Gümrük.com.tr

Güncel: 08/08/2025

DIŞ TİCARETTE RİSK ESASLI KONTROL SİSTEMİ HAKKINDA TEBLİĞ

(ÜRÜN GÜVENLİĞİ VE DENETİMİ: 2025/28)

Amaç ve kapsam

MADDE 1- (1) Bu Tebliğin amacı, ürün güvenliği mevzuatı ve teknik düzenlemeler uyarınca yapılan denetim, uygunluk ve izin işlemlerinin Dış Ticarette Risk Esaslı Kontrol Sistemi aracılığıyla yerine getirilmesi halinde, bu işlemlere konu olacak firmaların ve firmalar adına işlem yapacak kullanıcıların elektronik ortamda tanımlanmasına ve yetkilendirilmesine dair usul ve esasları belirlemektir.

Dayanak

MADDE 2- (1) Bu Tebliğ, 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 455 inci maddesine, 14/9/2022 tarihli ve 6038 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile yürürlüğe konulan Teknik Düzenlemeler Rejimi Kararına ve 16/8/2023 tarihli ve 32281 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Dış Ticarette Teknik Düzenlemeler Yönetmeliğine dayanılarak hazırlanmıştır.

Tanımlar ve kısaltmalar

MADDE 3- (1) Bu Tebliğde geçen;

a) Bakanlık: Ticaret Bakanlığını,

b) Dış Ticarette Risk Esaslı Kontrol Sistemi (TAREKS): Ürün güvenliği mevzuatı ve teknik düzenlemeler uyarınca yapılan denetim, uygunluk ve izin işlemlerinin elektronik ortamda ve risk esaslı yerine getirilmesi amacıyla oluşturulan internet tabanlı uygulamayı,

c) Elektronik imza: 15/1/2004 tarihli ve 5070 sayılı Elektronik İmza Kanununda tanımlanan elektronik imzayı,

ç) E-Devlet: 3/9/2016 tarihli ve 29820 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan E-Devlet Hizmetlerinin Yürütülmesine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelikte tanımlanan elektronik platformu,

d) Firma: TAREKS aracılığıyla yapılan işlemlere konu olan kamu kurumları dâhil, tüm gerçek ve tüzel kişileri,

e) Firma kullanıcısı: Firma yetkilisi tarafından firma adına TAREKS’te işlem yapmak üzere yetkilendirilmiş kişiyi,

f) Firma yetkilisi: Firmanın imza sirkülerinde yer alan ve firmayı temsil ve ilzama yetkili olan kişiyi,

g) Genel Müdürlük: Ürün Güvenliği ve Denetimi Genel Müdürlüğünü,

ğ) Kamu kurumu kullanıcısı: TAREKS aracılığıyla yapılan işlemlerde görev alan ve Bakanlığın Genel Müdürlük personeli hariç olmak üzere kamu kurumları adına işlem yapan kişileri,

h) Mobil elektronik imza: Bakanlık ile mobil elektronik imza kullanımına ilişkin sözleşmesi bulunan GSM operatörlerince verilen SIM kartı kullanılarak oluşturulan ve 5070 sayılı Kanunda tanımlanan güvenli elektronik imza niteliğindeki elektronik sertifikayı,

ı) Nitelikli elektronik sertifika: 5070 sayılı Kanunda tanımlanan elektronik sertifikayı,

i) TAREKS taahhütnamesi: TAREKS’te gerçekleştirilen işlemlerden doğan sorumluluğun kabul ve taahhüdünü içeren, firma yetkilisi ve kullanıcısı tarafından nitelikli elektronik sertifika veya mobil elektronik imza kullanılarak imzalanan belgeyi,

ifade eder.

Firma tanımlama

MADDE 4- (1) Firma adına TAREKS’te işlem gerçekleştirilebilmesi için, firmanın öncelikle TAREKS nezdinde tanımlanması gerekir.

(2) Firma tanımlama işlemi, yalnızca firma yetkilisi tarafından yapılır.            

(3) Firma yetkilisi, Bakanlık internet sayfasındaki E-İmza Uygulamaları bölümünde yer alan “Firma Tanımlama (TAREKS)” ekranı üzerinden giriş işlemlerini ve TAREKS taahhütnamesi imza işlemlerini tamamlayarak firma tanımlama işlemini gerçekleştirir.

(4) Firma tanımlama işleminin sonucu, başvuru sahibinin işlem esnasında beyan ettiği elektronik posta adresine bildirilir. Bakanlık, firmalara ulaşmayan bildirimlerden sorumlu değildir.

Firma kullanıcısının yetkilendirilmesi

MADDE 5- (1) Firma yetkilisi, TAREKS’e giriş yaptıktan sonra firma adına işlem yapacak kullanıcıları belirler. Söz konusu kullanıcıların sayısı birden fazla olabilir. Firma yetkilisi, firma kullanıcısı olarak işlem yapma yetkisine de sahiptir.

(2) Firma kullanıcısının yetkilendirilmesi işlemi, firma yetkilisi tarafından TAREKS’te “Firma Kullanıcısı Tanımlama” ekranı üzerinden TAREKS Taahhütnamesi imzalanarak gerçekleştirilir.

(3) Firma kullanıcısı, TAREKS aracılığıyla işlem yapabilmek için nitelikli elektronik sertifika, mobil elektronik imza veya e-Devlet şifresine sahip olmak zorundadır.

(4) Firma kullanıcısının yetki süresinin belirlenmesi, yetki süresinin uzatılması, yetkisinin askıya alınması ve azil işlemleri, firma yetkilisi tarafından TAREKS üzerinden gerçekleştirilir.

(5) TAREKS’te firma adına yapılan tüm işlemlerden, beyan edilen bilgilerin doğru, eksiksiz ve zamanında girilmesinden firma ve kullanıcısı birlikte sorumludur. Aksi bir durumun tespiti halinde, aykırı işlem yapan firmaya ve kullanıcısına fiilin ağırlığına göre ilgili mevzuat hükümleri kapsamında müeyyide uygulanır.

Kamu kurumu kullanıcısının tanımlanması

MADDE 6- (1) Kamu kurumu kullanıcısı, Bakanlık internet sayfasındaki E-İmza Uygulamaları bölümünde yer alan “Yetkilendirme Başvuruları” ekranı üzerinden giriş işlemlerini nitelikli elektronik sertifika ya da mobil elektronik imza kullanarak gerçekleştirir ve TAREKS nezdinde kamu kurumu kullanıcısı olarak tanımlanır.

(2) TAREKS nezdinde tanımlanan kamu kurumu kullanıcısının, TAREKS üzerinde işlem yapabilmesi için ilgili kamu kurumu tarafından Genel Müdürlüğe resmî yazı ile başvuruda bulunulması gerekir.

(3) Kamu kurumu kullanıcılarına ilişkin usul ve esaslar, Bakanlığın ilgili kurumlarla yapacağı protokoller çerçevesinde ayrıca belirlenir.

TAREKS’te tanımlı bilgilerin güncellenmesi ve tanımlanan yetkilerin iptali

MADDE 7- (1) Firmanın TAREKS’te kayıtlı olan bilgilerinin sonradan değişmesi ve sisteme bu değişikliklerin yansımaması halinde firma, Genel Müdürlüğe yazılı olarak başvuru yapar.

(2) Firma kullanıcısının yetkisinden feragat etmesi durumunda yetki iptal işlemi, firma yetkilisi tarafından TAREKS üzerinden gerçekleştirilir. İptal işleminin firma yetkilisi tarafından gerçekleştirilmemesi durumunda, firma kullanıcısının Genel Müdürlüğe yazılı olarak başvuru yapması halinde işlem Genel Müdürlükçe gerçekleştirilir.

(3) Fiil ehliyeti sınırlandırılan, gaipliği veya ölümü haricen öğrenilen veya Genel Müdürlüğe resmî yazı ile bildirilen kişilerin TAREKS yetkileri, Genel Müdürlük tarafından iptal edilir.

(4) Firmanın vergi numarasının değişmesi durumunda, o firma için tanımlanan tüm firma yetkililerinin ve kullanıcılarının yetkileri Genel Müdürlük tarafından re’sen iptal edilir.

Yetki

MADDE 8- (1) Bakanlık, bu Tebliğde yer alan hususlarda önlem almaya, düzenleme yapmaya, özel ve zorunlu durumları inceleyip sonuçlandırmaya, muhtemel ihtilafları idari yoldan çözmeye ve teknik nedenlerle uygulamada yaşanan sorunları gidermeye yetkilidir.

Yürürlükten kaldırılan tebliğ

MADDE 9- (1) 29/12/2011 tarihli ve 28157 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Dış Ticarette Risk Esaslı Kontrol Sistemi Tebliği (Ürün Güvenliği ve Denetimi: 2011/53) yürürlükten kaldırılmıştır.

(2) Mevzuatta birinci fıkra ile yürürlükten kaldırılan tebliğe yapılan atıflar bu Tebliğe yapılmış sayılır.

Geçiş hükmü

GEÇİCİ MADDE 1- (1) 9 uncu madde ile yürürlükten kaldırılan Dış Ticarette Risk Esaslı Kontrol Sistemi Tebliği (Ürün Güvenliği ve Denetimi: 2011/53) hükümlerine uygun olarak TAREKS’e kayıt olan firmaların, firma kullanıcılarının ve kamu kurumu kullanıcılarının yeni kayıt oluşturması gerekmez. Bu hüküm, Genel Müdürlük tarafından gerekli görülmesi halinde firmaların, firma kullanıcılarının ve kamu kurumu kullanıcılarının bilgilerinde güncelleme yapılması konusunda yapılacak düzenlemelere halel getirmez.

Yürürlük

MADDE 10- (1) Bu Tebliğ 25/8/2025 tarihinde yürürlüğe girer.

Yürütme

MADDE 11- (1) Bu Tebliğ hükümlerini Ticaret Bakanı yürütür.

8 Ağustos 2025 CUMA

Resmî Gazete

Sayı : 32980