|
Güncel: 31/12/2024 |
|
|
ARAÇ PARÇALARININ İTHALAT DENETİMİ
TEBLİĞİ (ÜRÜN GÜVENLİĞİ VE DENETİMİ: 2025/25) Amaç ve
kapsam MADDE 1- (1) Bu Tebliğin amacı, Ek-1’de yer
alan ve sadece araçlarda kullanılan ürünlerin ithalatta, tabi bulundukları
teknik düzenlemeye uygunluğunun denetimine ilişkin usul ve esasları
düzenlemektir. (2) Bu Tebliğ
Serbest Dolaşıma Giriş Rejimine tabi tutulacak ürünleri kapsar. (3) Bu Tebliğ
Hariçte İşleme Rejimi uyarınca ihraç edilip geri gelen eşyaları kapsamaz. Dayanak MADDE 2- (1) Bu Tebliğ, 1 sayılı
Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı
Kararnamesinin 455 inci maddesine, 5/3/2020 tarihli ve 7223 sayılı Ürün Güvenliği ve Teknik
Düzenlemeler Kanununa, 14/9/2022
tarihli ve 6038 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile
yürürlüğe konulan Teknik Düzenlemeler Rejimi Kararına ve 16/8/2023 tarihli ve 32281 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Dış Ticarette Teknik Düzenlemeler
Yönetmeliğine dayanılarak
hazırlanmıştır. Tanımlar MADDE 3- (1) Bu Tebliğde geçen; a) Araç:
19/4/2020 tarihli ve 31104 sayılı Resmî Gazete’de
yayımlanan Motorlu Araçlar ve Römorkları ile Bunların Aksam, Sistem ve Ayrı
Teknik Ünitelerinin Tip Onayı ve Piyasa Gözetimi ve Denetimi Hakkında
Yönetmelik (AB/2018/858), 14/8/2014 tarihli ve 29088 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Tarım ve Orman Araçlarının Tip Onayı
ve Piyasa Gözetimi ve Denetimi Hakkında Yönetmelik (AB/167/2013), 22/8/2015
tarihli ve 29453 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan
İki veya Üç Tekerlekli Motorlu Araçların ve Dört Tekerlekli Motosikletlerin
Tip Onayı ve Piyasa Gözetimi ve Denetimi Hakkında Yönetmelik (AB/168/2013) ve 26/10/2016 tarihli ve 29869 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Araçların İmal, Tadil ve Montajı
Hakkında Yönetmelik kapsamında
yer alan ve karayollarında kullanılabilen motorlu araçlar ile römorklarını, b) AQAP
belgesi: Millî Savunma Bakanlığı tarafından verilen, “Endüstriyel Kalite
Güvence Seviye Belgesi”ni, c) Bakanlık:
Ticaret Bakanlığını, ç) Denetim
Birimi: Türk Standardları Enstitüsünü, d) BM-AEK
Regülasyonu: 30/9/1996 tarihli ve 96/8657 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile
taraf olunan, Birleşmiş Milletler Avrupa Ekonomik Komisyonu (BM/AEK) İç
Ulaşım Komitesince hazırlanan 1958 Tekerlekli Araçların, Araçlara Takılan ve/veya
Araçlarda Kullanılan Aksam ve Parçaların Müşterek Teknik Talimatlarının
Kabulü ve Bu Talimatlar Temelinde Verilen Onayların Karşılıklı Tanınması
Koşullarına Dair Anlaşma ekinde yer alan teknik düzenlemeyi, e) Dış
Ticarette Risk Esaslı Kontrol Sistemi (TAREKS): Ürün Güvenliği ve Teknik
Düzenlemeler Mevzuatı uyarınca yürütülen denetim, uygunluk ve izin
işlemlerinin, elektronik ortamda ve risk esaslı olarak yapılması amacıyla
kurulan internet tabanlı uygulamayı, f) E işareti:
Araçların aksam, sistem ve ayrı teknik ünitelerinin Birleşmiş Milletler
Avrupa Ekonomik Komisyonu (BM-AEK) Regülasyonlarına uygun tip onay belgeli
olduğunu gösteren işareti, g) e işareti:
Araçların aksam, sistem ve ayrı teknik ünitelerinin Avrupa Birliği
Yönetmeliklerine/Regülasyonlarına uygun tip onay belgeli olduğunu gösteren
işareti, ğ) Fiili
denetim: Belge kontrolü, işaret kontrolü, fiziki muayene ve laboratuvar
testinden biri veya birkaçını, h) Geri gelen
eşya: 7/10/2009 tarihli ve 27369 mükerrer sayılı Resmî Gazete’de
yayımlanan Gümrük Yönetmeliğinin 446 ncı
maddesinin birinci fıkrasının (a), (b) ve (c) bentlerinde tanımlanan
nedenlerle geri gelen daha önce ihraç edilmiş
eşyayı, ı) Kapsam dışı:
GTİP olarak Ek-1’de yer almakla birlikte, ilgili regülasyonların kapsamına
girmeyen veya Bakanlıkça bu Tebliğ kapsamında denetimi hedeflenmeyen ürünü, i) Kullanıcı:
TAREKS aracılığıyla firmalar adına işlem yapmak üzere yetkilendirilmiş
kişileri, j) Risk: Bu
Tebliğ kapsamında yer alan ürünlerin tabi bulundukları BM-AEK Regülasyonuna
veya ilgili AB Yönetmeliğine/Regülasyonuna uygun olmama ihtimalini, k) Risk
analizi: Ek-1’de yer alan ürünlerin risk derecesini ve fiili denetime
yönlendirilip yönlendirilmeyeceğini belirlemek amacıyla, TAREKS’te
firma hakkındaki bilgiler; geçmişte yapılan ithalat denetimleri ile piyasa
gözetimi ve denetimi sonuçları; imalatçı veya ithalatçı firma ya da
kullanıcısı; giriş gümrüğü; ürünün cinsi, markası,
modeli, fiyatı ve miktarı; menşe, çıkış, sevk veya ticaret yapılan ülke ve
risk tespiti için kullanılabilecek diğer bilgilerden hareketle yapılan
işlemi, ifade
eder. TAREKS ve
firma tanımlaması MADDE 4- (1) Bu Tebliğ kapsamında yer alan
ürünlerin ithalat denetimiyle ilgili tüm işlemler, TAREKS üzerinden ve risk
analizine göre yapılır. (2) Bu Tebliğ
kapsamı ürünleri ithal etmek isteyen firmaların, 29/12/2011 tarihli ve 28157
sayılı Resmî Gazete’de
yayımlanan Dış Ticarette Risk Esaslı Kontrol
Sistemi Tebliği (Ürün Güvenliği ve Denetimi: 2011/53) çerçevesinde TAREKS’te
tanımlanması ve firma adına TAREKS’te işlem yapacak
en az bir kullanıcının yetkilendirilmiş olması
gerekir. İthalatçının
başvurusu MADDE 5- (1) Bu Tebliğ kapsamındaki
denetimler, Gümrük Yönetmeliğinin 181 inci maddesinin dördüncü fıkrası
çerçevesinde gümrük beyannamesinin tescili öncesinde yapılır. (2) Kullanıcı,
Bakanlık internet sayfasının “E-işlemler” kısmında yer alan “Dış Ticarette
Risk Esaslı Kontrol Sistemi (TAREKS) Uygulaması” bölümünü veya e-Devlet
kapısını kullanarak TAREKS üzerinden ithal partisine ilişkin bilgi ve
Ek-2’nin birinci ve ikinci maddelerinde belirtilen belgeleri yükleyerek
başvurusunu yapar. (3) Başvuru
üzerine, TAREKS tarafından firmaya, ilgili denetim birimi nezdinde
işlemlerini takip edebilmesi amacıyla bir başvuru numarası verilir. (4) Beyan
edilen bilgi ve belgelerin doğru, eksiksiz ve zamanında sunulmasından firma
ve kullanıcı sorumludur. Muafiyetler
ve istisnalar MADDE 6- (1) A.TR belgeli olduğu kullanıcı
tarafından TAREKS’te beyan edilen ürünler için
ürünün ithal edilebileceğine dair TAREKS referans numarası doğrudan
oluşturulur. (2)
Sanayicilerin ürettikleri ürünlerin bünyesinde girdi olarak kullanılmak üzere
sanayici veya sanayici adına ithalat yapan tedarikçi tarafından ithal edilen
ve Ek-1’de yer alan ürünlerden Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından uygun
görülenler için anılan Bakanlıkça ya da anılan Bakanlıkça yetkilendirilecek
olan kuruluşça üretim girdisi muafiyetine yönelik yazı düzenlenir. Düzenlenen
yazının elektronik ortamda TAREKS’e yüklenmesini
müteakip ürünün ithal edilebileceğine dair TAREKS referans numarası doğrudan
oluşturulur. Bu kapsamdaki muafiyet yazısının düzenlenmesinin ve sonradan
kontrolünün usul ve esasları Sanayi ve Teknoloji Bakanlığınca belirlenir. TAREKS’e üretim girdisi muafiyet yazısı yerine usulsüz
belge yüklenmesi veya muafiyetten usulsüz yararlanıldığının tespiti
durumunda, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığınca belirlenecek bir süre için
firmaya muafiyet yazısı düzenlenmez ve var olan muafiyet yazısı iptal edilir. (3) AQAP
belgesi sahibi sanayicilerin kendi ihtiyaçları için Ek-1’de yer alan
ürünlerden yapacakları ithalatta, firmalarca Bakanlığa sunulan AQAP
belgelerinin TAREKS’te tanımlanmasını müteakip
ithal konusu her ürün için doğrudan oluşturulan TAREKS referans numarası,
içinde bulunulan yılın sonuna kadar aynı ürünlerin müteakip ithalatında
kullanılır. (4) Gümrük
Yönetmeliğinin 446 ncı maddesinin birinci
fıkrasının (a), (b) ve (c) bentlerinde tanımlanan nedenlerle geri gelen daha
önce ihraç edilmiş eşya için TAREKS üzerinden başvuru yapılmaz, ithalat işlemleri 11 inci maddeye göre
sonuçlandırılır. (5) 29/9/2009 tarihli
ve 2009/15481 sayılı Bakanlar Kurulu
Kararı ile yürürlüğe konulan 4458 sayılı Gümrük Kanununun
Bazı Maddelerinin Uygulanması Hakkındaki Kararın beşinci kısmında belirtilen
eşyanın ithalatında TAREKS üzerinden başvuru yapılmaz, ithalat işlemleri 11
inci maddeye göre sonuçlandırılır. (6) Risk
analizine göre yapılacak değerlendirmede; birinci, ikinci veya üçüncü fıkra
kapsamına giren ürünler de fiili denetime yönlendirilebilir. Kapsam dışı MADDE 7- (1) Başvuru konusu ithalat
partisine ilişkin kapsam dışı beyanı, ithalatçı firma tarafından ilgili
gümrük idaresine yapılır. Kapsam dışı kararına yönelik değerlendirme
öncelikli olarak ilgili gümrük idaresince yapılır. (2) İlgili
gümrük idaresi tarafından başvuru konusu ithalat partisinin bu Tebliğ
kapsamında yer aldığına karar verilmesi durumunda kapsam değerlendirmesi
ilgili denetim biriminin teknik incelemesi neticesinde de belirlenebilir. Risk analizi MADDE 8- (1) Fiili denetime yönlendirilen
ürünler, kullanıcıların TAREKS üzerinden beyan ettiği bilgiler çerçevesinde
risk analizine göre belirlenir. (2) Risk
analizinde kullanılacak kriterler, gerekli görülmesi halinde Sanayi ve
Teknoloji Bakanlığı ve ilgili diğer tarafların da görüşü alınarak Bakanlıkça
belirlenir. (3) TAREKS ve
Ulusal Piyasa Gözetimi ve Denetimi Bilgi Sistemi (PGDBİS) arasında veri akışının
sağlanmasıyla, bu Tebliğ kapsamı ürünlerin ithalat denetimlerine ilişkin
veriler, PGDBİS’e iletilir. (4) Risk
analizi sonucunda fiili denetime yönlendirilmeyen ürünlerin ithal
edilebileceğine dair TAREKS referans numarası doğrudan oluşturulur. Fiili
denetim MADDE 9- (1) Fiili denetime yönlendirilen
ürünler için Ek-2’nin üçüncü maddesinde belirtilen belge, başvuru günü dâhil
yirmi iş günü içerisinde elektronik ortamda TAREKS’e
yüklenir ve TAREKS’te talep edilmesi halinde sistem
tarafından ilave süre verilir. İlgili belgelerin sisteme süresi içerisinde
yüklenmemesi halinde başvuru olumsuz olarak sonuçlanır. (2) Fiili
denetim kapsamında ürünün, a) İlgili
BM-AEK Regülasyonuna uygunluğunun, Birleşmiş Milletler - Avrupa Ekonomik
Komisyonu üyesi ve ilgili Regülasyona taraf olan bir ülkenin Tip Onay
kuruluşu tarafından düzenlenmiş belgeler ile belgelenmesi, b) İlgili AB
Yönetmeliğine/Regülasyonuna uygunluğunun AB üyesi bir ülkenin onay kuruluşu
veya Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından düzenlenmiş belgeler ile
belgelenmesi esastır. (3) Firmalardan
ilave bilgi ve belge istenebilir. (4) Gümrüklerde
numune alınması, test numunesi hazırlanması, numunenin sevki veya bazı
ürünlerde testlerin montajdan sonra yapılması gibi teknik problemler
karşısında Ek-3’teki taahhütname elektronik ortamda TAREKS’e
yüklenir. İlgili denetim biriminin incelemesi sonucunda verilecek rapora
istinaden, raporda belirtilen süre içinde uygunluk denetiminin yapılması
kaydıyla, ürünün ithal edilebileceğine dair TAREKS referans numarası
oluşturulur. İlgili denetim biriminin bilahare yapacağı uygunluk denetiminin
olumsuz sonuçlanması halinde, bu durum ithalatçı firmaya ve Bakanlık Ürün
Güvenliği ve Denetimi Genel Müdürlüğüne yazıyla ayrıca bildirilir. (5) Fiili
denetim sonucunda ilgili mevzuata aykırılık tespit edilmemesi ya da ürünün
kapsam dışı olduğunun tespiti durumlarında, ürünün ithal edilebileceğine dair
TAREKS referans numarası oluşturulur. (6) İlgili
mevzuata aykırılık tespit edilmesi veya talep edilen ek bilgi ve belgelerin
süresi içerisinde TAREKS’e yüklenmemesi durumunda
fiili denetim olumsuz olarak sonuçlandırılır. (7) TAREKS’e yüklenen, Tip Onay Belgesi, test raporu veya
denetim birimince talep edilen diğer belgelerin ilgilisince düzenlenmediğinin
tespiti halinde, diğer şartlar uygun olsa dahi fiili denetim olumsuz olarak
sonuçlandırılır. Kullanıcıya
yapılan bildirimler MADDE 10- (1) Denetim sürecine ve sonucuna ilişkin sorgulamalar TAREKS aracılığıyla
yapılır. (2) Denetim sürecine ve
sonucuna ilişkin bildirimler, Dış Ticarette Risk Esaslı Kontrol
Sistemi Tebliği (Ürün Güvenliği ve Denetimi: 2011/53)’nin 6 ncı maddesi
kapsamında yapılan “Yetkilendirme Başvuruları” uygulamasında kullanıcılar
tarafından beyan edilen elektronik posta adresine iletilir.
Kullanıcıya ulaşmayan bildirimlerden Bakanlık sorumlu değildir. (3) Yapılan
denetimde, üründe mevzuata aykırılık tespit edilmesi halinde durum ayrıca
ilgili gümrük idaresine yazıyla ve sistem üzerinden bildirilir. TAREKS
referans numarasının gümrüklere beyanı MADDE 11- (1) Ürünün ithal edilebileceğine
dair TAREKS referans numarasının, gümrük beyannamesinin 44 numaralı hanesine
ithalatçı firma tarafından kaydedilmesi zorunludur. (2) TAREKS
referans numarası verildiği tarihten itibaren 1 yıl süreyle geçerlidir. (3) Millî
Savunma Bakanlığınca yapılan ithalatta 20181900132013016724484 ve AQAP
belgeli kurum ve kuruluşlar adına Savunma Sanayii Başkanlığınca yapılan
ithalatta 20181900142013012727484 olarak belirlenen 23 haneli TAREKS referans
numarası, gümrük beyannamesinin 44 numaralı hanesine kaydedilir. (4) Gümrük
idarelerine kapsam dışı olarak beyan edilen ürünlerin ithalatında,
20181900252013015773484 olarak belirlenen 23 haneli TAREKS referans numarası,
gümrük beyannamesinin 44 numaralı hanesine ithalatçı firma tarafından
kaydedilir. Kapsam dışı olarak beyan edilen ürünlerin, gümrük gözetiminde
bulunması kaydıyla ilgili gümrük idaresince denetime yönlendirilmesi halinde,
5 inci madde çerçevesinde TAREKS üzerinden başvuru yapılır. (5) GTİP
değişikliği sonucunda Tebliğ eki listede yer aldığı tespit edilen ürünlerin,
gümrük gözetiminde bulunması kaydıyla ilgili gümrük idaresince denetime
yönlendirilmesi halinde, 5 inci madde çerçevesinde
TAREKS üzerinden başvuru yapılır. (6) 4458 sayılı Gümrük
Kanununun Bazı Maddelerinin Uygulanması Hakkındaki Kararın beşinci kısmında belirtilen eşyanın
ithalatında, 20181900101115014436576 olarak belirlenen 23 haneli TAREKS
referans numarası, gümrük beyannamesinin 44
numaralı hanesine kaydedilir. (7) Geri gelen
eşyanın ithalatında 24250099925736517728306 olarak belirlenen 23 haneli
TAREKS referans numarası, gümrük beyannamesinin 44 numaralı hanesine
kaydedilir. İthalatçının
sorumluluğu MADDE 12- (1) İthalatçı, bu Tebliğ kapsamında
denetlensin veya denetlenmesin, ithal ettiği ürünlerin her halükârda ilgili
yönetmelik veya yönetmelikler dâhil olmak üzere ilgili tüm mevzuata uygun ve güvenli olmasından,
ürünlere eşlik eden belgelerin doğruluğundan, 7223 sayılı Kanun uyarınca sorumludur. (2) Ürünün ithaline izin
verilmesi veya ürüne dair TAREKS referans numarası
oluşturulması, ürünün mevzuata uygun ve/veya güvenli olduğu anlamına gelmez. (3) Bu Tebliğ
kapsamında, ürünün ithal edilebileceğine dair verilen TAREKS referans
numarası, o ürünün ithalat işlemi dışında başka bir amaçla veya ürünün
güvenli ve mevzuata uygun olduğunun ispatı olarak kullanılamaz. (4) İthal
edilmiş ürünün GTİP’inin Ek-1’de yer aldığının
sonradan yapılan kontrol sonucunda tespit edilmesi halinde, keyfiyet ilgili
gümrük idaresi tarafından Sanayi ve Teknoloji Bakanlığına bildirilir. Sanayi
ve Teknoloji Bakanlığının ürünün güvenli olmadığını tespit ederek gümrük
idaresine bildirmesi halinde, uygunluk değerlendirmesinin olumsuz
sonuçlandığı kabul edilir. Yaptırımlar MADDE
13- (1) Bu Tebliğe
aykırı hareket edenler ile yanlış veya yanıltıcı beyanda bulunanlar Ek-2’de
belirtilen ya da denetim süresince talep edilen herhangi bir belgede tahrifat
yapanlar veya tahrifat yapılmış belgeyi
ibraz edenler hakkında; 7223 sayılı Kanun, 27/10/1999 tarihli ve 4458 sayılı Gümrük Kanunu, Teknik Düzenlemeler Rejimi Kararının hükümleri ve ilgili diğer mevzuat uygulanır. (2) TAREKS
üzerinden yürütülen denetimlerde, ilgili mevzuata, bu Tebliğ hükümlerine ve
bu Tebliğe ilişkin uygulamalara aykırı hareket eden kullanıcının yetkisi, fiilin
ağırlığına göre 3 ila 12 ay süreyle askıya alınır; firmanın denetim
başvuruları 6 ila 12 ay süreyle fiili denetime yönlendirilir. Bu yaptırımlar
uygulanırken belirlenen süreler ve denetim oranları, firmanın başvuru
sıklığı, varsa önceki ihlalleri ve/veya ürünün niteliği gibi hususlar dikkate
alınarak belirlenir. Yetki MADDE
14- (1) Bu Tebliğde
yer alan hususlarda uygulamaya yönelik önlem almaya ve düzenleme yapmaya
Bakanlığın Ürün Güvenliği ve Denetimi Genel Müdürlüğü yetkilidir. Yürürlükten
kaldırılan tebliğ MADDE 15- (1) 31/12/2023 tarihli ve 32416
dördüncü mükerrer sayılı Resmî Gazete’de
yayımlanan Araç Parçalarının İthalat Denetimi
Tebliği (Ürün Güvenliği ve Denetimi: 2024/25) yürürlükten kaldırılmıştır. Geçiş süreci GEÇİCİ MADDE
1- (1) 1/1/2025
tarihinden önce çıkış ülkesinde ihraç amacıyla Türkiye’ye sevk edilmek üzere
taşıma belgesi düzenlenmiş veya Gümrük Mevzuatı uyarınca gümrük idarelerine
sunulmuş olan ürünlerin ithalatı, 28/2/2025 tarihine kadar (bu tarih dahil)
ithalatçı firmanın talebi halinde, 15 inci maddeyle yürürlükten kaldırılan Araç Parçalarının İthalat Denetimi
Tebliği (Ürün Güvenliği ve Denetimi: 2024/25)’ne göre sonuçlandırılır. (2) Bu Tebliğin hükümleri,
Ek-1’de yer alan, ancak 15 inci maddeyle yürürlükten kaldırılan Araç Parçalarının İthalat Denetimi
Tebliği (Ürün Güvenliği ve Denetimi: 2024/25) Ek-1’inde yer almayan GTİP’ler
kapsamındaki ürünlerin ithalatında 28/2/2025 tarihine kadar (bu tarih dahil)
uygulanmaz. Bu fıkra, İstatistik Pozisyonlarına
Bölünmüş Türk Gümrük Tarife Cetveli’nde yapılan
değişiklikler nedeniyle farklılaşan GTİP’ler için
uygulanmaz. Yürürlük MADDE
16- (1) Bu Tebliğ
1/1/2025 tarihinde yürürlüğe girer. Yürütme MADDE 17- (1) Bu Tebliğ hükümlerini Ticaret
Bakanı yürütür. 31 Aralık 2024 SALI Resmî Gazete Sayı : 32769 (4. Mükerrer) |
|