BÖLÜM VI KİMYA SANAYİİ VE BUNA BAĞLI SANAYİİ ÜRÜNLERİ Bölüm
Notları. 1.- (A) (28.44) veya (28.45)
Pozisyonlarından birindeki tanıma uyan bütün ürünler (radyoaktif cevherler
hariç) bu pozisyonlara dahil olup, Tarifenin başka pozisyonlarına girmez; (B) Yukarıda (a) bendindeki hükümler saklı
kalmak şartıyla,(28.43), (28.46) veya (28.52) pozisyonlarından birindeki
tanıma uyan bütün ürünler bu pozisyonlara dahil olup, bu Bölümün başka bir
pozisyonuna girmez. 2.- Yukarıdaki bir numaralı not hükümleri saklı
kalmak şartıyla, ölçülü dozlarda paketlenmiş veya perakende satış için
hazırlanmış olmalarına göre (30.04), (30.05), (30.06), (32.12), (33.03),
(33.04), (33.05), (33.06), (33.07), (35.06), (37.07) veya (38.08)
pozisyonlarından birinde yer alan ürünler bu pozisyonlara dahil olup,
tarifenin başka bir pozisyonuna girmez. 3.-
Tamamı veya bir kısmı bu bölümde yer alan iki veya daha fazla ayrı maddeden
oluşan ve VI. veya VII. Bölümlerde yer alan bir ürünü elde etmek için
birbirleri ile karıştırılması tasarlanan set halindeki eşya, oluşturduğu
maddelerin aşağıdaki şekillerde olmaları kaydıyla, bu ürüne uygun olan
pozisyonda sınıflandırılır: (a)
Bulundukları durum göz önüne alınarak, tekrar bir araya getirilmeye gerek
duyulmadan birlikte kullanılmaya mahsus olduğu açıkça belli olan; (b)
Birlikte sunulan; ve (c) Sunuldukları
durumda niteliği veya nisbi miktarlarıı itibariyle birbirinin tamamlayıcısı olduğu açık olan. GENEL AÇIKLAMALAR Bölüm
Notu l. Tarifenin bu bölümüne ait
(1) numaralı notun (A) bendi hükümleri gereğince, bütün radyoaktif kimyasal
elementlerle radyoaktif izotoplar ve bu elementlerin bileşikleri ve
izotopları (organik veya inorganik ve kimyasal olarak belirli bir yapıda olsun olmasın) tarifenin başka
pozisyonlarına girebilecek durumda olsalar dahi, 28.44 pozisyonunda yer alır.
Bu nedenle, örn; radyoaktif gliserol ve radyoaktif sodyum klorür 25.01 ve
29.05 pozisyonlarında yer almayıp 28.44 pozisyonunda yer alır. Aynı şekilde,
radyoaktif etil alkol, radyoaktif altın ve radyoaktif kobalt, her halükarda
28.44 pozisyonunda yer alır. Bununla beraber, radyoaktif maden cevherleri
Tarifenin V.Bölümünde yer
almaktadır. Radyoaktif olmayan izotoplara ve bunların bileşiklerine gelince;
bunlar (organik veya inorganik ve kimyaca belirli bir yapıda olsun olmasın),
sözü geçen (a) bendi hükümleri gereğince,
ancak 28.45 pozisyonunda yer alır. Böylece, bir karbon izotopu 28.03
pozisyonunda yer almayıp, 28.45 pozisyonunda yer alır. Sözü edilen (1) numaralı
notun (B) bendi şu hükmü içermektedir: 28.43, 28.46 veya 28.52
pozisyonlarından birindeki tanımlara uyan bütün ürünler, radyoaktif olmamak
veya izotop şeklinde bulunmamak şartı ile (zira bu hallerde 28.44 veya 28.45
pozisyonlarına girer), 28.43, 28.46 veya 28.52 pozisyonlarının uygun olanında
sınıflandırılır, VI. Bölümün başka pozisyonunda sınıflandırılmaz. Bu
paragrafta belirtilen not hükmü gereğince, örn; gümüş kazeinat 35.01
pozisyonuna değil 28.43 pozisyonuna, gümüş nitrat (fotoğrafçılıkta
kullanılmak üzere perakende satış için ambalajlanmış şekilde olsa dahi),
37.07 pozisyonuna değil, 28.43 pozisyonuna verilecek demektir. Bununla beraber, şu husus
kayda değer ki, 28.43, 28.46 ve 28.52 pozisyonları sadece Bölüm VI’nın diğer pozisyonlarına göre öncelik alır. Bu
nedenle, 28.43, 28.46 veya 28.52 pozisyonlarında yer alan eşya aynı zamanda
tarifenin diğer bölümlerindeki pozisyonlara da girmekte ise, bunların
tarifedeki yerlerinin tayini, ilgili bölüm ve Fasıl notları ve Tarifenin
Yorumu Hakkındaki Genel Kurallara göre yapılır. Böylece, nadir toprak
metallerinin bir bileşiği olması nedeniyle 28.46 pozisyonunda
sınıflandırılabilecek durumda olan gadolinit, 25.30 pozisyonunda yer
almaktadır, çünkü 28. Fasılın 3(a) not hükmü gereğince V.bölüme giren bütün mineral ürünler bu Fasılın haricinde kalmaktadır. Bölüm
Notu 2. Bu bölümün (2) numaralı
not hükmüne göre (28.43 ila 28.46 veya 28.52 pozisyonlarında yer alanlar
hariç olmak üzere), dozlandırılmış şekilde bulunmaları veya perakende satış
için hazırlanmış olmaları dolayısıyla 30.04, 30.05, 30.06, 32.12, 33.03,
33.04, 33.05, 33.06, 33.07, 35.06, 37.07 veya 38.08 pozisyonlarından birinde
yer alan ürünler, aynı zamanda tarifenin başka pozisyonlarına girebilecek
durumda olsalar dahi, bu pozisyonlarda yer alır. Bu nedenle, örn; tedavide
kullanılmak üzere perakende satış için hazırlanmış kükürt, 25.03 veya 28.02
pozisyonlarında sınıflandırılmayıp 30.04
pozisyonunda ve tutkal olarak perakende satış için hazırlanmış dekstrin
35.05 pozisyonunda sınıflandırılmayıp 35.06
pozisyonunda sınıflandırılır. Bölüm
Notu 3. Bu
not, iki veya daha fazla sayıdaki farklı öğeden oluşan ( bazılarının veya tamamının VI. bölümde yer alan ),
takım halinde sunulan eşyanın sınıflandırılması ile ilgilidir. Bununla
birlikte, bu not, VI. veya VII. bölümde yer alan ürünlerden birini elde etmek
üzere birlikte karıştırılma amacını taşıyan maddelerin takım halinde olanları
ile sınırlandırılmıştır. Bu tür takım halindeki eşyayı oluşturan maddeler, bu
notun (a) ila (c) bendlerinde belirtilen şartlara uygun iseler, ayrı ayrı
sınıflandırılmayıp takım halinde bulunan eşyanın yer aldığı pozisyonda
sınıflandırılmaya tabi tutulur. Bu
tür takım halindeki eşyaya örnek olarak; 30.06 pozisyonunda yer alan
dişçilikte kullanılan alçı ve dolgular, 32.08 ila 32.10 pozisyonunda yer
alan bazı boya ve vernikler ve 32.14
pozisyonunda yer alan macunlar v.b. verilebilir. Bir sertleştiriciye gerek
duyulmaksızın sunulan eşyanın sınıflandırılması ile ilgili olarak 32.Fasıl
Genel Açıklama Notu ile 32.14 pozisyonunun Açıklama Notlarına bakınız.
İki veya daha fazla birbirinden farklı öğeden (bazıları veya tamamı
VI. bölümde yer alan) oluşan takım haline konulmuş eşyadan ön karıştırılmaya tabi tutulmaksızın,
birbirini izleyen şekilde kullanılmak üzere tasarlanmış olanlar için bu
bölümün 3 numaralı not hükümlerinin uygulanmayacağını belirtmek gerekir. Bu
tür eşyadan perakende satışa arz edilenler, Tarifenin Yorumu ile ilgili Genel
Yorum Kurallarının (genellikle Kural 3b) uygulanması ile sınıflandırılmaya
tabi tutulacaklardır, bunların perakende satışa sunulmamaları durumunda bu
maddeler ayrı ayrı sınıflandırılmaya tabi tutulurlar. |
FASIL 36 BARUT VE
PATLAYICI MADDELER; PİROTEKNİ MAMULLERİ; KİBRİTLER; PİROFORİK ALAŞIMLAR; ATEŞ
ALICI MADDELER Fasıl
Notları. 1.-
Bu Fasıla,
aşağıdaki iki numaralı notun (a) veya (b) bentlerinde yazılı bulunanlar hariç
olmak üzere kimyasal olarak belirli bir yapıda bulunan izole edilmiş
bileşikler dahil değildir. 2.-
36.06
pozisyonundaki "ateş alıcı maddeler" tabiri yalnızca aşağıda yazılı
olanları kapsar: (a)
Metaldehit,
hekzametilentetramin ve benzeri ürünler (yakıt olarak kullanılmak amacıyla
tablet, çubuk ve benzeri şekillerde hazırlanmış); alkol esaslı yakıtlar ve
benzeri diğer müstahzar yakıtlar (katı veya hamur halde); (b)
Çakmaklarda
veya ateşlemeye yarayan benzeri aletlerde kullanılan türden olup, 300 cm3
veya daha az hacimdeki kaplara konulmuş sıvı veya sıvılaştırılmış
akaryakıtlar; ve (c)
Reçineli
meşaleler, ateş yakıcı maddeler ve benzerleri. GENEL AÇIKLAMALAR
Bu Fasıl, barut ve müstahzar patlayıcı maddeleri, yani yanmaları için
gerekli olan oksijeni içeren ve yanışları anında birden bire büyük hacimde ve
yüksek ısıda gaz oluşturmaları ile özellik gösteren karışımları içine almaktadır. Söz
konusu maddelerin ateşlenmeleri için hazırlanmış bazı zaruri maddeler de
(fünye, infilak kapsülleri, infilak fitilleri, vb.) bu Fasıla dahil
bulunmaktadır. Bunlardan
başka ışık, ses, duman, alev veya kıvılcım oluşturmak maksadıyla patlayıcı,
parlayıcı, yanıcı veya piroforik maddelerden imal edilmiş bulunan eşya da bu
Fasılda yer alır (pirotekni mamülleri, kibritler, ferroseryum ve bazı yanıcı
müstahzarlar gibi). Bu pozisyon, aşağıda 36.06 pozisyonuna
ait Açıklama Notunun kısım (II) (A), (II) (B) (1) ve (II) (B) (2) de
belirtilen bazı yakıtlar hariç olmak üzere, belirli kimyasal yapıda ve izole
halde olan bileşikleri (bunlar genellikle 28.veya 29. Fasıllarda
yer alır) kapsamaz. Keza, 93. Fasıla dahil mühimmatı da kapsamaz. 36.01
- SİLAH BARUTU. Bu pozisyona dahil barutlar,
tutuşluklarında büyük hacimde sıcak gaz oluşturan karışımlardır. Bu gazlar
itici bir etki meydana getirir. Silahlar için olan barutlarda,
tutuşma, dar bir yerde vuku bulur ve silahın namlusunda yaratılan basınç,
mermiye yüksek bir hız verir. Roketler için olan barutlarda,
tutuşma, sabit bir basınç meydana getirir ve bir uçtan çıkan gaz itici bir
etki yapar. Bu pozisyondaki silah barutları,
tutuşabilir maddeler ve tutuşmayı destekleyici maddeler içerirler. Tutuşmanın
hızını kontrol etmeye yarayan maddeleri de içerebilirler. Bu
pozisyon aşağıda yazılı olanları içine alır: (1)
Kara barut (tüfek barutu) Bu
tür barut, potasyum nitrat veya sodyum nitrat ile kükürt ve odun kömürünün
iyice karıştırılmasından oluşan bir karışımdır. Rengi siyah ile kahverengi
arasında değişen kara barut hafif nem çekici özellikte olup, madencilikte ve
av barutu olarak kullanılmaktadır. Av barutu olarak kullanılanlar aynı boyda
yuvarlak taneler halinde ve madencilikte kullanılanlar ise değişik büyüklükte
taneler halinde veya kırılmış taneler (madencilikte kullanılan patlama
barutu) şeklinde olur. (2)
Silah barutları (kara barut hariç) (a)
Dumansız Barutlar. Bu barutlar,
nitroselüloz esaslı olup (selüloz nitratlar), (genellikle pamuk barutu veya
patlayıcı cinste nitroselüloz) yapılarında başka başka ürünlerle birlikte
özellikle stabilizan maddeler (örneğin; diffenilamin gibi) bulunmaktadır.
Dumansız barutlar, ya nitroselüloz ile bir solventten, veya içine baryum
nitrat ya da potasyum nitrat, alkali dikromat, vs. ile solventler katılmış
nitro selülozdan veya nitrogliserol (gliserol trinitrat) ile nitroselülozun
(balistitler, korditler, vb.) birleşmesinden elde edilmektedir. Dumansız barutlar
genellikle çubuk, tüp, disk, pul veya taneler halinde bulunmaktadır. (b)
Bileşik barutlar. Bileşik barutlarda
tutuşma özelliğini artırmak için esas maddeye yani esas ürünlere
(nitroselüloz, nitrogliserol), nitroguanidin, heksojen (1, 3, 5-
trinitro-1,3, 5-triazinan), veya oktojen (1, 3, 5, 7-tetranitro-l, 3, 5, 7
-tetrazokan) gibi katkı maddeleri ilave edilebilir. Aynı
yapı maddelerini taşıyan polimerik birleştiriciler (fakat bunlar hiç
nitroselüloz ihtiva etmezler) de silah barutu elde etmekte kullanılabilir. (3)
Roketler için barutlar. (a)
Homojen barutlar. Bunlar esas olarak
nitroselüloz ve organik nitratlardan ibaret olup, diğer maddeler de
(stabilizan maddeler, balistik katalizörler, vb.) ilave edilmektedir. Bunlar
genellikle silindirik şekilde doldurulmuş olarak, kartuş biçimindeki tutuşma
boşluklarına yüklenmiştir. (b)
Bileşik barutlar. Bunlar, tutuşmayı
sağlayan bir madde (amonyum perklorat, amonyum nitrat, vb.) ve bir indirgen
(genellikle sentetik kauçuk) ile duruma göre daha ileri bir metalik
indirgenden (alüminyum, vs.) oluşan ürünlerdir. Aşağıda yazılı olanlar bu pozisyon haricindedir: (a)
Kimyasal olarak
belirli bir yapıda ve izole halde olan bileşikler (genellikle Fasıl 28 veya Fasıl 29). (b)
36.02 pozisyonundaki müstahzar patlayıcı maddeler. (c)
Nitroselüloz
(selüloz nitratlar), pamuk barutu gibi
(39.12 pozisyonu). 36.02
- MÜSTAHZAR PATLAYICI MADDELER (SİLAH
BARUTU HARİÇ). Bu pozisyon, tutuştuklarında silah
barutlarının sağladıklarından daha fazla şiddetli reaksiyon üreten kimyasal
madde karışımlarını kapsamaktadır. Bunların tutuşması, ani olarak ve çok kısa
bir zamanda çok büyük basınç yaratan ve sıcaklığı çok fazla olan gaz ortaya
çıkarmaktadır. Bu maddelere, sürtünmeye ve şoka karşı olan hassasiyetlerini
azaltmak için filegmatik maddeler (kıvamlaştırıcı) eklenir. Bu
pozisyon aşağıda yazılı olanları içine alır: (1)
Gliserol nitratları (nitrogliserol) ve etilen glikol
(nitroglikol) esaslı karışımlardan oluşan patlayıcılar. Bu ürünler, genellikle dinamit olarak bilinir ve
çoğunlukla nitroselüloz (pamuk barutu), amonyum nitrat, turb, odun tozu,
sodyum klorür veya granüle alüminyum gibi başka maddeler de içerir. (2)
Diğer organik nitratlar veya nitro-bileşikler esaslı
karışımlardan oluşan patlayıcılar.
TNT (2,4,6-trinitrotoluen), heksojen, oktojen, tetril (N-Metil-N,
2,4,6-Tetranitroanilin), pentrit (pentaerythritol tetranitrat, PETN) veya
TATB (1,3,5-triamino-2,4,6-trinitrobenzen) esaslı bileşikler gibi. TNT esaslı olan
karışımlar, hekzolitleri (TNT+heksojen) ve pentolitleri (TNT+PETN) içermekte
ve bunlar bir mum veya bir polimerik birleştirici ile kıvamlaştırılmaktadır. (3)
Esasını amonyum nitrat teşkil eden patlayıcı madde
karışımları. Bunlar, gliserol
nitrat veya glikol nitrat dışında başka maddelerle hassas hale getirilir.
Yukarıda (1) nolu bentte söz edilen dinamitlerle birlikte madencilikte, taş
ocaklarında ve inşaat alanlarında yaygın olarak kullanılmaktadır. Bu
gruba aşağıdakiler dahildir: (a)
Ammonal, amatol
ve amonyum nitrat yakıtı (ANFO); (b)
Özel olarak
kartuşlanmış, nitratlanmış patlayıcılar; (c)
Alkali
nitratlar ile su karışımından oluşan, bir amino nitrat veya ince toz haline
getirilmiş alüminyum ile hassaslaştırılmış bulamaç patlayıcılar. (d)
Mineral
yağlarda emülsifiye edilmiş, alkali nitratların sulu bir solüsyonundan oluşan
"emülsiyon" patlayıcılar. (4)
Kloratlar veya perkloratlar esaslı karışımlardan
oluşan patlayıcılar, örneğin,
madenlerde ve taş ocaklarında kullanılan şeditler (cheddite) gibi. (5)
Primer ve başlatıcı bileşikler. Bunlar şoklara ve kuru haldeyken sürtünmelere
karşı, bundan önceki dört grupta bahsedilen patlayıcılara göre çok daha
hassastır. Daha çok kurşun azür veya kurşun trinitrorezorsinat (veya
styphnate) ve tetrazen esaslı karışımlardır. Bu patlayıcılar genellikle
kapsüllerin hazırlanmasında, itici doldurmalar için sürtünme veya alev
sağlayıcılar ya da patlayıcılar için ateşleyiciler imalinde kullanılırlar. Bütün
bu sayılan patlayıcı maddeler dökme veya kartuş ve fişek şekillerinde, toz,
granül (tane), pat, bulamaç, emülsiyon veya az çok kuru jöle şeklinde
sunulabilirler. Bu pozisyon, kimyasal olarak belirli
bir yapıda ve izole halde bulunan maddeleri patlayıcı olsa bile kapsamaz. Bu kimyasal maddeler,
genellikle, 28 nci veya 29 ncu Fasıllarda yer almaktadır.
Örneğin; anorganik nitratlar (28.34
pozisyonu), civa fulminat (28.52
pozisyonu), trinitrotoluen (29.04
pozisyonu) ve trinitrofenol (29.08
pozisyonu). 36.03 - FİTİLLER,
İNFİLAK FİTİLLERİ, AĞIZ OTLARI VEYA İNFİLAK KAPSÜLLERİ; ATEŞLEYİCİ MADDELER,
ELEKTRİKLİ İNFİLAK ETTİRİCİ MADDELER. Bu
ürünler, genellikle barutları ve patlayıcıları ateşlemek için gerekli olan
yardımcılar (aksesuarlar) olarak adlandırılmaktadır ve ateşleyici tozlar ve
patlayıcılar için gereklidirler. Bu
pozisyona aşağıdakiler dahildir: (A)
Fitiller ve infilak fitilleri. Fitiller,
(emniyet fitilleri) (yavaş fitiller veya Bickford fitilleri), bir alevi
ateşleyiciye doğru aktaracak şekilde yapılmış araçlardır. Dokumaya elverişli
maddelerden yapılmış ince kılıf kısmı katran veya kauçuk ya da plastik
emdirilmiştir ve içerisine boydan boya kara barut doldurulmuştur. İnfilak fitilleri, bir veya daha çok infilak fitilini aktarmaya yarayan fitiller olup,
genellikle dokumaya elverişli maddelerden veya plastik maddelerden (eğilip
bükülebilir fitiller) mamul su geçirmez kılıf içine (yumuşak fitiller) veya
kurşun ya da kalaydan mamul kılıf (kurşunlu veya kalaylı fişekler) içine
doldurulmuş bulunan pentrit veya başka patlayıcı maddelerden oluşmaktadır.
Bazı durumlarda, patlayıcı kısım, plastikten bir tüpün iç yüzeyine ince bir
tabaka halinde yerleştirilir. Bunlar daha çok
madenlerde, taş ocaklarında ve inşaat alanlarında kullanılır. (B)
Ağız otları ve infilak kapsülleri. (1)
Ağız otları
(müsademeli kapsüller), genellikle metalden yapılmış küçük bir kap
içerisinde, tetrazen ile muhtelif oksitleyici ve indirgeyici maddeler
katılmış kurşun trinitroresorsinat (styphhnate) esaslı karışımı içermektedir.
Bu patlayıcı karışımın ağırlığı, çoğunlukla 10 ilâ 200 mg. arasında
değişmektedir. Bu kapsüller, kartuşların alt kısımlarına yerleştirilir ve
silah barutunu ateşlemekte kullanılır. (2)
Friksiyonlu ağız otları veya ateşleme tüpleri. Bunlar genellikle metal veya kartondan yapılan iç
içe geçirilmiş müşterek iki tüpten müteşekkil olup, içlerindeki patlayıcı
madde içeriği birbirinden farklıdır. İç tüpteki patlayıcı madde testere dişli
telin kopartılmasıyla ateşlenir ve bu ateşi ileten iki tüp arasındaki
sürtünmeli yüklü barut tutuşur. Yukarıda 1 nolu şıkta tanımlanan kapsüller
gibi bu ateşleme tüpleri de silah barutunun ateşlenmesinde kullanılır. (3)
İnfilak kapsülleri (detonatörler).Bunlar genellikle koruyucu bir kapsül altındaki metal
veya plastikten mamul bir tüp içinde, pentrit, hekzojen veya tedril gibi bir
patlayıcı ile ilk ateşleyici olan az miktarda bir patlayıcıdan oluşmaktadır.
Bunlar silah barutlarını değil, müstahzar patlayıcıları ateşlemede kullanılır
ve genellikle kendisine ulaşan emniyet fitilinden gelen ateş ile yanması
sağlanır. (C)
Ateşleyici maddeler.
Bu grup aşağıdakilerden oluşur: (1)
Elektrikli ateşleyiciler. Bunlar bir elektrikli fitil kafası ve genellikle
kara baruttan ibaret olan küçük bir ateşleyici baruttan oluşmaktadır. Elektrikli fünye
kafası, iletken filament olan uçlarından elektrikli rezistans köprüsü teşkil
edecek şekilde lehimlenen iki izole iletkenden oluşur; bu filament ateşleyici
bir yatağa gömülmüştür. Bu, barutlu patlayıcıyı ateşlemekte veya ilk
ateşleyici patlamayı başlatmakta kullanılır. (2) Kimyasal
ateşleyici maddeler. Bunlar, içine kimyasal ürün (sülfirik asit gibi) ile
potasyum klorat doldurulmuş olan ve her iki maddenin arası metal bir levha
ile ayrılmış bulunan bir cam ampul içeren bir silindirden oluşmaktadır. Cam
ampulun kırılmasıyla içindeki asit, geciktirici vazifesini gören madeni
levhayı eritir ve potasyum kloratla tepkimeye girerek kuvvetli bir ısı oluşturmakta
ve bu ısı infilak kapsülünü veya patlayıcı maddeyi ateşlemektedir. (D)
Elektrikli infilak ettiriciler (elektrikli
detonatörler). Bunlar, metal (veya
plastik) bir tüp içinde, yukarıda (C) bendinin 1 nolu Notunda belirtilen
şekilde elektrikli fünye kafası ile küçük bir ilk ateşleyici (50 ila 500 mg
kurşun azür esaslı bir karışım) ve bir miktar daha fazla güçlü başka bir
patlayıcıdan (örn; pentrit, hekzojen veya tedril) oluşmaktadır. İlk ateşleyiciler olarak bilinen
bazı elektrikli infilak ettiriciler de bu gruba dahildir. Bunlar çoğunlukla
minyatürleştirilmiştir ve ilk bileşik içinde bu bileşiği iletken kılmak ve
indüksiyon aracılığıyla ateşlenmesini mümkün kılmak üzere ilave edilen
maddelerle fitil kafası ikame edilebilir. Aşağıda yazılı olanlar bu pozisyona dahil değildir: (a)
Madenci
lambalarında kullanılan parafinli amors şeritleri veya ruloları, oyuncak
tabanca kapsülleri (36.04 pozisyonu). (b)
Patlayıcı veya
ateş alıcı madde içermeyen eşya (küçük kapsüller, tüpler, elektrikli
cihazlar, vs.). Bunlar niteliklerine göre kendi pozisyonlarında yer alır. (c)
Mermi kovanları
ve fişek kovanları (ağız otu ile mücehhez olsun olmasın) (93.06 pozisyonu). 36.04 - ŞENLİK
FİŞEKLERİ, İŞARET FİŞEKLERİ, YAĞMUR FİŞEKLERİ, SİS İŞARETLERİ VE DİĞER
PİROTEKNİ EŞYASI. 3604.10 - Şenlik
fişekleri 3604.90 - Diğerleri Bu pozisyon, ışık, ses, gaz, duman oluşturan veya
yanıcı etki yapabilen pirotekni eşyayı kapsar. Bunlar: (1)
Eğlence için pirotekni eşyası: (a)
Şenlik fişekleri (bombalar, fitiller, maron fişekleri, jetler, mumlar, parlak
meşaleler, Bengal maytapları, ışıklar, vs.).Bunlar tutuştuklarında akustik
ışık veya duman vermekte ve bu etkileri nedeniyle eğlence amacıyla
kullanılmaktadır. Ateşleme, alete entegre olmuş kara barut gibi yakıcı bir
madde ile sağlanır ve bir elektrikli fünye kafası veya ateşleyici fitille
ateşlenir. (b)
Pirotekni oyuncakları. 0yuncak tabancalar için kapsüller (şeritler,
levhalar, rulolar veya yuvarlak plastik halkalar halinde hazırlanmış) sihirli
mumlar ve Noel fişekleri gibi. Bu pirotekni oyuncakların patlaması yalnızca
sınırlı bir etki ortaya çıkarır. (2)
Teknik araçlar: (a)
Ses veya ışık sinyali araçları. Denizde kullanılan tehlike işareti
roketleri, uçaklarda kullanılan foto-flaş fişekleri, işaret fişekleri, sis
sinyalleri ve demiryollarında işaret fişekleri, bireysel tehlike roketleri,
sinema veya televizyon için ışık effektleri, vb. aydınlatma araçları, rehber
düzenleri, pirotekni tuzaklar ve duman üreten düzenler (bazen renkli) gibi.
Bunların genel özelliği ışık, ses veya duman yoluyla nispeten uzun süren etki
oluşturmaktır. (b) Sanayide
veya ziraatte kullanılan pirotekni mamulleri. Doluya karşı roketler,
doluya karşı fişekler, zirai duman üreticiler, hayvanları korkutmak için gök
gürlemesi flaşları ile boru hatlarında sızıntıları test etmek için duman
üretici tertipler gibi. Bu pozisyon, daha önceki gruplarda
belirtilmeyen diğer pirotekni
düzenleri de kapsar.(Örn; cankurtaran halat roketleri, bir infilakı
aktarmak için değil de infilakı kesmek için kullanılan kurşun kaplı ateşleme
ipi). Aşağıda yazılı olanlar bu pozisyona dahil değildir: (a)
Fotoğrafçılıkta
kullanılan flaş ışığı maddeleri (37.07
pozisyonu). (b)
Kimyasal
ışıldama aracılığıyla ışık etkisi üreten eşya (38.24 pozisyonu). (c)
Perçinleme
aletleri için veya içten yanmalı pistonlu motorlarda kompresyon kıvılcımını
başlatmak için kullanılan, patlayıcı ihtiva eden boş fişekler (93.06 pozisyonu). 36.05
- KİBRİTLER (36.04 POZİSYONUNDAKİ
PİROTEKNİ EŞYASI HARİÇ). Bu pozisyon, pürüzlü bir yüzey (bazen
özellikle bu amaç için hazırlanmış olan) üzerine sürtüldüğünde bir alev hasıl
eden kibritleri içine alır. Bunlar, genellikle ağaçtan veya mukavvadan yada
stearin, parafin mumu veya benzeri maddeler(mum kibritleri veya vestas)
emdirilmiş dokumaya elverişli maddelerden ve diğer maddelerden bir sap ile
alevlenebilen muhtelif kimyasal maddelerden yapılmış bir baş kısmından
oluşmaktadır. Bengal kibritleri ve diğer bazı
pirotekni ürünleri, her ne kadar sürtülme ile ateş almakta ve kibrit şeklinde
bulunmakta ise de, bu pozisyon haricindedir
(36.04 pozisyonu). 36.06 - FERRO-SERYUM
VE DİĞER PİROFORİK ALAŞIMLAR (HER ŞEKİLDE); BU FASILIN 2 NUMARALI NOTUNDA
BELİRTİLEN ATEŞ ALICI MADDELERDEN EŞYA. 3606.10 - Çakmaklarda
veya ateşlemeye yarayan benzeri aletlerde kullanılan neviden olup 300 cm3
veya daha az hacimdeki kaplara konulmuş akaryakıtlar 3606.90 - Diğerleri (I)
FERRO-SERYUM VE DİĞER PİROFORİK ALAŞIMLAR (HER
ŞEKİLDE) Piroforik alaşımlar, pürüzlü yüzeylere
sürtülmekle gazları, akaryakıtları, tinerleri veya ateş alıcı diğer maddeleri
tutuşturmaya yetecek kadar kıvılcım veren alaşımlardır. Bunlar, genellikle
seryumun ve diğer metallerin kombinasyonu halinde olup, en çok kullanılanı
ferro-seryum alaşımıdır. Bu
pozisyonda yer alan alaşımlar dökme halde veya mekanik ateşleyiciler için
küçük silindirler ya da küçük çubuklar şeklindedirler (çakmak taşı)(
perakende satış için ambalajlanmış şekilde olsun ya da olmasın). (II)
ATEŞ ALICI MADDELERDEN EŞYA Bu gruba yalnızca aşağıda yazılı olanlar dahildir: (A)
Sıvı veya sıvılaştırılmış yakıtlar (petrol veya sıvı bütan gibi). Bunlar çakmaklarda
ve benzeri ateşleyici aletlerde kullanılan türden olup, hacmi 300 cm3
ü aşmayan kaplara (ampuller,
şişeler, metal kaplar, vs.) konulmuşlardır. Bununla beraber,
sigara çakmakları veya benzeri ateşleyicilerin aksamını teşkil eden neviden
olan yeniden doldurulabilen kartuşlar ve diğer kaplar (dolu veya boş) bu
pozisyon haricindedir (96.13
pozisyonu). (B)
Aşağıda belirtilen katı haldeki yakıtlar: (1)
Metaldehit
(meta fuel) ve hekzametilentetramin (hekzamin). Bunlar yakıt olarak kullanılacak
şekillerde (tablet, çubuk veya benzeri şekillerde) hazırlanmışlardır.
Bunların diğer şekillerde (örn; toz veya kristal) hazırlanmış olanları bu
pozisyon haricinde kalır ve
sırasıyla 29.12 veya 29.33 pozisyonlarında yer alır. (2)
Yakıt olarak
kullanılmak üzere tablet, çubuk veya benzeri şekillerde hazırlanmış benzeri
kimyasal maddeler (kimyasal olarak belirli bir yapıda olsun olmasın). (C)
Aşağıda belirtilen katı veya yarı katı yakıtlar: Esasını alkol
teşkil eden ve içinde ayrıca sabun, jelatinli maddeler, selüloz türevleri
gibi maddeler bulunan yakıtlar (bu yakıtlar genellikle "katılaştırılmış
alkol" adı altında satılmaktadır) ve benzeri şekilde hazırlanmış katı
veya yarı katı haldeki diğer yakıtlar.
Bu son belirtilen türde
hazırlanmış katı yakıta örnek olarak, birleştirici olarak
karboksimetilselülozdan ve yanmayı desteklemek üzere çok az miktarda sodyum
nitrat ilave edilmiş çubuk haline getirilmiş odun kömürü tozunudur. Bu yakıt
sıcaklık veren bir kaynak olarak giysiler içinde taşınabilen hemen hemen hava
geçirmez bir kutu içerisinde yavaş yanma için hazırlanmıştır. Bununla
birlikte, ışık ve alev üretmeksizin ekzotermik bir reaksiyon ile ısı üreten
tek kullanımlık el ve ayak ısıtıcılarını kapsamaz.
(demir tozunun bir oksidasyon katalizörü aracılığıyla oksidasyonu gibi)(38.24 pozisyonu) (D)
Reçineli meşaleler, ateş yakıcı maddeler ve
benzerleri. Bu gruba aşağıdakiler dahildir:
(i)
Reçineli meşaleler, reçine, asfalt, zift, vs. emdirilmiş yanabilir
maddelerden ibaret olup oldukça uzun süre ışık verirler. Genellikle bir sap
üzerinde monte edilmişlerdir veya üzeri kağıtla, dokumaya elverişli maddeler
veya başka maddelerle sarılmıştır.
(ii)
Ateş yakıcı maddeler, kısa zamanda şiddetle yanarak yakıtı (örn; odun, kömür, kok kömürü, fuel oil)
tutuştururlar. Bunlar örn; gazyağı ve su ilave edilmiş üre-formaldehit
reçinelerinden ya da mineral yağ veya parafin mumu emdirilmiş kağıttan
oluşabilirler.
Bununla birlikte, bu tanım briket halinde aglomere edilmiş testere
tozunu kapsamaz (44.01 pozisyonu). |