|
ALKOL
VE ALKOLLÜ İÇKİLERİN İÇ VE DIŞ TİCARETİNE İLİŞKİN
USUL VE ESASLAR HAKKINDA YÖNETMELİK
BİRİNCİ BÖLÜM
Genel Hükümler
Amaç
MADDE 1 — Bu Yönetmeliğin amacı,
alkol ve alkollü içkilerin iç ve dış ticaretine ilişkin usul ve esasları
belirlemek, alkol tüketiminden kaynaklanan kamusal, toplumsal ve tıbbi
nitelikteki her türlü zararları önleyecek düzenlemeleri yapmaktır.
Kapsam
MADDE 2 – Bu Yönetmelik; alkol, alkollü içkiler ve metanolün iç ve
dış ticareti, dağıtımı ile izin, izleme ve denetim usul ve esaslarını kapsar.
Dayanak
MADDE 3 — Bu Yönetmelik, 4619 sayılı Kanun ile değişik 4250 sayılı İspirto
ve İspirtolu İçkiler İnhisarı Kanunu, 4733 sayılı Tütün, Tütün Mamulleri, Tuz
ve Alkol İşletmeleri Genel Müdürlüğünün Yeniden Yapılandırılması ile Tütün ve
Tütün Mamullerinin Üretimine, İç ve Dış Alım ve Satımına, 4046 sayılı Kanunda
ve 233 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ve
4703 sayılı Ürünlere İlişkin Teknik Mevzuatın Hazırlanması ve Uygulanmasına
Dair Kanun hükümlerine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4 — Bu Yönetmelikte geçen;
Kurul: (Mülga)
Kurum: Tarım ve Orman Bakanlığını,
Teknik düzenleme: Bir ürünün ilgili idari hükümler de dahil
olmak üzere, özellikleri, işleme ve üretim yöntemleri, bunlarla ilgili
terminoloji, sembol, ambalajlama, işaretleme, etiketleme ve uygunluk
değerlendirmesi işlemleri hususlarından biri veya birkaçını belirten ve
uyulması zorunlu olan her türlü düzenlemeyi,
Standart: Üzerinde mutabakat sağlanmış olan, kabul edilmiş bir
kuruluş tarafından onaylanan, mevcut şartlar altında en uygun seviyede bir
düzen kurulmasını amaçlayan, ortak ve tekrar eden kullanımlar için ürünün
özellikleri, işleme ve üretim yöntemleri, bunlarla ilgili terminoloji,
sembol, ambalajlama, işaretleme, etiketleme ve uygunluk değerlendirmesi işlemleri
hususlarından biri veya birkaçını belirten ve uyulması ihtiyari olan
düzenlemeyi,
Alkollü içki: Hacmen % 0,5 ve daha fazla alkol içeren bira,
şarap ve Türk Gıda Kodeksinde yer alan distile alkollü içkiler ile bu
kodekste yer almamakla birlikte belirtilen sınırlama dahilinde alkol içeren
diğer alkollü içecekleri,
Alkol: Etil alkolü,
Gıda alkolü: Türk Gıda Kodeksi Distile Alkollü İçkiler
Tebliğinde tanımlanan tarımsal kökenli etil alkolü,
Sanayi tipi etil alkol: Piyasaya denatüre edilmiş olarak arz
edilen diğer etil alkolleri,
Alkollü karışım: Alkollü içki tanımı dışında kalan ve içinde
hacmen % 60 ve daha fazla etil alkol içeren her türlü karışımı,
Tarımsal kökenli distilat: Türk Gıda Kodeksi Distile Alkollü
İçkiler Tebliği eki listede yer alan tarımsal ürünlerin alkol
fermantasyonundan sonra distilasyonu yoluyla elde edilen, tarımsal kökenli
etil alkol özellikleri taşımayan, kullanılan hammaddenin koku ve tadını
muhafaza eden distilatı,
Bandrol: Piyasaya arz edilecek alkol ve alkollü içkilerin iç
ambalajına uygulanan ve Kurumun gözetim, denetim ve uygunluğunu ifade ve
işaret eden ürün satış belgesini,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Alkol ve Alkollü İçkilerin Dış Ticaretine İlişkin Esaslar
İthalat
MADDE 5 — Piyasaya arz edilecek Ek-1A’da yer alan alkol ve metanolün
ithalatında, firmalar Kurumdan firma ve ürün markası bazında ithalata
uygunluk belgesi almak zorundadırlar. Bu ürünlerin ithalatında, ilgili gümrük
idaresince Kurum tarafından düzenlenen uygunluk belgesi aranır.
Piyasaya arz edilecek Ek-1B’de yer alan alkollü içkilerin
ithalatında, firmalar Kuruma alkollü içki bildirimi yapmak zorundadırlar
Alkol ve metanolü girdi olarak kullanan üretici firmaların
ihtiyacının karşılanması amacıyla ithal edilecek olan, bu Yönetmeliğin 6 ncı
maddesinin (c) bendi içeriği ekli listede (Ek-2) kayıtlı dökme veya yirmi
litreden büyük kaplarla sevk edilen gıda alkolü, sanayi tipi etil alkol,
alkollü karışımlar ve metanol (metil alkol) ithalatında, firmalar ilgili
gümrük idaresine ibraz edilmek üzere, Kurumdan firma ve ürün bazında ithalata
uygunluk belgesi almak zorundadırlar. Bu ürünlerin ithalatında, ilgili gümrük
idaresince Kurum tarafından düzenlenen ve Kurum'ca gerekli görüldüğünde malın
kalite onayını da içeren uygunluk belgesi aranır. Bu konuda faaliyet
gösterecek firmaların, ürünlerin doğrudan kullanıcıya teslimini sağlayacak
şekilde kendi adına dağıtım yetki belgesi sahibi olması zorunludur.
İçeriği ekli listede (Ek-3) kayıtlı dökme alkollü içkiler,
alkollü içki kökenli karışım içkileri, alkollü içki üretiminde kullanılabilecek
tarımsal kökenli distilatlar ve su, gıda alkolü gibi hammadde veya katkı
maddeleri ilavesiyle alkollü içki hazırlanmasında kullanılabilecek konsantre
içkiler serbest dolaşıma konu edilemeyeceğinden ve nakliyesi
yapılamayacağından bu ürünlere ilişkin ithal talepleri değerlendirmeye
alınmaz.
İthalata uygunluk belgesi başvurusu ve
alkollü içki bildirimi
MADDE 6 – Alkol ve
metanol ithal etmek isteyen gerçek ve tüzel kişiler, uygunluk belgesi
taleplerini, alkollü içki ithal etmek isteyen gerçek ve tüzel kişiler alkollü
içki bildirimlerini, ihracatçı ülkede çıkış işlemleri tamamlanmadan önce,
aşağıda belirtilen firma ve ilgili ürün bilgilerini belgeleyerek dilekçe ile
şahsen veya yetkili temsilcisi vasıtasıyla Kuruma intikal ettirirler.
a) Firma bilgileri:
1) Türkiye Ticaret Sicili Gazetesinde yayımlanmış ana
sözleşmesi,
2) Gerçek kişiler için başvuru sahibinin, tüzel kişiler için
firmanın en yüksek karar organı başkan ve üyelerinin, 3/1/2002 tarihli ve
4733 sayılı Tütün, Tütün Mamulleri, Tuz ve Alkol İşletmeleri Genel
Müdürlüğünün Yeniden Yapılandırılması ile Tütün ve Tütün Mamullerinin
Üretimine, İç ve Dış Alım ve Satımına, 4046 sayılı Kanunda ve 233 sayılı
Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile 8/6/1942
tarihli ve 4250 sayılı İspirto ve İspirtolu İçkiler İnhisarı Kanununa
aykırılıktan veya kaçakçılıktan, sahte alkol, metanol veya alkollü içki
üretmek veya piyasaya arz etmekten hüküm giymediklerini belirtir son altı ay
içinde alınmış adli sicil belgesi,
3) Sosyal sigortalar kurumu, bağkur ve ilgili vergi dairesinden
son bir ay içinde alınmış muaccel vergi ve prim borcu bulunmadığına ilişkin
belge,
b) Piyasaya arz ambalajında ithal edilecek alkol ve metanol için
marka bazında düzenlenmiş ürün bilgileri:
1) Üretiminde uygulanan menşe ülke standardı veya teknik
düzenlemesi (metanol hariç) ve üretim prosesi hakkında açıklama,
2) Ürünün varsa marka, etiket, şişe, kapak tescil belgelerinin
birer örneği ile üreten, ambalajlayan firmaların isim ve adresleri,
3) Türk Gıda Kodeksi ve ilgili diğer mevzuat hükümleri uyarınca
Türkçe etikette bulunması gereken bilgilere ek olarak ürünün Türkçe
kategorisi, ürünün temel girdilerini ve karakteristik özelliklerini ifade
eden bilgilerin ve alkol ve metanolün üretildiği ülke, ürün farklı bir ülkede
ambalajlanmışsa, ambalajlamanın yapıldığı ülke isimlerinin yer aldığı Türkçe
etiket örneği.
c) İthal edilecek dökme gıda alkolü, sanayi tipi etil alkol,
alkollü karışımlar ve metanol için ürün bilgileri:
1) Üretiminde uygulanan menşe ülke standardı veya teknik
düzenlemesi (metanol hariç) ve ürünün teknik spesifikasyonları,
2) Sanayi tipi etil alkolde uygulanan denatürasyonun açıklaması,
3) Gıda alkolü, sanayi tipi etil alkol, alkollü karışımlar ve
metanolün kullanım amacı ve o parti malın teslim edileceği üretici firmalara
ait geçerli kapasite raporu,
4) Ürünün belgeye esas miktarı, gümrük tarife istatistik
pozisyonu ve giriş yapacağı gümrük idaresi.
d) Piyasaya arz ambalajında ithal edilecek alkollü içki için
marka bazında düzenlenmiş ürün bilgileri:
1) Tarım ve Köyişleri Bakanlığı evrak giriş kaydından geçmiş
dilekçesi ve dilekçeyle onayı istenen kontrol belgesi örneği ve kontrol
belgesine esas bilgi ve belgeler,
2) Üretiminde uygulanan menşe ülke standardı veya teknik
düzenlemesi ve üretim prosesi hakkında açıklama,
3) Ürünün varsa coğrafi işaret, marka, etiket, şişe, kapak
tescil belgelerinin birer örneği ile üreten, harmanlayan, ambalajlayan
firmaların isim ve adresleri,
4) Türk Gıda Kodeksi ve ilgili diğer mevzuat hükümleri uyarınca
Türkçe etikette bulunması gereken bilgilere ek olarak ürünün Türkçe
kategorisi, alkollü içkinin üretim prosesinin doğru tanımlanmasını sağlayan,
ürünün temel girdilerini ve karakteristik özelliklerini ifade eden bilgilerin
ve alkollü içkinin üretildiği ülke, ürün farklı bir ülkede ambalajlanmışsa,
ambalajlamanın yapıldığı ülke isimlerinin yer aldığı Türkçe etiket örneği.
Kuruma teslim edilen dosyaların incelenmesi, müracaat sırasına
göre yapılır. Eksik bulunan dosyalar tamamlatıldıktan sonra işleme konulur.
İthalata uygunluk belgesi alan firmaların daha sonraki
başvurularında, firma dosyası ile ithalatı gerçekleştirilen aynı dosya
bilgisine sahip ürünlerin ithal edilmesinin talep edilmesi halinde (b)
bendinin (1) ve (2) numaralı alt bentleri ile (c) bendinin (1) ve (2)
numaralı alt bentlerinde kayıtlı bilgiler tekrar aranmaz, ilk başvuru
dosyasındaki belgelere göre işlem yapılır. Tamamlanmış müracaatlar, Kurum
tarafından en geç on gün içinde sonuçlandırılır.
Alkollü içki bildirimi için istenen bilgi ve belgeler (d)
bendinin (1) numaralı alt bendinde belirtilen dilekçe giriş kaydını takip
eden en geç on beş gün içinde Kuruma teslim edilir.
Alkollü içki bildiriminde bulunan firmaların daha sonraki
bildirimlerinde, firma dosyası ile ithalatı gerçekleştirilen aynı dosya
bilgisine sahip ürünler için (d) bendinin (2) ve (3) numaralı alt bentlerinde
kayıtlı bilgiler tekrar aranmaz, ilk bildirim dosyasındaki belgelere göre
değerlendirme yapılır.
İthalata Uygunluk Belgesi Düzenlenmesi
MADDE 7 — Bu Yönetmeliğin 6 ncı maddesinin (b) bendinde kayıtlı
ürünlerin ithalatında uygunluk değerlendirmesi dosya üzerinden yapılır.
Yapılan değerlendirmeler neticesinde uygun bulunanlara Kurum tarafından,
firma ve marka bazında uygunluk belgesi verilir. Uygunluk belgesinin
süresi bir yıldır.
Bu Yönetmeliğin 6 ncı maddesinin (c) bendinde kayıtlı ürünler
için uygunluk belgesi, dosya içeriğinin ilgili teknik düzenlemelere ve
standartlara uygunluğu ve parti miktarının alkolün girdi olarak kullanıldığı
üretim ihtiyacına uyumunun değerlendirilmesi sonucu, firma ve ürün bazında
verilir. Uygunluk belgesinin süresi altı aydır. Ürünün analize tabi
tutulacağı kayıtlı uygunluk belgesi üzerine kalite onayı, gümrüğe gelen
partiden alınan numunenin Kurum tarafından öngörülen laboratuvarda yaptırılan
analiz sonucuna göre, Kurumun ilgili birimince verilir.
Kurumdan alınan uygunluk belgesi, ithalata ilişkin mevzuatta
öngörülen diğer şartların yerine getirilmesi zorunluluğunu ortadan kaldırmaz.
Uygunluk belgesi başvurusu reddedilen gerçek ve tüzel kişiler,
gerekçeli kararın kendilerine tebliğinden itibaren iki hafta içinde, dosya
içeriğinin ve var ise şahit numunelerinin tekrar incelenmesi amacıyla Kuruma
yazılı olarak müracaatta bulunabilirler. İtiraz müracaatları, Kurum
tarafından yeniden değerlendirilir ve karara bağlanır. Bu karara Kurum
nezdinde tekrar itiraz edilemez.
İhracat
MADDE 8 — Bu Yönetmelik kapsamına giren ürünlerin ihracatı, İhracat
Rejimi Kararı, İhracat Yönetmeliği ve ilgili Tebliğler hükümlerine tabidir.
İhracat mevzuatındaki Dış Ticaret Sermaye Şirketi ve Sektörel Dış Ticaret
şirketi statüsündeki ihracatçıların müşterek ve müteselsil sorumluluklarına
ilişkin hükümler saklı kalmak kaydıyla, ihracat yapan firmalar ve üreticiler
ürün kalitesinden ve ürün ambalajında bulunan her türlü bilgi ve işaretten
müştereken ve müteselsilen sorumludur.
İhraç edilecek alkollü içkiler için, bu Yönetmeliğin 13 üncü
maddesinin yedinci fıkrası ile 19 uncu maddenin birinci fıkrası hükümleri
aranmaz.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Alkol ve Alkollü İçkilerin İç Ticaretine İlişkin Esaslar
İç Ticaret
MADDE 9 – Üretici veya
ithalatçılar dağıtım faaliyetini, bizzat veya kendi sorumlulukları altında ve konunun ticaretine ilişkin
sevk/taşıma irsaliyesi ve mal/nakliye faturası üzerinde kendi sicil
numaralarının kullanılması şartı ile kendi seçtikleri ve ürün güvenliğinden
müştereken ve müteselsilen sorumlu oldukları dağıtıcılar ve/veya toptan
satıcılar eliyle yürütürler.
Üretici ve ithalatçı firmalar, tüketici talepleri doğrultusunda
alkollü içki bulundurmak zorunda olan perakende satıcıların taleplerini zamanında
karşılayacak dağıtımı sağlamak zorundadırlar.
Yurtiçinde üretilen veya 6 ncı maddenin (b) ve (d) bendi
uyarınca ithal edilen ürünler, adına dağıtım yetki belgesi düzenlenen
üreticileri veya ithalatçıları tarafından, alkollü içki satış belgesini haiz
gerçek veya tüzel kişilere satılmak suretiyle piyasaya arzedilir.
Yurtiçinde üretilen veya bu Yönetmeliğin 6 ncı maddesinin (c)
bendi uyarınca ithal edilen gıda alkolü, sanayi tipi etil alkol ve metanolün
dökme olarak iç ticareti, adına dağıtım yetki belgesi düzenlenen üreticileri
veya ithalatçıları tarafından, bu ürünleri girdi olarak kullanan firmaların
tesislerine teslim edilmek suretiyle yapılır.
Sağlık kuruluşları, eczane ve laboratuvarlarda sarfedilmek üzere
mesleki amaçlı tüketime verilen gıda alkolü ve sanayi tipi etil alkol ile
metanolün iç ticareti, ambalajlı olarak, adına dağıtım yetki belgesi
düzenlenen üreticileri veya ithalatçıları tarafından, tıbbi ve analiz amaçlı
madde ticareti yapan firmalar aracılığı ile sadece kullanım amacına uygun
yerlere satılmak suretiyle yapılır.
Piyasaya Arz Ambalajında Ürün Dağıtım Yetki Belgesi Başvurusu
MADDE 10 — Piyasaya arz ambalajında alkol, alkollü içki ve metanolün
dağıtımını yapacak firmalar, yetki belgesi taleplerini aşağıdaki bilgi ve
belgeleri içeren dosya halinde bir dilekçe ekinde, şahsen veya yetkili
temsilcisi vasıtasıyla Kuruma intikal ettirirler.
a) Üreticiler için üretim izni, ithalatçılar için
ithalata uygunluk belgesi, alkollü içki ithalatçıları için alkollü içki
bildirimi,
b) Üretici ve ithalatçılar için aşağıda tanımlanan
özelliklere uygun depo ve nakil aracı olduğunu veya amaca uygun dağıtım
ağlarının akde bağlanmış kullanıcısı olduğunu kanıtlayan ve mevcut depo ve
araç kapasitesi ile planladığı yıllık faaliyet hacmini gösteren faaliyet
dosyası.
Alkollü içki ve alkol deposunun, sadece bu işe ayrılmış veya
diğer gıda ürünlerinden tefrik edilmiş olarak, üretim mahallinde veya vasıta
yükleme boşaltmasına uygun bir yerde, gerekli güvenliği sağlanmış, faaliyet
hacmini karşılayacak ve içine yerleştirilecek ürünün kategori başlığı
altında, marka bazında sınıflandırılmasına ve yapılacak kontrollerde her
marka ürünün sayılmasına ve etiketinin incelenmesine imkan sağlayacak
boyutlarda, ilgili mevzuata uygun durumda olması ve üzerinde Kurumun yetki
belgesini taşıması, nakil araçlarının ise, ürünü dış şartlardan koruyacak,
kalite ve sevkiyat güvenliğini sağlayacak teknik özelliklere sahip ve ilgili
trafik ve diğer mevzuat hükümlerine uygun olması aranır.
Dökme Ürün Dağıtım Yetki Belgesi
MADDE 11 — Gıda alkolü, sanayi tipi etil alkol, alkollü karışımlar ve
metanolün dağıtımını yapacak aynı zamanda ithalatçı veya üretici olan gerçek
ve tüzel kişiler, yetki belgesi taleplerini aşağıdaki bilgi ve belgeleri
içeren dosya halinde bir dilekçe ekinde, şahsen veya yetkili temsilcisi
vasıtasıyla Kuruma intikal ettirirler.
a) Geçerli
üretim izin belgesi veya bu Yönetmeliğin 6 ncı maddesi uyarınca ithalata
uygunluk belgesi.
b) Aşağıda tanımlanan özelliklere uygun deposu ve nakil
aracı olduğunu veya amaca uygun dağıtım ağlarının akde bağlanmış kullanımcısı
olduğunu kanıtlayan ve mevcut depo ve araç kapasitesi ile planladığı yıllık
faaliyet hacmini gösteren faaliyet dosyası.
Deponun, üretim mahallinde veya şehir yerleşiminden uzak ve ağır
vasıta yükleme boşaltmasına uygun bir yerde, faaliyet hacmini karşılayacak
boyut ve teknik özelliklerde olması, ürünün depolanması sırasında ilgili
mevzuatı uyarınca konuya özel iş güvenliği ve emniyet tedbirinin alınmış
olması, üzerinde Kurumun yetki belgesini taşıması; ürünü taşıyacak nakil araçlarının
ise, ürünü dış şartlardan koruyacak, kalite ve sevkiyat güvenliğini
sağlayacak teknik özelliklere sahip ve ilgili trafik ve diğer mevzuat
hükümlerine uygun olması aranır.
Dağıtım Yetki Belgesinin Düzenlenmesi
MADDE 12 — Dağıtım yetki
belgesi, Kuruma teslim edilen başvuru dosyasındaki bilgilerin, yerinde
ve/veya kayıtlar üzerinde incelenerek uygun bulunması sonucunda ve 14 üncü
maddenin ikinci fıkrasında belirtilen dağıtım yetki belgesi bedelinin Kurum
hesabına yatırılmasını takiben düzenlenir. Dağıtım yetki belgesi bedeli,
kategori veya alt kategori başına ayrı ayrı alınır. Başvuru sırasında
hesaplanan bedelin dörtte biri, belge verilirken bakiyesi tahsil edilir.
Üreticilerden tesis kurma izin bedeli, üretim izin bedeli ve proje tadilat
izni bedeli tahsil edilmesi nedeniyle ayrıca dağıtım yetki belgesi bedeli
alınmaz. Kurum tarafından verilen dağıtım yetki belgesinin geçerlilik süresi
iki yıldır. Süre bitimi tarihinden 30 gün önce üretici ve/veya ithalatçılar
tarafından yapılan dağıtım yetki belgesinin yenilenmesine ilişkin başvuru,
belge verilmesine esas olan şartlar, piyasa gözetim ve denetim sonuçları ile
belgeye esas faaliyetler yönünden Kurum tarafından değerlendirilir. Talebin
uygun bulunması ve 14 üncü maddenin ikinci fıkrasında belirtilen yenileme
bedelinin Kurum hesabına yatırılması kaydıyla dağıtım yetki belgesi
yenilenir. Dağıtım yetki belgesi verilmesine esas bilgi ve belgelerde
değişiklik olması halinde, en az 30 gün önce, belge güncellemesi yapılmak
üzere, Kuruma bildirimde bulunulması zorunludur. İthalatta; belge üzerine
yeni bir kategori veya alt kategori ilavesinde veya bir sonraki yıl için
faaliyet hacmi artışı öngörülmesi halinde, Kuruma başvuruda bulunulur.
Kurumca yapılan değerlendirmenin sonucunda uygun bulunan başvurulardan; ilave
edilecek kategori veya alt kategori için veya yıllık faaliyet hacmi artış
miktarı için bedel alınır. 14 üncü maddenin ikinci fıkrasında belirtilen
bedelin Kurum hesabına yatırılmasını takiben dağıtım yetki belgesi
güncellenir. Yıllık faaliyet hacminin, o yıl için öngörülen litre miktarını
aşması halinde ise aşan miktara ilişkin bedel Kurum tarafından ayrıca tahsil
edilir. Dağıtım yetki belgesi olmadan, yenilenmeden veya güncellenmeden,
ithalat yapılamaz, üretime konu ürünler piyasaya arz edilemez.
Kurum tarafından adına dağıtım yetki belgesi düzenlenen
firmalar, Kurumun yetkili piyasaya arz ambalajında ürün dağıtım firmaları ve
Kurumun yetkili dökme ürün dağıtım firmaları listesinde ayrı olarak yer
alırlar.
Süresi içerisinde dağıtım yetki belgesini yenilemeyen
firmaların belge geçerlilik tarihinden itibaren en geç 3 ay içinde
başvurması halinde, 14 üncü maddenin ikinci fıkrasında belirlenen dağıtım
yetki belgesi bedeli, iki katı olarak tahsil edilerek belge yenilenir. Bu
süre geçtikten sonraki başvurular yenileme kapsamında değerlendirilmez.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Ürünlerin Piyasaya Arzına
İlişkin Esaslar
Piyasaya Arz
MADDE
13 — Ürünlerin
piyasaya arz faaliyeti, her faaliyetin gerekleri aranarak belgelendirilir ve
belge sicil numaraları üzerinden izlenir.
Piyasaya arz edilen ürünlerin özellikleri, işleme ve üretim
yöntemleri, bunlarla ilgili ambalajlama, işaretleme ve etiketlemeleri, üretim
izni veya ithalata uygunluk belgesi başvuru dosyası veya alkollü içki
ithalatçıları için alkollü içki bildirim dosyası kapsamında üretici ve
ithalatçı firması tarafından beyan edilen bilgilere uygun olmalıdır.
Üretim izni veya ithalata uygunluk belgesi başvurusunda veya
alkollü içki bildiriminde Kuruma beyan edilmesi gereken, ürüne ilişkin teknik
spesifikasyonlar, bu Yönetmeliğin ekinde yer alan Ek-4a, Ek-4b, Ek-4c, Ek-4d
ve Ek-4e sayılı teknik spesifikasyon raporu formlarından uygun olanına
işlenmek suretiyle Kuruma verilir. Raporda, firma tarafından ürünün
belirleyici niteliği olarak kabul edilen asgari bilgiler yer almalıdır. Bu
fıkrada sözü edilen Yönetmelik eklerinden Ek-4a, Ek-4b, Ek-4c, Ek-4d ve Ek-4e
sayılı formlardaki üretici firma şartı kaldırılmıştır.
Piyasaya arz edilen ürünlerle ilişkili olarak, üretici firmalar,
piyasaya arz ettikleri ürünlerinin iç ambalajı üzerindeki parti numarası
ve/veya seri numarası ve varsa kod numarası ya da diğer güvenlik
işaretlerinden, işletmedeki kalite güvenliği kayıtlarına dönmek suretiyle, o
partiye ait kalite kontrol noktalarında kaydedilen verilere ve mamul
analizlerine ulaşabilecek şekilde kayıt tutmak ve bu verileri talebi halinde
Kuruma vermek; ithalatçı firmalar ise, ithal ettikleri her ürünün iç
ambalajında kayıtlı parti numarası ve/veya seri numarası ve varsa kod
numarası ya da diğer güvenlik işaretlerini firma kayıtlarında tutmak ve
istendiğinde Kurum yetkililerine ibraz etmek ve ayrıca Kurum tarafından
istendiğinde, bu parti numarası ve/veya seri numarasına ait mamul
analizlerinin, üretici firma kayıtlarından bulunarak en geç üç hafta içinde,
üretici firmanın imzalı ve mühürlü raporu halinde Kuruma ibraz etmekle
yükümlüdürler.
(Mülga beşinci fıkra)
5 cl’den küçük ambalaj hacmine sahip
alkollü içkiler ile bira hariç 300 cl’den büyük ambalaj hacmine
sahip alkollü içkiler ithal edilemez, üretilemez ve piyasaya arz edilemez.
Alkollü içkilerin
piyasaya arzında veya sevkiyatında düzenlenen fatura veya irsaliyelerde
ürünün niteliğini tanımlayan GTİP, marka, ambalaj hacmi, alkol derecesi
bilgilerinin yer alması zorunludur.
Etil alkolün kullanım amacına uygun olarak piyasaya arzı ve
satışına ilişkin usul ve esaslar, tebliğ ile belirlenir.
Dökme ürün dağıtım yetkisine sahip firmaların yapacağı alkol
sevkiyatında, taşıyıcı araç üzerinde alkolün cinsine göre, "gıda
alkolü", "sanayi tipi etil alkol", "metanol" yazısı
ile ilgili mevzuatında aranan uyarı işaretleri bulunur ve tüm kaplar
güvenliği sağlanmış mühürler ile kapatılır; ayrıca, sanayi tipi etil alkole
ilişkin evrak üzerinde denatürasyonun çeşidi yazılır ve alkolün amaç dışı
kullanımına karşı güvenliğinden alıcı ve dağıtım firması müştereken ve
müteselsilen sorumlu tutulur. Yetkili dökme ürün dağıtım firmaları, alıcının
talebi halinde sattıkları alkolün garanti edilen teknik spesifikasyonunu
ve/veya o partiye ait analiz raporunu vermek zorundadır.
Sevk irsaliyeleri en az üç kopya olarak düzenlenir. Bir kopyası
yetkili dağıtım firmasında, iki kopyası taşıma sırasında taşıma irsaliyesi
ekinde dağıtıcıda bulunur ve alıcı tarafından eksiksiz teslim alındığına dair
onaylanan iki kopyadan biri yetkili dağıtım firmasına iade edilir. Yetkili
dağıtım firması kayıtlarında ilk kopyası ile eşleştirilmiş olan tesellüm
kaydını içerir sevk irsaliyeleri ile ilişkilendirilen ürün satış belgeleri,
son iki yıl içerisinde gerçekleştirilen sevkiyatın ve piyasa arzının
izlenebilmesi amacıyla saklanır.
Dökme alkollü içkiler, alkollü içki kökenli karışım içkileri,
alkollü içki üretiminde kullanılabilecek tarımsal kökenli distilatlar, su,
gıda alkolü gibi hammadde veya katkı maddelerinin ilavesi ile alkollü içki
hazırlanmasında kullanılabilecek konsantre içkiler piyasaya arz edilemez.
Etil alkol denatürasyonunu gerçekleştirmek üzere yurt içinde
tesis kurulabilir. Denatürasyon işlemlerine ve bu amaçla tesis kurulmasına
ilişkin usul ve esaslar Kurum tarafından belirlenir.
Etil alkol ve metanolün saflaştırılması, susuzlaştırılması,
zenginleştirilmesi, yan ürün veya üretim artıklarından etil alkol veya
metanolün geri kazanılması gibi faaliyetlerle ilgili olarak, işleme ve piyasa
arzına ilişkin usul ve esaslar Kurum tarafından belirlenir.
Alkollü içki kategorisindeki ürünlerin işlenmesi sonucunda elde
edilen alkolsüz içeceklerin doğrudan ürün ile temas eden iç ambalajlarının
veya bu ambalaja yapıştırılmış etiketlerinin üzerinde; içeriğinde alkol
kalmış ise alkol miktarı, alkol kalmamış ise alkolün tamamen uzaklaştırıldığı
hususu yazı ile belirtilir. Alkol kalmış ise miktarının, alkol kalmamış ise
“Alkolü tamamen uzaklaştırılmıştır.” şeklindeki bilginin belirtilmesine
yönelik yazının şekil ve boyutunda, Türk Gıda Kodeksi Etiketleme
Yönetmeliği’nde yer alan zorunlu etiket bilgilerinin bildirim şekli esas
alınır.
Onsekiz yaşını doldurmamış kişiler, alkollü içkilerin
üretiminde, pazarlanmasında, satışında ve açık sunumunda istihdam edilemez.
Yasal düzenlemeler uyarınca gerçekleştirilen eğitim amaçlı çalışmalar bu
hükmün dışındadır.
Bira haricindeki alkollü içkiler, sadece cam
malzemeden yapılmış ambalaj ile piyasaya arz edilir.
Hizmet Bedelleri
MADDE 14 – Alkol ve alkollü
içkilerin piyasaya arzında bandrol, kod ve satış belgesi uygulanmasına
ilişkin olarak; analiz hizmetleri, uygunluk belgesi düzenleme hizmetleri,
üretimin gözetim ve denetim hizmetleri, piyasa gözetim ve denetim hizmetleri,
tüketicileri bilgilendirme ve eğitim hizmetleri, sektörde yer alan firmalara
yönelik bilgilendirme hizmetleri, sektörle ilgili araştırma-geliştirme
hizmetleri ve Kurum genel giderlerinden sektöre düşen pay karşılığı
belirlenen hizmet bedeli alınır.
Hizmet bedeli, 15 inci madde uyarınca düzenlenen aylık satış
raporuna göre beher bin litre başına; bira için 8,84 TL; şarap, köpüren şarap
(2204.10.’da yer alan) ve aromatize şarap için 14,72 TL; aromalı bira, yarı
köpüren şarap (2204.21. ve 2204.29.’da yer alan), meyve şarabı, aromatize
şarap bazlı içki ve aromatize şarap kokteyli için 52,99 TL; distile alkollü
içkiler için 94,62 TL’dir. Dağıtım yetki belgesi maktu bedeli; bira için en
az 17.829 TL; aromalı bira için en az 35.656 TL; şarap, köpüren şarap
(2204.10.’da yer alan) ve aromatize şarap için 20.000 litre veya daha az
faaliyet hacminde en az 4.755 TL ve 20.000 litreden daha fazla faaliyet
hacminde en az 11.885 TL; yarı köpüren şarap (2204.21. ve 2204.29.’da yer
alan) meyve şarabı, aromatize şarap bazlı içki, aromatize şarap kokteyli için
en az 29.714 TL; distile alkollü içkiler için kategori bazında ayrı ayrı en
az 42.698 TL’dir. Dağıtım yetki belgesi bedeli; faaliyet hacmi üzerinden
beher bin litre başına; bira için 17,83 TL; aromalı bira için 29,72 TL;
şarap, köpüren şarap (2204.10.’da yer alan) ve aromatize şarap için 29,72 TL;
yarı köpüren şarap (2204.21. ve 2204.29.’da yer alan) meyve şarabı, aromatize
şarap bazlı içki, aromatize şarap kokteyli için 95,64 TL; distile alkollü
içkiler için kategori bazında ayrı ayrı 170,80 TL’dir. Dağıtım yetki belgesi
yenileme bedeli kategori ve alt kategori bazında ayrı ayrı 3.566 TL’dir.
Alkollü içki üretiminde kendi ürettiği alkolü kullanan
üreticilerden, kullandığı alkol için, üretimin gözetim ve denetim hizmetleri
ile Kurum genel giderlerinden sektöre düşen pay karşılığında, yukarıda
belirlenen hizmet bedelinin dörtte biri oranında hizmet bedeli alınır.
Hizmet bedelleri, 15 inci madde gereğince aylık satış
raporlarının Kuruma verildiği ayın son iş günü bitimine kadar Kurum hesabına
yatırılır; banka dekontunun bir örneği Kuruma gönderilir; belirtilen süre
sonuna kadar yatırılmayan bedeller kanuni faizi ile birlikte tahsil edilir.
Bu bedeller her yıl için Kurum tarafından yeniden
belirlenerek Resmî
Gazete’de yayımlanır.
Üretici
ve İthalatçı Firmaların Bildirim Zorunluluğu
MADDE 15 — Üretici ve ithalatçı firmalar aylık ticari faaliyetini
gösterir satış raporunu, bu Yönetmelik ekinde bulunan formlara uygun
olarak ve Kurumun öngördüğü elektronik ortama da işleyerek ilgili olduğu
ayı takip eden ayın en geç 20 nci günü mesai bitimine kadar Kuruma intikal
ettirmek zorundadır.
Ürün Listeleri
MADDE 16 — İthalata uygunluk belgesi veya alkollü içki bildirimi
kapsamında ithal edilen veya üretim iznini haiz firmalar tarafından gıda
üretim izni belgesi alınarak üretilen, bandrol veya kod taşıyan veya ürün
satış belgesi kapsamında yetkili dağıtım firmaları eliyle piyasaya arz
edilen, satış belgesini haiz toptan ve perakende satıcılar ile açık içki
satıcıları üzerinden tüketiciye ulaşan ürünler, Kurum tarafından liste
halinde düzenlenerek ve her ay güncelleme yapılmak suretiyle Kurumun internet
sayfasında yayınlanır.
Dağıtım yetkisini haiz firmalar, kendi firmalarına ve piyasaya
arz ettikleri ürünlere ilişkin olarak Kurum web sayfasında yayımlanan her
türlü bilginin takibinden ve bu bilgilerin güncellenmesi amacıyla Kuruma
yazılı bildirimleri yapmaktan sorumludur.
Gizlilik
MADDE 17 — Uygunluk ve yetki belgesi verme işlemleri ile yapılan gözetim ve
denetimler sırasında firmaların ve diğer ilgili kuruluşların Kuruma verdiği
bilgi ve belgeler, sektörün şeffaflığını ve tüketim bilincinin
geliştirilmesini sağlayacak bilgiler dışında ve kamu güvenliği için acil bir
tehdit oluşturmadıkça gizli tutulur.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Denetim, Kısıtlayıcı
Hükümler ve Yaptırımlar
Gözetim ve Denetim
MADDE 18 – Kurum, ürünlere ve hizmetlere ilişkin her türlü piyasa gözetimi
ve denetimi yapmaya veya yaptırmaya yetkilidir. Piyasa gözetimi ve
denetiminde nihai karar Kuruma aittir.
Piyasaya arz edilen veya edilecek alkol, metanol veya alkollü içkilerle
ilgili olarak herhangi bir nedenle örneklemeye gerek duyulması halinde, bu
işlem Ek 5 veya Ek 6’da açıklanan usullerden konuya uygun olanı ile yapılır.
İlgili mevzuatta daha uzun bir saklama süresi öngörülmüyor ise,
bu Yönetmelik uyarınca tutulan tüm kayıtlar, firma adına düzenlenen belgeler,
karşılıklı yazışmalar ve elektronik ortama aktarılmış kopyalar, ait olduğu
yıl sonundan itibaren iki yıl süre ile saklanmak zorundadır.
Reklam ve Tanıtım
MADDE 19 — Alkollü içkilerin marka, tanıtıcı ve ayırt edici hiçbir işareti,
alkolsüz içki ve sair ürünlerde; alkolsüz içki ve sair ürünlerin marka,
tanıtıcı ve ayırt edici hiçbir işareti de alkollü içkilerde kullanılamaz.
Kurumca bu fıkranın uygulanmasında;
a) Karşılaştırılacak iki unsurun, ambalaj veya içerik yönünden
aynı şekil ve tasarıma sahip olup olmadığı veya iki unsur arasında marka,
tanıtıcı ve ayırt edici işaretlerin içerdiği ögeler yönünden açık ve doğrudan
bir ayniyet, benzerlik veya çağrıştırma olup olmadığı,
b) Karşılaştırılacak iki unsurun, doğrudan veya dolaylı olarak
bir alkollü içkiyi tanıtmayı veya başka bir ürün veya firmaya ait
unsurlar üzerinden alkollü içkileri dolaylı olarak tanıtmayı amaçlayıp
amaçlamadığı ya da alkollü içki kullanımını doğrudan veya dolaylı olarak
teşvik edip etmediği veya özendirici etkisinin olup olmadığı,
c) Karşılaştırılacak unsurları kullananlar arasında hukuki veya
fiili bir bağlantı ya da menfaat bağı olup olmadığı,
hususlarından birinin mevcudiyeti aykırılık için yeterli kabul
edilir.
Üretim, ithalat, dağıtım ve perakende satış faaliyetinde bulunan
firmalar, faaliyet sahalarına giren ürünler üzerinde eşdeğer sorumluluk
taşırlar.
Kurum, alkollü içki tüketiminden kaynaklanan kamusal, toplumsal
ve tıbbi nitelikteki her türlü zararlı etkileri önleyecek düzenlemeleri yaparak
bunların uygulanmasına yönelik kararları alır.
Yaptırımlar
MADDE 20 – Bu
Yönetmelik hükümlerine aykırı davrananlar hakkında 4733 ve 4250 sayılı
Kanunların ilgili maddelerinde hüküm altına alınan idari yaptırımlar
uygulanır. 4733 ve 4250 sayılı Kanunların ilgili maddeleri uyarınca adli
yaptırımı gerektiren fiillerin işlenmesi halinde adli mercilere suç
duyurusunda bulunulur.
ALTINCI BÖLÜM
Geçici Hükümler
GEÇİCİ MADDE 1 — Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarih itibariyle geçerli kontrol
belgesi ve/veya uygunluk belgesi olan firmalardan ithalata uygunluk belgesi
aranmaz.
GEÇİCİ MADDE 2 — Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihte alkol ve alkollü
içki üreten ve ithal eden firmalar, bu Yönetmeliğin yürürlüğe girmesinden
itibaren 1 ay içinde geçici dağıtım yetkisi almak üzere
Kuruma başvurabilirler. Bu başvuru, üretim izni
güncellemek üzere Kuruma dosyasını teslim eden üreticiler ile geçerli kontrol
belgesi ve/veya uygunluk belgesi sahibi ithalatçılar için, bu Yönetmelik hükümlerine
uygun olarak dağıtım yetkisi alma şartlarını yerine getirdiklerini ve yeterli
dosyalarını 1 ay içinde teslim edeceklerini taahhüt eden noter onaylı bir
taahhütnameyi içermelidir. Ayrıca ithalatçılar, bu Yönetmeliğin 6 ncı
maddesinin (a) bendinde kayıtlı firma dosyasını da teslim ederler.
Başvurular, teslim tarihinden itibaren 15 gün içinde incelenerek, uygun
bulunanlara geçici dağıtım yetki belgesi verilir ve isimleri Kurum Geçici
Yetkili Dağıtım Firmaları Listesinde yayımlanır
Bu firmalar, tamamlanmış dosyalarını Kuruma 1 ay içinde teslim
etmek zorundadırlar. Dosyalar, teslim tarihinden itibaren 4 ay içinde
incelenerek, uygun bulunanlara yetki belgesi verilir ve isimleri Kurum
Yetkili Dağıtım Firmaları Listesinde yayımlanır.
GEÇİCİ MADDE 3 — Geçici Yetkili Dağıtım Firmaları Listesi yayımlanıncaya
kadar, müracaat dosyalarında bu Yönetmeliğin 6 ncı maddesinin (b) bendinin
beşinci fıkrası hükmü aranmaz.
GEÇİCİ MADDE 4 — Geçici Yetkili Dağıtım Firmaları Listesi yayımlanıncaya
kadar Kurum, uygun göreceği kamu kuruluşuna geçici dağıtım yetkisi verebilir.
GEÇİCİ MADDE 5— Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren,
bandrol uygulamasına geçilinceye kadar ürünler, 14 üncü maddenin ikinci
fıkrası ve 15 inci maddeye göre ürün satış belgesi düzenlenerek piyasaya
arzedilir.
GEÇİCİ MADDE 6 — 4619 sayılı Kanun ile değişik 4250 sayılı Kanunun 1 inci
maddesinin üçüncü fıkrasındaki bir milyon litre/yıl dış alım veya satış
miktarı ölçüsü, 2002 yılı sonuna kadar bir milyon, 2003 yılı sonuna kadar
dokuzyüzbin, 2004 yılı sonuna kadar sekizyüzbin, 2005 yılı sonuna kadar
yediyüzbin, 2006 yılı sonuna kadar altıyüzbin litre olarak uygulanır. 2007
yılından itibaren uygulanacak ölçüyü sıfıra indirmeye Bakanlar Kurulu
yetkilidir.
GEÇİCİ MADDE 7 – İthal edilecek alkollü içkilerle ilgili ithalata uygunluk
belgesi almak üzere Kuruma intikal ettirilmiş dosyalar bu Yönetmelik yayımı
tarihi itibariyle alkollü içki bildirimi dosyası olarak işleme konulur.
GEÇİCİ MADDE 8 – Bu Yönetmeliğin 13 üncü maddesinin yedinci ve 19 uncu maddesinin
birinci fıkralarında yer alan gereklilikleri taşımayan mevcut ürünler, bu
maddenin Resmî Gazete’de yayımı tarihinden itibaren on ay içinde anılan
fıkralardaki hükümlere uygun hâle getirilir. Uygun olmayan ürünler, bu
tarihten itibaren piyasaya arz edilemez.
GEÇİCİ MADDE 9 – Alkollü içkilerin üretiminde, pazarlanmasında, satışında ve açık
sunumunda onsekiz yaşını doldurmamış kişileri çalıştıranlar, 11/6/2014
tarihine kadar bu kişileri çalıştırmaya devam edebilirler.
GEÇİCİ MADDE 10 – Cam haricinde
ambalaj ile üretilmiş alkollü içkilerin; Açık Alkollü İçki Satış Belgesini
haiz otel, motel ve tatil köylerinin odalarındaki mini barlarda tüketime
sunulacak 5 cl’likler ve bira hariç, ¼/2015 tarihinden itibaren Alkollü İçki
Dağıtım Yetki Belgesini haiz firmalar tarafından teslimi, 1/5/2015 tarihinden
itibaren toptan satıcılar tarafından teslimi, 1/9/2015 tarihinden itibaren
ise perakende satıcıları veya açık alkollü içki satıcıları tarafından satışı
yapılamaz.
GEÇİCİ MADDE 11 – Alkollü içki
ithalatçısı olarak sektörde faaliyet gösteren firmaların; dağıtım yetki
belgelerinin güncellenmesi talebiyle “geçerlilik tarihi” bitiminden en az 30
gün önce Kuruma başvurmaları zorunludur. 14 üncü maddenin ikinci fıkrasında
belirtilen dağıtım yetki belgesi bedelinin bir kereye mahsus olmak üzere,
Kurum hesabına yatırılmasını takiben dağıtım yetki belgesi güncellenir.
GEÇİCİ MADDE 12 – 14 üncü
maddenin ikinci fıkrasında belirlenen bedeller 2018 yılı için geçerlidir.
GEÇİCİ MADDE 13- 5 cl’den küçük ambalaj hacmine sahip
alkollü içkiler ile bira hariç 300 cl’den büyük ambalaj hacmine
sahip alkollü içkiler, bu maddenin yayımı tarihini izleyen ikinci ayın
sonundan itibaren üretilemez ve ithal edilemez. Bu ürünler, bu maddenin
yayımı tarihini izleyen üçüncü ayın sonundan itibaren Alkollü İçki Dağıtım
Yetki Belgesini haiz firmalar, dördüncü ayın sonundan itibaren toptan
satıcılar, perakende satıcılar veya açık alkollü içki satıcıları tarafından
iç piyasaya arz edilemez.
GEÇİCİ MADDE 14- Bira hariç olmak üzere, cam haricindeki
ambalaja sahip alkollü içkiler, bu maddenin yayımı tarihini izleyen ikinci
ayın sonundan itibaren üretilemez ve ithal edilemez. Bu ürünler, bu maddenin
yayımı tarihini izleyen üçüncü ayın sonundan itibaren Alkollü İçki Dağıtım
Yetki Belgesini haiz firmalar, dördüncü ayın sonundan itibaren toptan
satıcılar, perakende satıcılar veya açık alkollü içki satıcıları tarafından
iç piyasaya arz edilemez.
YEDİNCİ BÖLÜM
Son Hükümler
Yürürlük
MADDE 21 — Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 22 — Bu Yönetmelik hükümlerini Tarım ve Orman Bakanı yürütür.
Ekleri
İçin TIKLAYINIZ
6 Haziran 2003 CUMA
Resmi Gazete
Sayı : 25130
|