|
BÖLÜM XIII TAŞ, ALÇI,
ÇİMENTO, AMYANT, MİKA VEYA BENZERİ MADDELERDEN
EŞYA; SERAMİK MAMULLERİ; CAM VE CAM EŞYA |
|
FASIL 68 TAŞ, ALÇI,
ÇİMENTO, AMYANT, MİKA VEYA BENZERİ MADDELERDEN
EŞYA Fasıl
Notları. 1.-
Aşağıda yazılı olanlar bu fasıla dahil değildir:
(a) 25. fasıldaki eşya; (b) 48.10 veya 48.11 pozisyonlarındaki
sıvanmış, emdirilmiş veya kaplanmış kağıt ve karton (mika tozu veya grafit
ile kaplanmış kağıt ve karton, bitümenli veya asfaltlı kağıt ve karton gibi); (c) 56. veya 59. fasıllardaki sıvanmış,
emdirilmiş veya kaplanmış dokumaya elverişli mensucat (mika tozuyla sıvanmış
veya kaplanmış mensucat, bitümenli veya asfaltlı mensucat gibi); (d) 71. fasıldaki eşya; (e) 82. fasıldaki aletler veya aksamları; (f) 84.42 pozisyonundaki litoğrafya taşları; (g) 85.46 pozisyonundaki elektrik
izolatörleri ve 85.47 pozisyonundaki elektrik için izole edici bağlantı
parçaları; (h) 90.18 pozisyonundaki dişçi tornalarına
mahsus küçük uçlar; (ij) 91. fasıldaki eşya (saat ve saat
mahfazaları gibi); (k) 94. fasıldaki eşya (möble, lambalar ve
aydınlatma cihazları, prefabrik
yapılar gibi); (l) 95. fasıldaki eşya (oyuncaklar, oyun ve
spor levazımatı gibi); (m) 96.02 pozisyonundaki eşya [96.
fasılın 2 (b) notunda belirtilen maddelerden yapılmış iseler], 96.06
pozisyonundaki eşya (düğmeler gibi), 96.09 pozisyonundaki eşya (kayagan
taşından " arduvaz " kalemler gibi), 96.10 pozisyonundaki eşya
(kayağan taşından " arduvaz " yazı ve resim tahtaları gibi) veya
96.20 pozisyonundaki eşya (monopodlar, bipodlar, tripodlar vb.) veya (n) 97.
fasıldaki eşya (sanat eseri gibi). 2.-
68.02 pozisyonu anlamında " yontulmaya ve inşaata elverişli taşlar
" tabiri, sadece 25.15 veya 25.16 pozisyonlarında belirtilen çesitli
taşları değil, aynı zamanda aynı şekilde işlenmiş bütün tabii taşları
(kuvarzit, çakmak taşı, dolomit ve sabun taşı gibi) kapsar; ancak kayağan
taşını kapsamaz. GENEL
AÇIKLAMALAR Bu Fasıl aşağıdakileri kapsar: (A) 25. Fasılın 1 no.lu Notunda o Fasıl haricinde kalmasını gerektirecek
derecede bir işçilik görmüş bulunan çeşitli ürünler. (B) 25. Fasılın (2) no.lu Notunun (e) bendi
gereğince o Fasılın haricinde
kalan ürünler. (C) V. Bölüme dahil mineral maddelerden elde
edilen bazı eşya. (D) 28. Fasıla dahil bazı maddelerden (örn;
suni aşındırıcı maddelerden) yapılan eşya. (C) veya (D) kategorisinde yer alan
bazı eşya, bağlayıcılarla aglomere edilebilir, dolgu maddesi içerebilir,
kuvvetlendirilebilir veya bu eşyanın aşındırıcı veya mika gibi ürünler olması
durumunda, arkası, bir arkalık veya dokumaya elverişli mensucat, karton veya
diğer maddelerden bir destek ile desteklenebilir. Bu ürünler ve son şeklini almış
mamüllerin çoğu, müteşekkil bulundukları maddelerin mahiyetindense, biçimi
değiştiren işlemlerle (yontma, kalıba dökme, vb.) elde edilir. Bazıları
aglomere edilerek yapılır (örn; asfalt mamulleri veya bağlayıcı maddelerin
camlaştırılmasıyla aglomere edilmiş değirmen taşı gibi bazı eşya); diğerleri
otoklavlarda sertleştirilebilir (silikokalker tuğlalar). Bu Fasıl aynı
zamanda esas hammaddesinin köklü bir değişikliğe uğratılmasını gerektiren bir
işlem ile elde edilen bazı eşyayı (izabe(ergitme) cüruf yünü, eritilmiş bazalt vb.) içine alır. * * * 68.04
pozisyonuna giren seramik
aşındırıcı maddeden mamul eşya hariç
olmak üzere, pişirilmeden önce şekil verilmiş topraktan mamul eşya (örneğin;
seramik mamulleri) 69. Fasılda yer
alır. Cam ve camdan mamul eşya, cam-seramikten mamul eşya da dahil, eritilmiş
kuvartz veya diğer eritilmiş silis 70.
Fasılda tarifelendirilir. Bundan başka, bu Fasıla ait
pozisyonların açıklama notunda belirtilen istisnalarla birlikte aşağıda
yazılı olan eşya bu Fasılın haricinde
kalmaktadır: (a) Elmaslar, diğer kıymetli ve yarı kıymetli taşlar
(tabii, suni veya terkip yolu ile elde edilenler), bunlardan mamul eşya ve 71. Fasıldaki diğer tüm eşya. (b) 84.42
Pozisyonundaki litografya taşları. (c) 85.38
Pozisyonundaki kontrol panelleri
gibi açıkça başka şekilde hazırlanmış veya delinmiş paneller (kayagan
taşından, mermerden, amyantlı çimentodan, vb.); 85.46 veya 85.47 pozisyonlarında yer alan izolatörler
ve izole edici parçalar. (d) 94.
Fasıldaki mamuller (örneğin
mobilya, lamba ve aydınlatma araçları, prefabrik binalar). (e) 95.
Fasıldaki oyuncaklar, oyunlar ve
spor araç ve gereçleri. (f) 96. Fasılın 2 (b) no.lu Notunda belirtilen
yontulmaya elverişli mineral maddeler, işlenmiş veya şekillendirilmiş eşya (96.02 pozisyonu). (g) 97.
Fasıldaki orijinal heykeller ve
yontu sanatının orijinal eserleri, koleksiyon eşyası ve antikalar. 68.01 - TABİİ
TAŞLARDAN KALDIRIM TAŞLARI VE KALDIRIM KENAR TAŞLARI İLE DÖŞEME TAŞLARI
(KAYAGAN TAŞINDAN OLANLAR HARİÇ). Bu pozisyon, kayagan taşından olanlar hariç, umumiyetle yollara kaldırım
veya bordür yapılmasında veya kaldırım yapımında vb. yerlerde kullanılacak
şekilde hazırlanmış tabii taşları (kum taşı (gre), granit, porfir, vb.) içine
alır. Bu şekilde hazırlanmış taşlar; aynı zamanda başka maksatlar için
kullanılmaya elverişli olsalar bile bu pozisyonda yer alır. Her nevi çakıl
taşlar ile yol inşaatında kullanılan benzeri şekilsiz taşlar 25.17 pozisyonuna dahil olur. Bu pozisyonda yer alan taşlar el veya
makina ile biçilmesi, kabalarının alınması ve şekil verilmesi suretiyle elde
edilir. Kaldırım ve kaldırım kenar taşları umumiyetle dikdörtgen (kare dahil)
olmakla beraber, döşeme taşları uzunluk ve genişliklerine göre daha ince,
kaldırım taşları ise düzgün olmayan küpler halinde veya tepeleri kesilmiş
piramitler şeklindedir. Kaldırım kenar taşları, düz veya kavisli olabilir,
bunların kesitleri normal olarak dikdörtgen (kare hariç) şeklindedir. Kaldırım, kaldırım kenar taşları,
döşeme taşları olduğu anlaşılabilecek şekilde sadece yarılmak, biçilmek veya
kabaca dört köşe yontulmak suretiyle elde edilen taşlar bu pozisyona dahil
olur. Keza, bu pozisyonda yer alan taşlar, yontularak veya çekiçle dövülerek
düzgün şekle sokulmuş, kenarları yuvarlatılmış, yiv ve set açılmış veya yol
inşaatında hususiyet arzeden kısımlarda kullanılacak şekilde işlenmiş (su
birikintilerinin süzülmesini temin edecek şekilde oyulmuş, vasıtaların
garajdan yola çıkışını temin edecek şekile sokulmuş, vb.) de olabilir. Seramikten mamul döşeme taşları (Fasıl 69) ile betondan veya suni
taşlardan kaldırım kenar taşları vb. (68.10
pozisyonu) bu pozisyon haricinde
kalır. 68.02 - YONTULMAYA
VEYA İNŞAATA ELVERİŞLİ İŞLENMİŞ TAŞLAR (KAYAGAN TAŞI HARİÇ) VE MAMULLERİ
(68.01 POZİSYONUNDA YER ALANLAR HARİÇ); TABİİ TAŞLARDAN (KAYAGAN TAŞI DAHİL)
MOZAİK İÇİN KÜP ŞEKLİNDE TAŞLAR VE BENZERLERİ (TAKVİYE EDİLMİŞ OLSUN
OLMASIN); TABİİ TAŞLARDAN (KAYAGAN TAŞI DAHİL) SUNİ OLARAK BOYANMIŞ GRANÜLLER,
KÜÇÜK PARÇALAR VE TOZLAR. 6802.10 - Karolar, küpler ve benzeri eşya
(dikdörtgen veya kare şeklinde olsun olmasın) (en geniş yüzleri, bir kenarı - Yontulmaya
veya inşaata elverişli diğer taşlar ve bunlardan eşya (basitçe kesilmiş veya
yontulmuş, yüzeyleri düz veya yassı olanlar) 6802.21 -- Mermer, traverten ve su mermeri 6802.23 -- Granit 6802.29 -- Diğer taşlar - Diğerleri: 6802.91 -- Mermer, traverten ve su mermeri 6802.92 -- Diğer kalkerli taşlar 6802.93 -- Granit 6802.99 -- Diğer taşlar Bu pozisyon, 25. Fasıldaki ürünler
için mutad olan işçilikten daha ileri
bir işçiliğe tabii tutulmuş bulunan yontulmaya ve inşaata elverişli tabii
taşları (kayagan taşı hariç)
kapsar. Bununla beraber, tarifenin diğer pozisyonlarında daha belirli bir
şekilde yer alan bazı istisnalar
mevcut bulunmakta ve bunlara dair bu Fasılın genel açıklamalar kısmı ile bu
pozisyona ait açıklamanın sonunda örnekler verilmektedir. Böylece bu pozisyon, sadece yarılmak,
biçilmek veya kabaca yontulmak suretiyle elde edilen blok, levha veya plaka
halindeki yontulmaya veya inşaata elverişli taşlar (kare ve dikdörtgen
yüzeyler) ve bunların daha ileri bir
iççiliğe tabi tutulmuş olanlarını içine almaktadır. Bu pozisyonda yer alan taşlar, taşçı,
heykeltraş, vb. diğer sanatkarlar tarafından işlenmiş olanlardır, yani: (A) Sadece biçilerek elde edilen mamulat
taslakları ile kare veya dikdörtgenden başka şekillerde (üçgen, altıgen,
ikizkenar-yamuk, daire, vb.) biçilmiş levhalar. (B) Kenarları düzlenerek çerçeve şekline
sokulmuş (yani sadece kenarları şerit halinde düzenlenerek çerçevelenmiş ve
yüzleri olduğu gibi pürüzlü bırakılmak suretiyle şekil verilmiş), taşçı çekiç
veya kalemi ile üzerinde çalışılmış, yiv ve set açılmış, pürüzleri
giderilmiş, kum ile silinmiş, perdahlanmış, parlatılmış, tornadan geçirilmiş,
süslenmiş, oyma yapılmış veya sair suretle işçilik görmüş olan her şekilde
(blok ve levha halinde olanlar dahil) taşlar (imali bitirilmiş eşya halinde
olsun olmasın). Bu pozisyon sadece yukardaki
şekillerde işlenmiş inşaat taşlarını (levha halindekiler dahil) değil, aynı
zamanda basamaklar, kornişler, kapı ve pencere alınlıkları, parmaklıklar,
dirsekler ve payandalar gibi eşyayı; kapı ve pencere çerçeveleri ve
lentoları(dik ayakları birleştiren yatay parçalar) ; ocak ve şömine rafları;
pencere denizlikleri; kapı eşikleri; mezar taşları; hudut taşları ve yol için
kilometre ve diğer işaretler içeren taşlar; rıhtım babaları; panoramik
göstergeler (emaye halde olsun olmasın); binaları vb. korumaya mahsus
manialar ve yapılar; eviyeler, yalaklar, çeşme yalakları; öğütücü miller için
gülleler; saksılar; sütunlar, sütunlar için kaide ve başlıklar; biblolar ve
heykel kaideleri; az veya çok kabartmalar; haçlar; hayvan figürleri; kaseler,
çiçek vazoları, kupalar; şamdanlar; yazı takımları; sigara tablaları; kağıt
ve evrak üzerine konulan ağırlıklar; yapma meyveler ve yapraklı dallar, vb.
de içerir. Diğer maddelerle birleşik süs eşyasına gelince; bunlar hale göre
mücevherci eşyası, kuyumcu eşyası veya taklit mücevherci eşyası olarak
tarifelendirilmektedir (71. Fasılın Açıklama Notuna bakınız). Esası taş olan
süs eşyası, bu pozisyonda sınıflandırılır. Mobilya üstünü teşkil eden taşdan
levhalar (büfe, lavabo, masa, vb.), ait oldukları mobilyaların diğer
parçaları ile birlikte olduğu ve ait olduğu mobilya (monte edilmiş halde
olsun olmasın) ile birlikte sunulduğu takdirde 94.Fasılda yer alır. Ayrı olarak sunulduğu takdirde bu pozisyonda
kalır. İşlenmiş yontulmaya elverişli taşlar
veya bina taşları genellikle 25.15 veya 25.16 pozisyonlarına dahil taşlardan
ve aynı zamanda kayagan taşı hariç
diğer tabii taşlardan (kuvarzit, dolami, çakmak taşı, steatit, vb.)
yapılmaktadır. Örn; steatit, ısıya mukavemeti veya kimyevi etkilere karşı
koyması gereken endüstriyel inşaatta (örn; reküperasyon fırınlarında), aynı
zamanda kağıt hamuru imaline mahsus tesisatta ve kimyasal tesislerde
kullanılmaktadır. Bu pozisyon, döşeme veya duvar vb.
kaplamasında kullanılan türden arkası kağıt veya diğer maddelerle kaplanmış
olsun olmasın mermer ve küp şeklinde ufak mozaik vb.yi içine alır. Bu
pozisyon, diğer tabii taşlar (kayagan taşı dahil) ve mermerden suni olarak
boyanmış küçük parçaları (mağaza vitrinlerinin süslenmesinde gibi), tozları
ve yongaları içine alır. Fakat hiçbir işçilik görmemiş taş parçaları,
çakıllar, yongalar ve renkli tabii taşlar 25. Fasılda yer alır. Diğer taraftan, çimento ve diğer
bağlayıcılar (plastikler gibi) ile tabii taş parçalarının aglomere
edilmesiyle elde edilen mobilya üstünü teşkil eden levhalar, kiremit, vb.
ile, taş parça ve tozlarının aglomere edilmesi ve kalıba dökülmesi suretiyle
yapılan biblolar, sütunlar ve kaplar 68.10
pozisyonunda yer alır. Aşağıda yazılı olanlar, bu pozisyon haricinde kalmaktadır: (a) İşlenmiş kayagan taşı ve mamulleri
(mozaik küpleri ve benzerleri hariç) (68.03,
96.09 ve 96.10 pozisyonları). (b) Eritilmiş bazalt mamulleri (68.15 pozisyonu). (c) Pişirilmiş steatit mamulleri (69. Fasıl veya 85. Fasıl). (d) Taklit mücevher (71.17 pozisyonu). (e) 91.
Fasıldaki mamuller (saat ve saat mahfazası ile aksam ve parçaları gibi). (f) Lambalar, aydınlatma teçhizatı ve aksamı
(94.05 pozisyonu). (g) Taştan düğmeler (96.06 posizyonu) ve 95.04
veya 96.09 pozisyonundaki tebeşirler. (h) Orijinal heykeller ve biblolar (97.03 pozisyonu).
68.03 - İŞLENMİŞ
KAYAGAN TAŞI VE KAYAGAN TAŞINDAN VEYA AGLOMERE KAYAGAN TAŞINDAN EŞYA. 25.14
pozisyonu, tabii kayagan taşının,
ham halde olanlarını veya yarılarak, kabaca yontularak veya testere ile
kesilerek veya kare şeklinde kesilerek elde edilmiş blok, levha ya da tabaka
halinde olanlarını kapsadığı halde, bu pozisyon daha ileri bir işlem görmüş
benzer ürünleri (örn; kare veya
dikdörtgenden başka şekillerde
kesilmiş, satıhları düzlenmiş, cilalanmış, oluk açılmış, delinmiş, üzerine
vernik sürülmüş, emayelenmiş, kalıba dökülmüş veya başka türlü
süslenmiş)olanlarını içine almaktadır. Bu pozisyon diğerleri meyanında cilalanmış veya başka türlü işlenmiş duvar
kaplamalarını, döşemeler ve kalın dilimleri (döşeme, binalar, kimyasal
donanım, vb. için), eviyeleri, depoları, küvetleri, lavaboları, yalakları,
ocak ve şömine raflarını içine alır. Bu pozisyon, bina damları ile
yüzeylerinin kaplanmasından ve su mecralarında kullanıldığı anlaşılabilen
kayagan taşlarının sadece özel şekillerde (poligonal, daire, vb.) olanları
değil, aynı zamanda dikdörtgen (kare dahil) olanlarını da içine alır. Bu pozisyon, aynı zamanda aglomere
edilmiş kayagan taşından mamulleri de içine almaktadır. Aşağıda yazılı olanlar bu pozisyon haricinde kalır: (a) Suni olarak boyanmamış, kayagan taşından
granüller, yongalar ve tozlar (25.14
pozisyonu). (b) Kayagan taşından mozayik küpler ve
benzerleri, suni olarak boyanmış granüller, yongalar ve tozlar (68.02 pozisyonu). (c) Kayagan taşından kurşun kalemler (96.09 pozisyonu), kayagan taşından
kullanıma hazır yazı ve resim tahtaları (çerçevesi olsun olmasın) (96.10 pozisyonu). 68.04 - DEĞİRMEN
TAŞLARI, BİLEĞİ TAŞLARI, BİLEĞİ ÇARKLARI VE BENZERLERİ (KARKASSIZ) (ÖĞÜTME,
BİLEME, PARLATMA, REKTİFİYE ETME VEYA KESME İŞLERİNE MAHSUS), EL İLE BİLEMEYE
VEYA PARLATMAYA MAHSUS TAŞLAR VE BUNLARIN PARÇALARI (TABİİ TAŞTAN, AGLOMERE
EDİLMİŞ TABİİ VEYA SUNİ AŞINDIRICILARDAN VEYA SERAMİKTEN) (DİĞER MADDELERDEN
PARÇALAR İLE BİRLİKTE OLSUN OLMASIN) (+). 6804.10 - Öğütme, ezme veya liflere ayırmaya mahsus
değirmen taşları ve diğer öğütücü taşlar - Bileği
taşları, bileği çarkları ve benzerleri 6804.21 -- Aglomere edilmiş sentetik veya tabii
elmastan 6804.22 -- Aglomere edilmiş diğer aşındırıcılardan
veya seramikten 6804.23 -- Tabii taşlardan 6804.30 - El ile bilemeye veya parlatmaya mahsus
taşlar Bu pozisyon, bilhassa aşağıdakileri
kapsar: (1) Değirmen
taşları ve bileği taşları, bunlar öğütmeye, ufalamaya, ezerek lif haline
getirmeye vb. yarayan ekseriye büyük ebatta olan taşlardır. Bu nevi
taşlar içerisinde; hububat tanelerini öğütmeye mahsus değirmen taşları (sabit
şekildeki alt taşlarla, dönen şekilde üst taşlar), odunu, amyantı, vb.
maddeleri ezerek lif haline getirmeye mahsus taşlar, kağıt ve boya imalinde
kullanılan maddeleri ezerek karıştırmaya mahsus taşlar belirtilebilir. (2) Bileği
taşları, bunlar bıçakçılık eşyası,
alet uçları, vb. nin keskin hale getirilmesini temin eden taşlar olup,
bir sapa geçirilerek elde kullanılmakta veya pedal ya da motorla işleyen bir
tertibat üzerine monte edilmek suretiyle kullanılmaktadır. Yukarıda (1) ve (2)
numaralı bentlerde sözü edilen öğütücü ve bileyici taşlar, genellikle düz,
silindirik veya tepesi kesik koni şeklinde olur. (3)
Makinalı aletlerin, elektro-mekanik veya pnömatik el
aletlerinde kullanılan bileme çarkları, diskler, uçlar, vb. Bunlar, metallerin, taşların, plastiklerin,
camların, seramiklerin, kauçuğun, derinin, sedef ve fildişi ve diğer
maddelerin pürüzlerinin giderilmesinde, perdahlanmasında, bilenmesinde,
rektifiye edilmesinde ve bazen kesilmesinde kullanılmaktadır. Kesme işlerinde
kullanılan oldukça büyük çapta bazı diskler hariç, bu gruba dahil eşya
genellikle yukarıda sözü edilen değirmen ve bileği taşlarından çok daha küçük
boyutta ve çeşitli şekillerde (düz, konik, silindirik, çukur göbekli, halka
biçimi, oyuk veya basamaklı) ve aynı zamanda kenarları düz veya profilli
olabilir. Bu pozisyon, bu
eşyanın sadece aşındırıcı maddelerden mamul olanlarını değil, aynı zamanda
metal bir mil ucuna monte edilmiş aşındırıcı maddelerden pek küçük boyutta
başları ve göbek kısmı sert maddelerden (metal, ağaç, plastikler, mantar vb.)
olan ve üzerine sabit bir şekilde aglomere edilmiş aşındırıcı maddelerden
tabakalar tespit edilmek suretiyle imal edilmiş olanlarını da (örn;
çevresinde aşındırıcı maddelerden mamul halka geçirilmiş olanlar, çevresi yer
yer aşındırıcı maddelerle donatılmış olanlar, kesici metal diskler gibi)
içine almaktadır. Aynı zamanda honlama taşları için aşındırıcı maddelerden
mamul ve değişebilen türden alet uçları, aletlere geçirilmeye mahsus
tertibatla birlikte olsun olmasın, bu pozisyona dahil olur. Bununla beraber,
bazı aşındırıcı aletler bu pozisyon haricinde
kalmakta ve 82. Fasılda yer
almaktadır. Bunlar, aşındırıcı maddelerle donatıldıktan sonra dahi esas
fonksiyonunu koruyan kesici dişleri, olukları, yivleri olan, bu
pozisyondakilerin aksine üzerinde aşındırıcı maddeler tespit edilmeden de
aynı işlerde kullanılan aletlerdir. Bu yüzden kesici dişleri aşındırıcı
maddelerle kaplanmış testereler 82.02
pozisyonunda yer alır. Bunun gibi cam, kuvartz, vb. tabakalarından kesici
diskleri için kullanılan delici uçlar, ağızları düz ise bu pozisyonda, dişli
ise 82.07 pozisyonunda yer alır
(aşındırıcı maddelerle kaplanmış olsun olmasın). (4) Parlatma
taşları, masat, bileği taşları, honlama taşları vb. (saplı olsun
olmasın), bunlar metalleri ve diğer maddeleri doğrudan doğruya el ile şekillendirme, bileme, kum veya fırça ile
parlatma, cilalamada kullanılır. Bunlar farklı
şekillerde (örn; dikdörtgen, ikizkenar yamuk, daire veya kesilmiş daire
parçası, bıçak ağzı şeklinde, iki ucuna doğru sivrileşen oval şekilde, vb.);
kesitleri kare, üçgen, daire, yarım daire, vb. olabilir. Bunlar el ile
kullanılan, suni aşındırıcıları olan değirmen taşlarının bileylenmesinde ve
keskinleştirilmesinde ve ikincil olarak, metal alet uçlarının kesilmesinde
kullanılırlar ve genellikle aglomere edilmiş bor karbürden elde edilen
prizmatik levhaları ihtiva ederler. Bu taşlar,
özellikle kesici aletler ve kesme aletleri (bıçakçılık eşyası, hasat
makinaları için bıçaklar, oraklar, tırpanlar, çayır biçme aletleri, vb.) için
veya metal ya da diğer eşyanın parlatılmasında kullanılır. İnce keskin ağızlı
aletler (örn; usturalar veya cerrahi aletler gibi) bileme taşları veya
kayagan taşı veya özel ince damarlı taştan yapılan honlama taşları ile
keskinleştirilir. Bu taşlar çoğunlukla kullanmadan önce su veya yağ ile
ıslatılır. Bazı sert taşlar (sünger taşı gibi) aynı zamanda metal ile
benzerlerinin parlatılması, tam olarak temizlenmesi ve tuvalet, manikür ile
pedikür vb. işlerinde kullanılır. Bileği taşları ve bileği
çarkları vb. başlıca tabii taşlar (aglomere edilmiş olsun olmasın) (örn; kum
taşı "gre", granit, lav, çakmaktaşı, kil ve kum ile karışık kireç taşından oluşmuş
bir nevi kaya "molasse", dolomi, kuvartz, trakit), aglomere edilmiş
tabii veya suni aşındırıcılardan (zımpara, sünger taşı, trablus taşı
"alçı taşı", kiselgur, dövülmüş cam kırıkları, korendon, silisyum
karbür, Süleyman taşı (lal taşı), elmas, bor karbür) veya seramikten (ateşe
dayanıklı pişmiş topraklar veya porselen) imal edilmelidir. Aglomere edilmiş bileği çarkları vb.
nin imalinde toz haline getirilmiş aşındırıcı maddeler veya bağlayıcı madde
olarak seramik maddeler (örn; içine bazen feldispat ilave edilmiş toz halinde
kil veya kaolen) bulunan taşlar, sodyum silikat, çimento (özellikle
magnezyumlu çimento) veya daha az sertlikte yapıştırıcı maddeler (kauçuk,
gomalaka veya plastikler gibi) katılır. Bazen bu maddelere dokumaya elverişli
maddeler (pamuk, naylon veya keten gibi) de katılmaktadır. Karışımlar kalıba
dökülür, kurutulur daha sonra fırında pişirilir (bağlayıcı madde olarak
seramik maddeler kullanıldığında bu pişirme, camlaşma derecesine kadar
uzatılır) veya sertleştirilir (bağlayıcı madde olarak kauçuk, plastikler, vb.
kullanıldığı takdirde). Böylece elde edilen eşya şekil ve boyutuna göre
kesilip düzeltilir. Bazı
parlatma taşları (bileme taşları), yıkanmış haldeki aşındırıcı tozlardan imal
edilir. Bu
pozisyona dahil bileği taşları, bilhassa tahılın öğütülmesi veya ezilerek lif
haline getirilmesinde kullanılan taşlar olup yivli bir yüzeye sahiptir.
Bunlar tek başına olabileceği gibi, segmanların birleştirilmesinden, soket,
mil, dingil, iç ve dış çemberler, denge ağırlıkları veya boşlukları ile
donatılmış da olabilir. Fakat bunlar çerçevesiz
olmalıdırlar. Bir çerçeve üzerine monte edilmiş haldeki bileği taşları el
veya pedal ile işletiliyorsa 82.05
pozisyonunda, motor veya diğer benzeri bir kuvvetle çalışanları 84 veya 85. Fasıllarda yer alır. Yukarıda açıklanan tamamlanmış
değirmen taşları, bileği taşları vb.ye ek olarak bu pozisyon, bu gibi
eşyaların taslakları, segmanları ve bitirilmiş parçaları olduğu açıkça
anlaşılabilenleri; esası taş olmak kaydıyla aglomere edilmiş aşındırıcılar veya
seramikleri de kapsar. Aşağıda yazılı olanlar bu pozisyona dahil değildir: (a) Kokulandırılmış blok, tablet veya benzeri
şekilde hazırlanmış sünger taşı (33.04
pozisyonu). (b) Dokumaya elverişli madde, kağıt, karton
ve diğer maddeler ile desteklenmiş toz veya tane halinde tabii veya suni
aşındırıcılar (dokumaya elverişli madde, kağıt, vb. maddeler müteakiben disk
veya ağaç şeritler gibi desteklere yapıştırılmış olsun olmasın) (kol ve duvar
saatleri sanayiinde, makine mühendisliği vb. kullanılan saatçı törpüsü gibi) (68.05 pozisyonu). (c) Dişçi tornaları (90.18 pozisyonu). o o o Altpozisyon
Açıklama Notu. 6804.10 Altpozisyonu Bu altpozisyonda yer alan ürünler
kesilip düzeltme, parlatma, bileme, rektifiye etme veya diğer şekillerdeki
madde ayrıştırılmasına mahsus olmayıp; tane, hamur, pigment gibi maddelerin
partikül (parçacık) boyunun küçültülmesi için tasarlanır. Ezme ve
öğütme için değirmen taşları veya bileği taşları Bu ürünler genellikle üst taşın
merkezinden geçerek akan, tüm tanelerin ezilmesini sağlayan, alt taşın
merkezine doğru kanal açılmış konik bir yüzeye sahip (bir taş iç bükey ve
diğer taş dış bükey) iki taştan oluşmuştur. Ezerek lif
haline getiren değirmen taşları ve bileği taşları Bu ürünler büyük boyutlarda, genel
olarak birkaç ton ağırlığında, ya birkaç tabakanın yapıştırılması ya da tek
tabaka olarak hazırlanmıştır. Bunların kalınlığı 68.05 - TABİİ
VEYA SUNİ AŞINDIRICI TOZ VEYA KÜÇÜK TANELER (MESNEDİ DOKUMAYA ELVERİŞLİ
MADDELERDEN, KAĞITTAN, KARTONDAN VEYA DİĞER MADDELERDEN) (KESİLEREK ŞEKİL
VERİLMİŞ, DİKİLMİŞ VEYA BAŞKA ŞEKİLDE HAZIRLANMIŞ OLSUN OLMASIN). 6805.10 - Mesnedi sadece dokunmuş mensucattan
olanlar 6805.20 - Mesnedi sadece kağıt veya karton olanlar 6805.30 - Mesnedi diğer maddelerden olanlar Bu pozisyon, ezilmiş tabii veya suni
aşındırıcılarla kaplanmış haldeki dokumaya elverişli maddeler, kağıt, karton,
vulkanize fiber, deri veya diğer maddeler, rulo halinde veya her şekilde
kesilmiş (tabaka, şerit, disk, segman, vb.) olanlar ile iplik ve sicimleri
içine alır. Aşındırıcı maddeler plastik veya yapıştırıcı maddelerle tespit
edilir. Bu pozisyon, aynı zamanda bağlayıcı maddelerle dokumaya elverişli
liflerin bağlanması ve kütlenin her yerine düzenli olarak yayılan aşındırıcı
madde bulunan dokunmamış ürünlerden benzeri eşyaları içine alır.
Aşındırıcılar zımpara, korindon, silisyum karbür, lal taşı (Süleyman taşı),
sünger taşı, çakmak taşı, kuvartz, kum ve cam tozlarıdır. Bu suretle elde
edilen şeritler, diskler vb. dikme, yapıştırma, zımbalama veya diğer biçimde
birleştirilir, örn; ağaçtan veya diğer maddelerden şerit veya bloklar üzerine
devamlı olarak tespit edilmiş alet kutuları (tırnak törpüleri, saatçı
törpüleri, vb.) da olabilir. Ancak bu pozisyon aşındırıcı toz veya tane yerine
sert bir destekle birleştirilmiş (örneğin karton, ağaç veya metalle) öğütme
milini ve benzer bileşikli el aletlerini kapsamaz (68.04 pozisyonu). Bu pozisyonda yer alan eşya (elle veya
mekanik olarak) başlıca metal, ağaç, mantar, cam, deri, kauçuk (sertleştirilmiş
olsun olmasın) veya plastik maddelerin yüzeylerinin temizlenmesi veya düzgün
hale getirilmesinde; aynı zamanda vernikli veya laklı yüzeylerin
cilalanmasında ya da kard garnitürlerinin bilenmesinde kullanılır. 68.06 - CÜRUF
YÜNÜ, KAYA YÜNÜ VE BENZERİ MİNERAL YÜNLER; GENLEŞTİRİLMİŞ VERMİKÜLİT,
GENLEŞTİRİLMİŞ KİL, KÖPÜKLÜ CÜRUF VE BENZERİ GENLEŞTİRİLMİŞ MİNERAL MADDELER;
MİNERAL MADDELERDEN ISIYI TECRİT EDİCİ, SESİ TECRİT EDİCİ VEYA SESİ MUHAFAZA
EDİCİ EŞYA VE KARIŞIMLAR (68.11 VEYA 68.12 POZİSYONLARIYLA 69. FASILA
GİRENLER HARİÇ). 6806.10 - Cüruf yünü, kaya yünü ve benzeri mineral
yünler (bunların birbirleriyle olan karışımları dahil) (kütle, levha, yaprak
veya rulo halinde) 6806.20 - Genleştirilmiş vermikülit, genleştirilmiş
kil, köpüklü cüruf ve benzeri genleştirilmiş mineral maddeler (bunların
birbirleriyle olan karışımları dahil) 6806.90 - Diğerleri Cüruf
yünü ve kaya yünü. Bunlar, granit,
bazalt, kireçtaşı veya dolomi gibi maddelerin bir veya birden fazlasının bir
arada eritilmesi, genellikle santrifüj etkisi ve buhar veya hava
püskürtülmesi ile liflerdeki son sıvının buhara dönüştürülmesi ile elde
edilir. Bu pozisyon, aynı zamanda “seramik
lifler” olarak bilinen “alumina-silikatlar” sınıfını içine alır. Bunlar,
bazen küçük miktarlarda diğer oksitlerden zirkonyum oksitler, krom oksitler,
borik oksitlerin eklenmesi ile değişik oranlarda alumina ve silika
karışımının eritilerek ve eriyen lif kütlelerinin üflenmesi veya sıkılması
ile şekillendirilir. Bu pozisyonda yer alan mineral yünler,
70.19 pozisyonunda yer alan cam yünleri gibi yün veya lifli görünüme
sahiptirler. Bunlar kimyasal bileşenleri itibariyle son şekilden farklıdır
(70. Fasılın 4 numaralı notuna bakınız) ki bu lifler genellikle daha kısa
yapıya sahiptirler ve renk olarak da beyaz değildirler. Genleştirilmiş veya genleştirilmiş
vermikulit. 25.30 Pozisyonunda yer alan vermikulitin bazen orijinal
hacminin otuz beş katının üzerine varan bir hacim genişlemesine sebep olan
ısısal bir işleme tabi tutulması suretiyle elde edilir. Bu pozisyon, aynı zamanda benzeri
ısısal bir işleme tabii tutulmak suretiyle genleştirilmiş perlit, klorit,
obsidiyen, vb. içine alır. Bunlar, genel olarak çok hafif küremsi taneler
içerir. Isısal işlem uygulanarak aktifleştirilmiş perlit parlak beyaz mikro
yapraklar halindeki tozlar şeklindedir ve 38.02 pozisyonunda yer alır. Genleştirilmiş
killer, ya özel seçilmiş killerin
veya killerin diğer maddelerle (sülfit kül suyu gibi) kalsine edilmesiyle
elde edilir. Köpüklü cüruf ise
eritilmiş haldeki cürufa az miktarda su ilavesiyle elde edilir. Köpüklü
cürufu yoğunluğu çok daha fazla olan granüle cüruf ile karıştırmamak gerekir.
Granüle cüruf su içerisine eritilmiş cüruf dökülmesiyle elde edilir ve 26.18 pozisyonunda yer alır. Yukarıda sözü edilenlerin hepsi ateşe
dayanıklı ve çok iyi ısı yalıtımı ile ses yalıtımı olan ve sesi geçirmeyen
ürünlerdir. Bunlar dökme halde de olsa bu pozisyonda yer alır. * * * Bu pozisyon, toleranslı miktarda
amyant (aşağıda belirtildiği üzere) içeren, ısıyı, sesi yalıtan veya sesi
geçirmeyen karışımları da içine alır (esasını kiselgur, silisli fosil
unları, magnezyum karbonat oluşturan ve içine ekseriya alçı, toz halinde
mantar, testere talaşı veya ağaç talaşı, dokunmaya veya örülmeye elverişli
lifler vb. ilave edilen karışımlar gibi). Yukarıda anılan mineral yünler de
bu karışımların içine girebilir. Kütle halinde olan bu karışımlar tavanların,
çatıların, duvarların, vb. nin yalıtımında, ambalaj maddesi olarak
kullanılır. Yukarıda sözü edilen ürünler veya
karışımlardan yapılan ve genellikle düşük yoğunluktaki mamuller (bloklar,
tabakalar, tuğlalar, borular, silindir kabukları, şeritler, tamponlar, vb.)
de bu pozisyonda yer alır. Bunlar kütleler halinde suni olarak
renklendirilmiş, yanmaz maddelerle sıvanmış, metal bir çerçeve ile veya
kağıtla yüzeyi kaplanmış da olabilir. Bu pozisyonda yer alan karışımlar ve
mamuller özellikle kullanımı kolaylaştırmak amacıyla küçük miktarda amyant
lifleri içerebilir. İlave amyant oranı genel olarak ağırlığın % 5 inden fazla
değildir. Amyantlı çimentodan mamuller 68.11
pozisyonunda, esası amyanttan veya amyant ve magnezyum karbonat (ve
bundan mamuller) olan karışımlar 68.12
pozisyonunda yer alır. Bu pozisyon, diatomit ve diğer silisli
kayaların testere ile blok veya diğer şekilde biçilmiş olanlarını da içine
alır. Hafif beton mamuller (genleştirilmiş
vermikulit, genleştirilmiş kil veya benzerleri ile karıştırılarak imal
edilenler) 68.10 pozisyonunda yer
alır. Pişirilerek elde edilen mamuller 69. Fasılda yer alır. 68.07 - ASFALTTAN
VEYA BENZERİ MADDELERDEN EŞYA (PETROL BİTÜMENİ VEYA TAŞKÖMÜRÜ ZİFTİ GİBİ). 6807.10 - Rulo halinde 6807.90 - Diğerleri Bu pozisyon, genellikle 27.08, 27.13,
27.14 veya 27.15 pozisyonlarında yer alan tabii asfalt veya zift, taşkömürü
zifti, petrol zifti, zift karışımları gibi maddelerden elde edilen mamulleri
içine alır. Bu mamullere genellikle kum, cüruf, tebeşir, alçı, çimento, talk,
sülfür, amyant lifleri, ağaç lifleri, testere talaşı, mantar döküntüleri ve
tabii reçineler gibi dolgu maddesi katılır. Bu pozisyonda yer alan mamullerin
belirli işlere ait eşya şeklini almış olması lazımdır. Bu itibarla
kullanımlarından önce tekrar eritilmesi gereken asfalt, bitümen, zift vb.
(dehidrate edilmiş veya diğer maddelerle karışmış olsun olmasın) bu pozisyon haricindedir (Fasıl 27). Bu pozisyona aşağıdakiler dahildir: (1) Bina çatı ve cephelerinin kaplanmasında,
yol ve kaldırımların döşenmesinde kullanılan, presle veya kalıba dökmek
suretiyle elde edilen levhalar, tuğlalar, kiremitler, kaldırım taşları. (2) Asfalt veya diğer benzeri maddelerle
tamamen veya her iki yüzü kaplanmış olan ve çatı kaplama malzemesi olarak
kullanılan kartonlar, örülmüş veya dokunmuş cam liflerinden mensucat, suni
liflerden veya jütten dokunmuş mensucat veya alüminyum folyolar gibi
maddeler. (3) Asfalt ve benzeri diğer maddelerle
kaplanmış, dokunmuş veya örülmüş mensucat veya kağıttan (bir veya daha fazla
tabaka halinde) inşaat levhaları. (4) Dökme veya kalıplama suretiyle elde
edilen borular ve konteynerler. Üzeri metalle
kaplanmış veya desteklenmiş asfalttan borular ve konteynerler; bunlara esas
karakterini veren maddelere göre metal veya asfalt eşya olarak
sınıflandırılır. Dökme demir veya
çelikten mamul metal boru ve konteynerler asfalt, bitümen veya benzeri
maddelerle kaplanmış olsalar dahi, burada sınıflandırlırlar. Aşağıda yazılı olanlar bu pozisyon haricindedir: (a) Kullanım yerine göre sadece zift, vb.
maddeler ile kaplanmış, sıvanmış,
emdirilmiş örn; ambalaj kağıtları olarak kullanılan kağıtlar (48.11 pozisyonu). (b) Örneğin bitümen veya asfaltla kaplanmış,
sıvanmış, emdirilmiş dokunmuş mensucat (56
ve 59. Fasıllar). (c) Asfalt ilaveli ve esası amyant-çimento
olan mamuller (68.11 pozisyonu). (d) Sadece asfalt veya bitümen emdirilmiş ya
da kaplanmış dokuma veya örme vb. cam liflerinden mensucat (70.19 pozisyonu). 68.08 - BİTKİSEL
LİFLERDEN, SAMANDAN VEYA AĞAÇ TALAŞINDAN, AĞAÇ KIRPINTILARINDAN, AĞAÇ
PARÇACIKLARINDAN, TESTERE TALAŞINDAN VEYA DİĞER DÖKÜNTÜLERDEN YAPILMIŞ
PANOLAR, LEVHALAR, KAROLAR, BLOKLAR VE BENZERLERİ (ÇİMENTO, ALÇI VE DİĞER MİNERAL
BAĞLAYICILARLA AGLOMERE EDİLMİŞ). Bu pozisyon, bitkisel maddelerin
(selüloz lifleri, ağaç lifleri, ağaç yünü, yonga ve talaş veya diğer ağaç
döküntüleri, testere tozu, saman, kamış, saz, bitkisel sert teller gibi)
mineral bağlayıcılarla (magnezyum oksiklorürlü çimento, alçı, kireç veya
sodyum silikat gibi) aglomere edilmek veya kalıplanmak suretiyle elde edilen,
inşaatta kullanılan veya ısı veya sesi yalıtan, sesi geçirmeyen panoları,
levhaları, karoları, blokları vb. eşyayı içine almaktadır. Bunlar, içine
mineral dolgu maddeleri (silisli fosil topraklar, magnezit, kum veya amyant
vb.) içerebileceği gibi metal ile desteklenmiş de olabilir. Bu pozisyonda yer alan panolar,
levhalar vb. oldukça hafiftir fakat serttirler, bağlayıcı içinde bulunan
bitkisel maddeler kendi özelliklerini korurlar. Mineral bağlayıcılarla aglomere
edilmesi gerektiğinden bunları, ne organik birleştiricilerle aglomere
edilmesi gereken 44.11 pozisyonundaki
lif levhalar ne de 44.10 pozisyonunda
yonga levhalarla karıştırmamak gerekir. 45.04
pozisyonunda yer alan aglomere mantar ile 68.11 pozisyonunda yer alan mamuller de bu pozisyon haricinde kalmaktadır. 68.09 - ALÇI
VE ALÇI ESASLI BİLEŞİKLERDEN EŞYA. - Levhalar,
plakalar, panolar, karolar ve benzerleri (tezyin edilmemiş) 6809.11 -- Yüzü sadece kağıt veya kartonla kaplanmış
veya takviye edilmiş olanlar 6809.19 -- Diğerleri 6809.90 - Diğer eşya Bu pozisyon,
renklendirilmiş olsun olmasın alçıdan veya alçı esaslı bileşiklerden, örn;
dış duvar sıvasından (yapıştırıcı bir madde eriyiği ile karıştırılmış alçı
olup, kalıba döküldükten sonra çoğu kez dış yüzeyi mermer görünümlü olur),
kıtıklı (lifli) alçıdan (dokumaya elverişli maddelerin kıtık demetleriyle
desteklenmiş ve genellikle jelatin veya yapıştırıcı madde eriyiği ile
karıştırılmış alçı), şaplı alçıdan (buna aynı zamanda İngiliz çimentosu veya
"Keen's cement" denilir) ve içinde dokumaya elverişli lifleri, ağaç
lifleri, testere tozu, kum, kireç, cüruf, fosfatlar vb. bulunan fakat esasını
alçı teşkil eden benzeri bileşiklerden mamul eşyayı içine alır. Bu pozisyonda yer alan eşya boyanmış,
mumlanmış, verniklenmiş, lakelenmiş, bronzlanmış, yaldızlanmış (altın ve
gümüş yaldızlı, vb.), olabileceği gibi, bazen üzerine asfalt kaplanmış ve
aynı zamanda metal veya diğer maddelerle takviye edilmiş olabilir. İnşaat
işlerinde kullanılan ve bazen yüzü karton ile kaplı bulunan panolar, levhalar
ve karolar ile kalıplanmış mamuller (heykeller, biblolar, rozetler, sütunlar,
fiskiyeler, taslar, vazolar, süs eşyası alçı, endüstriyel kalıplar, vb.) bu
pozisyona dahil eşyadandır. Aşağıda yazılı olanlar bu pozisyon haricindedir: (a) Perakende satış için hazırlanmış kırıklar
için alçılı sargılar (30.05 pozisyonu),
ve alçılı cebireler (90.21 pozisyonu). (b) 68.06
veya 68.08 pozisyonlarına giren
türden alçı ile aglomere edilmiş panolar vb. (c) Gösteri amacıyla imal olunan anatomiye
ait modeller, kristal modelleri, geometrik modeller, kabartma haritalar ve
diğer modeller (90.23 pozisyonu). (d) Terzi mankenleri vb. (96.18 pozisyonu). (e) Heykeller ve yontu sanatının orijinal
eserleri (97.03 pozisyonu). 68.10 - ÇİMENTODAN,
BETONDAN VEYA SUNİ TAŞTAN EŞYA (TAKVİYE EDİLMİŞ OLSUN OLMASIN) (+). - Karolar,
döşemelik taşlar, tuğlalar ve benzeri eşya 6810.11 -- İnşaat için bloklar ve levhalar 6810.19 -- Diğerleri - Diğer
eşya 6810.91 -- İnşaat mühendisliği ve bina yapımı için
prefabrik yapı elemanları 6810.99 -- Diğerleri Bu pozisyon, çimentodan (cüruflu
çimento dahil), betondan veya suni taşlardan döküm, pres veya santrifüj
usullerinden biriyle elde edilen (örneğin bazı borular) 68.06 veya 68.08
pozisyonlarına girenler (bunlarda çimento sadece birleştiricidir) veya 68.11 pozisyonunda yer alan amyantlı
çimento mamullerinin dışında kalan
mamulleri içine alır. Bu pozisyon, aynı zamanda, inşaat
mühendisliği ve bina yapımı için prefabrik yapı elemanlarını da içine alır. Suni taşlar ifadesinden, genellikle
kireç, çimento veya diğer (plastikler gibi) bağlayıcılarla kireçtaşı, mermer,
granit, porfir, serpantin gibi tabii taşların toz haline getirilmesi,
ezilmesi veya tabii taşların aglomere edilen parçalarından elde edilen tabii
taş taklitleri anlaşılır. Terazzo ve granito suni taş mamullerindendir. Bu pozisyon, cüruf çimento mamullerini
de içine alır. Bu pozisyonda diğerleri meyanında; bloklar, tuğlalar, karolar ve kiremitler;
tavan ve duvar kafes ve lataları (ana
maddesi beton olan tel örgülerden oluşan); kaldırım kenar taşları,
kirişler, içleri boş döşeme blokları ve diğer inşaat malzemeleri, sütunlar,
direkler, sınır taşları; sokak kaldırımının kenar taşları, borular; merdiven
basamakları, parmaklıklar; banyolar, lavabolar, klozetler, tekneler,
kurnalar, rezervuarlar; yalaklar; mezar taşları ve lahitler; hızlıtren
(hovertrain) kılavuz hat elemanları, demiryolu traversleri; sancaklar, bayrak
direkleri; kapı veya pencere kasaları, şömine rafları, pencere eşikleri, kapı
eşikleri; efriz ve kornişler; vazolar, çiçek saksıları, mimari veya bahçe
süsleri; heykeller, biblolar, hayvan şekilleri, süs eşyaları. Kum, kireç ve su karışımından elde
edilen hamurdan mamul tuğlalar, karolar ve diğer kum kireç mamulleri dahi bu
pozisyonda yer alır. Bunlar presle kalıplandıktan sonra yatay otoklavlarda
yüksek basınç altında, 140 oC sıcaklıkta birkaç saat buhar ile
işlem görür. Beyaz veya suni renklendirilmiş olan bu eşya, adi tuğlalar,
karolar ve diğer eşyanın kullanıldığı yerlerde kullanılırlar. Karışıma çeşitli büyüklükte kuvartz
parçaları katıldığı takdirde, suni taştan mamul tipte ürünler elde edilmiş
olur. Diğer taraftan bu karışıma metalik taşlar katılarak, karışımın içindeki
gazların çıkarılması ile yalıtma işlerinde kullanılan hafif ve gözenekli
kum-kireç levhaları da imal edilmekte, fakat bu levhalar basınç altında
kalıplanmak suretiyle değil otoklava gönderilmeden önce kalıba dökülmek
suretiyle elde edilmektedir. * * * Bu pozisyona dahil eşya, taşçı çekici
ile çentiklenmiş, perdahlanmış, cilalanmış, yaldızlı, sırlı, kayagan taşı
taklidi haline getirilmiş, kalıpla veya diğer şekilde süslenmiş, hamuruna
boya ilave edilmiş, metalle veya diğer maddelerle desteklenmiş (betonarme,
Öngerilmeli beton) veya diğer maddelerden aksesuarlarla (menteşe vs. ile)
birleştirilmiş olabilir. Bu pozisyon aşağıdakileri kapsamaz: (a) Kırılmış beton parçaları (25.30 pozisyonu). (b) Aglomere edilmiş kayagan taşından eşya (68.03 pozisyonu). o
o o Altpozisyon
Açıklama Notu. 6810.91 Altpozisyonu Bu altpozisyon inşaat mühendisliği ve
bina yapımı için prefabrik yapı elemanları (kaplanmış panolar, iç duvarlar,
tavan veya zemin bölümleri, tesis bileşenleri, temel kazıklar, tünel
bölümleri, kapı kilitleri veya setleri için bileşenler, geçitler, kornişler
gibi) kapsar. Betondan mamul bu bileşenler genellikle kurulumlarını
kolaylaştırıcı elemanlara sahiptirler. 68.11 - AMYANTLI
ÇİMENTODAN, SELÜLOZLU ÇİMENTODAN VE BENZERLERİNDEN EŞYA. 6811.40 - Amyant içerenler - Amyant içermeyenler 6811.81
-- Oluklu levhalar 6811.82
-- Diğer levhalar, panolar, karolar ve
benzeri eşya 6811.89
-- Diğer eşya Bu pozisyon, esas itibariyle lifli
maddelerin (örn; amyant, selüloz veya diğer bitkisel lifler, sentetik
polimer, cam veya metalik lifler) çimento ve diğer hidrolik birleştirici
maddelerle olan karışımından elde edilen sertleştirilmiş mamulleri içine
almakta ve karışımın içindeki lifli maddeler takviye edici eleman görevi
görmektedir. Bu mamuller aynı zamanda, asfalt, zift vb. maddeleri de
kapsarlar. Bu pozisyona dahil ürünler, genellikle
lif, çimento ve su karışımından oluşan, ince tabakaların birbirine yapışması
veya uygun basınçta kalıplanması (bu işlem basınç altında yapılabilir)
preslenmesi veya sıkılması suretiyle imal olunmaktadır. Bu pozisyon, boy ve
kalınlığı ne olursa olsun, yukarıda açıklanan şekilde elde edilen levhaları
içine aldığı gibi, bu levhalardan kesilmek suretiyle elde edilen ve henüz
sertleşmeden önce presleme, kalıplama, eğme suretiyle elde edilen eşyayı da
içine alır (bina cephelerine, damlarına veya duvarlarına ait levha ve
karolar, mobilya için kaplamalık levhalar; pencere eşikleri; işaret
levhaları, harfler ve rakamlar; parmaklık çubukları, oluklu levhalar;
rezervuarlar, tekneler, çeşme yalakları ve lavabolar; boru için rakorlar;
conta ve manşonlar; taklit oyma panolar; oluklu kiremitler, oluklar, pencere
çerçeveleri; çiçek saksıları; havalandırma ve diğer borular; kablo yatakları;
baca şapkaları vb.). Bütün bu mamuller kütle halinde
boyalı, vernikli, baskılı, sırlı, dekore edilmiş, delikli, törpülenmiş,
rendelenmiş, düzleştirilmiş, cilalanmış veya diğer şekillerde işlenmiş
olabileceği gibi, metal veya diğer maddelerle desteklenmiş de olabilir. 68.12 - İŞLENMİŞ
AMYANT (LİF HALİNDE); AMYANT VEYA AMYANT VE MAGNEZYUM KARBONAT ESASLI
KARIŞIMLAR; BU KARIŞIMLARDAN VEYA AMYANTTAN EŞYA (İPLİKLER, MENSUCAT, GİYİM
EŞYASI, BAŞLIKLAR, AYAKKABILAR, CONTALAR GİBİ) (TAKVİYE EDİLMİŞ OLSUN
OLMASIN) (68.11 VEYA 68.13 POZİSYONLARI HARİÇ). 6812.80 - Krosidolitten olanlar - Diğerleri 6812.91 -- Giyim eşyası, giyim eşyası aksesuarı, ayakkabılar
ve başlıklar 6812.92 -- Kağıt, cilt kartonu ve keçe 6812.93 -- Sıkıştırılmış amyant lif contalar (yaprak
veya rulo halinde) 6812.99 -- Diğerleri Bu pozisyon, dövme, temizleme,
sınıflandırma ve ayırma işlemlerinden daha
ileri bir işleme tabi tutulmak suretiyle işlenmiş amyant liflerini içine
alır (karde edilmiş ve boyanmış lifler gibi). Bu lifler her türlü işlerde
(iplik imalinde, keçe ve diğerlerinin imalinde, yalıtıcı, filtre maddesi,
salmastra vb. olarak kullanılmaya elverişli olabilir. Ham amyant lifleri ile
sadece boylarına göre ayrılmış, dövülmüş veya temizlenmiş amyant lifleri bu
pozisyon dışında kalır (25.24
pozisyonu). Bu pozisyon, aynı zamanda, amyantın
magnezyum karbonatla, selüloz lifleriyle, testere talaşı ve yongası ile
sünger taşı ile talk, alçı, silisli fosil toprakları, cüruf, alüminyum oksit,
cam lifleri, mantar ve diğerleri ile olan karışımları da içine alır. Bu
karışımlar ısı yalıtımında ve korumada, filtre işlerinde veya kalıba dökme
suretiyle eşya imalinde kullanılır. Bunlardan başka, bu pozisyon, saf
amyanttan veya yukarıdaki paragrafta sözü edilen karışımlardan ve
gerektiğinde içine tabii reçineler, plastikler, sodyum silikat, asfalt veya
kauçuk gibi maddeler katılmak suretiyle imal olunan geniş bir mamulâtı içine
alır. Bu mamuller keçeleştirme, iplik haline getirme, bükme, örme, dokuma,
hazır eşya haline getirme veya kalıba dökme suretiyle elde edilir. Krisidolit amyantın tanımı için 25.24
pozisyonu Açıklama Notu’na bakınız. Amyant kağıt, karton ve keçe,
genellikle amyant liflerinin ezilerek hamur haline getirilmesi ve amyantlı
çimentodan mamul levhalarda (68.11
pozisyonu) olduğu gibi şekil verilerek preslenmesi suretiyle imal edilir.
Amyanttan kartonlar, amyant tabakalarının birbiri üzerine konularak plastiklerle
birbirine iyice nüfuz edecek şekilde yapıştırılması suretiyle de elde edilir.
Bunlar 68.11 pozisyonundaki levhalardan, ayrılmış amyant liflerinin
kolaylıkla ayırt edilmesi suretiyle anlaşılırlar. Bu eşya rulo halinde,
yaprak veya levhalar halinde olabileceği gibi, şerit, çerçeve, disk, rondela
veya diğer şekillerde kesilmiş de olabilir. Tek veya çok katlı iplik imalinde
kullanılacak olan amyant lifleri dövülür, karde edilir, daha sonra bükülerek
iplik haline getirilir. Amyant lifleri haddeden çekilmeye elverişli
olmadığından, bunların ancak uzun boylu olanları iplik imalinde ve kısa boylu
olanları karton, keçe, kağıt, amyantlı çimento veya amyant tozu imalinde
kullanılır. Bu pozisyona dahil diğer amyant
mamulleri içinde şunlar anılabilir: İpler, örgüler, tamponlar; parça veya
kesilmiş halde mensucat; şeritler, kılıflar, borular, oluklar, rakorlar;
kaplar; çubuklar, blok ve karolar, contalar (84.84 pozisyonunda yer alan contalar ile takım halinde bulunan
amyanttan contalar ve metal ve amyanttan contalar ile benzeri bağlantı
parçaları hariç), filtre edici
bloklar; sofra eşyası altlıkları; itfaiyeciler, endüstri, kimya ve inşaat
işçileri vb. giydikleri başlık, ayakkabı ve koruyucu giysiler (ceketler,
pantolonlar, önlükler, kolluklar, eldivenler, torba eldivenler, tozluklar,
genellikle mikadan gözlükleri olan kapüşonlar ve maskeler, miğferler, tabanı
veya üstü amyant olan çizmeler gibi); yataklar, itfaiye kalkanları, yangın
söndürmeye mahsus örtüler, tiyatro perdeleri, gaz borularındaki yangını
söndürmeye ait üzeri amyant kaplı demir küreler ve koniler. Bütün bu eşya, metal ile (ekseriya
pirinç veya çinko tel ile) veya diğer maddelerle (dokumaya veya örmeye
elverişli maddeler veya cam lifleri gibi) desteklenmiş, aynı zamanda yağ,
talk, grafit veya kauçuk ile sıvanmış, verniklenmiş; bronzlanmış, kütle
halinde boyanmış, cilalanmış, delinmiş, kenarlarına diş açılmış veya diğer
şekillerde işlenmiş de olabilir. Genel açıklamalarda dahil edilmeyen
eşyalara ilave olarak, aşağıda yazılanlar bu pozisyon haricinde kalır: (a) Amyant tozu ve kırıntıları (25.24 pozisyonu). (b) İçinde dolgu maddesi olarak amyant
bulunsa dahi esasını plastik maddeler teşkil eden maddeler ve mamuller (39. Fasıl). (c) Amyantlı çimentodan mamuller (68.11 pozisyonu). (d) Esası amyant olan sürtünme malzemesi (68.13 pozisyonu). 68.13 - ESASI
AMYANT (ASBEST), MİNERAL MADDELER VEYA SELÜLOZ OLAN, FRENLERDE VE SÜRTÜNMEYİ
TEMİN EDİCİ HER TÜRLÜ CİHAZDA KULLANILMAK ÜZERE MONTE EDİLMEMİŞ MADDELER VE
BUNLARIN GARNİTÜRLERİ (LEVHALAR, RULOLAR, ŞERİTLER, SEGMANLAR, DİSKLER,
RONDELALAR, BALATALAR GİBİ) (DOKUMAYA ELVERİŞLİ MADDELER VEYA DİĞER
MADDELERLE BİRLİKTE OLSUN OLMASIN). 6813.20 - Amyant içerenler - Amyant içermeyenler 6813.81 -- Fren balataları ve yastıkları 6813.89 -- Diğerleri Bu pozisyonda yer alan sürtünme
maddeleri, genellikle amyant lifleri ve plastikler, vb. maddelerin
karışımlarının yüksek basınç altında kalıplanması suretiyle imal olunduğu
gibi; plastik, zift veya kauçuk emdirilmiş olan dokunmuş amyant tabakalarının
tazyikle birbirine yapıştırılması suretiyle de elde edilmektedir. Bunlar,
pirinç, çinko veya kurşun tellerle desteklenmiş, bazen amyantla kaplı pamuk
ipliklerinden veya metal tellerden de imal olunmaktadır. Sürtünme
katsayısının yüksek oluşu ısı ve aşınmaya karşı direnci dolayısıyla bu eşya,
her türlü kara nakil vasıtalarına, vinçlere, tarak makinalarında vb. diğer
makinalara ait fren balatalarının, kavrama tertibatı ve benzeri diğer
tertibat için kullanılır. Bu pozisyon, esası diğer mineral maddeler (grafit, silisli
fosil topraklar, vb.) veya selüloz lifleri olan benzeri sürtünme teferruatını
da içine alır. Bu pozisyona dahil
sürtünme teferruatı, kullanılacak yere göre levha, rulo, şerit, segman, disk,
halka, rondela, tampon veya başka şekillerde kesilmiş olabileceği gibi,
dikilmiş, delinmiş veya başka şekilde işlem görmüş de olabilir. Aşağıda yazılı olanlar bu pozisyon haricinde kalır: (a) Mineral maddeler veya selüloz lifleri
ihtiva etmeyen sürtünme maddeleri (mantardan olanlar gibi), bunlar genel
olarak bileşiği meydana getiren maddeye göre sınıflandırılır. (b) Takılı fren balataları (diskli frenler
için daire boşlukları, delikli orta kol ve benzeri ekipmanları bulunan bir
metal tabakaya yerleştirilmiş sürtünme balatası ihtiva eden); bunlar, ait
oldukları makina veya nakil vasıtalarının aksam ve parçası olarak
sınıflandırılır (örneğin 87.08
pozisyonu). 68.14 - İŞLENMİŞ
MİKA VE MİKADAN EŞYA (AGLOMERE EDİLMİŞ VEYA TERKİP YOLUYLA ELDE EDİLMİŞ MİKA
DAHİL) (KAĞIT, KARTON VEYA DİĞER MADDELERDEN BİR MESNET ÜZERİNDE OLSUN
OLMASIN). 6814.10 - Aglomere edilmiş veya terkip yoluyla elde
edilmiş mikadan levha, yaprak ve şeritler (mesnedi olsun olmasın) 6814.90 - Diğerleri Bu pozisyon, basit bir işçilikten
(tabaka tabaka yarmak, kenarlarını kabaca düzeltmek gibi) daha ileri bir
işçiliğe (belirli şekillerde kesilmek gibi) tabi tutulmuş olan tabii mikayı
veya aglomere edilmiş (birleştirilmiş) mikayı ve hamur hale (terkip yoluyla)
getirilmiş mikayı ve bu maddelerin herhangi birinden yapılmış mamulleri içine
alır. Madenden çıkarılmış haldeki mikadan
sadece tabaka tabaka yarılarak veya kenarları kabaca yontularak elde edilen
ince tabaka ve ufak parçalar 25.25
pozisyonunda yer almaktadır. Bu pozisyonda yer alan mamuller,
tabakalar veya tanelerden kesilerek elde edilir ve kesme işi kalıp zımbası
ile yapıldığından kenarları düzgün olur. Tabii mika, genellikle,
olduğu gibi tabakalar veya parçalar halinde kullanılır. Bununla beraber
boyutlarının küçük, maliyetinin yüksek olması gibi sebepler yüzünden birçok
kullanım için tabii mika uygun değildir. Bunun yerine, gomalaka, tabii
reçineler, plastikler, asfalt vb. kullanılarak birbiri üzerinde veya yan yana
bağlanmak suretiyle elde edilen aglomere mika (mikanit, mikafolyum vb.)
kullanılmaktadır. Aglomere mika istenilen kalınlıkta ve çoğunlukla geniş bir
yüzeyde; levhalar, tabakalar veya şeritler halinde imal olunur ve genellikle
bir veya iki yüzü dokunmuş veya örülmüş mensucatla, cam liflerinden
mensucatla, kağıt veya amyantla kaplanmış haldedir. İnce tabakalar halindeki mika,
öğütülerek toz ve hamur haline getirilen mika döküntülerinin, içine
yapıştırıcı katılmaksızın, kağıt imalinde kullanılan işlemlere benzer şekilde
termik veya kimyevi ve mekanik işlemlere tabi tutulması suretiyle de imal
edilmektedir (terkip yoluyla elde edilen mika). Bu şekilde elde edilen ince tabakalar,
daha sonra kağıttan veya dokunmuş mensucattan bir mesnet üzerine yumuşak
türden bir maddeyle yapıştırılır; alternatif olarak, birçok ince tabaka,
birbiri üzerine konularak ve organik bir bağlayıcı ile yapıştırılarak
istenilen kalınlıkta levha ve şeritlerin elde edilmesinde kullanılabilir. Bu pozisyona dahil eşya, uzunlamasına
rulo halinde, şerit, yaprak ve levhalardan veya kullanış yerine göre kare,
dikdörtgen, disk vb. şekillerde kesilmiş parçalardan veya boru, oluk vb.
mamuller gibi kalıplanmış olabilir. Bütün bu eşyalar, kütle halinde
renklendirilmiş, üzeri boyalı, delikli, kenarları frezelenmiş veya diğer
şekillerde işlem görmüş de olabilir. Mika, ısıya karşı yüksek dayanıklı ve
nispeten yarı şeffaf oluşu dolayısıyla diğerleri
meyanında ocak, fırın, soba, vb. ait gözetleme pencereleri, kırılmaz
lamba camları, koruyucu gözlük camları vb. imalinde kullanılır. Fakat
elektriği yalıtma özelliğinin mükemmel olması sebebiyle bilhassa elektrik
endüstrisinde (motor, jeneratör, transformatör, kondansatör, rezistans vb.
imalinde) kullanılmaktadır. Bununla beraber, elektrikli makina ve cihazlarda
kullanılan mikadan mamul izolatörler ve izole edici diğer parçalar monte
edilmemiş olsalar bile 85.46 ila 85.48 pozisyonlarında ve mikadan mamul
dielektrik kondansatörleri ise 85.32 pozisyonunda yer alır. Aşağıda yazılı olanlar bu pozisyon haricinde kalır: (a) Toz halinde mika ve mika döküntüleri (25.25 pozisyonu). (b) Mika tozu ile kaplanmış kağıt veya
kartonlar (48.10 veya 48.14 pozisyonu) ve mika tozu ile
kaplı dokunmuş mensucat (59.07
pozisyonu). Bu ürünler, yukarıda açıklanan aglomere veya terkip yolu ile
elde edilen mika ile karıştırılmamalıdır. (c) Genleştirilmiş vermikülit (68.06 pozisyonu) (ilgili Açıklama
Notuna bakınız). (d) Mikadan koruyucu gözlükler ve camları (90.04 pozisyonu). (e) Noel ağacına ait mikadan süsler (95.05 pozisyonu). 68.15 - TARİFENİN
BAŞKA YERİNDE BELİRTİLMEYEN VEYA YER ALMAYAN TAŞTAN VEYA DİĞER MİNERAL
MADDELERDEN EŞYA (KARBON ELYAF VE KARBON ELYAFTAN EŞYA VE TURBDAN EŞYA
DAHİL). 6815.10 - Grafit veya diğer karbondan eşya (elektrik
işlerinde kullanılanlar hariç) 6815.20 - Turbdan eşya - Diğer
eşya 6815.91 -- Magnezit, dolomit veya kromit içerenler 6815.99 -- Diğerleri Bu pozisyon, taştan veya diğer mineral
maddelerden yapılmış olup da bu Fasılın bundan önceki pozisyonlarına girmeyen veya tarifenin başka yerinde
belirtilmeyen eşyayı içine
almaktadır. Bu yüzden, örneğin, 69.
Fasıla giren seramik mamuller bu pozisyon haricinde kalmaktadır. Bu pozisyon, diğerleri meyanında aşağıdakileri kapsar: (1) Tabii veya suni grafitten (nükleer
saflıkta olanlar dahil) veya diğer karbonlardan elektriksel olmayan mamuller,
örn; filtreler, diskler, yataklar, borular ve kınlar, işlenmiş tuğlalar ve
karolar, ince tasarımlı küçük eşya için kalıplar (madeni paralar, madalyalar,
kolleksiyon için kurşundan askerler vb. imaline ait kalıplar gibi). (2) Karbon lifleri ve bunlardan mamul eşya.
Karbon lifleri genellikle lif şeklinde, karbonlanmış organik polimerden elde
edilen ürünlerdir. Bu ürünler takviye edici olarak kullanılır. (3) Turb mamulleri: (örn; levhalar, orta
kısmı delik küreler, bitki yetiştirmeye ait saksılar). Bununla beraber, turb
liflerinden mamul dokunmuş mensucat XI.
Bölümde yer alır. (4) Ziftle aglomere edilmiş dolomiden mamul pişirilmemiş tuğlalar. (5) Kimyevi maddelerle birleştirilmiş
(aglomere edilmiş) fakat henüz
pişirilmemiş (özellikle manyezitten veya krom-manyezitten olanlar)
tuğlalar ve diğer şekildeki eşya. Bunlar, yerleştirildikleri ocak ve fırınların
ilk yakılmaları veya ısıtılışları sırasında pişmektedir. Benzeri ürünlerin
pişirildikten sonra sunulanları 69.02
veya 69.03 pozisyonunda yer alır. (6) Silis veya alümina esaslı pişirilmemiş tekneler (cam
eritilmesinde kullanılanlar gibi). (7) Kıymetli metallerin incelenmesinde
kullanılan mihenk taşları, bunlar tabii taşlardan olabilir
("Lydite" denilen sert, ince ve sık tanecikli ve asitlerden
etkilenmeyen siyah renkli taş gibi). (8) Eritilmiş cürufun bağlayıcı maddeler
katılmaksızın, eritilerek kalıplanması suretiyle elde edilen ve 68.06 pozisyonuna giren ısı
yalıtımında kullanılan eşya karakterine haiz olmayan döşeme blokları ve döşeme taşları. (9) Kuvartz veya çakmak taşlarının çok ince
taneler halinde ezilerek aglomere edilmesi suretiyle elde edilen filtre edici
borular. (10) Eritilmiş bazalttan bloklar, döşeme
taşları, levhalar ve diğer eşya. Bunlar aşınmaya karşı olan dayanıklılıkları
dolayısıyla boruların iç kısımlarının kaplanmasında, taşıyıcı ve diğer
kolonların yataklarında, kok, taşkömürü, madenler, çakıl ve taşların nakline
ait kanallarda kullanılır. Aşağıda yazılı olanlar bu pozisyon haricinde kalır: (a) Başlıca elektrik işlerine mahsus
fırçalarda kesilmek suretiyle kullanılan suni grafit veya diğer karbonlardan
bloklar, levhalar vb. yarı mamuller (38.01
pozisyonu) (ilgili Açıklama Notuna bakınız). (b) Esası karbonlu maddeler (grafit, kok vb.)
ile taş kömürü zifti veya kilden olan seramik mamulleri gibi pişirilerek elde
edilen ateşe dayanıklı eşya (hale göre 69.02
veya 69.03 pozisyonu).
|
