Son Güncelleme: 07/10/2020

2313 SAYILI UYUŞTURUCU MADDELERİN MURAKABESİ HAKKINDA KANUNUN

UYGULANMASINA İLİŞKİN YÖNETMELİK

BİRİNCİ BÖLÜM

GENEL HÜKÜMLER

Amaç ve kapsam:

Madde 1- 2313 sayılı Uyuşturucu Maddelerin Murakabesi Hakkında Kanunun 21. maddesine göre çıkarılan bu Yönetmelik; kanun kapsamında olup da imali, ithali, ihracı, satılması, devri, bulundurulması, kullanılması, tedariki suç teşkil eden uyuşturucu madde ve müstahzarlardan gerek analiz ve profilleme için, gerekse hükmün kesinleşmesine kadar saklanmak üzere örnek alınması, tahlil için gönderilmesi, uyuşturucu  maddenin zaptı ve imhası, uyuşturucu madde örneğinin hükmün kesinleşmesine kadar saklanması, imhada hazır bulunacak heyetin kuruluşu, imhanın ne şekilde yapılacağı ve teslim usulü ile ilgili hususları düzenler.

İKİNCİ BÖLÜM

UYUŞTURUCU MADDE VE MÜSTAHZARLAR İLE SUÇ EŞYASININ ZAPTI

Zapta yetkili olanlar:

Madde 2- Zabıta ile görevlerini ifa sırasında veya görevleri gereği olarak; Gümrük ve Tekel memurları, Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığı müfettiş ve müdürleri, hükümet tabipleri, sağlık ocağı tabipleri, hudut ve sahiller sağlık teşkilâtı memurları 1.maddede belirtilen uyuşturucu madde ve müstahzarlar ile suç eşyasını zapta yetkilidirler.

Tutanak düzenleme:

Madde 3- Uyuşturucu madde ve müstahzarlar ile suç eşyası zaptedildiğinde bir tutanak düzenlenir. Tutanakla birlikte bu madde ve eşyalar Cumhuriyet Savcılığına teslim edilir.

Dört nüsha olarak düzenlenen tutanakta;

a) Zaptolunan uyuşturucu madde ve müstahzarlar ile suç eşyasının kimden, nereden ve ne suretle zaptedilmiş olduğu,

b) Zaptolunan madde ve eşyanın cins, miktar, tür, marka, model, numara gibi benzerlerinden ayırmaya yeterli bütün nitelikleri,

c) Zapt işlemi sırasında sanığın veya yakınlarının hazır bulunup bulunmadığı, hazır bulunmuşlarsa zapt işlemine itiraz edip etmedikleri ve varsa itiraz sebepleri,

d) Şahitlerle zapta katılan yetkililerin açık kimlikleri

Yazılır ve zapta ön inceleme raporu da eklenerek hazır bulunanlar tarafından imzalanır.

Tutulan zaptın iki sureti evraka eklenir. Bir sureti kapatılacak ambalaja konur. Son sureti ise zaptı düzenleyen görevlinin bağlı bulunduğu dairede saklanır.

Uyuşturucu madde ve müstahzarlar ile suç eşyası bozulmayacak, değiştirilmeyecek şekilde bağlanır ve mumlanır. Mum üzerine resmi mühür basılır. Ayrıca, bu şekilde hazırlanan kolinin üzerine sanığın kimliğini, zaptedilen madde ve eşyanın, cins, miktar ve soruşturma evrakının numarasını belirleyen bir etiket takılır.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

ÖRNEK ALINMASI

Örnek alınmasına karar verilmesi:

Madde 4- Uyuşturucu madde ve müstahzarlar ile suç eşyasının evrakla birlikte Cumhuriyet Savcılığına tesliminden sonra örnek alınma işlemi gerektiğinde Cumhuriyet Savcılığınca yapılabileceği gibi, ön inceleme raporu ve diğer delillerin dava açılması için yeterli görülmesi halinde son soruşturma sırasında mahkemece de karar altına alınabilir.

Örnek alınması sırasında hazır bulunacaklar:

Madde 5- Hazırlık soruşturması veya son soruşturma sırasında örnek alınmasına karar verilmesi üzerine, Cumhuriyet Savcısı veya yardımcısı ile bunlar tarafından gerekli görüldüğü takdirde o yer zabıta teşkilâtından konu ile ilgili bir görevli ve varsa Adlî Tıp Kurumu veya polis narkotik laboratuvar uzmanı hazır bulundurulur.

Uyuşturucu maddeden örnek alınması:

Madde 6- Uyuşturucu maddeden örnek alınması sırasında suç eşyasının ambalajı hazır bulunanlar tarafından düzenlenen bir tutanakla açılır ve net ağırlığı tesbit edilerek 3. maddeye göre düzenlenen tutanakla uyuşturucu madde, müstahzar ve suç eşyasının karşılaştırılması yapılır.

Bu maddeler iyice karıştırıldıktan sonra bu karışımın altından, üstünden, yanlarından ve ortasından eşit miktarlarda örnekler alınır. Bu örneklerin esas maddenin niteliklerini ortaya koyacak şekilde alınmasına dikkat edilir.

Suç eşyası emanet dairesinde saklanacak olan numune ile laboratuvarlara gönderilecek numuneler için bu örneklerin;

a) Toz ve katı haldekinden dört gramı,

b) Sıvı haldekinin on mililitresi,

c) Fabrikada yapılmış orijinal ambalajlardan bir adedi

Ayrı ayrı numune olarak alınır ve koli haline getirilir.

Zaptedilen madde yukarıda belirtilen miktarlarda ayrı ayrı numune almaya yeterli değilse bu miktarlar, toz ve katı haldekiler için bir gram, sıvı haldekiler için beş mililitredir.

Alınan numunelerin polis narkotik laboratuvarı veya Adlî Tıp Kurumuna ya da her ikisine birlikte gönderilmesine hazırlık tahkikatı sırasında Cumhuriyet savcılığınca, son soruşturma sırasında mahkemece karar verilir.

Jandarma Genel Komutanlığına gönderilecek örnek:

Madde 7- Önemli uyuşturucu madde kaçakçılığı olaylarında uluslararası TEK Sözleşmesi uyarınca menşeinin tayin edilmesi amacıyla bilimsel araştırma ve analize tâbi tutulmak üzere, ele geçen beşyüz gramdan fazla uyuşturucu maddelerden;

a) Toz ve katı halde olanlarından on gramı,

b) Sıvı halde olanlarından yirmi mililitresi,

c) Fabrikada yapılmış olanlarından iki orijinal ambalajı

6.maddede belirtilen şekilde ayrıca alınarak Jandarma Genel Komutanlığına bağlı narkotik analiz laboratuvarlarına gönderilmek üzere koli haline getirilir ve anılan Komutanlık  «Merkez Tahkikat Bürosuna» teslim edilir.

Koli kapama tutanağı:

Madde 8- Yönetmeliğin 6 ve 7. maddelerinde belirtilen işlemler yerine getirildiğine ve kolilerin kapandığına dair her koli için dört suret tutanak düzenlenir.

Laboratuvarlara gönderilecek koliler için Cumhuriyet Savcılığı istem yazısıyla birlikte koli kapama tutanağının birer sureti koli içerisine konur.

İstem yazılarıyla koli kapama tutanağının asılları ve koliler kuryeye teslim edilir. Numune posta işletmesiyle gönderilecekse istem yazısı ile kapama tutanağının aslı postaya verilir.

İstem yazıları ile koli kapama tutanağının kalan suretleri ve ayrıca teslim konusunda düzenlenecek tutanak Cumhuriyet Savcılığında bulunan evraka eklenir.

Laboratuvarlara gönderilecek kolilerin kapanması:

Madde 9- Tahlil ve araştırma için gönderilecek örnekler fiziksel özelliklerine uygun naylon, bez torba, şişe, kavanoz veya madeni kutu gibi temiz bir ambalaj içine konur.

Numune hangi ambalaj içine konursa konsun mutlaka üzerine naylon torba geçirilir.

Naylon torbalar daha sonra kâğıt, bez gibi bir ambalaj içine sarılır ve dikişsiz veya içten makine dikişli torbalarda, yekpare bezlere, sandık ve kutulara yerleştirilir.

Kolilerin boş kalan yerlerine sünger veya buruşmuş kâğıt vesaire konularak boşluk bırakılmaz.

Örnekler torba veya yekpare bezlere konmuş ise; torba veya bezin ağzı iyice sıkılarak sicimle en az üç defa sarılır (Şekil 1). Sicim iki düğümle sıkıca bağlanır (Şekil 2). Bağın üst kısmında kalan bezin boğaz kısmı ufak aralıklarla üst üste gelecek şekilde katlanır ve beze yapılan düğümün bir buçuk santimetre yukarısından ve düğümün bulunduğu aksi istikametten çıkacak surette ve her katından geçecek şekilde biz sokulur ve o halde bırakılır. Sicimin düğümünden sonra serbest kalan uçları birbirine sıkıca bağlanarak yukarıya doğru üç santimetrelik bir örgü meydana getirilir (Şekil 3). Sicimin serbest uçları bez katlarını bozmayacak şekilde yine üç defa sarılır (Şekil 4). ve sicim iki düğümle sıkıca bağlanır. Düğümden sonra serbest kalan ip uçları beze takılı bulunan biz’in deliklerinden ard arda geçirilir. (Şekil 5). Biz geri çekilmek suretiyle iplerin aksi tarafa yani örgünün bulunduğu tarafa alınması sağlanır. Örgü bu iplerin arasına alınmak suretiyle iki defa düğümlenir (Şekil 6). Düğümden sonra serbest kalan ip uçlarına kapsül takılarak dibe kadar itilir. Kapsül kırmızı mumla mühürlenir (Şekil 7).

Koli sandık veya kutu içine konulmuş ise; sandık veya kutuların alt ve üst kapaklarının yan tahtalarla birleştiği yerlerde her üç tahta üzerine gelecek şekilde özel olarak açılmış bulunan oyuklara mühür mumu akıtılarak mühürlenir (Şekil 8). Mühürlenmeden sonra sandık veya kutu yekpare bir sicimle alt ve üst kapakların yan tahtalarla birleştikleri yerlerde karşılıklı olarak açılan deliklerden geçirilerek sıkıca haçvari şekilde bağlanır. Düğümlerden sonra boş kalan ip uçlarına kapsül takılarak kapsül dibe kadar itilir ve kırmızı mühür mumu akıtılarak mühürlenir (Şekil 9).

Kolinin üzerine, gideceği yer adresi ile gönderen Cumhuriyet Savcılığı ve evrak numarası mürekkeple, okunaklı bir şekilde yazılır.

Örnek alınamaması:

Madde 10- Uyuşturucu madde ve müstahzarlar, örnek alınmaya müsait değilse inceleme bütünü üzerinden yaptırılır.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

UYUŞTURUCU MADDE VE NUMUNELERİN MUHAFAZASI

Muhafaza yeri:

Madde 11- Uyuşturucu madde ve müstahzarlar ile suç eşyası, hazırlık tahkikatı sırasında örnek alınacaksa bu işlemden sonra, aksi takdirde hemen suç eşyası emanet dairesine teslim edilir ve suç eşyası emanet dairesinde muhafaza edilir.

Numune alındıktan sonra yapılacak işlem:

Madde 12- Numune alındıktan sonra geri kalan uyuşturucu madde ve müstahzarlar ile diğer suç eşyaları ve emanet dairesinde saklanması gereken örnek, bu Yönetmeliğin 9 uncu maddesinde belirtilen şekilde birlikte ambalajlanır.

Zaptolunan eşya defterine uyuşturucu madde, diğer suç eşyaları ile örnek, alt alta ve aynı sıra numarası ile kaydedilir. Zaptolunan eşya defteri ile hazırlık veya esas defterinin sıra numaraları yazılı etiket takılır ve Cumhuriyet savcılığınca mühürlenir.

Emanet makbuzu tanzim edildikten sonra emanet memuruna imza karşılığı teslim edilir.

Teslim alınan suç eşyası emanet dairesinin uygun bir yerine ve mümkünse çelik dolap içerisine konulur. Eşyanın bozulmaması için gereken tedbirler alınır.

Zaptolunan emanet eşyasına mahsus beş nüsha olarak tanzim edilir. İki nüshası soruşturma evrakına bağlanır, iki nüshası eşya ile birlikte emanet memurluğuna verilir ve diğer nüsha Cumhuriyet Savcılığında özel kartonuna konur.

Müsaderesine karar verilen maddeler:

Madde 13- Mahkemeler, soruşturma ve kovuşturma sırasında uyuşturucu madde ve müstahzarların müsaderesine ilişkin olarak verdikleri kararın iki örneğini dosyadaki emanet makbuzu ile birlikte hemen Cumhuriyet Savcılığına tevdi ederler.

Bu karar üzerine Cumhuriyet savcılığınca keyfiyet zaptolunan eşya defterine kaydedilir. Karar örneği uyuşturucu madde ve müstahzarın imhasını temin için emanet memurluğuna gönderilir. Şu kadar ki esasa ilişkin kararın kesinleşmesine kadar ambalaj içindeki örnek emanet dairesinde muhafaza edilir.

Emanet memuru bu kararın tarih ve numarası ile özetini emanet esas defterindeki ilgili sütuna işler ve bu kararları özel kartonlarında saklar.

Uyuşturucu madde ve müstahzarlar ile suç eşyasının müsaderesine, esasa ilişkin hükümle birlikte karar verilmiş ise, karar örneği hükmün kesinleşmesinden itibaren en geç bir hafta içinde bu madde ve örneğin tasfiyesini temin maksadıyla dosyadaki emanet makbuzu ile birlikte Cumhuriyet Savcılığına verilir.

Soruşturma ve kovuşturma sırasında müsaderesine karar verilen uyuşturucu madde ve müstahzarlar hakkında sonradan verilen esasa ilişkin kararın kesinleşmesini müteakip iki örneği aynı süre içinde numunenin imhası için Cumhuriyet Savcılığına tevdi edilir, karara emanet makbuzu da eklenir.

Müsadere kararından sonra yapılacak işler:

Madde 14- 13.madde gereğince yapılan işlemlerden sonra uyuşturucu madde ve müstahzarlar emanet memurluğunca gereği yapılmak üzere mahalli mülkî amirliğine teslim edilir ve işlem emanet eşyası esas defterinin ilgili bölümüne yazılır. Mülkî amirliğin alındı yazısının gün ve sayısı, emanet esas defterine işaret edilir.

Kaymakamlığa teslim edilen koliler imha için vilayet makamına gönderilir.

Uyuşturucu madde ve müstahzarlar dışında kalıp müsaderesine karar verilen suç eşyası da merciine teslim edildikten sonra emanet esas defteri kaydı kapatılıp alındı belgeleri kartonunda saklanır.

BEŞİNCİ BÖLÜM

UYUŞTURUCU MADDE, MÜSTAHZARLAR VE DİĞER SUÇ

EŞYALARININ GÖNDERİLMESİ

Cumhuriyet Savcılığının sorumluluğu:

Madde 15- Uyuşturucu madde, müstahzar ve diğer suç eşyalarının, kurye veya posta işletmesi ile gönderilmesine hazırlık tahkikatı sırasında Cumhuriyet Savcılığınca, son tahkikat sırasında mahkemece karar verilir ve bu işlemler, Cumhuriyet Savcısı veya yardımcısının nezaretinde yapılır.

Kurye ile gönderme:

Madde 16- Önemli uyuşturucu madde kaçakçılığı olaylarında ele geçen beşyüz gramdan fazla uyuşturucu madde ve müstahzarlardan alınan örnekler, bunların tamamı ve soruşturma ve kovuşturma nedeniyle hazırlanan sair koliler, ilgili mercilere kurye aracılığıyla gönderilir.

Kolilerin kuryeye teslimi üzerine tutanak tanzim edilir. Tutanağın bir sureti koliyi teslim alana verilir, diğeri de dosyasında muhafaza edilir.

Kolilerin gönderilmesi sırasında kuryenin korunması için gerekli önlemler Cumhuriyet Savcılığının istemi üzerine mahalli zabıta teşkilâtınca sağlanır.

Posta işletmesiyle gönderme:

Madde 17- Posta işletmesiyle göndermelerde bu Yönetmelik ile posta kolileri rehberinin ilgili hükümleri uygulanır.

ALTINCI BÖLÜM

İMHA HEYETİNİN KURULUŞ, GÖREV VE ÇALIŞMA USULLERİ

İmha heyeti:

Madde 18- imha heyeti, valinin görevlendireceği yetkilinin başkanlığında;

a) İl Jandarma Alay Komutanlığı ile Emniyet Müdürlüğünün görevlendirecekleri birer yetkili,

b) İl Sağlık Müdürünün görevlendireceği bir tabip,

c) Varsa Toprak Mahsulleri Ofisinin görevlendireceği bir yetkiliden oluşur.

İmha işleminde ayrıca, başkan tarafından görevlendirilecek yeteri kadar memur bulundurulur.

İmha heyetinin görevleri:

Madde 19- İmha heyetinin görevleri şunlardır:

a) Gönderilen uyuşturucu madde ve müstahzarların imhasına kadar muhfazası için gerekli önlemler ile imha yerinde güvenlik tedbirlerini almak,

b) İmhayı bizzat gerçekleştirecek personelin sağlığı açısından ve çevre sağlığı yönünden gerekli önlemleri almak,

c) 3491 sayılı Toprak Mahsulleri Ofisi Kanununun 27. maddesinin (f) fıkrasına göre Toprak Mahsulleri Ofisine gönderilmesi gereken uyuşturucu maddelerden olup, yanlışlıkla imha için gönderilmiş bulunan maddelerin, Toprak Mahsulleri Ofisi Afyon İşleri Şube Müdürlüğüne gönderilmesini sağlamak,

d) İmhanın usulüne uygun olarak gerçekleştirilmesini temin etmek.

İmha için gönderilen uyuşturucu maddelerin teslim alınması:

Madde 20- İmha için gönderilen koli, teslim alındığında iki nüsha tesellüm tutanağı düzenlenir. Tutanağın biri kuryeye verilir, ikincisi açılan dosyaya eklenir.

Valilikçe yapılacak işlemler:

Madde 21- Kolinin valiliğe teslimi üzerine, vali en geç üç üç gün içinde imha heyetini toplar. İmha heyeti, uyuşturucu madde ve müstahzarın nereden geldiğini, kolinin durumunu bir tutanakla belirler.

Kolinin açılması ve imha:

Madde 22- Heyet huzurunda koli açılır. Uyuşturucu madde ve müstahzarın miktarı ve nitelikleri tesbit edildikten sonra imha işlemi yapılır ve durum bir tutanakla tesbit edilir. Tutanağın bir nüshası dosyasına konmak üzere mahalli Cumhuriyet Savcılığına gönderilir.

İmha işlemine nezaret:

Madde 23- İmha işlemi Cumhuriyet Savcısı veya yardımcısının nezaretinde yapılır.

Savcılığın nezaret görevini yerine getirebilmesi için kolinin açılacağı ve imhanın yapılacağı gün ve saat valilikçe bildirilir.

YEDİNCİ BÖLÜM

ÇEŞİTLİ HÜKÜMLER

Laboratuvarlarda saklanacak örnek:

Madde 24- Laboratuvarlara inceleme için yollanan numunelerden laboratuvarların yetkili birimlerince  sarfedilen miktardan arta kalan örnekler, bu yerlerde çelik dolap veya kasalarda saklanır.

Arta kalan örneklerin saklanma süreleri ve imhasına ilişkin hususlar, laboratuvarın bağlı bulunduğu kuruluş tarafından çıkarılacak yönerge ile tesbit edilir.

Laboratuvarlarca verilecek raporlar arasında farklılık:

Madde 25- Laboratuvarlarca düzenlenen raporlar arasında farklılık bulunduğu takdirde Jandarma Genel Komutanlığına bağlı narkotik analiz laboratuvarının konuya ilişkin görüşü alınır.

2659 sayılı Adlî Tıp Kurumu Kanununun 23 üncü madde hükmü saklıdır. 

Uyuşturucu maddelerin profillenmesi

Ek Madde 1 – Uyuşturucu madde kaçakçılığı olaylarında, olaylar arasında bağlantı kurmak için yakalanan uyuşturucu maddelerin profillerini içerecek uyuşturucu profilleme veri bankası Emniyet Genel Müdürlüğü Kriminal Daire Başkanlığı ve Jandarma Genel Komutanlığı Kriminal Daire Başkanlığı tarafından kurulur.

Profilleme çalışması yapılması için laboratuvarlara gönderilecek numunelerle ilgili usul ve esaslar soruşturmacı birimlerin ihtiyaçları, teknolojik gelişmeler ve yakalanan uyuşturucu maddelerin çeşitliliklerine göre soruşturmacı birimlerin bağlı olduğu Merkez Teşkilatının görüşü alınarak Emniyet Genel Müdürlüğü Kriminal Daire Başkanlığı ve Jandarma Genel Komutanlığı Kriminal Daire Başkanlığı tarafından belirlenir.

Uyuşturucu profilleme veri bankasında elde edilen bilgiler soruşturmacı birimler ve soruşturmacı birimlerin bağlı olduğu Merkez Teşkilatı ile paylaşılır.

SEKİZİNCİ BÖLÜM

GEÇİCİ VE SON HÜKÜMLER

Geçici Madde- Bu Yönetmeliğin yayımı tarihine kadar Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığına gönderilen uyuşturucu madde ve müstahzarlar, mahalline iade edilmeyerek Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığınca imha edilir.

Yürürlük:

Madde 26- Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

Yürütme:

Madde 27- Bu Yönetmelik hükümlerini Adalet, İçişleri, Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlıkları yürütür.

21 Kasım 1982 PAZAR

Resmî Gazete

Sayı : 17875