|
GÜNCEL:
27/09/2004 |
||||||||||||||||||||
|
Dış
Ticaret Müsteşarlığından: İTHALATTA HAKSIZ REKABETİN
ÖNLENMESİNE İLİŞKİN TEBLİĞ (TEBLİĞ NO: 2004/22) BİRİNCİ KISIM Genel Bilgi ve İşlemler Soruşturma Madde 1- Yerli üretici Anlaş Anadolu Lastik San. ve Tic.
A.Ş. (Anlaş) ile Bilecik Kauçuk Sanayi (BİLKA) (yeniden faaliyete
başlamıştır) adına Türkiye genel satıcısı Ümit Motor Belen Derundere (Ümit Motor) tarafından yapılan başvuru üzerine
Vietnam, Çin Tayvanı (Tayvan) ve Sri Lanka menşeli
“bisiklet iç ve dış lastikleri” için 11/3/2004 tarih ve 25399 sayılı
Resmi Gazete’de yayımlanan İthalatta Haksız Rekabetin Önlenmesine İlişkin
2004/7 sayılı Tebliğ ile başlatılan damping soruşturması Dış Ticaret
Müsteşarlığı İthalat Genel Müdürlüğü tarafından yürütülmüş ve tamamlanmıştır. Halen,
02/06/2004 tarih ve 25480 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan İthalatta Haksız
Rekabetin Önlenmesine İlişkin 2004/10 sayılı Tebliğ ile alınmış geçici önlem
yürürlükte bulunmaktadır. Kapsam Madde 2- Bu Tebliğ, 4412 sayılı Kanunla Değişik 3577
sayılı İthalatta Haksız Rekabetin Önlenmesi Hakkında Kanun (Kanun),
30/10/1999 tarihli ve 23861 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan İthalatta
Haksız Rekabetin Önlenmesi Hakkında Karar (Karar) ve İthalatta Haksız
Rekabetin Önlenmesi Hakkında Yönetmelik (Yönetmelik) hükümleri ile 02/05/2002
tarihli ve 24743 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan İthalatta Haksız Rekabetin
Önlenmesi Hakkında Yönetmeliğe Ek Madde Eklenmesine Dair Yönetmelik hükümleri
çerçevesinde yürütülen damping soruşturmasının sonuçlarını içermektedir. Bilgilerin toplanması ve değerlendirilmesi Madde 3- Soruşturma açılmasını müteakip, soruşturma
konusu ürünün yerli üreticilerine “yerli üretici soru formu”, belirlenen
ithalatçılarına “ithalatçı soru formu” ve ilgili ülkelerdeki bilinen
üretici/ihracatçılarına “üretici-ihracatçı soru formu” gönderilmiştir. Diğer
taraftan, ilgili ülkelerde yerleşik diğer üretici-ihracatçılara iletilebilmesini
teminen, söz konusu soru formunun birer örneği
soruşturmaya taraf olan ülkelerin Ankara’daki temsilciliklerine de
gönderilmiştir. Tarafların soru formunu yanıtlamaları için posta
süresi dahil 37 gün süre tanınmıştır. Tarafların süre uzatımı yönündeki makul
talepleri ise karşılanmıştır. Vietnam’dan Horng Fortune Tyre Tube Co.,Ltd. firmasına talep
üzerine ek süre verilmesine rağmen, bu firma soru formunun çok az kısmına
cevap vermiştir. Firma soruşturmanın sağlıklı biçimde tamamlanmasını
engelleyecek nitelikte önemli eksiklikleri uyarıya rağmen tamamlamadığından
işbirliğine gelmemiş kabul edilmiş ve durum firmaya bildirilmiştir. Çin Tayvanı ve Sri
Lanka’da yerleşik firmalardan verilen süre içerisinde cevap alınamamıştır.
Öte yandan, Çin Tayvanı’nda yerleşik Hwa Fong Rubber
Ind. Co.,Ltd.
firmasından, ihracatçı soru formuna hiçbir cevap vermeksizin soruşturmaya
ilişkin görüşlerini belirten kısa bir yazı alınmıştır. Sri Lanka Ticaret Bakanlığı aracılığıyla Sri
Lanka’da yerleşik Vechenson (Pvt)
Ltd (Vechenson) ihracatçı firmasından süresi
dışında soru formuna yanıt alınmıştır. Söz konusu ihracatçı firmaya tespit
edilen önemli eksikleri tamamlaması için fırsat verilmiştir. Anılan ihracatçı
firma bazı eksikliklerle beraber ihracatçı soru formunu cevaplandırmış ve
firmanın işbirliği yaptığı kabul edilmiştir. Ankara’daki Taipei
Ekonomi ve Kültür Misyonu Ekonomi Bölümü’nden soruşturma açılışına ilişkin
şikayetin gizli olmayan metnine yönelik olarak iki iddia alınmış olup, söz
konusu iddialara ilgili bölümlerde cevap verilmiştir. Yerli üreticiler soruşturma süresi boyunca
Müsteşarlık ile işbirliği içinde olmuştur. Yerli üreticilerden Anlaş soru formlarına
usulüne uygun şekilde yanıt vermiş ve gerektiğinde talep edilen ilave
bilgileri temin etmiştir. BİLKA genel satıcısı Ümit Motor ise soru formunda
istenilen bilgileri ayrıntılı şekilde sağlayamamış olmakla birlikte, Nisan
2003 tarihinden sonra faaliyete başlayan BİLKA’nın
2003 yılı ve soruşturma dönemine ait verileri yurtiçi tüketime ilişkin değerlendirmeye
dahil edilmiştir. Ayrıca, DİSK’e bağlı Lastik-İş Sendikası’ndan
açılan soruşturmayı destekleyici bir yazı alınmıştır. Soruşturma konusu maddenin ithalatını yaptığı
tespit edilen ve kendilerine soru formu gönderilen firmalardan 9 tanesi
ithalatçı soru formuna cevap vermiştir. Ayrıca, soru formuna cevap veren 9 ithalatçıya
geçici ve nihai bildirimler yapılmış, 4 firmadan geçici önlem bildirimine, 1
firmadan da nihai bildirime cevap alınmıştır. Soru formuna, geçici önlem ve nihai bildirime
cevap veren firmalardan alınan yanıt ve görüşler değerlendirilmiştir. Bu görüşler çerçevesinde, ithalata yönelmenin ve
ithalatçılar için yerli ürün ile ithal edilen ürün arasındaki en önemli tercih
sebebinin desen çeşitliliği, vade ve fiyat farklılığı olduğu görülmüştür. Yerinde doğrulama soruşturması Madde 4- Yönetmelik’in 21 inci maddesi çerçevesinde
yerli üretici Anlaş firmasının Düzce’deki üretim ve İstanbul’daki idari
tesislerinde yerinde doğrulama incelemesi yapılmıştır. İlgili tarafların bilgilendirilmesi Madde 5- Soruşturma açılmasını müteakip, soruşturma konusu
ülkelerin Ankara’daki temsilciliklerine ve bilinen üretici-ihracatçı
firmalara şikayetin gizli olmayan metni ve soruşturma açılış Tebliği
gönderilmiştir. Geçici önlem yürürlüğe girdikten sonra soruşturma
konusu ülkelerin temsilciliklerine ve yerli üreticilere geçici önlem
bildirimi ile geçici önlem Tebliği gönderilmiş, işbirliğinde bulunan
ithalatçı firmalar da geçici önlem hakkında bilgilendirilmiştir.
Soruşturmanın daha sonraki aşamasında anılan taraflara nihai bildirim
yapılmıştır. Taraflara soruşturma boyunca, soruşturma ile
ilgili görüşlerini ve bu görüşlerle ilgili belgeleri sunma imkanı verilmiştir.
Tarafların soruşturma boyunca ortaya koyduğu yazılı görüşlerden nesnel ve
konu ile bağlantılı olanlara Tebliğ içerisinde ilgili bölümlerde
değinilmiştir. Soruşturma dönemi Madde 6- Damping belirlemesi için 01/07/2003–31/12/2003
tarihleri arası soruşturma dönemi olarak kabul edilmiştir. Zarar
belirlemesinde ise veri toplama ve analiz için 01/01/2001-31/12/2003
arasındaki dönem esas alınmıştır. Soruşturma konusu ürün ve benzer ürün Madde 7- Soruşturma konusu ürün 4011.50.00.00.00 gümrük
tarife istatistik pozisyonunda yer alan “bisikletlerde kullanılan kauçuktan
yeni dış lastikler” ile 4013.20.00.00.00 gümrük tarife istatistik
pozisyonunda (GTİP) yer alan “bisikletlerde kullanılan kauçuktan iç lastikler”dir. Bisiklet dış lastiği, sentetik kauçuk, doğal kauçuk,
dolgu, yağ ve kimyasal karışımdan oluşan hamura sırt lastiği çekimi, topuk
teli imali, beze kauçuk kaplama ve eğik kesme ile yanak bezi hazırlama
işlemleri ve müteakiben iç ve dış boyama ile pişirme uygulanarak imal
edilmektedir. Bisiklet iç lastiği, butil
kauçuk, doğal kauçuk, dolgu, yağ ve kimyasal karışımdan oluşan hamura
sırasıyla süzme, lastik çekim, boya, kesme, sibop
çakma, ekleme uçların ek yersiz birleştirilmesi, pişim, şişirme, aksesuar
takımı ve vakum işlemleri uygulanarak imal edilmektedir. Ürün farklı ebatlarda, tiplerde, renklerde ve
desenlerde olabilmektedir. Ayrıca, bisiklet lastikleri teknik özelliklerine
göre arazi bisikleti, yarış bisikleti gibi farklı bisikletlerde
kullanılabilmektedir. Ebatlar jant çapı ve tekerlek genişliğine göre çeşitlenmektedir.
İç piyasada tüketime konu olanlar 12, 14, 16, 20, 24, 26 ve 28 inç jant
çapında olan bisiklet lastikleridir. İç ve dış lastikler ayrı satılabildiği
gibi takım olarak da satılabilmektedir. İthalatçı soru formlarında, yerli üreticinin
model ve kullanım amacına cevap veren belirli çeşit ve tipleri karşılayamadığı
bisiklet üreticileri tarafından dile getirilmiştir. Ancak buna mukabil, talep
edilmesi durumunda bu çeşit ve tiplerin de üretilebileceği ve bunun
kendilerine fazla bir ek yük getirmeyeceği yerli üretici tarafından
ifade edilmiştir. Ayrıca, desen çeşitliliğinin ithal ile yerli ürünlerin
birbirlerinin yerine geçebilme özelliği açısından bir engel teşkil etmediği
anlaşılmıştır. İthal edilen ürün, üretilen bisikletlerde
kullanıldığı gibi, satış sonrası piyasasında da kullanılmaktadır. Satış
sonrası piyasada yerli üretici Anlaş, bayilik ağı kanalıyla faaliyet
göstermektedir. Aynı şekilde, soruşturma konusu bazı markalı ürün
ithalatçıları bu ürünlerin Türkiye’deki yetkili acenteliğini ya da dağıtıcılığını
yapmaktadır. Bisiklet üreticileri ihtiyaç duydukları bisiklet
lastiklerini doğrudan yerli ya da yabancı üreticilerden temin etmektedir. Yapılan incelemeler neticesinde, Vietnam, Çin Tayvanı ve Sri Lanka’dan ithal edilen soruşturma konusu
bisiklet iç ve dış lastikleri ile yerli üretim dalı tarafından üretilen
bisiklet iç ve dış lastiklerinin, teknik ve fiziki özellikleri, çeşitleri,
dağıtım kanalları, kullanım alanları, kullanıcıların algılaması ve birbirini
ikame edebilmeleri açısından benzer özelliklere sahip olduğu ve soruşturmaya
konu ülkelerden ithal edilen ürünlerin gerek birbirleriyle gerekse yerli
üretim dalının ürünüyle doğrudan rekabet içinde olduğu, bu nedenle de benzer
ürün olarak kabul edilebileceği anlaşılmıştır. İKİNCİ KISIM Dampinge İlişkin Belirlemeler Genel Madde 8- Sri Lanka’da yerleşik Vechenson
dışında soruşturmaya konu ülkelerden işbirliğine gelen üretici-ihracatçı bulunmamaktadır.
Bu itibarla, Vietnam ve Çin Tayvanı için normal
değer belirlemelerinde Yönetmelik’in 26 ncı maddesi hükmü uyarınca mevcut veriler kullanılmıştır. Diğer taraftan, Ankara’daki Taipei
Ekonomi ve Kültür Misyonu Ekonomi Bölümü’nden soruşturmanın açılış aşamasında
alınan görüşte, damping marjı hesaplamasında normal değer olarak Çin Tayvanı’ndan Avrupa Birliği ülkelerine ihracat rakamını
almanın yanlış olacağı, bunun yerine bir Doğu Avrupa ülkesine yapılan ihracat
rakamının alınmasının daha yerinde olacağı ileri sürülmüştür. Ancak, zaten
mevcut veriler esasında oluşturulmuş değer normal değer olarak belirlendiği
için, bu talep uygun görülmemiştir. BİRİNCİ BÖLÜM Normal Değer Temsil testi Madde 9- Sri Lanka’da yerleşik Vechenson
için Yönetmelik’in 5 inci maddesi hükmü gereğince,
menşe ülkenin iç piyasasında yapılan benzer mal satışlarının miktar bazında
Türkiye’ye satışların %5’ini veya daha fazlasını oluşturduğu hallerde, iç
satışlar normal değerin tespit edilmesi için yeterli miktarda sayılmıştır. Bu
testin olumlu sonuçlanması halinde normal değer, ihracatçı ülke iç
piyasasında normal ticari işlemler çerçevesinde gerçekleşen satışlar esas
alınarak belirlenmiştir. Aksi durumda, normal değer oluşturulmuş değer
esasında belirlenmiştir. Normal ticari işlem testi Madde 10- Sri Lanka’da yerleşik Vechenson
için Yönetmelik’in 5 inci maddesi hükümleri gereğince,
soruşturmaya konu firmadan sağlanan bilgiler elverdiği ölçüde, menşe ülkenin
iç piyasasındaki satışlarının normal değer tespitinde kullanılıp
kullanılmayacağının belirlenmesi için ürün tipleri bazında normal ticari
işlem testi uygulanmıştır. Buna göre; a) Benzer ürünün ağırlıklı ortalama net satış
fiyatının ağırlıklı ortalama birim maliyetinin üzerinde olduğu durumlarda
normal değer; 1) Birim maliyetin üzerindeki satışların maddenin
toplam satışlarının %80’ini veya daha fazlasını oluşturması halinde, soruşturma
dönemi boyunca gerçekleşen tüm iç piyasa satış işlemlerinin (kârlı ya da
kârsız) ağırlıklı ortalaması esasında, 2) Birim maliyetin üzerindeki satışların ürünün
toplam satışlarının %80’inden daha azını oluşturması halinde ise soruşturma
dönemi boyunca gerçekleşen yalnızca kârlı iç piyasa satış işlemlerinin
ağırlıklı ortalaması esasında belirlenmiştir. b) Benzer ürünün ağırlıklı ortalama net satış
fiyatının, ağırlıklı ortalama birim maliyetinin altında olması halinde normal
değer, oluşturulmuş değer esasında belirlenmiştir. İç piyasa satışlarına dayanan normal değer Madde 11- Sri Lanka’da yerleşik Vechenson
için Yönetmelik’in 5 inci maddesi hükmü gereğince,
iç piyasa satışlarının esas alındığı hallerde normal değer, menşe ülkenin iç
pazarında benzer ürün için normal ticari işlemler çerçevesinde bağımsız
alıcılar tarafından ödenmiş olan veya ödenmesi gereken fiyatlar esasında
belirlenmiştir. Oluşturulmuş değer Madde 12- Sri Lanka’da yerleşik Vechenson
için oluşturulmuş değer, anılan firma tarafından sağlanan maddenin imalat
maliyetine satış, genel ve idari (SGİ) giderler ile makul oranda bir kârın
eklenmesi suretiyle hesaplanmıştır. Söz konusu firma için oluşturulmuş normal
değer hesaplamalarında esas alınan kâr oranı, Yönetmelik’in
6 ncı maddesi hükmü çerçevesinde, firmanın normal
ticari işlemler çerçevesinde gerçekleşen benzer ürün satışlarından doğan
kârlarının ağırlıklı ortalaması alınarak belirlenmiştir. Vietnam ve Çin Tayvanı
için söz konusu ülke koşullarına göre ayarlanmış maddenin imalat maliyetine
satış, genel ve idari (SGİ) giderler ile makul oranda bir kârın eklenmesi
suretiyle hesaplanan oluşturulmuş değer, normal değer olarak alınmıştır.
Diğer taraftan, geçici önlem bildirimine bir ithalatçı firmanın damping marjı
hesabında, 26 inç jant çapındaki lastiklerin yanı sıra en çok kullanılan
diğer tiplerden 16 ve 20 inç jant çapında olan lastiklerin de dikkate
alınması yönündeki talebi uygun görülmüştür. İKİNCİ BÖLÜM İhraç Fiyatı İhraç fiyatının belirlenmesi Madde 13- İhraç fiyatı, tüm ülkeler için ihracatçı
firmaların Türkiye’ye satışlarında fiilen ödenen fiyat esasında belirlenmiştir. ÜÇÜNCÜ BÖLÜM Damping Marjları Fiyat karşılaştırması ve damping marjı Madde 14- Yönetmelik’in 11 inci maddesi hükmü
çerçevesinde Vietnam ve Çin Tayvanı için damping
marjları, normal değer ile ihraç fiyatlarının fabrika çıkış aşamasındaki
ağırlıklı ortalamalarının karşılaştırılması suretiyle hesaplanmıştır. Damping
marjı 16, 20 ve 26 inç jant çapındaki iç ve dış lastikler esas alınarak hesaplanmıştır. Soru formuna cevap veren Sri Lanka’lı
Vechenson firması için Yönetmelik’in
10 uncu maddesi hükmü gereğince, normal değer ile ihraç fiyatını aynı ticari
aşamaya getirme ve bu suretle adil bir karşılaştırma yapabilme amacıyla,
ilgili tarafça ileri sürülen ve fiyat karşılaştırmasını etkileyen taşıma,
paketleme, sigorta, ödeme koşulları, indirim, banka masrafları, komisyon vb.
gibi hususlardan bilgisi verilenler için ayarlamalar yapılmıştır. Anılan
ülkeden Türkiye’ye ihracatın hepsini Vechenson
firması tek başına gerçekleştirdiğinden dolayı bu firma için hesaplanan
damping marjının aynı zamanda Sri Lanka için de geçerli olması
kararlaştırılmıştır. Vietnam ve Çin Tayvanı
için soruşturma döneminde bu ülkelerden ithalat yapan firmalardan temin
edilen ithal faturaları kullanılmak sureti ile elde edilen ağırlıklı ortalama
CIF değer ihraç fiyatı olarak alınmıştır. CIF ihraç fiyatı, navlun ve sigorta
değerleri verilen ithalat faturalarından hesap edilen ortalama navlun ve
sigorta değerinin düşülmesi sureti ile FOB baza indirgenmiştir. Ayrıca
fabrika çıkış aşamasına getirmek amacıyla vade farkı bilgisi verilenler için
ayarlama yapılmıştır. Her üç ülke için de ihraç fiyatının değişik
alıcılar ve zaman süreleri bakımından önemli ölçüde farklılık gösterdiği
hallerde, dampingin büyüklüğünün tam olarak ortaya konulabilmesi ve varsa
gizli dampingin etkisiz kılınması için ağırlıklı ortalama normal değer, işlem
bazında ihraç fiyatı ile karşılaştırılmıştır. Sri Lanka’da yerleşik Vechenson
için damping marjının belirlenmesinde kullanılan yöntem ile yapılan
hesaplamalar, nihai bildirim aşamasında gönderilen firma özel bildirimlerinde
ayrıntılı şekilde gösterilmektedir. Buna göre, damping marjı bisiklet dış
lastiklerinde Vietnam, Çin Tayvanı ve Vechenson firması da dahil olmak üzere tüm Sri Lanka için
sırasıyla CIF ihraç fiyatının %32,74, %39,69’u ve %87,65’i oranında; bisiklet
iç lastiklerinde de yine sırasıyla %46,40, %53,18 ve %111,34’ü oranında
belirlenmiştir. ÜÇÜNCÜ KISIM Zarara İlişkin Belirlemeler BİRİNCİ BÖLÜM Dampingli İthalatın Gelişimi Genel açıklama Madde 15- Yönetmeliğin 17 nci
maddesi çerçevesinde, soruşturma konusu ülkeler menşeli ithalatın hacminde
mutlak anlamda ya da Türkiye tüketimine oranla önemli ölçüde bir artış olup
olmadığı ile bu ithalatın iç piyasadaki benzer mal fiyatları üzerindeki
etkisi incelenmiştir. İthalatın etkisinin toplu değerlendirilmesi Madde 16- Vietnam, Çin Tayvanı ve
Sri Lanka’dan yapılan ithalat için hesaplanan damping marjlarının ve ithalat
miktarlarının ihmal edilebilir oranlardan fazla olduğu, soruşturma döneminde
her üç ülkeden gerçekleşen dampingli ithalatın yerli üreticinin fiyatlarını
kırdığı görülmüştür. Diğer taraftan, Ankara’daki Taipei
Ekonomi ve Kültür Misyonu Ekonomi Bölümü’nden soruşturmanın açılış aşamasında
alınan görüşte Çin Tayvanı’ndan yapılan ihracat
rakamlarının Türkiye’nin DİE ithalat istatistikleri ile uyuşmadığı ve ihraç
rakamları dikkate alındığında bisiklet iç lastikleri ihracat rakamlarının
toplam Türkiye ithalatı içinde ihmal edilebilir oran olan %3’ün altında
olduğu iddia edilmektedir. Ancak, yapılan incelemede Çin Tayvanı’nın
ihracat rakamları dikkate alındığında bile söz konusu ülkeden ithalatın ihmal
edilebilir oranın üzerinde olduğu tespit edilmiştir. Yapılan incelemeler sırasında, aralarında
bisiklet üreticilerinin de bulunduğu ithalatçı firmaların, soruşturma konusu
ürünü aynı zamanda soruşturmaya konu farklı ülkelerden ithal ettiği tespit
edilmiştir. Her üç ülke kaynaklı ürünün aynı dağıtım kanalından geçtiği ve aynı
piyasaya (bisiklet imalatçılarına, bisiklet malzemesi satış noktalarına ve
bisiklet tamircilerine) hitap ettiği anlaşılmıştır. Bu çerçevede her üç
ülkeden ithal edilen soruşturma konusu ürünlerin kendi aralarında ve yerli
benzer ürünle rekabet ettiği sabit görülmüştür. Bu çerçevede, Yönetmelik’in
17 nci maddesi hükümlerine dayanarak, soruşturmaya
eş zamanlı konu olan Vietnam, Çin Tayvanı ve Sri
Lanka’dan yapılan ithalatın etkilerinin toplu değerlendirilmesine karar
verilmiştir. Aşağıdaki maddelerde zarar incelemesinde
dampingli ithalat ifadesi Vietnam, Çin Tayvanı ve
Sri Lanka’dan yapılan soruşturma konusu madde ithalatının toplamına karşılık
gelmektedir. Maddenin genel ithalatı Madde 17- 2001 yılında 1.591.005 adet olan soruşturma
konusu bisiklet dış lastiklerinin genel ithalatı 2002 yılında 2.537.984 adete
çıkmış, 2003 yılında 3.333.520 adet, soruşturma döneminde (SD) de 1.703.485
adet olarak gerçekleşmiştir. Bisiklet iç lastikleri genel ithalatı ise 2001
yılında 2.003.628 adet iken, 2002 yılında 4.193.611 adete çıkmış, 2003 yılında
3.768.584 adet, SD’de 1.928.050 adet olarak
gerçekleşmiştir. 2003 yılında izlenen azalmanın genel olarak,
anılan yılda yürütülüp tamamlanan Çin Halk Cumhuriyeti, Hindistan ve Tayland
menşeli bisiklet lastiği soruşturmasından kaynaklandığı değerlendirilmiştir. Dampingli ithalat Madde 18- Soruşturma konusu bisiklet dış lastiği dampingli
ithalatı 2001 yılında 88.550 adet iken, 2002 yılında 255.407 adete, 2003
yılında 1.832.320 adete çıkmış ve SD’de 1.215.400
adet olarak gerçekleşmiştir. Bisiklet iç lastiğinin dampingli ithalatı da 2001
yılında 136.032 adet iken, 2002 yılında 419.763 adete, 2003 yılında 2.191.250
adete çıkmış ve SD’de 1.397.650 adet olarak
gerçekleşmiştir. Dampingli ithalatın tüketime göre artışı Madde 19- Soruşturma konusu ürünün yurtiçi tüketimi, yerli
üretici Anlaş firmasının yurtiçi satışları ile genel ithalatın toplanması
suretiyle hesaplanmıştır. 2003 yılı ve SD için Nisan 2003 tarihinden sonra
faaliyete başlayan BİLKA’nın verileri de
değerlendirmeye dahil edilmiştir. Bu çerçevede belirlenen toplam tüketim endeksi,
bisiklet dış lastikleri için 2001 yılında 100 iken, 2002 yılında 159’a, 2003
yılında 224’e çıkmış ve SD’de 120 olarak
gerçekleşmiştir. Dampingli ithalatın tüketim içindeki payı ise 2001 yılında
%5,12 iken SD’de %58,80’e çıkmıştır. Bisiklet iç lastikleri için toplam tüketim
endeksi ise 2001 yılında 100, 2002 yılında 205, 2003 yılında 206 ve SD’de 114 olarak gerçekleşmiştir. Dampingli ithalatın
tüketim içindeki payı ise 2001 yılında %6,13 iken SD’de
%55,17’ye çıkmıştır. Dampingli ithalatın fiyatlarının gelişimi Madde 20- Soruşturma konusu bisiklet dış lastikleri
dampingli ithalatının ağırlıklı ortalama birim fiyatı CIF bazda 2001 yılında
1,42 ABD Doları/Adet iken, 2002 yılında 0,96 ABD
Doları/Adet’e düşmüş, 2003 yılında 1,18 ABD Doları/Adet, SD’de
ise 1,19 ABD Doları/Adet olarak gerçekleşmiştir. Bisiklet iç lastikleri dampingli ithalatının
ağırlıklı ortalama birim fiyatı ise CIF bazda 2001 yılında 0,43 ABD Doları/Adet
iken, 2002 yılında 0,44 ABD Doları/Adet’e çıkmış, 2003 yılında 0,42 ABD
Doları/Adet’e, SD’de 0,41 ABD Doları/Adet’e
düşmüştür. Fiyat kırılması Madde 21- Fiyat kırılması ithal ürün fiyatlarının Türkiye
piyasasında yerli üreticinin yurt içi satış fiyatlarının yüzde olarak ne
kadar altında kaldığını gösterir. Vietnam, Çin Tayvanı ve
Sri Lanka menşeli 16, 20 ve 26 jant çapındaki tipler için SD’deki
ithalatın gümrük vergisi ve masrafları dahil Türkiye piyasasına giriş
fiyatları yerli üretim dalının satış fiyatları ile mukayese edilmiş ve ağırlıklı
ortalama fiyat kırılması hesaplanmış, dampingli ithalatın fiyatının yerli
üretim dalının fiyatının önemli ölçüde altında kaldığı tespit edilmiştir. Buna göre, 16, 20 ve 26 jant bisiklet dış
lastiklerinde SD’ye ilişkin olarak hesaplanan
ağırlıklı ortalama fiyat kırılması, Vietnam için %55,86, Çin Tayvanı için %39,31 ve Sri Lanka için %78,52 oranında
tespit edilmiştir. 16, 20 ve 26 jant bisiklet iç lastiklerinde SD’deki ağırlıklı ortalama fiyat kırılması da Vietnam
için %51,58, Çin Tayvanı için %43,39 ve Sri Lanka
için %44,98 oranında hesaplanmıştır. İKİNCİ BÖLÜM Yerli Üretim Dalının Durumu Yerli üretim dalının ekonomik göstergeleri Madde 22- Dampingli ithalatın yerli üretim dalı üzerindeki
etkisinin belirlenmesinde, Anlaş firmasının bisiklet lastiklerine ilişkin
verileri esas alınmıştır. BİLKA, Nisan 2003 tarihinde faaliyete başladığı ve
2001 yılına kadar geriye dönük bilgiler mevcut olmadığı ve istenilen
ayrıntıda zarar verileri elde edilemediği için değerlendirmeye dahil
edilememiştir. Öte yandan, eğilimin sağlıklı bir şekilde
incelenmesi amacıyla Türk Lirası bazındaki veriler için yıllık ortalama
Toptan Eşya Fiyat Endeksi (TEFE) kullanılarak enflasyondan arındırılmış reel
değerler kullanılmıştır. a) Üretim Yerli üretim dalının bisiklet dış lastikleri için
2001 yılında 100 olan üretim miktar endeksi, 2002 yılında 251’e, 2003 yılında
321’e yükselmiş, SD’de 159 olarak gerçekleşmiştir. Bisiklet iç lastikleri için ise 2001 yılında 100
olan üretim miktar endeksi, 2002 yılında 166’ya, 2003 yılında 268’e yükselmiş,
SD’de 136 olarak gerçekleşmiştir. b) Satışlar Yerli üretim dalının bisiklet dış lastikleri için
2001 yılında 100 olan yurtiçi satış miktar endeksi 2002’de 155’e, 2003 yılında
220’ye yükselmiş, SD’de 87 olarak gerçekleşmiştir.
Aynı dönemde 2001 yılında 100 olan satış hasılası müteakip yıllarda ve SD’de sırasıyla 132, 149 ve 60 olarak gerçekleşmiştir. Bisiklet iç lastikleri için 2001 yılında 100 olan
yurtiçi satış miktar endeksi 2002’de 162’ye, 2003 yılında 204’e yükselmiş, SD’de 109 olarak gerçekleşmiştir. Aynı dönemde 2001
yılında 100 olan satış hasılası müteakip yıllarda ve SD’de
sırasıyla 119, 123 ve 62 olarak gerçekleşmiştir. c) Piyasa payı Yerli üretim dalının yurtiçi pazar payı bisiklet
dış lastikleri için 2001 yılında %7,92 iken SD’de BİLKA’nın da devreye girmesiyle %17,58’e çıkmıştır. Bisiklet iç lastikleri için ise 2001 yılında
%9,75 iken SD’de %23,90’a yükselmiştir. d) Kapasite Kullanımı Yerli üretim dalının bisiklet dış lastikleri için
2001 yılında %18 olan kapasite kullanım oranı, 2002 yılında %45, 2003 yılında
ve SD’de %57 olarak gerçekleşmiştir. Bisiklet iç lastikleri için ise 2001 yılında %22
olan kapasite kullanım oranı, 2002 yılında %40, 2003 yılında %60 ve SD’de %61 olarak gerçekleşmiştir. e) Yurtiçi Fiyatlar Yerli üreticinin bisiklet dış lastiklerinde
ağırlıklı ortalama yurtiçi satış fiyatı 2001 yılında reel bazda 100 iken,
2002 yılında 85’e, 2003 yılında 68’e ve SD’de ise
69’a gerilemiştir. Bisiklet iç lastiklerinde ise ağırlıklı ortalama
yurtiçi satış fiyatı 2001 yılında reel bazda 100 iken, 2002 yılında 73’e,
2003 yılında 60’a ve SD’de ise 57’ye gerilemiştir. f ) Stoklar Yerli üretim dalının bisiklet dış lastiklerinde
2001 yılında 100 olan stok miktar endeksi, 2002 yılında 299’a, 2003 yılında
ve SD’de ise 403’e yükselmiştir. Bisiklet iç lastiklerinde ise 2001 yılında reel
bazda 100 iken, 2002 yılında 254’e, 2003 yılında ve SD’de
ise 357’ye yükselmiştir. g) İstihdam Yerli üretim dalının 2001 yılında 100 olan idari
personel ve işçi sayısı endeksi, 2002 yılında 97’ye gerilemiş, 2003 yılında
ve SD’de ise 120’ye çıkmıştır. h) Ücretler Üretimde çalışan işçilerin aylık ücretleri 2001
ile SD arasında reel olarak 4 puan düşmüştür. i) Verimlilik Üretimde çalışan işçi başına verimlilik endeksi
bisiklet dış lastikleri için 2001 yılında 100 iken, 2002’de 258’e yükselmiş,
2003 yılında 269 ve SD’de ise 264 olarak
gerçekleşmiştir. Bisiklet iç lastikleri için ise 2001 yılında 100
olan endeks, 2002 yılında 171’e, 2003 yılında 224’e ve SD’de
ise 227’ye çıkmıştır. j) Büyüme Yerli üretim dalının aktif büyüklüğü reel olarak
2001 yılında 100 iken 2002 yılında 126’ya çıkmış, 2003 yılı ve SD’de ise 97’ye gerilemiştir. k) Sermaye Artışı Yerli üretim dalının 2001 yılında 100 olan öz
sermayesi 2002 yılında 128’e çıkmış, 2003 yılı ve SD’de
ise 92’ye düşmüştür. l) Nakit Akışı Yerli üretim dalının faaliyetleri dolayısıyla
yarattığı reel nakit akışı (Kâr+amortisman) 2001 yılında (-)100 iken (nakit çıkışı),
2002 yılında 13’e çıkmış, 2003 yılında (-)37’ye düşmüş ve SD’de
10 olmuştur. m) Yatırımlardaki Artış Yerli üretim dalının tevsi ve yenileme
yatırımları olmamıştır. n) Kârlılık Yerli üretim dalının bisiklet dış lastiklerinde
2001 yılında (-)100 olan ortalama birim kârlılığı (zararı), 2002 yılında
(-)67’ye çıkmış, 2003 yılında (-)84’e ve SD’de
(-)98’e düşmüştür. Bisiklet iç lastiklerinde ise 2001 yılında (-)100
olan ortalama birim kârlılığı (zararı), 2002 yılında (-)10’a çıkmış, 2003
yılında (-)67 ve SD’de (-)71 olmuştur. o) Maliyetler Yerli üretim dalının bisiklet dış lastikleri için
2001 yılında reel olarak 100 olan ağırlıklı ortalama birim ticari maliyeti,
2002 yılında 82’ye, 2003 yılında 69'a düşmüş, SD’de
ise 72 olarak gerçekleşmiştir. Bisiklet iç lastiklerinde ise 2001 yılında reel
olarak 100 olan ağırlıklı ortalama birim ticari maliyeti, 2002 yılında 63’e,
2003 yılında 59’a ve SD’de 57’ye düşmüştür. p) Yatırımların geri dönüş oranı Yerli üretim dalının yatırım hasılatı (Kar/Öz
kaynak) oranı 2001 yılında (–)23 iken 2002 yılında 2 olmuş, 2003 yılında
(–)10’a düşmüş, SD’de 2’ye çıkmıştır. r) Damping marjının büyüklüğü Damping marjı, bisiklet dış lastiklerinde Vietnam
için CIF bedelin %32,74'ü, Çin Tayvanı için
%39,69’u, Vechenson ve Sri Lanka için %87,65’i;
bisiklet iç lastiklerinde ise Vietnam için CIF bedelin %46,40’ı, Çin Tayvanı için %53,18’i, Vechenson
ve Sri Lanka için de %111,34’ü oranlarında bulunmuştur. Dampingli ithalatın yerli üretim dalı üzerindeki
etkisinin değerlendirilmesi Madde 23- Soruşturmaya konu ülkelerin önemli oranlarda
damping yaptığı, söz konusu ürünlerde ithalat hacimlerinin ihmal edilebilir
düzeyin üzerinde olduğu tespit edilmiştir. Bu ülkelerden yapılan dampingli
ithalatın, özellikle SD’de, yerli üretim dalı
üzerindeki ekonomik etkisi incelendiğinde yurtiçi satış değer ve fiyatları,
stoklar, kârlılığa ilişkin göstergelerinolumsuz
etkilendiği, damping marjlarının önemli oranlarda olması ve fiyat baskısı
nedeniyle toplam kârlılığın zarara dönüştüğü tespit edilmiştir. Fiyat
kırılmalarının yüksek oranlarda olduğu dikkate alındığında, yerli üretim
dalının dampingli ithalat ile fiyat rekabetine girmesinin mümkün bulunmadığı
tespit edilmiştir. DÖRDÜNCÜ KISIM Dampingli İthalat ile Zarar
Arasındaki Nedenselliğe İlişkin Belirlemeler Dampingli ithalatın etkisi Madde 24- Zarar inceleme döneminde soruşturma konusu
bisiklet iç ve dış lastiklerinde dampingli ithalatın, nispi ve mutlak olarak
arttığı, dampingli ithalatın fiyatlarının düştüğü ve yerli üretim dalının
fiyatlarının önemli ölçüde altında kaldığı tespit edilmiştir. Aynı dönemde
yerli üretim dalının ekonomik göstergelerinde olumsuzluklar tespit edilmiştir.
Dampingli ithalatın fiyatlarının yerli üretim dalının fiyatlarını kırması ve
dampingli ithalattaki artış eğilimi ile yerli üretim dalında görülen olumsuz
gelişmelerin eş zamanlı olarak ortaya çıkması nedeniyle dampingli ithalat ile
yerli üretim dalı üzerinde oluşan zarar arasında illiyet bağı olduğu sonucuna
varılmıştır. Üçüncü ülkelerden ithalat Madde 25- Üçüncü ülkelerden yapılan ithalatın 2001-2003
arasındaki dönemde nispî ve mutlak olarak azaldığı, genel ithalat ve tüketim
içindeki payının önemli ölçüde gerilediği görülmüştür. Gerek miktarı ve
piyasa payındaki eğilim, gerek fiyatları itibariyle bu aşamada yerli üretime
zarar verebilecek boyutta görülmemektedir. Ayrıca, 30 Nisan 2003 tarihinden
itibaren de Çin Halk Cumhuriyeti, Hindistan ve Tayland menşeli söz konusu
ürünlerde dampinge karşı vergi uygulanmaya başlanmıştır. Diğer unsurların etkisi Madde 26- Dampingli ithalatın daralmanın olduğu 2001 yılı
ve tüketimde artışın görüldüğü 2002 ve 2003 yılları da dahil olmak üzere 2001
yılından beri nispi ve mutlak olarak sürekli arttığı ve pazar payını büyük
oranda genişlettiği görülmüştür. Diğer taraftan, 30 Nisan 2003 tarih ve 25094
sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 2003/6 sayılı Tebliğ ile Çin Halk
Cumhuriyeti, Hindistan ve Tayland menşeli bisiklet lastikleri için dampinge
karşı vergi uygulamasına başlanmasıyla soruşturma konusu ülkelerden yapılan
dampingli ithalat 2003 yılında önceki yıllara göre önemli miktar ve oranda
artış göstermiştir. Bu durum sonucunda, anılan önlem, yerli sanayi
üzerinde görülen zararın telafisinde beklenen etkiyi gösterememiştir. Dampingli ithalatın fiyatlarının düşmesi ve
ithalatın da buna bağlı olarak sürekli artması ve pazar payının genişlemesi
dikkate alındığında talep daralmasının, dampingli ithalatın yerli üretim
dalına zarar verdiği ve nedensellik bağının mevcut olduğu gerçeğini
değiştirmediği tespit edilmiştir. BEŞİNCİ KISIM Sonuç Karar Madde
27- Soruşturma
sonucunda dampingin, yerli üretim dalında zararın ve her ikisi arasında
illiyet bağının mevcut olduğu tespit edildiğinden, İthalatta Haksız Rekabeti
Değerlendirme Kurulu’nun kararı ve Bakan’ın onayı ile aşağıda tanımı ve menşe
ülkeleri belirtilen eşyanın Türkiye’ye ithalatında karşılarında gösterilen
oranlarda dampinge karşı vergi yürürlüğe konulmuştur.
Geçici önlemin kesin olarak tahsili Madde 28- Bu Tebliğ’in yürürlüğe girdiği tarihe kadar
2004/10 sayılı Tebliğ hükümlerine istinaden alınmış olan teminat şeklindeki
geçici önlem kesin önleme dönüştürülmüş olup, kesinleşen dampinge karşı vergi
Kanun’un 14 ve 15 inci maddeleri çerçevesinde tahsil edilir. Kesinleşen
dampinge karşı verginin daha önce alınan geçici önlemden yüksek olduğu haller
için fark tahsil edilmez, düşük olduğu haller için ise fark geri ödenir. Daha düşük oranda vergi uygulama imkanının
incelenmesi Madde 29- Damping soruşturması sırasında, zararın
önlenmesi için damping marjından daha düşük oranda bir kesin önlemin yeterli
olup olmadığı incelenmiş ve mümkün görüldüğü ölçüde daha az oranlı kesin
önlem uygulaması yoluna gidilmiştir. Uygulama Madde 30- Gümrük idareleri, Karar maddesinde gümrük
tarife istatistik pozisyon numarası, tanımı ve menşe ülkesi belirtilen
eşyanın ithalatında, karşılarında gösterilen oranlarda dampinge karşı vergiyi
tahsil ederler. Yürürlük Madde 31- Bu Tebliğ yayımı tarihinde yürürlüğe girer. Yürütme Madde 32- Bu Tebliğ hükümlerini Dış Ticaret
Müsteşarlığı’nın bağlı olduğu Bakan yürütür. 27
Eylül 2004 PAZARTESİ Resmi
Gazete Sayı :
25596 |