında risk taşımayan veya kabul edilebilir ölçülerde risk
taşıyan ve insan, hayvan, bitki sağlığı ve çevre ile toprağa etkisi
bakımından yüksek düzeyde koruma sağlayan ürünü, ğ) İl müdürlüğü: İl gıda, tarım ve hayvancılık
müdürlüğünü, h) İlçe müdürlüğü: İlçe gıda, tarım ve hayvancılık
müdürlüğünü, ı) Kullanıcı: Bu Yönetmelik kapsamındaki ürünleri
bedelli veya bedelsiz alarak kullanan kişi ve kuruluşu, i) Lisans belgesi: Ürünleri üreten veya ithal eden
gerçek ve tüzel kişilere Bakanlıkça verilen belgeyi, j) Özellik: Teknik düzenlemesi bulunan ürünlerin
teknik düzenlemede, teknik düzenlemesi bulunmayan ürünlerin Türk
standartlarında veya uluslararası kabul gören kriterlerinde, ambalaj veya
etiket üzerindeki işaretlemelerinde veya Bakanlıkça onaylanmış tescil
belgelerinde belirtilen kimyasal ve fiziksel nitelikleri, k) Parti/Seri/Şarj: Aynı seri veya kod numaralı,
aynı üretim tarihini taşıyan, aynı boy ambalajlı, bir defada muayeneye
sunulan ve aynı sınıf, aynı tür, aynı çeşit, aynı cins olan ürünü, l) Piyasaya arz: Ürünlerin tedarik veya kullanım
amacıyla bedelli veya bedelsiz olarak piyasada yer alması için yapılan
faaliyeti, m) Piyasa gözetimi ve denetimi: Ürünlerin piyasaya
arzı veya dağıtımı aşamasında veya ürünler piyasada iken; ilgili teknik
düzenlemeye uygun olarak üretilip üretilmediğinin ve güvenli olup olmadığının
denetlenmesi veya denetlettirilmesini, n) Standart: Üzerinde mutabakat sağlanmış olan,
kabul edilmiş bir kuruluş tarafından onaylanan, mevcut şartlar altında en
uygun seviyede bir düzen kurulmasını amaçlayan, ortak ve tekrar eden
kullanımlar için ürünün özellikleri, işleme ve üretim yöntemleri, bunlarla
ilgili terim ve tarifleri, sembol, ambalajlama, işaretleme, etiketleme ve
uygunluk değerlendirmesi işlemleri hususlarından biri veya birkaçını belirten
ve uyulması ihtiyari olan düzenlemeyi, o) Şikayet denetimi: Yurt içinde satılan ürünlerin;
özellikleri ve işaretlemeleri hakkında yapılan şikayet/ihbar üzerine, sadece
şikayete/ihbara konu olan ürünlerin, üretim, dağıtım veya satışının
yapıldığı yer ve depolarında yapılan denetimi, ö) Tağşiş: Ürünlere, başka maddeler eklemek,
karıştırmak, katmak veya aynı değeri taşımayan başka bir ürünün, o ürün
yerine aynı ürünmüş gibi sunulmasını, p) Taklit ürün: Üretici firmanın bilgisi dışında
üretici firmanın adı, ambalajı ve sembolleri kullanılmak suretiyle,
Bakanlıktan herhangi bir izin veya belge almadan piyasaya arz edilen ürünü, r) Teknik düzenleme: Ürünlerin ilgili idari hükümler
de dahil olmak üzere, özellikleri, işleme ve üretim yöntemleri, bunlarla
ilgili terminoloji, sembol, ambalajlama, işaretleme, etiketleme ve uygunluk
değerlendirmesi işlemleri hususlarından biri veya birkaçını belirleyen ve
uyulması zorunlu olan her türlü düzenlemeyi, s) Tescil belgesi: Ürünleri üreten veya ithal eden
gerçek ve tüzel kişilere piyasaya sunacakları her bir ürün için Bakanlıkça
verilen belgeyi, ş) Tolerans : Ürünlerin garanti edilen değerleri ile
tespit edilen değerleri arasında teknik düzenlemelerinde belirtilen kabul
edilebilir farkları, t) Tüketici: Tarımsal faaliyet kapsamındaki ürünleri
bedelli veya bedelsiz alıp kullanan gerçek veya tüzel kişiyi, u) Uygunluk değerlendirmesi: Ürünün, ilgili teknik
düzenlemeye uygunluğunun test edilmesi, muayene edilmesi ve/veya
belgelendirilmesine ilişkin her türlü faaliyeti, ü) Uygun ürün: İlgili teknik düzenlemelerinde ve
Bakanlıkça onaylanmış tescil ve etiket belgelerinde garanti edilen içerik ve
özellikler bakımından tolerans sınırları içerisinde kalan ürünü, v) Üretici: Ürünleri üreten, ithal eden, imal, ıslah
eden veya ürüne adını, ticari markasını veya ayırt edici işaretini koymak
suretiyle kendini üretici olarak tanıtan gerçek veya tüzel kişi, üreticinin
Türkiye dışında olması halinde, üretici tarafından yetkilendirilen temsilci
ve/veya ithalatçı ve ürünün tedarik zincirinde yer alan, faaliyetleri ürünün
güvenliğine ilişkin özelliklerini etkileyen gerçek veya tüzel kişiyi, y) Ürün: Tarımda Kullanılan Kimyevi Gübrelere Dair
Yönetmelik ve Tarımda Kullanılan Organik, Organomineral Gübreler ve Toprak
Düzenleyiciler ile Mikrobiyal, Enzim İçerikli ve Diğer Ürünlerin Üretimi,
İthalatı ve Piyasaya Arzına Dair Yönetmelik kapsamında yer alan ürünleri, ifade eder. İKİNCİ BÖLÜM Üretim ve Satış Yerleri ile İlgili Hususlar Üretim ve satış yerlerinde aranan şartlar MADDE 5 – (1) Üreticilerin üretim yerlerinde aranan şartlar aşağıda belirtilmiştir. a) Üretim tesislerinin bina ve ekipman bakımından
uygun ve yeterli olup olmadığı ürünün özelliğine göre belirlenir ve Ek-5
düzenlenir. b) Çevre kirliliği yaratılmaması için gerekli önlem
alınır. c) Gübre üreticileri teknik sorumlu olarak ziraat
mühendisi ve/veya kimya mühendisi ve/veya kimyager çalıştırmak ve
çalıştırdıklarını belgelemekle yükümlüdür. Üreticinin bu vasıflardan birini
taşıması halinde bu şart aranmaz. ç) Gübre üreticileri, lisans belgesi, tescil belgesi
ve onaylı etiket örneğini denetçilere ibraz etmekle yükümlüdür. (2) Satış yerlerinde aranan şartlar aşağıda
belirtilmiştir. a) Satış yerleri nem almayan kuru, yağmur ve güneşin
etkilerinden korunmuş, temiz, gerektiğinde ısıtma, soğutma ve havalandırma
imkânına sahip alanlardır. b) Pencereler, yığma yüksekliğinin üzerinde olur ve muntazam
havalandırma sağlanır. c) Yığın yüksekliği altta kalan ambalajlardaki
gübrelerin fiziksel özelliklerini bozmayacak şekilde olur ve yangın söndürme
tertibatı bulundurulur. ç) Gübreler, gıda maddeleri ile birlikte satılamaz.
Yem ve tohum ile beraber satılması halinde ise birbirlerini etkilemeyecek
şekilde ayrılır. (3) Bünyesinde % 28’den fazla nitrat ihtiva eden
gübrelerin piyasaya arz edildiği ve depolandığı yerlerde aranan ilave şartlar
aşağıda belirtilmiştir. a) Torbalı gübre yığın yüksekliği kiriş, saçak veya
aydınlatma teçhizatından en az bir metre aşağıda olur. Ayrıca acil durumlarda
yardım sağlanmasına yönelik olarak yığınların arasında en az bir metre geçiş
mesafesi bulundurulur. b) Bu tür gübreler gübre dışında herhangi bir madde
ile beraber depolanmaz. c) Gübrelerin kanalizasyon ve su kanallarına
karışmaması için gerekli tedbir alınır. ç) Sigara içilmeyeceğine dair levha kolayca
görülebilecek yerlere asılır. ÜÇÜNCÜ BÖLÜM Üretici ve Dağıtıcıların Sorumlulukları Üreticilerin denetim ile ilgili sorumlulukları MADDE 6 – (1)
Üreticinin denetim ile ilgili sorumlulukları aşağıda belirtilmiştir. a) Üreticiler, faaliyetlerini belgelemek amacıyla
lisans belgesi ve piyasaya arz edecekleri her ürün için tescil belgesi alır. b) Üreticiler, gübre denetçisine denetim ve kontrol
sırasında yardımcı olur, lisans belgesi, tescil belgesi ve onaylı etiket
örneğini ibraz eder. c) Üreticiler denetim görevinin gereği gibi
yürütülmesi için denetimle görevli personele görevi süresince uygun bir
çalışma yeri sağlar; talep edilen tüm bilgi ve belgeleri sunar ve üretim
yerleri ile depolarının adreslerini bildirir. ç) Üreticiler, ürettikleri ve sevk ettikleri ürün
miktarlarını Genel Müdürlüğe, ithal ettikleri ürünleri şirket merkezlerinin
bulunduğu ildeki il müdürlüklerine, dağıtıcı tanıtım bilgilerini dağıtıcının
yerleşik olduğu ildeki il müdürlüklerine bildirir. d) Üreticiler piyasaya arzın geçici olarak
durdurulması halinde tüm satış ve dağıtım noktalarını bilgilendirerek,
piyasada mevcut bulunan ürünlerin adet/miktar, parti/seri numaralarını ve
dağıtılan yerlere dair bilgileri il müdürlüklerine bildirir ve bu
bildirimlerden Genel Müdürlüğü haberdar eder. e) Üreticiler denetim sonucunda, Bakanlık tarafından
verilen her türlü yaptırım kararının gereklerinin yerine getirildiğinin
belgelenmesinden ve bu faaliyetten doğan her türlü masrafın karşılanmasından
sorumludur, üreticinin tespit edilemediği durumlarda, üreticinin ya da malı
tedarik ettiği kişinin kimliğini bildirmeyen dağıtıcı, 4703 sayılı Kanunun 5
inci maddesinin dokuzuncu fıkrası gereği üretici olarak kabul edilir.
Üreticinin yurt dışında yerleşik olması halinde yetkili temsilci ve/veya
ithalatçı muhatap alınır ve bunlar da üretici ile aynı sorumluluğu taşır. f) Üreticiler satışı durdurulan ürünlerini piyasadan
geri çeker. Dağıtıcıların denetim ile ilgili sorumlulukları MADDE 7 – (1)
Dağıtıcıların denetim ile ilgili sorumlulukları aşağıda belirtilmiştir. a) Dağıtıcılar, işyeri ve depo bilgileri ile hangi
firmaların ürünlerini piyasaya sunacaklarını il ve ilçe müdürlüklerine
bildirir. b) Dağıtıcılar, Bakanlıkça tescil belgesi
düzenlenmemiş, etiketsiz ve kullanma süresi geçmiş ürünler ile taklit ve
tağşiş ürünleri bulunduramaz ve satamaz. c) Dağıtıcılar, Ek-13’te yer alan işyeri denetim
tutanağından oluşturulacak ve sayfaları il müdürlüğünce numaralanmış ve
mühürlenmiş kontrol defteri tutar. ç) Dağıtıcılar, Gübre denetçilerine; işyeri ve
depolarını gezdirmek, gübrelerini göstermek, gerektiği zaman lisans, tescil
belgelerini ve onaylı etiket örneğini ibraz etmek, kontrol defterlerini
göstermek ve istenilen bilgi ve belgeleri zamanında ve eksiksiz olarak temin
etmek ve numune alma işlemleri sırasında yardım ve rehberlik etmekle
yükümlüdür. d) Dağıtıcılar, Bakanlıkça yediemine alınan
gübrelerini ikinci bir emre kadar uygun depolama şartlarında muhafaza eder. e) Dağıtıcılar, İl müdürlüğünün tamim ve emirlerini,
iş yerlerinde saklar ve gereğini yerine getirir. f) Dağıtıcılar, gübre kapsamında olmayan, etiketinde
gübreyi çağrıştıracak ifadeler yer alan ürün, afiş, broşür ve benzeri tanıtım
materyallerini bulunduramaz. g) Gübre satışı yapmak isteyen gerçek ve
tüzel kişiler, her bir satış noktası için Ek-24’te yer alan Gübre Dağıtıcılık
Belgesi almak zorundadır. Bunun için işyerinin bulunduğu il müdürlüğüne,
vergi levhasının fotokopisi ile birlikte aşağıdaki bilgileri içeren bir
dilekçe ile müracaat ederler. 1) Gerçek kişiler için T.C. kimlik numarası. 2) Tüzel kişiler için vergi numarası varsa MERSİS
numarası. 3) İş yerinin ve varsa deposunun açık adresi. ğ) Müracaatlar 5 inci madde kapsamında il
müdürlüğünce değerlendirilir. Müracaatı uygun görülenlere Gübre Dağıtıcılık
Belgesi iki nüsha olarak düzenlenir. İl müdürlüğünce onaylanan belgelerin
birinci nüshası ilgiliye verilir, ikinci nüshası il müdürlüğünce muhafaza
edilir. h) Gübre Dağıtıcılık belgeleri, AA.BBBB.CCCC
biçiminde on haneli olarak numaralandırılır. Numaralandırmada; 1) AA: İl MERNİS kodunu, 2) BBBB: İlçe MERNİS kodunu, 3) CCCC: İl müdürlüğü tarafından verilen kod
numarasını, ifade eder. ı) Dağıtıcının il içinde adres değiştirmesi
durumunda 5 inci madde hükümlerine göre, il müdürlüğünce yeni adres
bilgilerine istinaden Gübre Dağıtıcılık Belgesi güncellenir. i) Dağıtıcılık
faaliyetine son vermek isteyenler, il müdürlüğüne bir dilekçe ile müracaat
ederler. Gübre Dağıtıcılık Belgesi il müdürlüğünce iptal edilir. j) İl müdürlükleri, güncel dağıtıcı listesini
her yıl ocak ayı sonuna kadar Bakanlığa bildirir. Üretici ve dağıtıcıların ürünlerle ilgili
sorumlulukları MADDE 8 – (1)
Üretici ve dağıtıcıların ürünlerle ilgili sorumlulukları aşağıda
belirtilmiştir. a) Üretici, teknik düzenlemelerde belirtilen
özellikleri taşıyan ürünleri piyasaya arz eder. b) Üretici/dağıtıcı, piyasada kullanılamayacak
derecede bozulan ürünleri piyasadan geri çeker. c) Üretici, ambalaj üzerinde beyan ettiği
ağırlık/hacimle (kilogram, litre) uyumlu ürünleri piyasaya arz eder. ç) Üretici, güvenli olmayan ürünler ile ağır metal
ve/veya sağlık parametreleri bakımından teknik düzenlemeye uygun olmayan
ürünleri piyasaya arz edemez. d) Üretici/dağıtıcı; taklit ve/veya tağşiş ürünleri
piyasaya arz edemez. e) Üretici, gübrenin öngörülen kullanım süresi
içinde, yeterli uyarı olmadan fark edilemeyecek nitelikteki riskleri
hakkında, kullanıcılara gerekli bilgiyi sağlar, özelliklerini belirtecek
şekilde işaretler, gerektiğinde piyasaya arz edilmiş ürünlerden numuneler
alarak muayene ve deneylerini yaptırır, şikayetleri soruşturur, yapılan
denetim sonuçlarından dağıtıcıları haberdar eder ve riskleri önlemek amacı
ile ürünlerin piyasadan geri çekilmesi, toplatılması, bertaraf edilmesi ve
riskten etkilenecek kişi ve kuruluşları bilgilendirmek de dâhil olmak üzere
gerekli önlemleri alır. f) Üretici, ilgili teknik düzenlemede belirtilen tüm
belgeleri; bu belgeler kapsamındaki son ürünün yurt içinde üretiliyor ise
üretildiği, ithal ise ithal edildiği tarihten itibaren ilgili teknik
düzenlemelerde belirtilen süre, bu sürenin belirtilmemesi halinde Bakanlıkça
belirlenecek süre boyunca, muhafaza eder ve istenilmesi halinde denetçilere
ibraz eder. g) Dağıtıcı, güvenli olmadığını bildiği ürünleri
piyasaya arz edemez ve faaliyetleri çerçevesinde ürünlerin taşıdığı riskler
ve bu risklerden korunmak için alınması gereken önlemler hakkında ilgililere
bilgi verir. ğ) Üreticiler, Gübre Dağıtıcılık Belgesi
sahibi gerçek ve tüzel kişiler aracılığıyla piyasaya ürün arz ederler. Ancak,
tarımsal üretim yapan/yaptıranlar ile hammadde olarak kullanan gerçek ve
tüzel kişilere doğrudan ürün satabilirler. h) Dağıtıcılar, Bakanlık tarafından adına
lisans belgesi düzenlenmiş firmaların, tescil belgeli ürünlerini piyasaya arz
ederler. DÖRDÜNCÜ BÖLÜM Lisans ve Tescil Belgesi Lisans belgesi MADDE 9 – (1)
Gübre üreten, ithal eden gerçek ve tüzel kişiler, lisans belgesini almak ve
kendileri tarafından onaylanmış birer fotokopisini dağıtıcılarına göndermekle
yükümlüdürler. (2) Lisans belgesi almak isteyen gerçek ve tüzel
kişiler aşağıdaki belgelerle birlikte Genel Müdürlüğe müracaat eder. a) Ek-6’da yer alan gübre lisans müracaat formu, b) Kimyevi gübre üreticileri için üretim
tesislerinin bulunduğu il müdürlüğünden alınan Ek-5’te yer alan uygunluk
raporu, c) Kayıtlı olduğu meslek kuruluşundan müracaat
tarihi itibari ile son altı ay içerisinde alınmış kayıt belgesinin aslı veya
noter onaylı bir örneği, ç) Vergi dairesi adı ve numarası beyanı, d) Fason üretimlerde, il müdürlüğünce onaylı fason
üretim sözleşmesi, e) Firmayı temsile yetkili kişilerin imza sirküleri. (3) Organik ürünlerin lisans belgesi işlemleri,
ilgili yönetmelik hükümlerine göre düzenlenir. Tescil belgesi MADDE 10 – (1)
Gübre imalatı ve ithalatını yapan gerçek ve tüzel kişiler; ürettikleri,
ürettirdikleri veya ithal ederek piyasaya arz edecekleri her bir ürün için
tescil belgesi almak ve kendileri tarafından onaylanmış birer fotokopisini
dağıtıcılarına göndermekle yükümlüdürler. (2) Tescil belgesi almak isteyen gerçek ve tüzel
kişiler aşağıdaki belgeleri ibraz etmek zorundadır. a) Ek-7’de yer alan, firma tarafından onaylı gübre
tescil müracaat formunu. b) Gübre ithal ise ithal edildiği ülkeden temin
edilen analiz raporunun/sertifikasının aslı, yerli üretim ise yapılacak
analiz konusunda akredite olmuş veya bu Yönetmelik gereğince Bakanlık
tarafından hazırlanan ilgili mevzuatta yer alan muayene ve deney kuruluşları
veya referans kuruluşlarından birinden müracaat tarihi itibari ile son altı
ay içerisinde düzenlenmiş analiz raporunu. c) Teknik düzenlemeye uygun olarak düzenlenmiş ve
piyasaya arz edeceği şekliyle ambalaj ve/veya etiket örneğini. ç) İthal edilen ürünlere ait Gümrük Beyannamesinin
ve beyannameyi destekleyen faturanın bir örneğini. (3) Organik ürünlerin tescil belgesi işlemleri,
ilgili mevzuat hükümlerine göre düzenlenir. Lisans ve tescil belgelerinin yenilenmesi ve iptali MADDE 11 – (1)
Lisans ve tescil belgeleri, geçerlilik süresi bitimi itibariyle yenilenir.
Herhangi bir nedenle faaliyeti son bulan veya faaliyet alanını değiştirenler
Organik/Kimyevi Gübre Lisans ve Tescil belgelerinin asıllarını Genel
Müdürlüğe iade etmekle yükümlüdürler. (2) Lisans ve tescil belgelerinin süresinin
bitiminde, yenilenmesi için bu Yönetmeliğin 9 uncu ve 10 uncu maddelerinde
belirtilen belgelerle birlikte Genel Müdürlüğe müracaat edilir. (3) Lisans ve tescil belgeleri devredilemez, ticari
amaçla kullanılamaz ve satılamaz. İsim, adres, faaliyet alanını değiştiren
veya faaliyeti son bulanlar otuz gün içinde değişikliğin işlendiği evraklarla
birlikte lisans ve tescil belgesinin yeniden düzenlenmesi veya iptal edilmesi
hususunu Genel Müdürlüğe bildirir. Bildirilmediğinin tespiti halinde lisans
ve tescil belgesi iptal edilir. (4) Lisans ve tescil belgesi iptal edilen, ettirilen
veya süresi geçmiş olduğu halde tescil belgesi yenilenmeyen kişilerin
piyasaya arz edilmiş ürünlerinin satışına kullanım süresi bitimine kadar izin
verilir. BEŞİNCİ BÖLÜM İthalat İthalat izni MADDE 12 – (1)
Gübre ithali, ilgili mevzuatta belirtilen usul ve esaslar çerçevesince
yapılır. (2) Nitrat Azotu içeren ürünlere ve AB ülkeleri
dışından gelen ürünlere Ek-11’de yer alan ithalat uygunluk belgesi
düzenlenirken aşağıda belirtilen belgeler istenir. a) İthal edilecek madde ile ilgili analiz
sertifikasının aslı veya firmaca onaylı sureti. b) İthal edilecek madde ile ilgili fatura/proforma
faturanın aslı veya firmaca onaylı sureti. c) Menşei ülke adı, sanayi ya da tarımsal amaçlı
olup olmadığı, ithal edilecek maddenin proformada belirtilmiş miktarının yer
aldığı isim, imza ve kaşeli müracaat dilekçesi. (3) Tarımda Kullanılan Organik, Organomineral
Gübreler ve Toprak Düzenleyicileri ile Mikrobiyal, Enzim İçerikli ve Diğer
Ürünlerin Üretimi, İthalatı ve Piyasaya Arzına Dair Yönetmelik kapsamında yer
alan ürünlerin ithalatına ilişkin işlemler hususunda söz konusu yönetmelik
hükümleri esastır. (4) Sanayinin çeşitli dallarının ve kimyevi gübre
üreten fabrikaların hammadde ihtiyaçlarının karşılanmasına yönelik olarak
ithal edilecek kimyevi gübreler için, üretim tesisinin kapasite raporunun
ithalatçı firma tarafından ibraz edilmesi halinde, laboratuvar, deneme,
demonstrasyon amaçlı veya elli kilogram/litrenin altında olan ve parti teşkil
etmeyen kimyevi gübre ithalatlarında Ek-11’de yer alan uygunluk belgesinin 4
üncü maddesindeki şart aranmaz. ALTINCI BÖLÜM Denetimde Yetki ve Sorumluluklar Denetimin amacı MADDE 13 – (1)
Bu Yönetmeliğin 2 nci maddesinde belirtilen ürünlerin denetimleri; ürünlerin
özelliklerinin, işaretlemelerinin ve ilgili teknik düzenlemelerine
uygunluğunun kontrolü amacıyla yapılır. Denetim şekilleri MADDE 14 – (1) Bu Yönetmelik kapsamındaki ürünlerin piyasa gözetimi ve
denetimi, Bakanlık tarafından re’sen veya şikayet/ihbarlar üzerine şikayet
denetimleri şeklinde yapılır. Re’sen yapılacak denetimlerde yıllık denetim
programları esas alınır. Denetim zamanı MADDE 15 – (1)
Piyasa denetimleri, il müdürlükleri tarafından hazırlanan yıllık "Gübre
Denetim Programı" çerçevesinde, şikâyet denetimleri ise şikayet/ihbar
ile ilgili müracaatların il müdürlüğüne iletildiği tarihinden itibaren yedi
iş günü içerisinde yapılır. Bu Yönetmelik kapsamına giren konularda bilgi
veya şikâyet amaçlı müracaatlar Bakanlık Bilgi Edinme Merkezine veya
Bakanlığın ilgili birimlerine yazılı olarak yapılır. (2) İl müdürlükleri tarafından Gübre Denetim
Programı, her yıl Ocak ayı sonuna kadar Genel Müdürlükte olacak şekilde yılda
bir defa Ek-23’e işlenerek gönderilir. Gübre Denetim Programı Bakanlığın
internet sitesinde yayımlanır. Denetimi yapacak kuruluş MADDE 16 – (1)
Ürün gözetim ve denetimleri il müdürlüklerince yapılır. Ancak, il
müdürlüğünce bu konuda ilçe müdürlüklerine yetki verilebilir. Gerektiğinde,
genel müdürlük ve il müdürlüklerince birlikte denetim yapılabilir. Denetimde görevlendirilecek kişiler MADDE 17 – (1)
Denetimler il müdürlüklerince, Ek-1’de yer alan Gübre Denetçi Kimlik
Kartı verilmiş en az iki denetçi tarafından yapılır. Ancak, yapılan
denetimler sonucunda yaptırım kararı verilmiş ürünlere ilişkin toplatma,
satış durdurma, yediemine alma, ürünlerin üreticisine iadesi gibi iş ve
işlemler il müdürünün veya ilçe müdürünün görevlendireceği iki teknik eleman
tarafından da uygulanabilir. Denetçilerin görev ve yetkileri MADDE 18 – (1)
Denetçinin görev ve yetkileri aşağıda belirtilmiştir. a) Piyasa gözetimi ve denetimini yapmak, gerekli
tutanak ve raporları hazırlamak ve ilgili yerlere sunmak. b) Denetim faaliyeti sırasında, ilgililerin cezai
sorumluluk gerektiren eylemleri saptadığında, gerekli işlemleri yaparak,
durumu ilgili makamlara iletmek. c) Görev alanına giren konularla ilgili inceleme ve
araştırma yapmak. ç) Denetlenecek ürünlerden numune almak. d) Yürüttüğü denetim görevi için gerekli gördüğü
dosya ve belgelerin gizliliği saklı kalmak kaydıyla, denetim yaptığı kuruluş
ve kişilerden istemek, bunları incelemek, bunların yetkili merciler
tarafından onaylanmış örneklerini almak, denetime konu olan diğer yerlerde
inceleme ve araştırma yapmak. e) Üretici veya dağıtıcının piyasa gözetimi ve
denetimi faaliyetini engellemesi durumunda, güvenlik güçlerinden yardım
istemek ve onların nezaretinde denetim yapmak. f) Piyasa gözetimi ve denetimi sırasında işin
niteliğine göre, gerekli gördüğü durumlarda, ilgili Genel Müdürlük veya il
müdürlüğü onayıyla, refakat etmek üzere uzman kişileri davet etmek, bunların
görüş ve önerilerinden yararlanmak. g) Denetimin her aşamasında risk değerlendirmesi
yapmak suretiyle risk derecesine göre, kontrol yapılıncaya kadar, ürünlerin
satışını geçici olarak durdurmak, il müdürlüğünü bilgilendirmek. Denetçilerin sorumlulukları MADDE 19 – (1)
Denetçilerin sorumlulukları aşağıda belirtilmiştir. a) Bakanlık tarafından verilen gübre denetçi
kimliğini, denetimden önce üretici veya dağıtıcıya ibraz etmek. b) Piyasa gözetimi ve denetimi görevini, mevzuata
uygun ve tarafsız olarak yürütmek. c) Piyasa gözetimi ve denetimi sırasında elde ettiği
her türlü bilgi ve belgeyi, denetim işlemleri sonuçlanıncaya ve bu sonuçların
ilgililere yazılı olarak tebliğine kadar gizli tutmak. ç) Tutanak ya da raporla tespit edilen iş ve
işlemleri takip etmek ve sonuçlandırmak. YEDİNCİ BÖLÜM Denetimde Yapılacak İşler Ürün denetimi MADDE 20 – (1)
Ürün denetimi iş ve işlemleri aşağıda belirtilmiştir. a) Etiket ve belge kontrolü, b) Ambalaj işaretlemelerinin kontrolü için ambalaj
veya etiket örneğinin alınması, c) Ürün kontrolü için numunelerinin alınması, ç) Ürün numunelerinin muayene ve deneylerinin
yaptırılması, d) Muayene ve deney sonuçlarının rapor ettirilmesi. Etiket kontrolü MADDE 21 – (1)
Etiket kontrolü esasları aşağıda belirtilmiştir. a) Dağıtıcılar, Bakanlıkça tescil belgesi ve etiketi
bulunmayan ürünleri bulunduramaz ve satamaz. b) Dağıtıcılar, kullanım süresi geçmiş ve Türkçe
etiketlendirme yapılmamış ürünleri satamaz. c) Bir ürünün tanıtılması amacı ile hazırlanan
ve/veya yayımlanan her türlü reklam ve tanıtım dökümanı, ürünün onaylı
etiketindeki bilgilerden farklı ve tüketiciyi yanıltıcı bilgi içeremez. ç) Üreticiler, tescil belgesi ve onaylı etiket
örneği bilgileriyle uyumlu olmayan ambalaj veya etiketle piyasaya ürün arz
edemez. d) Kimyevi gübre etiketinde organik gübreleri
çağrıştırıcı ifadeler bulunamaz. e) Etiket üzerinde “Bitki Koruma ve Bitki Gelişim
Düzenleyicisi” ifadesi bulunamaz. f) Üreticiler üzerinde tescil numarası
ve parti numarası yer almayan ambalajlarla piyasaya ürün arz edemezler. g) Üreticiler,
ürün ambalajlarının uyarılar bölümünde “Toprak ve/veya yaprak analizi
yaptırılarak gübre kullanılması tavsiye edilir.” ibaresine yer verirler. (2) Birinci fıkranın (ç) bendinde belirtilen
hususlardan, kullanıcıyı yanıltıcı ve haksız rekabete neden olmayan, baskı ve
alfabetik hatalardan kaynaklanan etiket bilgileri farklılıklarının tespiti
halinde ürün satışı durdurularak, öncelikle etiket bilgilerinin düzeltilmesi
için onbeş gün süre verilerek üretici uyarılır. Farklılıkların düzeltilmemesi
halinde (ç) bendi için uygulanan idari yaptırımlar uygulanır. Numune alma MADDE 22 – (1)
Piyasa ve şikâyet denetimlerinde, üretim tesislerinden, üretici ve
dağıtıcıların ürünü piyasaya arz ettiği yerler ve bunlara ait depolardan
numune alınır. (2) Şikâyet denetimlerinde numuneler; şikâyete konu
olan ürünlerin piyasaya arz edildiği yerden veya aynı parti malın bulunduğu
depodan alınır. (3) Lisans, tescil belgesi, Genel Müdürlükçe onaylı
etiket örneği ve ürün ambalajı üzerindeki bilgiler kontrol edildikten sonra
numune alınır. Numune alma metodu MADDE 23 – (1)
Kimyevi ve organik gübre denetimlerinde numuneler, Ek-2’de yer alan
"Gübrelerin Denetimi İçin Numune Alma Metoduna" göre alınır. (2) Denetim için alınan numunelere bedel ödenmez.
Numune alınan ürünün bedelini, dağıtıcının üreticiden tazmin edebilmesi
amacıyla Ek-14’te yer alan tutanak düzenlenerek denetlenen işyerine verilir. (3) Piyasa denetimlerinde numuneler; üretim
tesislerinden, toptan ve perakende satış yerlerinden veya bunların
depolarından alınır. Numune alınmasında düzenlenecek belgeler ve
uygulamaya ilişkin esaslar MADDE 24 – (1)
Numune alınmasında düzenlenecek belgeler ve uygulamaya ilişkin esaslar
aşağıda belirtilmiştir. a) Numune alınırken Ek-14 ve Ek-15’te yer alan
belgelerin beş nüshası; firma adı, ürün adı, lisans no, tescil no, denetlenen
işyeri ve yetkilisinin adı yazılmamak şartıyla kodlu olarak, her bir ürün
için ayrı ayrı düzenlenir ve işyeri yetkilisi ile denetim elemanlarınca
imzalanır, ancak denetlenen işyeri tarafından kaşelenmez. Numune alındığını
belgelemek amacıyla iki nüsha ve aynı kod numarası ile ürünle ilgili tüm
ayrıntıları içeren Ek-14 düzenlenir. b) Lisans ve tescil belgesi ile Bakanlık onaylı
etiket örneği fotokopileri alınır. c) Numune sonuçlarının değerlendirilmesinde
kullanılmak üzere denetim elemanlarınca bu belgelerden bir dosya oluşturulur. ç) Numune alınacak ürünle ilgili tüm belgeler
tamamlandıktan sonra bu Yönetmelik hükümleri gereği, cins, ürün miktarı ve
ambalaj büyüklüğüne göre, her ürün için en az beş adet olacak şekilde numune
oluşturulur. d) Numune alınırken, tespit edilen ürünlerin hepsi
aynı parti numaralı olur. Denetimin etkinliğinin sağlanması açısından ürün
kolisi içerisinde aynı parti numaralı ürünler paketlenir, farklı parti
numaralı ürünlerin aynı kolide paketlenmesine izin verilmez. e) Numune alınan ambalajların üzerine düzenlenen
Ek-21 numune alma etiketi yapıştırılır. f) Numune kavanozları, düzenlenen Ek-14’ün birer
nüshası ile birlikte numune torbalarına konularak, torbaların ağzı bağlanır
ve mühürlenir. g) Numunelerin iki adedi analiz kuruluşuna
gönderilmek üzere tekrar bir torbaya konularak ağzı mühürlenir ve torbanın
ağzına düzenlenen Ek-15 bağlanır. ğ) Kalan şahit numune torbalarının ağzına düzenlenen
Ek-15’in birer nüshası bağlanarak, bir adedi saklanmak üzere yediemin olarak
işyerine teslim edilir, iki adedi de il müdürlüğünce saklanır. Numunelerin analize gönderilmesi MADDE 25 – (1)
Analiz kuruluşuna gönderilecek numune torbaları, yedi iş günü içerisinde
ilgili mevzuatta yer alan analizci kuruluş laboratuvarlarından birisine resmi
yazı ekinde gönderilir. (2) Numune alınan ürün için verilen kod numarası
kullanılmak suretiyle, ürün etiketinde beyan edilen içerikler ve ilgili
teknik düzenlemeye göre istenilen analizler yazılır. Muayene ve deney işleri MADDE 26 – (1)
Muayene ve deneyi yapacak kuruluşça; piyasa veya şikayet denetimini yapan il
müdürlüğü tarafından gönderilen temsili numunenin bulunduğu mühürlü torba
açılarak, gerekli muayene ve deneyler, Ek-3’te yer alan "Gübrelerin
Analizi İçin Öngörülen Metotlar" ve Tarımda Kullanılan Organik,
Organomineral Gübreler ve Toprak Düzenleyicileri ile Mikrobiyal, Enzim
İçerikli ve Diğer Ürünlerin Üretimi, İthalatı ve Piyasaya Arzına Dair
Yönetmelik ekinde belirtilen analiz metotları kullanılarak yapılır. (2) Gübre numunelerinin deneylerinde; gübrenin
teknik düzenlemeye uygun olup olmadığına, teknik düzenlemesi bulunmayan
gübrelerde Türk Standardına veya Türk Standardına denk AB veya uluslararası
standartlar dikkate alınıp uygun metotlar kullanılarak özelliklere, ambalaj
muayenelerinde ise işaretlemelere bakılır. Muayene ve deneyde öncelik MADDE 27 – (1)
Şikâyete konu olan ürünlerin muayene ve deneyleri, il müdürlüğünün yazılı
bildirimi üzerine öncelikle yapılır. Muayene ve deney süresi MADDE 28 – (1)
Muayene ve deneyler, numunelerin muayene ve deney yapacak kuruluşa
tesliminden itibaren en geç otuz gün içinde sonuçlandırılır. Sağlık
parametreleri ise teslimden itibaren doksan gün içinde sonuçlandırılır. (2) Muayene ve deneylerin yapılamaması veya
gecikmesi halinde, durum sebepleri ile birlikte on gün içinde, muayeneyi
ve/veya deneyi yapacak kuruluş tarafından ilgili il müdürlüğüne yazılı olarak
bildirilir. Muayene ve deney kuruluşları ile referans kuruluşlar MADDE 29 – (1)
Ürünlerin muayene ve deneylerini yapacak kuruluşlarla, bu kuruluşların
yaptığı muayene ve deney sonuçlarına itiraz halinde, incelemeleri yapacak
olan referans kuruluşlar, her yıl 16/12/2011 tarihli ve 2011/2621 sayılı
Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Uygunluk Değerlendirme
Kuruluşları ve Onaylanmış Kuruluşlar Yönetmeliğinde belirtilen şartları
taşıyan kuruluşlar arasından Bakanlıkça belirlenir ve uygun görülenlerle
protokol yapılır. (2) Protokol yapılan kuruluşların adları, Bakanlık
tarafından yayımlanır. (3) Uygunluk Değerlendirme Kuruluşları ve Onaylanmış
Kuruluşlar Yönetmeliğinin 4 üncü maddesinin yedinci fıkrası çerçevesinde
akredite edilmiş bir uygunluk değerlendirme kuruluşundan alınmış uygunluğu
gösteren belgeler ile test raporlarının sunulması halinde, Bakanlıkça bu
belge ve raporlar dikkate alınır. Ülkemizde veya karşılıklılık ilkesi saklı
kalmak kaydıyla, Avrupa Birliği üyesi bir ülkede yerleşik bir uygunluk
değerlendirme kuruluşunca verilmiş belgeler ve test raporları, kuruluşun
yeterliliğine ilişkin gerekçelerle reddedilemez. Muayene ve deney ücretleri MADDE 30 – (1)
Gübre piyasa ve şikâyet denetimleriyle ilgili olarak, denetim sırasında alınan
numunelerin muayene ve deney yapan kuruluşa gönderilme ücretleri ile muayene
ve deney ücretlerinin ödenmesi aşağıdaki esaslara göre yapılır. a) Piyasa denetimi esnasında alınan numunelerin
analizi sonucunda, gübrenin ilgili teknik düzenlemeye veya standartlara uygun
olmadığının tespiti halinde, deney ve muayene ücretleri üretici tarafından
ödenir. İtiraz halinde söz konusu ücretin tahsili için referans kuruluşun
analiz sonucu beklenir. b) Muayene ve deney ücretleri ile denetim
sonuçlarına itiraz halinde gidilecek referans kuruluşlarının ücretleri her
yıl Şubat ayı sonuna kadar Bakanlıkça düzenlenir. c) Bakanlıkça belirlenen ücretler ödemelerde esas
alınır. Bu giderlerin üretici veya dağıtıcıdan tahsilini gerektiren hallerde
21/7/1953 tarihli ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında
Kanun hükümleri uygulanır. Muayene ve deney sonuçları MADDE 31 – (1)
Bu Yönetmeliğin 29 uncu maddesine göre belirlenen muayene ve deney
kuruluşları, deney ve/veya muayene sonuçlarını; ilgisine göre, Ek-3 ile Tarımda
Kullanılan Organik, Organomineral Gübreler ve Toprak Düzenleyicileri ile
Mikrobiyal, Enzim İçerikli ve Diğer Ürünlerin Üretimi, İthalatı ve Piyasaya
Arzına Dair Yönetmelikte belirtilen analiz metotlarını kullanarak, teknik
düzenlemesi olmayan gübrelerde ise kullanılan deney metotlarının adlarını da
Ek-22’de yer alan ve üç nüsha olarak düzenlenmesi gereken "Gübre Muayene
ve Deney Raporu"nda belirtirler. Muayene ve deney sonuçlarının gönderilmesi MADDE 32 – (1)
Muayene ve deney kuruluşu ile referans kuruluşlar; düzenledikleri gübre
muayene ve deney raporlarının aslını ilgili il müdürlüğüne gönderirler.
Raporun bir nüshasını da, arşivlerinde muhafaza ederler. Raporlarda, analiz
sonucunda bulunan değerlerin ilgili teknik düzenlemeye uygun olup olmadığı mutlaka
belirtilir. Raporlara, muayene ve/veya deneyi yapılan gübrenin numune torbası
ile birlikte gönderilen ve bir örneği Ek-14’te yer alan “Gübre Numune Alma
Tutanağı”nın fotokopisi de eklenir. Muayene sonuçlarının tebliğ edilmesi MADDE 33 – (1)
Muayene ve deney kuruluşlarından alınan, gübre muayene ve deney
raporlarındaki değerler, teknik özellikler ve tolerans değerleri açısından,
ilgili il müdürlüğü tarafından değerlendirilir. İlk analiz raporunun ürüne
ait teknik düzenlemeye göre olumsuz çıkması halinde, geçici olarak satışı
durdurma kararı alınır ve ürün yediemine alınarak, Genel Müdürlüğe
bildirilir. Muayene ve deney raporları en geç bir hafta içerisinde, ilgili
üreticinin merkez adresine ivedi ibaresi ile tebliğ edilir ve dağıtıcı
kuruluşa bilgi verilir. İtiraz süresinin dolması beklenir, sürenin bitiminde
itiraz edilmediği takdirde, ilk analiz sonucuna göre yaptırım uygulanır.
Ürünlerin teknik düzenlemeye uygun hale getirilmesi veya piyasadan geri
çekilmesi için tebliğ tarihinden itibaren otuz gün süre verilerek üreticiye
ve Genel Müdürlüğe bildirilir. Muayene ve deney sonuçlarına itiraz MADDE 34 – (1)
Üretici, muayene ve deney sonuçlarını bildiren yazı eline geçtiği tarihten
itibaren, yedi iş günü içinde, itiraza konu olan parametrelerin deney
ücretlerini bildirilen banka hesap numarasına yatırdığını gösteren banka
dekontu ile birlikte ilgili il müdürlüğüne itiraz etme hakkına sahiptir. (2) Muayene ve deney sonuçlarına itirazla ilgili
usul ve esaslar aşağıda belirtilmiştir. a) İl müdürlüğü, itiraza konu olan ürüne ait şahit
numuneyi, tutanak düzenleyerek almak üzere denetçileri görevlendirir.
Denetçi, alınan bu şahit numune ile il müdürlüğünde muhafaza edilen şahit
numuneyi bir torbaya koyarak ağzını mühürler, üstüne düzenlenen Ek-15 numune
tanıtım belgesini bağlar veya yapıştırır. b) İtiraz yazısı ile birlikte banka dekontunu alan
il müdürlüğü, itiraza konu olan özellikleri belirten yazı ekinde şahit
numunelerin bulunduğu torbayı referans kuruluşa gönderir. İl müdürlüğü bu
işlemleri yedi iş günü içinde tamamlar. c) Referans kuruluş; aldığı şahit numunelerden
birini saklar ve diğerini itiraza konu olan özelliklerin deneylerinde
kullanır. Sağlık parametreleri hariç olmak üzere, deneyleri en geç otuz gün
içinde yapar, deney sonuçlarını içeren üç nüsha rapor düzenler ve raporun
aslı ile birlikte ikinci nüshasını ilgili il müdürlüğüne gönderir, bir
nüshasını da kendi arşivinde saklar. ç) Referans kuruluş, herhangi bir nedenle deneyleri
yapamayacaksa, durumu on gün içinde ilgili il müdürlüğüne yazılı olarak bildirir. d) İl müdürlüğü, referans kuruluşun deney
sonuçlarını ve uygulanacak yaptırımları denetlenen üretici/dağıtıcıya yazılı
olarak bildirir. e) Referans kuruluş tarafından yapılan deney
sonuçlarına itiraz edilemez. Teknik düzenlemeye uygunluk ve risk değerlendirmesi MADDE 35 – (1)
Referans/Analiz laboratuvarlarından alınan muayene ve deney raporları ürün
güvenliği ve toleranslar dikkate alınarak ilgili yönetmeliklerine uygunluk ve
insan, hayvan, bitki sağlığı ile toprak ve çevreye verebileceği zararlar
açısından da risk değerlendirmesine tabi tutulur. Değerlendirmede tolerans MADDE 36 – (1)
Üretimde, numune almada ve deneylerde olması muhtemel hataların giderilmesi
amacı ile teknik düzenlemelerde belirtilen özelliklere tanınan, teknik
düzenlemelerin kapsamadığı alanlarda Türk standartlarındaki, standardın da
bulunmaması halinde uluslararası kabul gören toleranslar uygulanır. Değerlendirme sonuçlarının bildirilmesi MADDE 37 – (1)
İl müdürlüğünce yaptırım kararı alınmadan önce üreticiye görüşlerini almak
üzere ivedi ibaresi ile tebligat yapılır ve dağıtıcı konu hakkında
bilgilendirilir. İl müdürlüğü tarafından alınan önlemlere ilişkin kararların
üreticiye yapılan tebligatında, kararın dayandığı gerekçeler, karara karşı
itiraz yolları ve yasal süreler belirtilir. Tebligatın alınmasını müteakip
üreticiye cevap verebilmesi için, en az on gün süre tanınır ve bu süre
tebligatta belirtilir. İl müdürlüğünce alınması planlanan veya alınan önlem
kararı, üreticinin cevabı veya sağlayacağı bilgi ve belge neticesinde gözden
geçirilir. İnsan sağlığı ve güvenliğinin veya mevzuatla korunan diğer bir
kamu yararının tehlikede olduğu acil hallerde bu sürenin dolması
beklenmeyebilir. Tebligat yapılmadan bir karar alınması halinde, üreticiye
cevap verebilmesi için sonradan süre verilebilir. SEKİZİNCİ BÖLÜM Yaptırımlar Üretim ve satış yerleri ile ilgili yaptırımlar MADDE 38 – (1)
5 inci maddede belirtilen hususlardan herhangi birine aykırı davrandığı
tespit edilen üretici ve dağıtıcılar hakkında denetim elemanlarınca tutanak düzenlenir
ve denetlenen işyeri il müdürlüğünce yazılı olarak uyarılır. Uyarıya konu
olan eksikliklerin düzeltilmesi için süre verilir. Bu süre üreticiler için
uyarıya esas olan hususun özelliğine göre en fazla altı ay olmak üzere bir ay
ile altı ay arasında, dağıtıcılar için en fazla bir ay olarak uygulanır.
Uyarıya konu olan eksikliklerin giderilmemesi halinde üreticilerin üretim
izni, lisans ve tescil belgelerinin iptalinin sağlanması için bu husus Genel
Müdürlüğe bildirilir. Dağıtıcıların ürünleri ise yediemine alınarak
eksiklikler giderilinceye kadar satışı durdurulur. (2) 6 ncı ve 7 nci maddelerde belirtilen hususlardan
herhangi birine aykırı davrandığı tespit edilen üreticilerin üretimi ve
dağıtıcıların ise satışı tutanak düzenlenerek geçici olarak durdurulur ve
işyeri il müdürlüğünce yazılı olarak uyarılır. Uyarıya konu olan
eksikliklerin düzeltilmesi için en fazla otuz gün süre verilir. Üretimin veya
satışın durdurulmasına neden olan hususların düzeltilmesi halinde üretime
veya satışa izin verilir. Bu süre sonunda eksikliklerin giderilmemesi halinde
üreticilerin üretim izni, lisans ve tescil belgelerinin iptalinin sağlanması
hususu Genel Müdürlüğe bildirilir. Dağıtıcıların ürünleri ise yediemine
alınarak eksiklikler giderilinceye kadar satışı durdurulur. (3) 9 uncu ve 10 uncu maddelerin birinci
fıkralarında belirtilen hususlara aykırı hareket ettiği tespit edilenlerin,
piyasaya arzı ve satış faaliyeti durdurulur. Ürünler yediemin olarak işyerine
teslim edilir ve il müdürlüğünce yazılı olarak uyarılır. Eksikliklerin
giderilmesi halinde faaliyetlerine izin verilir, giderilmemesi halinde ise
yediemindeki tüm ürünlerin tedarikçisine iadesi sağlanır. (4) Üretim izni, lisans ve tescil belgeleri
satılamaz, devredilemez, ticari bir faaliyete konu olamaz. Bu belgeler
24/6/1995 tarihli ve 551 sayılı Patent Haklarının Korunması Hakkında Kanun
Hükmünde Kararname ile 9/4/2005 tarihli ve 556 sayılı Markaların Korunması
Hakkında Kanun Hükmünde Kararname kapsamında değerlendirilemez. Bu maddeye
aykırı hareket edenlerin belgeleri iptal edilir. (5) 8 inci maddenin birinci fıkrasının
(ğ) bendine aykırı davrandığı tespit edilen üreticilerin, satış yapılan
işyerindeki ürünleri yediemine alınır. İş yerinin, il müdürlüğünce verilen
süre içerisinde Gübre Dağıtıcılık Belgesi alamaması halinde ürünler
üreticisine iade edilir. (6) 8
inci maddenin birinci fıkrasının (h) bendine aykırı davrandığı tespit edilen
dağıtıcıların ürünleri yediemine alınır. Dağıtıcıya 4703 sayılı Kanunun 12
nci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendine göre idari para cezası
uygulanır. Etiket ve ürün ambalajı ile ilgili yaptırımlar MADDE 39 – (1)
Etiket ve ambalaj denetimleri sonucunda; a) 21 inci maddenin birinci fıkrasının (a) ve (b)
bentlerine aykırı hususların tespiti halinde satışa sunulan ürünlerin satışları
durdurulur ve ürünler tutanakla denetlenen işyerine yediemin olarak teslim
edilir. b) 21 inci maddenin birinci fıkrasının (c),
(ç), (d), (e) ve (f) bentlerine aykırı hususların tespiti halinde satışa
sunulan ürünlerin satışları durdurulur ve ürünler tutanakla denetlenen
işyerine yediemin olarak teslim edilir. 4703 sayılı Kanunun 12 nci maddesinin
birinci fıkrasının (f) bendine göre, üretici firmaya idari para cezası
uygulanır. c) 21 inci maddenin birinci fıkrasının (c) bendine
aykırı hususların tespiti halinde internet, görsel ve yazılı basın yoluyla
yapılan yayınların durdurulması için ilgili kurumlar nezdinde gerekli
girişimlerde bulunulur. ç) 9 uncu, 10 uncu ve 12 nci maddelere göre verilen
belgelerin tahrif veya taklit edilmesi, usulüne uygun olmadan kullanılması
yasaktır. Aksine davrananlar hakkında 4703 sayılı Kanunun 12 nci maddesinin
(f) bendine göre işlem yapılır. (2) Birinci fıkranın (a) ve (b) bentlerine göre
yediemine alınan ürünlerin, ambalajları üzerindeki uygunsuzluğun giderilmesi
için otuz gün süre verilerek firma yazılı olarak uyarılır. Uygunsuzluk
giderilene kadar satışına izin verilmez. Süresi içerisinde düzeltilmeyen
ürünlerin tedarikçisine iadesi sağlanır. Ürünler ile ilgili yaptırımlar MADDE 40 – (1)
Piyasa gözetimi ve denetimi çalışmaları sonucunda yapılan değerlendirmelerde; a) 6 ncı maddenin birinci fıkrasının (a)
bendine ve 8 inci maddenin birinci fıkrasının (a), (b) ve (c) bentlerine
aykırı hareket eden üretici firmaya 4703 sayılı Kanunun 12 nci maddesinin
birinci fıkrasının (a) bendine göre, b) 8 inci maddenin birinci fıkrasının (ç) ve (d)
bentlerine aykırı hareket eden üretici firmaya 4703 sayılı Kanunun 12 nci
maddesinin (b) bendine göre, c) 8 inci maddenin birinci fıkrasının (e) bendine
aykırı hareket eden üretici firmaya 4703 sayılı Kanunun 12 nci maddesinin (c)
bendine göre, ç) 8 inci maddenin birinci fıkrasının (f) bendine
aykırı hareket eden üretici firmaya 4703 sayılı Kanunun 12 nci
maddesinin (d) bendine göre, d) 8 inci maddenin birinci fıkrasının (g) bendine
aykırı hareket eden dağıtıcı firmaya 4703 sayılı Kanunun 12 nci maddesinin
(e) bendine göre, idari para cezası uygulanır. Bu maddenin birinci
fıkrası kapsamında idari para cezası uygulanan ürünlerin satışları durdurulur
ve tutanakla denetlenen işyerine yediemin olarak teslim edilir. Konu ile
ilgili diğer il müdürlüklerinin bilgilendirilmesi amacıyla, Bakanlığa bu
husus bildirilir. Teknik düzenlemesine uygun hale getirilebilecek ve/veya
hammadde olarak kullanılabilecek ürünler dağıtıcı tarafından il müdürlüğü gözetiminde
üretici firmasına iade edilir. Ürünlerin piyasadan geri çekilmesi için
otuz gün süre verilerek firma yazılı olarak uyarılır. (2) 8 inci maddenin (d) bentlerinde yer alan
hususların varlığına dair kuvvetli şüphelerin olması halinde bu ürünler derhal
yediemine alınır. (3) 8 inci maddenin (ç) ve (d) bendlerinde
belirtilen hususlar ile ürünlerin son kullanma tarihinin geçtiğinin tespiti
halinde risk değerlendirmesi yapılarak 41 inci maddeye göre işlem yapılır ve
aynı maddenin (d) bendi için ayrıca sorumlular hakkında Cumhuriyet
Savcılığına suç duyurusunda bulunulur. (4) Bu Yönetmeliğin uygulanması esnasında doğacak
idari para cezaları, il müdürlükleri tarafından 4703 sayılı Kanunun 13 üncü
maddesindeki hükümleri dikkate alınarak verilir. (5) İl müdürlükleri tarafından bu maddeye göre
verilen idarî para cezaları hakkında fiilin bir yıl içinde tekrarı halinde
4703 sayılı Kanunun 12 nci maddesinin ikinci fıkrası hükmü uygulanır. Güvenli olmayan ürünlerle ilgili yapılacak işlemler MADDE 41 – (1)
Ürünün, ilgili teknik düzenlemeye uygunluğu belgelenmiş olsa dahi, piyasa
gözetimi ve denetimi çerçevesinde yapılan kontroller sonucunda güvenli
olmadığının tespit edilmesi halinde, il müdürlüğü, masrafları üretici
tarafından karşılanmak üzere, orantılılık ilkesini; aldıkları tedbirlerin,
önlemeyi amaçladıkları tehlikenin boyutu, niteliği ve gerçekleşme olasılığı
ile orantılı olmasını gözeterek aşağıdaki önlemlerden uygun olanları alır. a) Ürünün piyasaya arzının yasaklanmasını sağlamak. b) Piyasaya arz edilmiş ürünün toplanmasını
sağlamak. c) Ürüne ilişkin güvensizliğin üretici tarafından
giderilmesinin mümkün olduğu hallerde, ilgili teknik düzenlemede belirtilen
süre içinde, bu sürenin belirtilmemiş olması halinde il müdürlüğünce
belirlenecek süre içinde ürünün güvenli hale getirilmesi için üreticiyi
uyarmak. ç) Ürünün üretici tarafından güvenli hale
getirilmemesi veya ürünün güvenli hale getirilmesinin imkansız olduğu
durumlarda, taşıdığı riske göre kısmen veya tamamen bertarafını sağlamak. (2) İl müdürlüğü, birinci fıkranın (a), (b) ve (ç)
bentlerinde belirtilen önlemler hakkında gerekli bilgilerin, onay süreci ile
kesinleşmesini takip edecek on gün içerisinde masrafları üreticiden
karşılanmak üzere, Ülke genelinde dağıtımı ve yayını yapılan iki gazete ile
iki televizyon kanalında ilanı suretiyle, risk altındaki kişilere
duyurulmasını sağlar. İl müdürlüğü duyuruyu takip edecek şekilde bu ürünlerle
ilgili bilgilere kendi internet sayfasında da yer verir. Risk altındaki
kişilerin yerel yayın yapan gazete ve televizyon kanalları vasıtasıyla
bilgilendirilmesinin mümkün olduğu durumlarda, bu duyuru, yerel basın ve
yayın organları yoluyla, risk altındaki kişilerin kim olduğunun tespit
edilebildiği durumlarda ise bu kişilerin doğrudan bilgilendirilmesi yoluyla
yapılır. (3) Duyuru asgari aşağıdaki bilgileri içerir. a) Ürünü tanıtan marka, model, cins veya diğer ayırt
edici özellikler. b) Mümkün olan durumlarda ürünün fotoğrafı veya
resimli tasviri. c) Alınan önlem. ç) Önlemi gerektiren sorunun açık ve anlaşılır
tarifi. d) Sorumlu üretici ve dağıtıcının isim, adres ve
diğer iletişim bilgileri. e) Riskten sakınmak veya sorunu gidermek için
önerilen yöntemler. f) Ürünün iade edileceği yerler veya üründeki
sorunun giderilmesini teminen gönderilebileceği adresler. (4) İl müdürlüğü duyurunun yukarıdaki esaslara uygun
ve risk altındaki kişilerin haberdar edilmesini sağlayacak şekilde yayınlanıp
yayınlanmadığını denetler ve eksiklik tespit edilmesi halinde duyurunun
tekrarını sağlar. (5) Bu maddede belirtilen masrafların tahsili
hakkında 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümleri
uygulanır. (6) Bu madde kapsamında alınan önlemler Genel
Müdürlüğe bildirilir. DOKUZUNCU BÖLÜM Eğitim Denetçi eğitimi ve bilgilendirme MADDE 42 – (1)
Denetçi eğitimine ilişkin esaslar aşağıda belirtilmiştir. a) Bakanlık tarafından gerekli görüldüğü zaman,
denetçi olmak üzere il müdürlüklerinden yeterli sayıda, ziraat fakültesi ve
üniversitelerin kimya bölümü mezunları ile tarımla ilgili meslek okullarından
mezun olan personel eğitime çağrılır ve eğitim sonucunda eğitime katılan
elemanlara denetçi kimlik kartı ve katılım belgesi düzenlenir. b) Uygulamalarda birlikteliği sağlamak, sektördeki
her türlü yeni gelişmelerden haberdar etmek ve faaliyetleri değerlendirmek
amacıyla Bakanlıkça gerekli görüldüğü zamanlarda eğitim, değerlendirme ve
bilgilendirme toplantısı düzenlenir. Üretici, dağıtıcı ve çiftçilerin bilgilendirilmesi MADDE 43 – (1)
Bakanlık ve il müdürlüklerince, gerekli görüldüğünde, yürürlükteki mevzuat,
uygulama, sektördeki yeni gelişmelerden haberdar etmek, sektör bileşenleri
arasında işbirliğini sağlamak amacıyla üretici, dağıtıcı kişi ve kuruluşlar
ile çiftçilere yönelik bilgilendirme amacıyla toplantı ve kurslar düzenlenir. ONUNCU BÖLÜM Çeşitli ve Son Hükümler Denetleme sonuçlarının değerlendirilmesine ilişkin
kayıtların tutulması MADDE 44 – (1)
İl müdürlükleri, bu Yönetmelik gereğince denetledikleri tüm üretici ve
dağıtıcılardan değerlendirmelere esas olmak üzere aşağıda belirtilen bilgi ve
belgeleri alarak dosya halinde muhafaza ederler. a) Üretici ve dağıtıcıya ait isim, unvan, adres,
telefon, faks numarası varsa deposuna ait bilgileri içeren Ek-4’te yer alan
form. b) Ürünün tedarikçi, üreticisini belirlemeye
yarayacak fatura, dağıtıcılık sözleşmesi, satış sözleşmesi gibi belgelerin
onaylı birer örneği. c) Vergi kimlik numarası ile bağlı bulunulan vergi
dairesinin adı. ç) Kayıtlı olunan ticaret sicil memurluğu adı ve
ticaret sicil numarası beyanı, şirket sözleşmesi 1/1/2003 tarihinden önce
yayınlananların ise ticaret sicil kayıt belgesinin aslı veya kurumca onaylı
örneği, imza sirküleri, ticaret sicil kayıt belgesinin aslı veya onaylı
örneği. d) İşyeri sahibinin veya yetkilisinin T.C. kimlik
numarası beyanı. Amonyum nitrat MADDE 45 – (1)
Bünyesinde %28 ve üzerinde azot içeren amonyum nitrat gübrelerini üreten,
ithal eden, dağıtan, taşıyan, taşıtan, depolayan, toptan ve perakende satışı
ile uğraşan üretici ve dağıtıcılar için Tarımda Kullanılan Kimyevi Gübrelere
Dair Yönetmelik hükümleri esastır. Denetimin engellenmesi MADDE 46 – (1)
Piyasa gözetimi ve denetimi yapan personele engel olunması, işyerlerine
girmeyi önlemeye yönelik tutum sergilenmesi hâlinde, öncelikle 26/9/2004
tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun 265 inci maddesine göre haklarında
işlem yapılabileceği hatırlatılır, buna rağmen engellemenin devam ettirilmesi
halinde, ilgililer hakkında, 5237 sayılı Kanunun aynı maddesi gereğince
“görevi yaptırmamak için direnme” suçundan işlem yapılması için tutanak
düzenlenerek durum adli makamlara intikal ettirilir. Piyasa gözetimi ve denetimi
veri tabanı ile izlenebilirlik MADDE 47 – (1)
Bakanlığın Piyasa Gözetimi ve Denetimi Veri Tabanı oluşturulup tam olarak
işlerlik kazandıktan sonra, denetimle görevli personel; denetime çıkmadan
önce denetime haiz ürün, firma hakkında daha önce yapılmış denetim
bilgilerini, mükerrerliği önlemek amacıyla Bakanlık Piyasa Gözetimi ve
Denetimi Veri Tabanından kontrol eder. Bu durum risk taşıyan acil durumları
kapsamaz. Ayrıca, denetimle görevli personel denetime ait her türlü bilgiyi,
denetim işleminin sonuçlanmasını beklemeksizin, Bakanlık Piyasa Gözetimi ve
Denetimi Veri Tabanına girer. (2) Bakanlık, piyasaya arz edilen ürünlerin paketleme
aşamasından son kullanıcıya kadar takibinin sağlanmasına yönelik usul ve
esasları belirler, gerekli sistemleri kurar veya kurdurur. Bu sistemlerin
işletilmesini temin eder. Tebligat MADDE 48 – (1)
İdari para cezası ve/veya idari tedbirleri içeren idari yaptırım kararlarının
tebliğinde, 11/2/1959 tarihli ve 7201 sayılı Tebligat Kanunu hükümleri
uygulanır. Atıflar ve yürürlükten kaldırılan mevzuat MADDE 49 – (1)
Bu Yönetmelikte yer almayan hususlarla ilgili olarak 4703 sayılı Kanun ile bu
Kanuna dayalı olarak çıkarılan Ürünlerin Piyasa Gözetimi ve Denetimine Dair
Yönetmelik hükümleri geçerlidir. (2) 25/4/2002 tarihli ve 24736 sayılı Resmî
Gazete’de yayımlanan Kimyevi Gübre Denetim Yönetmeliği yürürlükten
kaldırılmıştır. Uyum zorunluluğu GEÇİCİ MADDE 1 – (1) Halen gübre satışı yapan gerçek ve tüzel kişiler bu maddenin
yürürlüğe girdiği tarihten itibaren üç ay içerisinde Gübre Dağıtıcılık
Belgesi almak zorundadır. (2)
Üreticiler, 21 inci maddenin birinci fıkrasının (f) ve (g) bentlerinde yer
alan hükümlere, bu maddenin yürürlük tarihinden itibaren iki yıl içerisinde
uyum sağlamak zorundadır. Yürürlük MADDE 50 – (1)
Bu Yönetmelik yayımı tarihinden bir ay sonra yürürlüğe girer. Yürütme MADDE 51 – (1)
Bu Yönetmelik hükümlerini Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanı yürütür. 29 Mart 2014 CUMARTESİ Resmî Gazete Sayı : 28956 |