Gümrük.com.tr

Son Güncelleme: 26/05/2025

 

5607 SAYILI KAÇAKÇILIKLA MÜCADELE KANUNUNA GÖRE

ELKONULAN EŞYA VE ALIKONULAN TAŞITLARA İLİŞKİN

UYGULAMA YÖNETMELİĞİ

 

BİRİNCİ BÖLÜM

Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

 

Amaç ve kapsam

MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin amacı; 21/3/2007 tarihli ve 5607 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu uyarınca, kaçak akaryakıt hariç elkonulan her türlü eşya ve alıkonulan taşıtların muhafazası, depolanması, yüklenmesi, boşaltılması, nakliyesi ve imhası ile bu işlemlere ilişkin masrafların karşılanmasına ilişkin usul ve esasları belirlemektir.

 

Dayanak

MADDE 2 – (1) Bu Yönetmelik, 27/10/1999 tarihli ve 4458 sayılı Gümrük Kanununun 177 ila 180 inci maddeleri, 5607 sayılı Kanunun 9, 10, 11, 16 ve geçici 6 ncı maddeleri ile 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 458/B maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.

 

Tanımlar

MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelikte geçen;

a) Alıkonulan taşıtın değeri: Kara taşıtlarında kasko değerini; deniz taşıtlarında, tekne ve makine sigortasına esas teşkil eden değeri; sigortasız taşıtlar ile hava ve demiryolu taşıtlarında ise piyasa değerini,

b) Alıkoyma: 5607 sayılı Kanunun 10 uncu maddesinin ikinci fıkrası uyarınca taşıtın alıkonmasını,

c) Alkollü içki: Etil alkol, metanol ve alkollü içkileri,

ç) Depolama yeri: 5607 sayılı Kanun uyarınca elkonulan eşya veya alıkonulan taşıtın muhafaza edildiği yerleri,

d) Döner sermaye: Ticaret Bakanlığı Döner Sermaye İşletmesini,

e) Elkoyma: 5607 sayılı Kanunun 9 uncu maddesi uyarınca yakalanan eşyaya el konulmasını,

f) Elkoyan/Alıkoyan idare/birim: 5607 sayılı Kanun uyarınca kaçakçılığı önleme, izleme ve araştırmakla görevli birimleri,

g) Eşya: Kaçak akaryakıt hariç 5607 sayılı Kanun uyarınca elkonulan her türlü eşya ve alıkonulan taşıtları,

ğ) Eşyanın değeri: Varsa mahkemece belirlenen bedeli, bedel belirlenmemiş ise kaçak eşyaya mahsus tespit tutanağında yer alan ihraç eşyası için FOB, ithal eşyası için CIF değerini,

h) Gümrük idaresi: Gümrük mevzuatında belirtilen işlemlerin kısmen veya tamamen yerine getirildiği merkez veya taşra teşkilatındaki hiyerarşik yönetim birimlerinin tamamını,

ı) Gümrük mevzuatı: Gümrük idaresince, gümrük işlemleri ile ilgili olarak uygulanan kanun, tüzük, yönetmelik ve diğer idari düzenlemeleri,

i) İşletme müdürlüğü: Tasfiye işletme müdürlüklerini,

j) Nükleer çift kullanımlı madde, malzeme ve ekipmanlar: 13/2/2020 tarihli ve 31038 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Nükleer İhracat Kontrolü Yönetmeliği kapsamında değerlendirilen, nükleer alanda kullanımının yanı sıra nükleer alan dışında da kullanılabilme özelliğine sahip eşya, malzeme, ekipman veya bileşenlerini,

k) Nükleer madde ve radyoaktif maddeler, radyoaktif bulaşma bulunan maddeler ile nükleer veya radyoaktif atık niteliği taşıyan maddeler: 5/3/2022 tarihli ve 7381 sayılı Nükleer Düzenleme Kanununda tanımlanan maddeleri,

l) Rayiç bedel: Bir mal, iş veya hizmetin temin edildiği yer ve tarihteki piyasadaki alım ve satım bedelini,

m) Bakanlık: Ticaret Bakanlığını,

ifade eder.

 

İKİNCİ BÖLÜM

Eşyanın Tespiti, Teslimi ve Muhafazasına İlişkin İşlemler

 

Eşyanın tespiti

MADDE 4 – (1) Elkonulan eşyanın değiştirilmemesi ve asli niteliklerinin belirlenmesi amacıyla,elkoyma işlemi sırasında cinsi, miktarı, markası, tipi, modeli, seri numarası ve tüm ayırt edici özellikleri eşyanın durumunu gösterecek şekilde ayrıntılı olarak tespit edilir.

(2) Eşyanın tahlil edilmesini gerektiren durumlarda ek-1’deki Numune Alma Tutanağı düzenlenir ve ilgili kuruluşa tahlile gönderilir. Eşyanın özelliğine göre alınacak numunenin en az iki tahlil yapılmasına yetecek miktarda olması gerekir. Elkonulan eşya çeşidinin birden fazla olması halinde her çeşit eşyadan yeteri kadar numune alınır.

 

Eşyanın teslimi

MADDE 5 – (1) Kaçak zannı ile elkonulan eşya, alıkonulan taşıtlar ve numuneler öncelikle en yakın gümrük idaresine, gümrük ve işletme müdürlüğünün aynı yerde bulunması halinde bünyesinde kaçak eşya depolama yeri bulunan idareye teslim edilir. Eşyanın muhafaza edileceği yere kadar yüklenmesi, boşaltılması veya nakliyesi gibi hizmetlerelkoyan/alıkoyan birimlerce sağlanır.

(2) Eşya veya taşıtın tesliminde miktarı, cinsi, markası, tipi, modeli, seri numarası gibi ayırt edici özelliklerini belirten ek-2’deki Kaçak Eşya Teslim Tutanağı veya ek-3’deki Taşıt Tespit ve Teslim-Tesellüm Tutanağı düzenlenir.

(3) Aşağıda sayılan eşya, numune ve taşıtlar, elkoyan birimlerce doğrudan ilgili bentlerinde belirtilen idarelere teslim edilir:

a) Deniz taşıtları; sahibi tarafından teslim alınmayan deniz taşıtları tasfiye edilinceye kadar gümrük idaresince belirlenen liman başkanlıklarının gözetiminde en yakın liman işletmesine teslim edilir.

b) Hava taşıtları; Devlet Hava Meydanları İşletmesi müdürlüklerine teslim edilir.

c) Nükleer madde ve radyoaktif maddeler, radyoaktif bulaşma bulunan maddeler ile nükleer veya radyoaktif atık niteliği taşıyan maddeler ve nükleer çift kullanımlı madde, malzeme ve ekipman; Türkiye Enerji, Nükleer ve Maden Araştırma Kurumu tarafından yapılacak değerlendirme sonucunda bu Kuruma veya bu Kurumun teknik, donanım ve yapısal inceleme ve değerlendirmesi sonucunda uygun göreceği yerlere teslim edilir.

ç) Kimyasal maddeler; kimyevi madde üretimi yapan kamu kurum ve kuruluşlarına teslim edilir.

d) İnsan sağlığına ilişkin ilaçlar, ilaç hammaddeleri, ilaç hammaddesi içeren ürünler, tıbbi cihazlar ve malzemeler, aşılar, kozmetikler ve sular; Sağlık Bakanlığının ilgili birimlerine veya benzer eşyanın üretimini yapan kamu kurum ve kuruluşlarına teslim edilir.

e) Gıda maddeleri, gıda takviyeleri, hayvansal ürünler, bitki ve hayvan sağlığına ilişkin ilaçlar, su ürünleri ve canlı hayvanlar; Tarım ve Orman Bakanlığının ilgili birimlerine, uygun tesise sahip kamu kurum ve kuruluşlarına teslim edilir.

f) Kıymetli maden ve taşlar ile Türk Lirası banknotlar, döviz, efektif, sahte paralar; Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası şubelerine veya mal müdürlüklerine teslim edilir.

g) Kültür ve tabiat varlıkları; işlemleri tamamlandıktan sonra Kültür ve Turizm Bakanlığına bağlı müzelere, müzesi olmayan illerde il kültür ve turizm müdürlüğü veya bağlı birimleri aracılığıyla en yakın ilde bulunan müze müdürlüklerine teslim edilir.

ğ) Nesli tükenmekte olan canlı hayvan ve bitkiler; Tarım ve Orman Bakanlığının ilgili birimlerine, hayvanat bahçelerine, botanik bahçelerine ve belediyelere teslim edilir.

h) 5/12/1951 tarihli ve 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu kapsamında korunan kitap, dergi, resim, tablo, kaset, CD, VCD, DVD gibi mevcut materyaller veya ileride bulunacak teknik imkanlardan yararlanılarak üretilecek taşıyıcı materyallere tespit edilen eser ve yapımlar; Kültür ve Turizm Bakanlığının ilgili birimleri veya anılan Bakanlıkça uygun görülecek yerlere teslim edilir.

(4) Yukarıda sayılan yerlere teslimi mümkün olmayan eşya ve taşıtlar ile muhafazası özel tesis ve tertibatı gerektiren veya gümrük idaresinin depolama kapasitesini aşan eşya ve taşıtlar depolama imkanı olan kamu kurum ve kuruluşlarında muhafaza edilmek üzere büyükşehirler dahil ilçelerde kaymakam, illerde valinin onayı ile eşyanın özellik, miktar ve öncelik sırasına göre doğrudan ilgili idareye, fiziki depoları uygun olan kamu kurum ve kuruluşları ile özel kişi ve kuruluşların depolarına, bunun mümkün olmaması halinde uygun görülecek yerlere elkoyan birimlerce tutanakla teslim edilir. Ancak nükleer madde, radyoaktif madde, radyoaktif bulaşma bulunan madde ile nükleer veya radyoaktif atık niteliği taşıyan maddeler özel kişi ve kuruluşların depolarında depolanamaz.

(5) Silah ve mühimmat ile uyuşturucu madde ve türevlerinin tesliminde ilgili mevzuat çerçevesinde işlem yapılır.

(6) Yukarıdaki fıkralara göre teslimi mümkün olmayan eşyanın, yediemin olarak teslimi mümkündür.

(7) Eşyanın, soruşturma ve kovuşturmanın yapılacağı yerin dışında muhafaza edilmesi halinde tahlil, inceleme veya keşif yapılabilmesi için yeteri kadar numune el koyan idarece alınarak en yakın gümrük müdürlüğüne gönderilir ve bu durum soruşturmayı yürüten makama iletilir.

(8) Teslim tutanağının bir örneği düzenlenme tarihini takip eden üç iş günü içinde ilgili müdahil gümrük müdürlüğüne gönderilir.

 

Eşyanın muhafazası

MADDE 6 – (1) Elkonulan eşyanın veya alıkonulan taşıtın niteliğinin değişmesini, bozulmasını ve diğer eşya ile karışmasını engelleyecek her türlü tedbir muhafaza edenlerce alınır.

(2) Nükleer madde, radyoaktif madde, radyoaktif bulaşma bulunan madde ile nükleer veya radyoaktif atık niteliği taşıyan madde veya nükleer çift kullanımlı madde, malzeme ve ekipmanın yakalanması halinde, yakalayan birim tarafından derhal telefon ve faks gibi haberleşme araçlarıyla Türkiye Enerji, Nükleer ve Maden Araştırma Kurumuna, valiliğe ve gümrük idaresine bildirilerek, yakalanan eşyanın Türkiye Enerji, Nükleer ve Maden Araştırma Kurumu uzmanları tarafından veya kontrolünde anılan Kurumun uygun göreceği kurum veya kuruluşlardan görevlendirilen elemanlarca Kurum talimatları doğrultusunda gerekli inceleme, test ve ölçümler ile eşyanın muhafaza edilmesine, korunmasına, taşınmasına yönelik tespitler yapılarak ve gerekli tedbirler alınarak muhafaza edilmesi için uygun yerlere götürülür. Bu nitelikteki eşya bulunduğu yerden ancak, Türkiye Enerji, Nükleer ve Maden Araştırma Kurumunun izniyle, gümrük idaresinin bilgisi dahilinde çıkartılabilir. Diğer eşyanın bulunduğu yerden çıkartılması ise gümrük idaresinin yazılı bildirimi üzerine yapılır.

(3) Elkonulan eşyayı veya alıkonulan taşıtı muhafaza eden kurum veya kişiler, eşyanın niteliğinden ve muhafazasından kaynaklanan normal fire (nükleer madde, radyoaktif madde, radyoaktif bulaşma bulunan maddeler hariç) ile yetkili kuruluşlar tarafından alınacak numuneler haricinde, eşyayı teslim aldıkları ayniyetine uygun şekilde ve miktarda teslim etmek zorundadırlar. Bunlar dışındaki kayıp, hırsızlık, yangın, su baskını gibi benzeri nedenlerden ötürü eşyanın niteliğinin değişmesi, bozulması, tamamen veya kısmen yok olması halinde durum, olayı kanıtlayıcı resmî belgelerle birlikte ilgili gümrük idaresine bildirilir. Gümrük müdürlüğünce de soruşturma ve kovuşturmanın yapıldığı ilgili adli birime bilgi verilir.

 

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Tütün ve Tütün Mamulleri ile Alkollü İçkilere İlişkin İşlemler

 

Muhafaza, teslim ve numune alınması

MADDE 7 – (1) 5607 sayılı Kanun uyarınca elkonulan ve ambalajlarında kamu kurumlarınca uygulananbandrol, etiket, hologram, pul, damga veya benzeri işaret bulunan tütün ve tütün mamulleriyle alkollü içkilerin teslimine ilişkin işlemler, elkoyan idarece 5 inci madde hükümlerine göre yapılır.

(2) 5607 sayılı Kanun uyarınca elkonulan ve ambalajlarında kamu kurumlarınca uygulanan bandrol, etiket, hologram, pul, damga veya benzeri işaret bulunmayan veya yabancı bandrol bulunan tütün ve tütün mamulleri, metanol, alkollü içkiler, makaron, yaprak sigara kağıdı, sigara filtresi ve benzeri eşya ile ısıtılarak ya da yakılarak tüketilen ve nikotin içersin içermesin tütün mamulünü taklit eder tarzda kullanılan elektronik sigara ve elektronik nargile dahil her türlü mamul ve bu mamullerin tüketiminde kullanılan elektronik cihaz, aksam, yedek parça ve solüsyonlar ile ilaç, ilaç hammaddeleri, ilaç hammaddesi içeren ürünler, tıbbi cihaz ve malzemeler ve etil alkolden 9 uncu madde kapsamında yapılan değerlendirme sonucunda imhasına karar verilenlerden elkoyan idarece; cinsi, nevi, markası ve ebatı itibarıyla tahlil, inceleme veya keşif yapılabilmesi için yeteri kadar numune alınır. Tıbbi cihazların niteliği gereği numune alınmasının mümkün olmaması halinde eşyanın ayırt edici bilgileri tespit edilerek elkoyan idarece tutanağa bağlanır.

(3) Numune miktarı; her bir cins, nevi, marka ve ebat itibarıyla paketlenmiş sigara, puro ve sigarillo, nargilelik, pipoluk ve sarmalık kıyılmış tütün ve tütün mamullerinde on paket, etil alkol, metanol ve alkollü içkilerde iki şişe, makaron, yaprak sigara kağıdı ve sigara filtrelerinde iki paket, ilaçlarda iki kutu, ambalajlı ilaç hammaddeleri ile ilaç hammaddesi içeren ürünlerde iki paket, numune alınması mümkün olan tıbbi cihazlar ve malzemelerde iki adet, ısıtılarak ya da yakılarak tüketilen ve nikotin içersin veya içermesin tütün mamulünü taklit eder tarzda kullanılan elektronik sigara ve elektronik nargile dahil her türlü mamul ve bu mamullerin tüketiminde kullanılan elektronik cihaz, aksam, yedek parça ve solüsyonlarda ise iki adettir. Numune; ambalajlanma şekline göre kutu veya paket olarak alınabilir. Tütün veya tütün mamulü, ilaç hammaddesi ve ilaç hammaddesi içeren eşya ile benzeri eşyanın dökme olması halinde bir kilogram, makaron ve sigara filtresinden yirmi adet numune alınır. Etil alkol, metanol ve alkollü içki ile benzeri sıvı eşyanın dökme olması halinde bir litreden az beş litreden fazla olmamak üzere numune alınır. Elkonulan tütün ve tütün mamulleri, etil alkol, metanol ve alkollü içkiler ile ilaç hammaddesi ve ilaç hammaddesi içeren eşyanın bu fıkrada belirtilen numune miktarından daha az miktarda olması durumunda, tamamı muhafaza edilir. Numune alınması mümkün olmayan tıbbi cihazlara ilişkin tutanak ile diğer eşyaya ilişkin numuneler, elkoyan birimce Numune Alma Tutanağına bağlanarak mühürlenmiş uygun kap içerisine konulur.

(4) Alınan numuneler, 5 inci madde uyarınca ilgili birimlerce muhafaza edilir. Ayrıca söz konusu işlemlere ait belgeler adli makamlara yapılan bildirimlere veya fezlekelere eklenir. Kovuşturma sonrasında verilen esasa ilişkin kararın kesinleşmesini müteakip, numuneler muhafaza eden birim tarafından imha edilerek tutanağa bağlanır.

(5) Tütün ve tütün mamulü kabul edilmeyen makaron ve yaprak sigara kâğıtları ile yabancı bandrollüsigaralar veya bu sigaralarda kullanılacak bandroller için de birinci fıkra uyarınca işlem yapılır.

 

İmha işlemleri

MADDE 8 – (1) 5607 sayılı Kanun uyarınca imha edilmesi gereken tütün ve tütün mamulleri, makaron, yaprak sigara kağıdı, sigara filtresi ve benzeri eşya öğütülerek, sanayi tesislerinde yakılarak, parçalanarak, silindir ile ezilerek ya da preslenerek, toprağa gömülerek; metanol ve alkollü içkiler, ilaç, ilaç hammaddeleri, ilaç hammaddesi içeren ürünler, tıbbi cihaz ve malzemeler ve etil alkolden 9 uncu madde kapsamında yapılan değerlendirme sonucunda imhasına karar verilenler ve diğer eşya, niteliklerine uygun yöntemlerle tamamen değersiz veya kullanılamaz hale getirilerek elkoyan idarece komisyon marifetiyle imha veya bertaraf edilir.

(2) 5607 sayılı Kanun uyarınca elkonulan ve ambalajlarında kamu kurumlarınca uygulanan bandrol, etiket, hologram, pul, damga veya benzeri işaret bulunan tütün ve tütün mamulleri, makaron, yaprak sigara kağıdı, sigara filtresi ve benzeri eşya ile metanol ve alkollü içkiler için ise anılan Kanunun 16 ncı maddesinin birinci fıkrası hükümleri uyarınca, elkonulmasını müteakip soruşturma aşamasında elkoyan idarece hakimden, kovuşturma aşamasında müdahil idarece mahkemeden imhası yapılmak üzere tasfiye kararı verilmesi derhal talep edilir. Elkoyma tarihinden itibaren altı ay içinde adli mercilerce herhangi bir karar bildirilmemiş olması halinde, 7 nci maddede belirtilen miktarlarda numune alınarak eşya derhal imha edilir.

(3) 5607 sayılı Kanun uyarınca elkonulan ve ambalajlarında kamu kurumlarınca uygulanan bandrol, etiket, hologram, pul, damga veya benzeri işaret bulunan alkollü içkilerden elkoyan birimlerce Tarım ve Orman Bakanlığına veya Tarım ve Orman Bakanlığından Özel Gıda Kontrol Laboratuvarı Kuruluş Yeterlilik İzin Belgesi almış akredite laboratuvarlara yaptırılan değerlendirme sonucunda “uygun değildir” raporu verilenler, ikinci fıkrada belirtilen şartlar beklenmeksizin 7 nci maddede belirtilen miktarlarda numune alınarak imha edilir.

(4) İmha veya bertaraf işlemlerinde, 9/8/1983 tarihli ve 2872 sayılı Çevre Kanunu ve bu Kanuna dayanılarak yürürlüğe konulan düzenlemeler çerçevesinde, insan, hayvan, bitki ve çevre sağlığının göz önünde bulundurulması ve çevreye zarar vermeyen yöntemlerin kullanılması gerekir.

(5) Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığından lisans almış firmalara teslim edilmeksizin yapılan imhalarda, imhayı gerçekleştirecek idarece mezkur Bakanlığın taşra teşkilatından ve ilgili belediyeden birer kişinin imha veya bertaraf işlemi sırasında hazır bulunması için bildirimde bulunulur. Bunlardan katılım olmaması halinde imha komisyonunca, imha veya bertaraf işlemi gerçekleştirilir.

(6) Eşyanın bulunduğu yerdeki durumu, nakliye aracına yüklenmesi, imha mahalline boşaltılması ve imha aşamaları imha komisyonu tarafından video kaydına alınır ve bu kayıtlar elektronik ortamda beş yıl süreyle muhafaza edilir. İmha kararının sayısı ile tüm kalemlerinin ayrı ayrı okunması ve varsa eşyaya ilişkin marka, bandrol, seri numarası gibi ayırt edici bilgilerin görüntülenmesi suretiyle kayıt yapılır; eşyanın ayırt edici bilgilerinin ayrı ayrı görüntülenemeyecek kadar çok olması halinde örnekleme yöntemiyle görüntü alınması yeterlidir. Yapılan işlem sonucunda Ek-4/B’deki İmha/Bertaraf Tutanağı düzenlenir. Ancak, eşyanın imhasının Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığından lisans almış firmalar tarafından yapılması halinde, eşya için imha edileceği yere veya bu yere teslimini sağlamak amacıyla depolanacağı yere teslimine dair tutanakları ile eşyanın imhasının yapıldığına ilişkin bildirim ve varsa kayıtların ilgili dosyasında muhafaza edilmesi yeterlidir.

(7) İmha yapılırken, elkoyan birimin imkânlarının yeterli olmaması halinde varsa işletme müdürlüklerinin teknik ve fiziki imkânları, araç ve gereçleri kullanılabilir.

 

Özellikli eşya

MADDE 9 – (1) 5607 sayılı Kanun uyarınca elkonulan ilaç, ilaç hammaddesi, ilaç hammaddesi içeren ürünler, tıbbi cihaz ve malzemeler ile etil alkol cinsi eşyadan kullanım tarihi geçmiş, CE işareti olmayan, lisansa tabi olup lisansı bulunmayan ve kullanılmayacak halde olduğu tahlil, teknik inceleme ve araştırmaya gerek olmaksızın anlaşılanlar imha edilir. Bunun dışında kalanlar hakkında ilgili Bakanlık birimlerine uygunluğunun değerlendirilmesi için bildirimde bulunularak alınan görüşe göre işlem yapılır.

 

İmha komisyonunun kuruluşu, görevleri ve çalışması

MADDE 10 – (1) 5607 sayılı Kanun uyarınca imha edilmesi gereken eşyanın işlemlerini gerçekleştirecek imha komisyonu, ilgili idare amirinin görevlendireceği başkan ve en az iki üyeden oluşur.

(2) İmha işlemleri sırasında güvenliğe ve yangın önlemeye ilişkin önlemler imha komisyonu tarafından alınır.

(3) Komisyonca alınan Ek-4/A’daki İmha Kararı ve Ek-4/B’ye göre düzenlenen İmha/Bertaraf Tutanağı, komisyon başkan ve üyelerinin adları, soyadları ve görev ünvanları belirtilerek imzalanır.

(4) İmha tutanakları ve bunlara ilişkin belgeler, imhayı gerçekleştiren idarece soruşturmayı yürüten adli birimlere gönderilir.

(5) Komisyonca yapılan tüm işlemlere ilişkin bilgi ve belgeler, davaya müdahil gümrük idaresine gönderilir.

 

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Elkonulan Eşya ile Alıkonulan Taşıt İçin Yapılacak Masrafların

Karşılanmasına İlişkin İşlemler

 

Eşyanın muhafaza süresi

MADDE 11 – (1) 5607 sayılı Kanun uyarınca kaçak zannı ile elkonulan eşya ile alıkonulan taşıtın muhafaza edileceği yere teslim edildiği tarihten başlamak üzere;

a) Yargı mercilerince verilen iade kararının müdahil idarece sahibine tebliğ edildiği tarihi takip eden otuzuncu günü geçmemek üzere teslim alındığı tarihe kadar,

b) Gümrük idaresince teslim alındığı veya gümrük idaresi dışındaki yerlerde satış haricindeki yöntemlerle tasfiye edilmesi durumunda ilgilisine teslim edildiği tarihe kadar,

c) Gümrük idaresi dışındaki yerlerde satış yoluyla tasfiye edilmesi durumunda, ek süreler hariç teslim alındığı tarihe kadar,

geçen süre muhafaza süresidir.

 

Muhafaza ücretleri

MADDE 12 – (1) 11 inci maddenin birinci fıkrasının (a) ve (b) bentlerinde belirtilen eşyanın muhafaza ücretinin hesaplanmasında Ek-8’de yer alan ücret tarifesi uygulanır.

(2) 11 inci maddenin birinci fıkrasının (c) bendinde yer alan eşyanın muhafaza ücreti karşılığı olarak satış bedelinin yüzde onbeşi ödenir. Eşya veya taşıtın farklı depolama yerlerinde muhafaza edilmesi durumunda, söz konusu ücret, muhafaza süreleri dikkate alınarak paylaştırılır.

(3) Kamu kurum ve kuruluşlarında muhafaza edilen eşya ile taşıt için mevzuatında muhafaza ücreti alınacağına dair açıkça hüküm bulunmayan hallerde, döner sermaye işletmesi bütçesinden muhafaza ücreti ödenmez.

(4) Canlı hayvanlarda adet başına günlük yem gideri ile gerekmesi halinde tedavi ve ilaç gideri karşılanır.

(5) Eşya ve taşıtın yediemin olarak tesliminde de muhafaza ücreti bu maddede belirtilen usul ve esaslara göre tespit edilir ve ödenir. Sahibine yediemin olarak verilen eşya ve taşıt için herhangi bir ödeme yapılmaz.

 

İmha veya tahsis edilen eşya ile taşıtın muhafaza ücreti

MADDE 13 – (1) Elkonulan eşya veya alıkonulan taşıtın bedelsiz olarak tahsisi veya imhası halinde, eşya veya taşıtı muhafaza eden kişi veya kuruluşlarca sağlanan hizmetler için verilecek ücretler, işletme müdürlüğünce döner sermaye işletmesi bütçesinden 11 inci maddeye göre ödenir.

 

Elkonulan eşya ile alıkonulan taşıt için yapılacak masrafların karşılanması

MADDE 14 – (1) Kaçak akaryakıt hariç elkonulan veya alıkonulan her türlü eşya ve taşıtın muhafazası, depolanması, yüklenmesi, boşaltılması, nakliyesi ve imhası gibi nedenlerle el konulduğu andan itibaren yapılan masraflar, döner sermaye işletmesi gelirlerinden karşılanır. Bu kapsamda yapılacak her türlü mal, araç, gereç ve hizmet alımlarında 4/1/2002 tarihli ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu hükümleri uygulanmaz.

(2) Satılarak bedeli emanet hesabına alınan eşya ile taşıtın sahibine iadesine karar verilmesi halinde, satış bedeli 4458 sayılı Kanunun 180 inci maddesi ve 25/6/2013 tarihli ve 28688 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Tasfiye Yönetmeliği hükümleri çerçevesinde elkoyma tarihinden iade tarihine kadar geçen süre için kanuni faizi ile birlikte döner sermaye bütçesinden hak sahibine ödenir.

 

Nakliye, yükleme, boşaltma ve imha masrafları

MADDE 15 – (1) Elkonulan eşyanın gümrük idaresine veya muhafaza edileceği yere kadar, eşyanınelkonulduğu araçla naklinin mümkün olması, elkoyan idareye veya gümrük idaresine ait uygun araç olması durumlarında öncelikle bu imkânlar kullanılır.

(2) Birinci fıkra hükümlerine göre eşya ve taşıtın naklinin mümkün olmaması durumunda, elkonulaneşyanın veya alıkonulan taşıtın bulunduğu yerden muhafaza edileceği yere teslimine kadar yapılması gereken zorunlu nakliye, yükleme, boşaltma ve imha masrafları için elkoyma işlemini yapan idare amirinin görevlendireceği personelce, 31/12/2005 tarihli ve 26040 üçüncü mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Merkezi Yönetim Harcama Belgeleri Yönetmeliği ekine uygun olan ve idare amirince imzalanacak ek-5’deki Piyasa Fiyat Araştırması Tutanağı ile elkoyma tutanağının birer örneği ilgili işletme müdürlüğüne gönderilerek, harcamanın yapılabilmesi için ek-6’daki Harcama Talimatına bağlanması talep edilir. Piyasa Fiyat Araştırması Tutanağı, il veya ilçelerde faaliyet gösteren kamu kurumu veya kamu kurumu niteliğine haiz meslek kuruluşları tarifelerinden yararlanılarak, yoksa piyasadan fiyat araştırması yapılarak düzenlenir.

(3) İşletme müdürlüğü, kendisine ulaşan belgeleri inceleyip ödenek kontrolünü yaparak harcama talimatı düzenler ve onaylanan harcama talimatının bir örneğini elkoyan idareye gönderir.

(4) Elkoyan idare, onaylanan harcama talimatına uygun olarak mal veya hizmet alımını gerçekleştirir.

 

Piyasa araştırması yapılmadan mal ve hizmet alımı

MADDE 16 – (1) Mal ve hizmet alımlarında;

a) İhtiyacın tek gerçek veya tüzel kişi tarafından karşılanabileceğinin ihtiyaç sahibi birim amiri tarafından oluşturulacak en az üç kişilik bir komisyon tarafından tespit edilmesi,

b) Sadece gerçek veya tüzel tek kişinin özel bir hakka sahip olmasının belgelenmesi,

c) Kamu kurum ve kuruluşları ile sermayesinin yarısından fazlası kamuya ait kuruluşlardan, özel kanunlarla kurulmuş ve bu kanunlarla kendilerine kamu görevi verilmiş tüzel kişiliği haiz kuruluş olması,

halinde piyasa araştırması yapılmasına gerek bulunmamaktadır.

 

Ödeme belgesinin düzenlenmesine ilişkin işlemler

MADDE 17 – (1) Elkoyan idarece harcama talimatına istinaden harcama konusuna ilişkin; fatura veya fatura yerine geçen belge, serbest meslek makbuzu veya kanunen bu belgeleri düzenlemek zorunda olmayanlar için Merkezi Yönetim Harcama Belgeleri Yönetmeliği eki örnek-1 Harcama Pusulası ile varsa düzenlenen sözleşme, tutanak ve diğer belgeler ödeme belgesine bağlanmak üzere Ek-7’deki tabloda yer alan sorumluluk alanındaki ilgili işletme müdürlüğüne gönderilir.

(2) İşletme müdürlüğü kendisine ulaşan harcamaya ilişkin belgeleri ödeme belgesine bağlayarak onaylar.

(3) Harcamaların gerçekleştirilmesi sırasında mal veya hizmet alımı ve ödemesini yapan birimler, bu işlemlerin ilgili mevzuata uygun olarak yerine getirilmesinden sorumludur.

(2) Döner sermaye işletme müdürlüğü kendisine ulaşan harcamaya ilişkin belgeleri ödeme belgesine bağlayarak harcama yetkilisinin onayına sunar.

(3) Harcamaların gerçekleştirilmesi sırasında mal veya hizmet alımını ve ödemesini gerçekleştiren birimler, bu işlemlerin yasal mevzuata uygun yapılmasından sorumludur.

 

İşletme müdürlüklerince yapılacak masraflar

MADDE 18 – (1) Kaçak akaryakıt hariç elkonulan ve alıkonulan her türlü eşya ve taşıtın muhafazası, depolanması, yüklenmesi, boşaltılması, nakliyesi ve imhası kapsamında; araç-gereç ve teknik cihazların alımı ve kiralanması ile güvenlik, hamaliye, bakım-onarım ve benzeri zorunlu hizmetlerin alınması ve yaptırılmasına ilişkin masraflar 4734 sayılı Kanun hükümleri uygulanmadan, işletme müdürlüklerince döner sermaye işletmesi bütçesinden karşılanır. İşletme müdürlüğü tarafından, Piyasa Fiyat Araştırması Tutanağı ve Harcama Talimatı ile fatura veya fatura yerine geçen belgeler ile varsa düzenlenen sözleşme, tutanak ve diğer belgeler eklenerek ödeme belgesi onaylanır.

 

BEŞİNCİ BÖLÜM

Çeşitli ve Son Hükümler

 

Yetki

MADDE 19 – (1) Bu Yönetmelikte düzenlenen hususlarla ilgili öngörülmeyen durumların ortaya çıkması halinde inceleyip sonuçlandırmaya, Bakanlık yetkilidir.

(2) Bu Yönetmelikte düzenlenen tutanak, karar ve harcama talimatının örneği ile ücret tarifesi Bakanlığın resmî internet sitesinde yayımlanır.

 

Geçiş hükümleri

GEÇİCİ MADDE 1 – (1) 5607 sayılı Kanunun 11 inci maddesine göre elkonulan her türlü eşya ve alıkonulan taşıma araçlarının; 11/4/2013 tarihine kadar muhafazası, depolanması, yüklenmesi, boşaltılması ve nakliyesi gibi nedenlerle yapılan masraflar, gümrük idaresince genel bütçenin ilgili tertibinden karşılanır.

(2) 5607 sayılı Kanunun 11 inci maddesine göre elkonulan kaçak akaryakıt hariç her türlü eşya ve alıkonulan taşıma araçlarının 11/4/2013 tarihinden sonra muhafazası, depolanması, yüklenmesi, boşaltılması, nakliyesi ve imhası gibi nedenlerle gerçekleşen masrafları, döner sermaye işletmesi gelirlerinden karşılanır. Ancak 11/4/2013 tarihinden bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihe kadar yapılmış olan masraflarda; rayiç bedel göz önünde bulundurularak fatura veya fatura yerine geçen belgeler ile varsa düzenlenen sözleşme, tutanak ve diğer belgelerin ibraz edilmesini müteakip ödeme işlemleri gerçekleştirilir.

(3) 11/4/2013 tarihinden önce 5607 sayılı Kanun kapsamında el konulmuş olup ancak gümrük idaresine teslim edilmemiş ve ambalajlarında kamu kurumlarınca uygulanan bandrol, etiket, hologram, pul, damga veya benzeri işaret bulunmayan tütün ve tütün mamulleri ile etil alkol, metanol ve alkollü içkiler imha edilmeden önce numune alınır. Numune dışındaki söz konusu eşyanın imhası 8 inci maddeye göre yapılır.

(5) 11/4/2013 tarihinden sonra gümrük idaresine teslim edilen ve üzerinde bandrol, etiket, hologram, pul, damga veya benzeri işaret bulunmayan tütün ve tütün mamulleriyle alkollü içkilerin imhası, gümrük idaresiyle birlikte el koyan idarelerce 8 inci maddeye göre müştereken yapılır.

 

Önceden elkonulmuş eşyaya ilişkin işlemler

GEÇİCİ MADDE 2- (1) 6/11/2021 tarihinden önce elkonulan yabancı bandrol taşıyan tütün ve tütün mamulleri, metanol, alkollü içkiler, makaron, yaprak sigara kağıdı, sigara filtresi ve benzeri eşya ile ısıtılarak ya da yakılarak tüketilen ve nikotin içersin içermesin tütün mamulünü taklit eder tarzda kullanılan elektronik sigara ve elektronik nargile dahil her türlü mamul ve bu mamullerin tüketiminde kullanılan elektronik cihaz, aksam, yedek parça ve solüsyonlar ile ilaç, ilaç hammaddeleri, ilaç hammaddesi içeren ürünler, tıbbi cihaz ve malzemeler ve etil alkolden 9 uncu madde kapsamında yapılan değerlendirme sonucunda imhalık olduğu anlaşılanlar, 7 nci maddede belirtilen miktarlarda numune alınmak suretiyle imha edilir.

(2) Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce gümrük idaresi dışındaki yerlerde muhafaza edilen eşyanın muhafaza ücretlerinin hesaplanmasında eşyanın ilgilisine teslim edildiği tarihte yürürlükte olan mevzuat hükümleri uygulanır.

 

Yürürlük

MADDE 20 – (1) Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

 

Yürütme

MADDE 21 – (1) Bu Yönetmelik hükümlerini Gümrük ve Ticaret Bakanı yürütür.

 

            Ekleri için TIKLAYINIZ

 

14 Kasım 2013  PERŞEMBE

Resmî Gazete

Sayı : 28821